Το εθνικό ή το ΝΑΤΟϊκό συμφέρον είναι η σωστή πλευρά της Ιστορίας;

Θα έπρεπε εξαρχής να διαδραματίσουμε ως Ελλάδα τον παραδοσιακό ουδέτερο ρόλο της ισόρροπης, διαιτητικής, έντιμης διαμεσολάβησης για την επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης. Στη σημερινή διεθνή τάξη των ανταγωνιζόμενων για ισχύ και επιρροή χωρών, κάθε εμπνευσμένος ηγέτης εκπροσωπεί τον λαό του και προωθεί τα συμφέροντα του κράτους του. Διαχρονικό μάθημα από τον πρώτο ιστορικό του πολιτικού ρεαλισμού, τον Θουκυδίδη.

Αν τα εθνικά συμφέροντα συγκρούονται με τα συμμαχικά ή εταιρικά συμφέροντα, μία χώρα πρέπει να διαφοροποιείται, να διαπραγματεύεται και να προσαρμόζεται στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή της συμμαχίας στην οποία συμμετέχει. Δεν πρέπει να προβάλλει υπερβολικά με μυστική ΙΧ διπλωματία στο μέγιστο βαθμό το συμμαχικό συμφέρον, εάν αυτό είναι εθνικά ζημιογόνο, χάριν της καριέρας ή ματαιοδοξίας του πρωθυπουργού της.

Στην προκειμένη περίπτωση, η Ελλάδα έπρεπε να υποστηρίξει την αμυνόμενη Ουκρανία με ανθρωπιστική βοήθεια και αντίστοιχη συμπαράσταση. Απο σημαιοφόρος, δηλαδή, η Ελλάδα έπρεπε να είναι ουραγός στη Δύση στις πολιτικές εναντίον της Ρωσίας. Επιτρέπεται να μεταφέρουμε όπλα από νησιά του ανατολικού Αιγαίου στην Ουκρανία, όταν τα νησιά μας απειλούνται ευθέως από την επιθετική αναθεωρητική Τουρκία, μόνο και μόνο για να υπακούσουμε σαν υποτελείς στις εντολές των “προστατών” μας;

Ας παρακάμψουμε ότι κάποια από τα όπλα που παραχωρούμε σκοτώνουν ρωσόφωνους ομογενείς μας. Εκτός και αν τα απομακρύνουμε από τα νησιά και για να κατευνάσουμε εμμέσως και κρυφίως τον σουλτάνο Ερντογάν, που απαιτεί την αποστρατικοποίηση των νησιών. Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ δεν εγγυώνται την δική μας εδαφική ακεραιότητα και εθνικά ασφάλεια. Εξισώνουν το θύμα με το θύτη, όταν δεν παίρνουν το μέρος της Τουρκίας.

Από την εποχή του Ανατολικού Ζητήματος και της υποστήριξης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον 19ο αιώνα για να μην κατέβει η Ρωσία στη Μεσόγειο και αμφισβητηθεί η βρετανική ναυτική κυριαρχία, εμείς, παραδόξως, συνεχίζουμε να προσδοκούμε αφελώς ότι θα μας ανταμείψουν για την ξενόδουλη συμπεριφορά μας. Δεν μάθαμε τίποτα από την τραγωδία της Κύπρου το 1974. Τελικά πραγματικός εχθρός του Ελληνισμού είναι η ορθόδοξη Ρωσία ή η Τουρκία; Γιατί εχθρευόμαστε τη Ρωσία κι όχι την εμπράκτως επεκτατική σε βάρος μας Τουρκία;

Ποιος είναι ο γενοκτόνος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου; Η Ρωσία ή η Τουρκία που έχει καταλάβει τη μισή Κύπρο, διεκδικεί το ανατολικό Αιγαίο και τη Θράκη και μας απειλεί με casus belli για την άσκηση του νόμιμου δικαιώματός μας να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια; Πως δικαιολογούνται οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τα “δώρα” προς την Τουρκία; Γιατί τέτοια φοβική υποτέλεια από το πολιτικό μας σύστημα;

