Άλμα στο κενό για Ερντογάν η σύγκρουση με τη Δύση

Tα ανησυχητικά χαμπέρια για την Τουρκία ακούστηκαν αμέσως με την αρχή του 2019. Οι τιμές των τροφίμων σημείωσαν 31% αύξηση τον Ιανουάριο οπότε ο Ερντογάν υποχρεώθηκε τον Φεβρουάριο να ανοίξει κρατικές λαικές αγορές, στις οποίες οι Τούρκοι μπορούν να αγοράσουν φτηνότερα τρόφιμα. Όμως τα νέα χειροτέρεψαν τον Μάρτιο όταν ανακοινώθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα του 4ου τετραμήνου του 2018. Η Τουρκία παρουσίασε ύφεση 3% και ο πληθωρισμός παρέμεινε στο 20%. Μετά από 10 χρόνια η γειτονική χώρα μπαίνει σε υφεσιακή πορεία με άγνωστες συνέπειες για το μέλλον της.

Τα πράγματα φυσικά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά γιατί η Δύση έχει σκοπό αυτή τη φορά συνολικά να δώσει ένα καλό μάθημα στον Ερντογάν. Όταν ο Τραμπ έκανε επίθεση μέσω κυρώσεων στην Τουρκία το φθινόπωρο, προκειμένου ο Ερντογάν να ελευθερώσει τον Αμερικάνο πάστορα, η ΕΕ ανησυχούσε για την πτώση της τούρκικης λίρας και για το μέλλον των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε τούρκικο έδαφος. Σήμερα όμως Ευρώπη και ΗΠΑ από κοινού θέλουν να τιμωρήσουν ένα Ερντογάν που νοιώθουν ότι ανοιχτά πλέον τις περιφρονεί.

Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες για σκληρές οικονομικές κυρώσεις εφόσον ο Ερντογάν επιμείνει να αγοράσει τους S-400 από τη Ρωσία. Παράλληλα θα ακυρώσουν την τούρκικη παραγγελία για τα μαχητικά F-35 καθώς και άλλες παραγγελίες αμερικάνικου εξοπλισμού. Η αντιπαράθεση μάλιστα μπορεί να φτάσει στην έξοδο της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ εφόσον κριθεί πως η συμπεριφορά της δεν αρμόζει με τους διακηρυγμένους στόχους της συμμαχίας. Ο Ερντογάν από την άλλη ρίχνει λάδι στη φωτιά καθώς την ώρα που δέχεται αυτές τις προειδοποιήσεις προχωρεί σε κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με τη Ρωσία. Στις 6-8 Μαρτίου το τούρκικο πολεμικό ναυτικό μαζί με το ρώσικο πραγματοποίησαν κοινές ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα.

Την ίδια ώρα που οι ΗΠΑ επεξεργάζεται κυρώσεις και αντίποινα σε βάρος της Τουρκίας, η κυβέρνηση της Μέρκελ ανακοίνωσε νέα και αυστηρότατη ταξιδιωτική οδηγία κατά της Τουρκίας προειδοποιώντας τους Γερμανούς τουρίστες πως σε ενδεχόμενο ταξίδι τους στην Τουρκία ενδέχεται να συλληφθούν. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθούν άμεσα κατά 50% οι κρατήσεις των γερμανικών ταξιδιωτικών γραφείων στην Τουρκία και να προμηνύονται μεγάλες απώλειες για τον τούρκικο τουρισμό το καλοκαίρι. Γιατί και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα ακολουθήσουν πιθανότατα την τακτική της Γερμανίας.

Το κερασάκι στην τούρτα

Και το κερασάκι στην τούρτα ήταν η απόφαση του Ευρωκοινοβούλιου. Με 370 ψήφους υπέρ, 109 κατά και 143 αποχές, αποφάσισε την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Μέσω του ψηφίσματος το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε από την Τουρκία να σταματήσει τις επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και να καταργήσει το casus belli σε βάρος της χώρας μας. Επίσης να σταματήσει τα έργα για το πυρηνικό εργοστάσιο στο Άκουγιου η τουλάχιστον να διαβουλευθεί με την Ελλάδα και την Κύπρο πριν τα προχωρήσει. Και τέλος κάλεσε την Τουρκία να αποσύρει τα στρατεύματα της από την Κύπρο και να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμόχωστου στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.

Θα έχουμε όμως και συνέχεια. ΕΕ και ΗΠΑ δείχνουν το δρόμο της απομόνωσης στην Τουρκία σε σχέση με τα ενεργειακά κοιτάσματα της ΝΑ Μεσογείου. Γαλλία, ΗΠΑ και Exxon Mobil θέλουν να προστατεύσουν την Κύπρο και τις εξορύξεις του φυσικού αερίου. Ταυτόχρονα ο Αμερικάνος υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο θα βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ στις 20 Μαρτίου όπου θα υπογραφεί ο αγωγός East Med από Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ. Το κείμενο της συμφωνίας του αγωγού ήδη έχει εγκρίνει η ΕΕ. Ενώ ο Νετανιάχου προειδοποίησε πως το ισραηλινό πολεμικό ναυτικό θα προστατεύσει τον αγωγό. Κι αυτό ήταν μήνυμα με αποδέκτη φυσικά την Τουρκία του Ερντογάν.

Βρίσκεται λοιπόν ο Ερντογάν μπροστά στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της ζωής του. Θα εγκαταλείψει τις ΗΠΑ και την ΕΕ επιλέγοντας οριστικά τον εναγκαλισμό με τη Ρωσία, το Ιράν και το Κατάρ; Φαίνεται ότι θα προτιμήσει την Ανατολή σε σχέση με τη Δύση γιατί ποτέ δεν ξεχνάει ότι η Αμερική θέλησε να τον ανατρέψει το 2016 και η Ρωσία τότε τον διέσωσε κυριολεκτικά στο παρά πέντε. Το σίγουρο είναι σε αυτή την περίπτωση ότι η Τουρκία θα περάσει τη μεγαλύτερη δοκιμασία των τελευταίων δεκαετιών και η δυτική οικονομική επίθεση θα την φέρει ένα βήμα πριν την αποσταθεροποίηση.