Το διπλό ταμπλό του Ερντογάν – Ο “α λα τούρκα” διάλογος και οι παράνομες διεκδικήσεις

Σε μια νέα προκλητική ανακοίνωση προχώρησε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, στο πλαίσιο της στρατηγικής του Ερντογάν να κρατά ανοιχτά όλα τα μέτωπα, παράλληλα με τους διπλωματικούς διαύλους. Έτσι το υπουργείο του Τσαβούσογλου επιρρίπτει, για άλλη μία φορά, στην Ελλάδα την ευθύνη για την ένταση, υποστηρίζοντας παραλλήλως την προσχηματική διάθεστης Άγκυρας για διάλογο. Ένα διάλογο “α λα τούρκα”, μέσω του οποίου ουσιαστικά ζητά από την Αθήνα να αποδεχθεί τις προκλητικές και παράνομες αξιώσεις της.

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε το πρωί του Σαββάτου, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, σημειώνει ότι «δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη στάση της Τουρκίας για διάλογο και διαύλους επικοινωνίας». Συνεχίζει, ωστόσο, να κατηγορεί την Ελλάδα, ότι εξακολουθεί να προκαλεί (!) και αναφέρει ως παράδειγμα την ελληνική Notam για την κήρυξη 15 περιοχών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, ως περιοχές άσκησης, από τις 4 Ιανουαρίου μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου του 2021.

Το τουρκικό ΥΠΕΞ εστιάζει την κριτική και τις κατηγορίες του στο γεγονός ότι σε αυτές τις περιοχές περιλαμβάνονται νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, υποστηρίζοντας, κατά την πάγια παράλογη τουρκική θέση, ότι αυτά τελούν «σε καθεστώς αποστρατικοποίησης». Καλεί μάλιστα την Ελλάδα να «ενεργήσει υπεύθυνα», προκειμένου να συμβάλλει στις προσπάθειες της Τουρκίας «να ενισχύσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή»!

Η στρατηγική του Ερντογάν

Έχοντας δει κάποιος όλες τις τουρκικές προκλήσεις, από τις αρχές του καλοκαιρού μέχρι σήμερα, θα μπορούσε σε μια βιαστική ανάγνωση να ισχυριστεί ότι ο Ακσόι και γενικώς η τουρκική πολιτική ηγεσία ζουν σε ένα άλλο σύμπαν. Η στάση της Άγκυρας δεν είναι, ωστόσο, μια θεωρία που διατυπώνεται από αιθεροβάμονες, αλλά μια μεθοδικά σχεδιασμένη πολιτική, η οποία έχει μόνον έναν στόχο: να επιβάλλει τις παράνομες και προκλητικές τουρκικές αξιώσεις.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η σημερινή προκλητική τουρκική ανακοίνωση έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν, να ξαναβγάλει το Oruc Reis για έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα μάλιστα με την τουρκική Navtex, οι έρευνες αυτές θα διαρκέσουν έξι μήνες και θα διεξαχθούν ανοικτά της Αττάλειας και εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας.

Η Άγκυρα είχε αποσύρει το ερευνητικό σκάφος, αφού αυτό είχε καταγράψει προηγουμένως άπειρους, παράνομους και προκλητικούς, πλόες σε ύδατα άνωθεν ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Το έκανε βεβαίως ως έναν τακτικό ελιγμό, δύο εβδομάδες πριν την Σύνολο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο, στην οποία έτσι κι αλλιώς, ελέω Μέρκελ και άλλων Ευρωπαίων εταίρων, δεν κινδύνευε με κάποιες ουσιαστικές κυρώσεις.

Οι Τούρκοι προχώρησαν, ωστόσο, σε αυτήν την ενέργεια για να δείξουν ότι είναι διαλλακτικοί και επιδιώκουν την διπλωματική προσέγγιση. Ο στόχος τους όμως δεν ήταν μόνον αυτός. Χρησιμοποιώντας την απόσυρση του ερευνητικού σκάφους, υποστήριζαν παραλλήλως ότι η Αθήνα είναι αυτή που συνεχίζει να αρνείται τον διάλογο, καλύπτοντας έτσι το γεγονός ό,τι δεν έκαναν βήμα πίσω από τις παράλογες αξιώσεις τους. Εξακολουθούσαν και εξακολουθούν να μην αποδέχονται τους ελληνικούς όρους, απαιτώντας διάλογο εφ’ όλης της ύλης και για ανύπαρκτα ζητήματα.

Ο διπολικός χαρακτήρας 

Αυτός ο διπολικός χαρακτήρας της τουρκικής συμπεριφοράς δεν είναι βεβαίως αποτέλεσμα παράνοιας. Πρόκειται για ένα μελετημένο σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει από τη μία την διαρκή όχληση και τη μόχλευση ανύπαρκτων ζητημάτων και από την άλλη την απόπειρα έκθεσης του “αντιπάλου” έναντι δυνητικών “συμμάχων” (ΕΕ), μέσα από την καλλιέργεια μια εικόνας προσχηματικής διαλλακτικότητας και την μεταβίβαση της ευθύνης.

Στόχος της Άγκυρας είναι να αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη από τις παράλογες διεκδικήσεις της. Για να το πετύχει αυτό, εργάζεται διαρκώς προς την κατεύθυνση να αναδείξει την ελληνοτουρκική διαφορά ως μια διαφορά μεταξύ γειτόνων, στην οποία το Διεθνές Δίκαιο είναι απλώς μια λεπτομέρεια. Παραλλήλως, επιδιώκει το άνοιγμα της ατζέντας, κάτι το οποίο έχει απορρίψει επανειλημμένως η Αθήνα, και συνεχίζει να προκαλεί με υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά.

Μέσα σε όλα αυτά αξιοποιεί και το ευρωπαϊκό “δωράκι” για πολυμερή διάσκεψη, πιέζοντας μάλιστα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η Τουρκία έχει βάλλει άλλωστε ως προτεραιότητα την υλοποίηση του οράματος της “Γαλάζιας Πατρίδας” και μια πολυμερής διάσκεψη, ακόμα και εάν δεν επιφέρει την πλήρη εκπλήρωσή του, θα αποτελέσει, σχεδόν σίγουρα, την πρώτη διεθνή καταγραφή του.

Η ελληνική απάντηση 

Απαντώντας πάντως στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι οι περιοχές που δεσμεύει η ελληνική ΝΟΤΑΜ είναι οι ίδιες που δεσμεύονται, χρόνια τώρα, για την άσκηση Τρίαινα. Συμπληρώνουν επίσης ότι οι περιοχές δεν έχουν δεσμευθεί όλες μαζί, αλλά «χωριστά για συγκεκριμένες ημέρες και ώρες και όχι για το σύνολο της περιόδου 4 Ιανουαρίου-26 Φεβρουαρίου 2021, όπως λανθασμένα και παραπλανητικά αναφέρεται στην ανακοίνωση του Τουρκικού ΥΠΕΞ».

Σε ό,τι αφορά τέλος τις τουρκικές αιτιάσεις  για δήθεν αποστρατικοποίηση νησιών του Αιγαίου, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι οι θέσεις της Ελλάδας είναι γνωστές. Ως εκ τούτου απορρίπτονται στο σύνολο τους οι τουρκικοί ισχυρισμοί, οι οποίοι το μόνο αποτέλεσμα που έχουν είναι να προκαλούν περαιτέρω ένταση. Επισημαίνουν τέλος, για πολλοστή φορά, ότι «η Ελλάδα επιθυμεί ένα εποικοδομητικό διάλογο με βασικό γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας για το μοναδικό ζήτημα που υφίσταται μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Δηλαδή, την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».