Απορίας άξια είναι αυτή η στάση μας. Εντελώς ζημιογόνα για την επιβίωση του Ελληνισμού. Πώς εξηγείται η κυβέρνηση μας να ενδιαφέρεται τόσο για τον ουκρανικό λαό, αλλά να εγκαταλείπει τον Κυπριακό Ελληνισμό και την αρχαία ρωσόφωνη ελληνική κοινότητα της Κριμαίας και της Αζοφικής; Υπάρχει σπουδαιότερη αξία και εθνική σκοπιμότητα από την έμπρακτη αλληλεγγύη προς τους αδελφούς μας; Με την πολιτική μας ενισχύουμε τη ρωσοτουρκική προσέγγιση, έστω κι αν αυτή είναι συγκυριακή.

Στοίχιση με τις ΗΠΑ χωρίς ζύγιση

Ξεχνούμε τον θετικό ιστορικό ρόλο της Ρωσίας στην Επανάσταση του 1821 και στη δημιουργία του ελληνικού κράτους. Τους ρωσοτουρκικούς πολέμους του 1828 και την καταλυτική Συνθήκη της Ανδριανούπολης του 1829 για την ανεξαρτησία μας. Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Δεν πρέπει να λησμονούμε τους κριμαϊκούς πολέμους του 19ου και 20ου αιώνα που συντέλεσαν στη Μικρασιατική Καταστροφή. Πληρώσαμε ακριβά την άκριτη συμμαχία με τους ιμπεριαλιστές Ευρωπαίους.

Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να αφαιρεί φίλους και να προσθέτει εχθρούς, εξαιτίας της υστερικής ρωσοφοβίας των Αμερικανών. Καλές οι αξίες, οι αρχές και το διεθνές δίκαιο, αλλά στη ζούγκλα των διεθνών σχέσεων κυριαρχεί το εθνικό συμφέρον των κρατών και όχι ανθρώπινα συναισθήματα, φιλικά ή εχθρικά. Εξυπακούεται ότι ο εχθρός του εχθρού μας είναι δυνάμει φίλος μας (Κούρδοι). Δεν είναι αναγκαίο, όμως, να έχουμε τους ίδιους εχθρούς με τους φίλους μας Αμερικανούς. Γιατί να μην έχουμε καλές σχέσεις με πολιτιστικά συμβατούς λαούς και γεωπολιτικά δυνητικούς συμμάχους, όπως π.χ. οι Πέρσες και οι Ινδοί; Γιατί να μην έχουμε καλές σχέσεις με την ανερχόμενη υπερδύναμη Κίνα, όταν είναι προφανές πως το κέντρο του κόσμου φαίνεται να  επιστρέφει στην Ανατολή;

Ως κληρονόμοι του κλασικού, του ελληνιστικού και του βυζαντινού πολιτισμού έχουν ισχυρές ιστορικές και πολιτιστικές γέφυρες με την Ανατολή. Ας το αξιοποιήσουμε καταλλήλως σαν “Δικέφαλος Αετός”, το ένα κεφάλι να κοιτάζει προς τη Δύση και το άλλο προς την Ανατολή, αφού βρισκόμαστε στο γεωπολιτικό κέντρο της “ενδιάμεσης περιοχής” μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Ανεξαρτήτως προσωπικών αντιλήψεων και προτιμήσεων του εκάστοτε πρωθυπουργού, το εθνικό συμφέρον υπαγορεύει να επιδιώκουμε τη Ρωσία κι όχι την Τουρκία ενταγμένη στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, όπως ίσχυε τον 19ο αιώνα. Δεν μας συμφέρει να έχουμε τον Ρώσο απέναντι μας και τον Τούρκο δίπλα μας.

Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως του εάν δεν συμπαθούμε τον αυταρχικό Πούτιν και το αντιδημοκρατικό καθεστώς του. Μήπως είναι καλύτερος ο Ερντογάν, ή και ο Ζελένσκι, τον οποίο έχει θεοποιήσει η μεροληπτική δυτικής πληροφόρηση; Ο αναδυόμενος πολυπολικός κόσμος μπορεί υπό προϋποθέσεις να μας ευνοήσει. Τα σύνορα είναι απαραβίαστα βάσει των διεθνών συνθηκών, αλλά εξίσου σεβαστά πρέπει να είναι και τα δικαιώματα διαφορετικών εθνοτήτων.

Θα ήταν σκόπιμο η ρωσο-ουκρανική διένεξη να προσεγγιστεί και από αυτό το πρίσμα μήπως βρεθεί μια ειρηνική λύση ανάμεσα σε δύο για αιώνες αδελφικούς λαούς. Η Ελλάδα, ως πολιτισμικά και θρησκευτικά συγγενής χώρα, δεν πρέπει να δωρίσει αυτόν τον ρόλο στη μουσουλμανική Τουρκία. Δυστυχώς, αυτό φαντάζει απίθανο για το μονοδιάστατα δυτικά προσανατολισμένο πολιτικό μας σύστημα. Είναι για το παγκόσμιο συμφέρον να απομακρύνουμε τον κίνδυνο ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου, που θα επιφέρει την πυρηνική καταστροφή.

Η χαμένη ευκαιρία της Ευρώπης

Αντί να στοιχηθεί πίσω από τις ΗΠΑ, η Ευρώπη όφειλε για το συμφέρον της να αυτονομηθεί και να παίξει ρόλο αξιόπιστου ενδιαμέσου για να είχε λυθεί το Ουκρανικό πριν φτάσει στον σημερινό πόλεμο. Αυτό, βεβαίως, απαιτεί πολιτική ένωση με ενιαία αμυντική και εξωτερική πολιτική, η οποία, στο πλαίσιο μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας θα οικοδομήσει συνεργατικές κι όχι εχθρικές σχέσεις με τη χριστιανική Ρωσία, αντί να ερωτοτροπεί με την Τουρκία.

Εχθρός για τη Δύση είναι το πολεμικό Ισλάμ, όχι η Ρωσία. Εάν δεν είχε παροξυνθεί η ανασφάλειά της από την επιθετική επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, δεν θα είχε γίνει η λανθασμένη εισβολή στην Ουκρανία. Αυτή είναι η αιτία κι όχι η φιλοδοξία της Ρωσίας να φτάσει στρατιωτικά στον Βιστούλα και δυτικότερα(!), όπως μας βομβαρδίζει η αμερικανική, αλλά και Ευρωπαϊκή προπαγάνδα.

Στη Wall Street όπου δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά, κυριαρχεί η σοφή φράση cut the losses short για τους επενδυτές και κερδοσκόπους. Δηλαδή, περιορίστε την αρχική ζημιά και τα συνήθη πρόσθετα λάθη λόγω ego και status, αν δεν σας ευνοεί η πραγματικότητα. Ο Πάπας Φραγκίσκος το κατάλαβε και το πρότεινε, αλλά κανείς δεν τον άκουσε. Ανθρωπιστικά, αλλά και πολιτικά η άμεση ειρήνη προέχει της μελλοντικής και αβέβαιης νίκης οποιασδήποτε πλευράς. Πόσο μάλλον που φαίνεται απίθανο να ηττηθεί η Ρωσία ως μεγάλη πυρηνική δύναμη, δίχως να μας παρασύρει όλους στην καταστροφή. Ας αναστοχαστούμε συνεπώς για την σωστή πλευρά της Ιστορίας πριν είναι αργά…

 

---

 

*Ο Χρίστος Αλεξόπουλος είναι συγγραφέας