Τουρκική στρατιωτική πίεση σ’ όλα τα μέτωπα της Κύπρου

Επιθετικότητα σε όλα τα μέτωπα εκδηλώνει η κατοχική Τουρκία. Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, η διαμόρφωση “στρατοπέδων” και η προσπάθεια της Άγκυρας να βρεθεί στο κέντρο των εξελίξεων έχουν οδηγήσει τον Ερντογάν να είναι πιο επιθετικός και πιο επίμονος, πιεστικός, στην προώθηση των επιδιώξεων του. Η τουρκική επιθετικότητα “αγγίζει” και την Κύπρο, με κινήσεις στη θάλασσα αλλά και επί του εδάφους, κυρίως στη νεκρή ζώνη. Στα πλαίσια αυτά, τουρκικά πολεμικά σκάφη βρίσκονται συνεχώς στη θάλασσα νοτίως της Κύπρου δίνοντας παρουσία αλλά και στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι «τουρκικού ενδιαφέροντος» η περιοχή.

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντέδρασε έντονα στην αποστολή της ναυτικής δύναμης των ΗΠΑ με το αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford στην Ανατολική Μεσόγειο για να προσφέρει στήριξη στο Ισραήλ. Ο ηγέτης της κατοχικής δύναμης είχε σημειώσει πως «η Αμερική στέλνει το αεροπλανοφόρο της στο Ισραήλ. Τι κάνει το αεροπλανοφόρο της Αμερικής στο Ισραήλ; Τι έρχεται να κάνει; Τι θα κάνει με όλα αυτά τα πλοία και τα αεροσκάφη που στέλνει;» είχε διερωτηθεί. Ουσιαστικά η Άγκυρα εξέφραζε μια θέση πολιτικής, που συνδέεται με τις δικές της στρατηγικές βλέψεις. Γι αυτό και η ρητορική Ερντογάν ότι δεν έχουν θέση στην περιοχή οι αμερικανικές ή κι άλλες δυνάμεις και πως αυτός ο ρόλος μπορεί να αναληφθεί από γειτονικά κράτη. Δηλαδή την Τουρκία.

Ενόψει, πάντως, του γεγονότος ότι ο Ερντογάν δύσκολα θα μπορέσει να διασφαλίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις, κι αυτό το αντιλαμβάνεται προφανώς, διαπιστώνεται ένας εκνευρισμός από τουρκικής πλευράς, που εκφράζεται με επιθετικότητα. Σε ό,τι αφορά στο έδαφος η τουρκική πλευρά κάνει κινήσεις στη νεκρή ζώνη, “αρπάζει” έδαφος, επιχειρεί τετελεσμένα. Κυρίως αυτά γίνονται στην περιοχή της Λευκωσίας, στην οποία διαπιστώνονται ενέργειες προώθησης.

Την ίδια ώρα, στην Πύλα, όπου πρόσφατα ανακοινώθηκε συναντίληψη, η τουρκική πλευρά επιχειρεί να αμφισβητήσει τις συνεννοήσεις, που συνδέονται με την αστική ανάπτυξη και όλα όσα αφορούν τους Ελληνοκύπριους. Βεβαίως, το θέμα της εφαρμογής της συναντίληψης είναι βασικά υπόθεση των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία έχουν και την ευθύνη εποπτείας στη νεκρή ζώνη. Ο Διεθνής Οργανισμός έχει αναλάβει την εφαρμογή των όσων συμφωνήθηκαν κι αυτό θα πρέπει να το διασφαλίσει στην πράξη, παρά τις όποιες εκ των υστέρων ενστάσεις προβάλλονται από την κατοχική πλευρά.

Επί του θέματος ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ανέφερε στον Αναπληρωτή ΓΓ των ΗΕ αρμόδιο για Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις Jean-Pierre Lacroix, ότι η εφαρμογή της συναντίληψης στην Πύλα στέλνει μηνύματα σε σχέση και με τη συνολική συμφωνία. θα στείλει όμως και αρνητικά μηνύματα στην περίπτωση μη εφαρμογής της συναντίληψης. «Πώς θα εφαρμοστεί μια συνολική συμφωνία όταν μια ήσσονος σημασίας συνεννόηση δεν μπορεί να προχωρήσει;» διερωτάται η κυπριακή πλευρά. Ενόψει όλων αυτών η Λευκωσία έχει ζητήσει από τα Ηνωμένα Έθνη να απευθυνθούν προς την Άγκυρα ώστε να συνεργασθεί.

Θαλάσσιος διάδρομος

Είναι προφανές πως η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει επιβεβαιώσει για μια ακόμη φορά τον κομβικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή. Η Λευκωσία έχει ξεκαθαρίσει πως ο ρόλος της είναι ανθρωπιστικού χαρακτήρα, με διευκολύνσεις σε επιχειρήσεις εκκένωσης και απεγκλωβισμού πολιτών από το Λίβανο και το Ισραήλ. Περαιτέρω, είναι σαφές πως η πρόταση Χριστοδουλίδη για τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου για μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα αποτελεί μια κίνηση που έτυχε θετικής αποδοχής. Την ίδια ώρα, είναι γνωστό πως στις Βρετανικές Βάσεις έχουν ενισχυθεί οι δυνάμεις ενώ σταθμεύουν και Αμερικανοί επιτελείς.

Η θέση της Λευκωσίας είναι πως δεν αποδέχεται η χώρα να έχει εμπλοκή σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, έστω κι εάν οι δυνάμεις τρίτων χωρών χρησιμοποιήσουν, όταν και όποτε τούτο χρειαστεί, τις Βρετανικές Βάσεις. Αυτό διαμηνύθηκε προς κάθε κατεύθυνση. Στην περίπτωση, πάντως, ανάφλεξης, γενίκευσης του πολέμου, με τη συμμετοχή κι άλλων δυνάμεων, προφανώς και θα επιχειρηθεί από διάφορους παίκτες να χρησιμοποιηθούν οι Βάσεις, εξέλιξη που δεν θέλει σε καμία περίπτωση η Λευκωσία.

Θα πρέπει, πάντως, να αναφερθεί πως οι Βρετανικές Βάσεις- το Ακρωτήρι βασικά- δεν αφήνουν στην προκειμένη περίπτωση αδιάφορους τους Αμερικανούς, που ούτως ή άλλως τις χρησιμοποιούν κατά καιρούς. Ούτε ασφαλώς και τους Νατοϊκούς. Οι όποιες κινήσεις γίνονται βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Λευκωσίας, η οποία έχει εικόνα της κατάστασης.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, πάντως, κρατά ισορροπημένη στάση στην κρίση της Μέσης Ανατολής κι αυτό της επιτρέπει να αναπτύσσει πρωτοβουλίες. Έχει ανοικτή γραμμή με όλους τους εμπλεκόμενους, όπως και με τους ισχυρούς παίκτες που έχουν ρόλο στην κρίση και την περιοχή. Από το ξέσπασμα του πολέμου διατηρείται ανοικτό κανάλι με Ισραήλ, Αίγυπτο, Παλαιστίνη, Ιορδανία ενώ συνεχείς είναι οι επαφές και με την κοινότητα των Αράβων πρέσβεων, που είναι διαπιστευμένοι στην Κυπριακή Δημοκρατία.