Στην σκιά του Αφγανιστάν η επίσκεψη Μενέντεζ στην Ελλάδα

Τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη συνάντησε σε θερμό κλίμα ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, τον οποίο μετέπειτα θα υποδεχτεί η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος. Πριν την συνάντηση του με τον πρωθυπουργό, η επίσκεψη του γερουσιαστή είχε και ένα… απρόσμενο απρόοπτο: την πτώση ενός δέντρου στην τέντα εστιατορίου, την στιγμή που γευμάτιζε με τον Αμερικανό πρέσβη Τζέφρι Πάιατ!

Ο πρωθυπουργός καλωσόρισε τον κ. Μενέντεζ λέγοντας:«Γνωρίζω ότι υποδέχομαι έναν πολύ πολύ καλό φίλο της Ελλάδας, αλλά και έναν άνθρωπο που έχει θέσει τη στρατηγική σημασία της Ανατολικής Μεσογείου στο επίκεντρο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Ανυπομονούμε πραγματικά για την ολοκλήρωση του “Νόμου περί Άμυνας και Διακοινοβουλευτικής Εταιρικής Σχέσης ΗΠΑ –Ελλάδας 2021”, ο οποίος πιστεύω ότι θα αποτελέσει νομοθεσία – ορόσημο που θα ενισχύσει περαιτέρω την πρόοδο που έχουμε κάνει στο επίπεδο των διμερών μας σχέσεων».

Απαντώντας ο κύριος Μενέντεζ χαρακτήρισε «στρατηγική» την συνεργασία της Ελλάδας στον East Med Act και έκανε εκτενή αναφορά στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα μας και στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Σθεναρός υποστηρικτής της Ελλάδος και της Κύπρου και “κόκκινο πανί” για την Τουρκία, η οποία θεωρεί τον γερουσιαστή «προκατειλημμένο» λόγω της… Αρμένισσας συζύγου του, ο Μενέντεζ θα πραγματοποιήσει ομιλία στο Μουσείο της Ακρόπολης στις 21.00, σε εκδήλωση που οργανώνει η Επιτροπή “Ελλάδα 2021”. Το νομοσχέδιο που έκανε αναφορά ο πρωθυπουργός έχει εμπνευστή τον Μενέντεζ και τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο.

Συγκεκριμένα, προβλέπει την στενότερη αμυντική και στρατιωτική συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας και την παράδοση σύγχρονων αμερικανικών οπλικών συστημάτων στην χώρα μας, όπως των μαχητικών 5ης γενιάς F-35. Εν μέσω των κρίσιμων γεωπολιτικών ανακατατάξεων που σημειώνονται, ο Μενέντεζ αναγνωρίζει σταθερά τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και υποστηρίζει τα πολυμερή σχήματα συνεργασιών (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ-ΗΠΑ), όπως προβλέπει και το νομοσχέδιο East Med Act, του οποίου πάλι υπήρξε ο βασικός εμπνευστής.

Μάλιστα ο Μενέντεζ υπενθύμισε πως είχε δώσει στον κ. Μητσοτάκη αντίγραφο του νόμου East Med Act το 2019, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Ουάσιγκτον. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προβλέπει την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και φυσικά στηρίζει την ολοκλήρωση του αγωγού East Med, προκειμένου να συμβάλλει στην απεξάρτηση της ΕΕ από την ρωσική ενέργεια. Βέβαια ο υπό σχεδίαση αγωγός έχει να ανταγωνιστεί ρωσικά project, όπως τον γερμανορωσικό αγωγό Nord Stream II, με τον Μπάιντεν να μην υιοθετεί τελικώς κυρώσεις έναντι του Βερολίνου, για να μην “δυσαρεστήσει” την κ. Μέρκελ.

Πολέμιος της Τουρκίας

Ο Μενέντεζ είναι σθεναρός πολέμιος της Τουρκίας και είχε πρωτοστατήσει στην επιβολή κυρώσεων έναντι της γείτονος για την προμήθεια των ρωσικών πυραύλων S-400, όπως προβλέπει η αμερικανική νομοθεσία. Οι S-400 ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο έπειτα από τις δηλώσεις του γενικού διευθυντή της Rosoboronexport Αλεξάντερ Μικέεβ, που έκανε αναφορά σε «δεύτερη σύμβαση» για νέα παραγγελία ρωσικών πυραύλων, που πρόκειται να υπογραφεί με την Τουρκία το 2021.

Όμως, λίγο μετά Τούρκοι αξιωματούχοι διέψευσαν με διαρροές τους τις δηλώσεις του Μικέεβ, με ορισμένους μάλιστα να ισχυρίζονται πως «οι Ρώσοι προσπαθούν να δηλητηριάσουν τις σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες». Παρά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων που προχώρησε η κυβέρνηση Μπάιντεν (όπως παγίως υποστήριζε ο Μενέντεζ) η Τουρκία πασχίζει το τελευταίο διάστημα να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, προσπαθώντας να βρει σημεία σύγκλισης, με κορυφαίο παράδειγμα την περίπτωση του Αφγανιστάν.

Από τις συζητήσεις που είχε με τους Αμερικανούς για τον έλεγχο του αεροδρομίου της Καμπούλ, μέχρι και τις απόπειρες του να λειτουργήσει ως άτυπος μεσολαβητής Δύσης και Ταλιμπάν, ο Ερντογάν θεωρεί πως παίζοντας το αφγανικό “χαρτί” θα ανέβει στα μάτια των Αμερικανών. Ενδεικτικό το tweet του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών ότι η Τουρκία «είναι σημαντικός σύμμαχος του NATO και ανεκτίμητος εταίρος στην περιοχή», που ήρθε ακριβώς μετά την επικοινωνία του Άντονι Μπλίνκεν με τον Τούρκο ομόλογο του.

Αξίζει να σημειώσουμε πως ο Μενέντεζ δήλωσε «απογοητευμένος» από τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, επικρίνοντας τόσο την συμφωνία που είχε καταλήξει η κυβέρνηση Τραμπ από τους Ταλιμπάν, όσο και την «ταχεία αποχώρηση» των αμερικανικών στρατευμάτων, που προχώρησε η κυβέρνηση Μπάιντεν, τονίζοντας πως ο πολιτικός του προϊστάμενος δεν εκτίμησε τις «συνέπειες». Είναι πρόωρο να γίνει εκτίμηση αν μία από αυτές τις «συνέπειες» είναι και μία νέα εποχή στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, όπως ευελπιστεί ο Ερντογάν, αλλά σίγουρα η επίσκεψη του γερουσιαστή γίνεται στην σκιά κοσμογονικών εξελίξεων, που θα αφήσουν το αποτύπωμα τους στην διεθνή σκηνή.