Ανήκομεν εις την Δύσιν, αλλά και άνοιγμα προς Ανατολάς…

Μπορεί αυτή η σπουδαία ανάδυση του εμβληματικού μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς να βοηθήσει στην ανάταξη της φθίνουσας Ελλάδας, εμπνέοντας τον ταλαιπωρημένο λαό με ένα ενοποιητικό όραμα, που τόσο έχει ανάγκη για να ατενίσει το μέλλον αισιόδοξα και δημιουργικά; Είναι δυνατόν να λειτουργήσει ως μία νέα Μεγάλη Ιδέα για τον συρρικνωμένο Ελληνισμό, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ως καταλύτης αυτοπεποίθησης και ευημερίας;

Προτείνω να αναδείξουμε επίσημα το νέο “Παρθενώνα” της Μακεδονίας, όπως εύστοχα αποκλήθηκε, φάρο και πυξίδα για μία συμπληρωματική πορεία του Ελληνισμού προς την Ανατολή στα χνάρια του αήττητου στρατηλάτη Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ως γνωστόν, ο ηρωικός Μακεδόνας βασιλιάς δεν είχε κανένα λόγο και κίνητρο να εκστρατεύσει προς την τότε βάρβαρη και καθυστερημένη Δύση. Επιπλέον, η σημερινή Δύση εμφανίζει σημάδια… δύσεως με υποψήφιο πλανητάρχη τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ! Προς επαλήθευση του βιολογικού κύκλου ακμής και παρακμής κάθε πολιτισμού κατά τον Spengler.

Ας αποκαταστήσουμε, λοιπόν, τον ακρωτηριασμένο Δικέφαλο Αετό της ελληνιστικής και βυζαντινής αυτοκρατορικής κληρονομιάς μας, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον δυτικόστροφο κλασικό πολιτισμό της αρχαίας Αθήνας. Το ανταγωνιστικό, δηλαδή, εθνικό πλεονέκτημά μας. Για να παίξουμε έναν ειρηνικό ρόλο ήπιας Δύναμης στην αναδυόμενη πολυπολική γεωπολιτική τάξη. Ξεπερνώντας, μετά από έναν αιώνα εσωστρέφειας, ανασφάλειας και ηττοπάθειας, το ψυχολογικό τραύμα του 1922 ,που μας έχει εγκλωβίσει σε έναν μονοδιάστατο δυτικό προσανατολισμό, αναντίστοιχο των πολλαπλών ενδιαφερόντων και συμφερόντων μας.

Ας αντικαταστήσουμε φαντασιακά την Κωνσταντινούπολη και την Αγιά Σοφιά με την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και την Βιβλιοθήκη της. Κάτω από την καθοδήγηση του οραματιστή της Επανάστασης του 1821, Ρήγα, ο οποίος απεικόνιζε τον Μέγα Αλέξανδρο στην περίφημη Χάρτα του. Αλλά και του Αλεξανδρινού ποιητή Καβάφη: «Και την κοινή ελληνική λαλιά ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμε ως τους Ινδούς, για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα».

Ας ανανεώσουμε την πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου..

Ο Παρθενώνας της κλασικής εποχής ως λίκνο της δημοκρατίας και του δυτικού πολιτισμού μάς προσανατόλισε προς την Ευρώπη και την Αμερική. Ας αξιοποιήσουμε τον “Μακεδονικό Παρθενώνα” με μια συνδυαστική πορεία προς Ασία και Αφρική. Ευρισκόμενοι γεωγραφικά στο κέντρο της “ενδιάμεσης περιοχής”, ως δύση της ανατολής και ως ανατολή της δύσης, είμαστε οι καταλληλότεροι για να προσπαθήσουμε να γεφυρώσουμε τον κατακερματισμένο ανταγωνιστικό πλανήτη. Ας προσπαθήσουμε να διαμεσολαβήσουμε ειρηνικά στη σύγκρουση των πολιτισμών και θρησκειών για τη διάσωση από την κλιματική αλλαγή και την πυρηνική καταστροφή.

Τώρα που το επίκεντρο ισχύος μετατοπίζεται πάλι πίσω στην Ανατολή, όπου βρισκόταν πριν την Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό, τη Βιομηχανική Επανάσταση και την ευρωπαϊκή καπιταλιστική νεωτερικότητα. Όπως γράφει ο καθηγητής ιστορίας της Οξφόρδης, Francopan, για αιώνες τα Cambridge και Harvard δεν ήσαν στη Δύση, αλλά στη Βαγδάτη, στα Βάκτρα και την Σαμαρκάνδη (“Οι δρόμοι του Μεταξιού”), στην Ανατολική Μεσόγειο και στη δυτική Ασία. Εκεί όπου αναπτύχθηκαν όλοι οι σπουδαίοι αρχαίοι πολιτισμοί και οι μονοθεϊστικές θρησκείες, εν μέσω των “Θαυμάτων του Κόσμου”, των Αγίων Τόπων και του Παραδείσου της Παλαιάς Διαθήκης!

Ας ανανεώσουμε την πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για να συνδεθεί με το νέο Δρόμο του Μεταξιού της Κίνας (One Belt One Road) και το δίκτυο των μπαχαρικών της Ινδίας. Των δύο μεγάλων μη δυτικών δυνάμεων της εποχής με πανάρχαιους πολιτισμούς που συνδέονται με τον δικό μας. Θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν κι άλλοι “Παρθενώνες” στην Ασία, τους οποίους έχουμε υποτιμήσει και παραμελήσει εξαιτίας μιας εσφαλμένα περιοριστικής και προκατειλημμένης ταυτότητας του συνολικού πολιτισμού (Orientalism). Επιτρέπεται να μην διδάσκεται αυτός ο σημαντικός Ελληνισμός της Ανατολής στα σχολεία μας;

Καιρός να αμφισβητήσουμε το “Ανήκομεν αποκλειστικά εις την Δύσιν” και το “Είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας”, αν και περιουσιακά το επιτύχαμε, καθώς δεν έχει μείνει σχεδόν τίποτα ελληνικό στο δημόσιο χώρο! Η Δύση, άλλωστε, αποτελεί πληθυσμιακά μειονότητα και ο ελληνικός πολιτισμός διαφοροποιείται στο βαθμό που δεν φέρει τις αποικιοκρατικές και δουλεμπορικές αμαρτίες του δυτικού.

Άνοιγμα προς Ανατολάς

Ο Huntington, στο διάσημο βιβλίο του “The Clash of Civilizations”, το οποίο υπολογίζουν οι ξένοι πολιτικοί ηγέτες, δεν μας κατατάσσει στον Δυτικό Κόσμο! Δεν είναι μόνον οι διάσπαρτες Αλεξάνδρειες, με την εσχάτη στην Άι Χανούμ του Αφγανιστάν εν μέσω Δελφικών Παραγγελμάτων! Ούτε η ελληνο-βουδιστική γλυπτική τέχνη Gandhara σε Πακιστάν και Ινδία. Ούτε η “μετεμψύχωση” του Σωκράτη στον ιδρυτή της Ινδίας Γκάντι, ούτε τα σωκρατικά αποφθέγματα στο μαυσωλείο του πολεμιστή Ταμερλάνου στο Ουζμπεκιστάν – μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Ακόμη και το μακρινό ιαπωνικό αρχιπέλαγος συγγενεύει με το Αιγαίο! Σύμφωνα με τον Γάλλο καθηγητή Lucken, η μισή Ιαπωνία είναι Απόλλων και η άλλη μισή Σαμουράι, μισή Αφροδίτη και μισή Γκέισα! Το άνοιγμα στην Ανατολή, ως προεξοφλητική προσαρμογή στις μελλοντικές εξελίξεις της υφηλίου, δεν επιβάλλεται μόνον πολιτισμικά, αλλά οικονομικά και γεωπολικά για την ευημερία και ασφάλεια μας.

Η Ευρασία είναι προικισμένη από την φύση με τεράστιους πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Αν θέλουμε να μην μας ξανακαταπιεί η φιλόδοξη και επιθετική νεοoθωμανική Τουρκία, δεν πρέπει να τρέχουμε φοβικά κυνηγημένοι δυτικότερα. Ειδικά όταν η “φιλελληνική” Δύση δεν μας προστατεύει από τον επιβουλέα εχθρό μας. Αλλά τουναντίον τον ευνοεί εις βάρος μας “ως το χαϊδεμένο παιδί της”. Από την εποχή της Επανάστασης του 1821 και τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους με το Ανατολικό Ζήτημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η νέα ελληνιστική Μεγάλη Ιδέα θα μας βοηθήσει, επιπλέον, στην αντιπερισπασματική αντιμετώπιση του ύπουλου γείτονα.

 

---

 

Ο Χρίστος Αλεξόπουλος είναι συγγραφέας