Η Επτάνησος Πολιτεία μήτρα και τροφός του 1821

Η Επτάνησος Πολιτεία ιδέα του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, πατέρα του Αλέξανδρου, θα αναδειχθεί  στον επτάχρονο βίο της υπό τον Ιωάννη Καποδίστρια στο εργαστήρι της “εθνικής ζύμης”, που μας χάρισε την 21η Μαρτίου 1800. Η Επτάνησος Πολιτεία ιδρύθηκε με την Ρώσο-οθωμανική Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης. Συνθήκη που αναγνωρίστηκε στην συνέχεια και από την Αγγλία το 1801, αλλά και την Γαλλία το 1802. Επτά χρόνια Κοσμογονίας, 1800-1807, στον αστερισμό του Ιωάννη Καποδίστρια! Επτά χρόνια που κατέστησαν την Επτάνησο Πολιτεία, εαρινή ισημερία του νέου Ελληνισμού και αυτό γιατί..

Αυτά τα εφτά χρόνια  κατέστησαν τα Ιόνια Νησιά τόπο συνάντησης, τόπο οργάνωσης, καταφύγιο και ορμητήριο, “των πρώτων” του μαχόμενου Έθνους, μήτρα και τροφό του 21. Εκεί θα συναντηθούν οι Κολοκοτρωναίοι με τους Μποτσαραίους και θα γίνουν αδελφοποιτοί, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Μάρκος  Μπότσαρης. Εκεί θα καταφύγουν ο Νικηταράς και ο Αναγνωσταράς μετά το θάνατο του γενάρχη των κλεφταρματολών, Ζαχαριά.

Εκεί θα συναντηθούν ο Χριστόφορος Περραιβός, στενός συνεργάτης του Ρήγα του Βελεστινλή και ο παλαίμαχος συνεργάτης του Λάμπρου Κατσώνη Λευκαδίτης γιατρός Λουδοβίκος Σωτήρης. Εκεί στην Λευκάδα θα γίνουν αδελφοποιτοί ο Ιωάννης Καποδίστριας και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Εκεί θα συναντηθούν και θα συμπολεμήσουν στην Άμυνα της Λευκάδας ο Καραϊσκάκης και ο Κατσαντώνης. Εκεί ο νέστορας των Αρματολών και σύντροφος του Ρήγα, Χριστόφορος Περραιβός  θα τυπώσει, για πρώτη φορά σε ελληνικό έδαφος, τον Θούριο του Ρήγα.

Στις δυνάμεις του ρωσικού στρατού του Ιονίου, επίσης, θα συγκεντρωθεί η Λεγεώνα των Σουλιωτών που συγκροτείται μετά την πτώση του Σουλίου στην Κέρκυρα το 1803 (600 άτομα). Η Λεγεώνα των Χειμμαριωτών που συγκροτείται επίσης στην Κέρκυρα στα 1805 (350 άτομα) καθώς και η Λεγεώνα των Ηπειρωτών στην Κεφαλονιά. Θα συγκεντρωθεί η Λεγεώνα των Πελοποννησίων (στη Ζάκυνθο), η οποία συγκροτείται μεταξύ των χρόνων 1804-1806 ως αποτέλεσμα συντονισμένων προσπαθειών των Τούρκων να απαλλαγούν από τις οικογένειες των Κλεφτών-Καπεταναίων του Μοριά.

Νικηφόρες μάχες

Η ακόλουθη σύντομη περιγραφή των δοξασμένων όπλων, της προδομένης από την διεθνή διπλωματία Επτανήσου Πολιτείας, μας δίνεται από τον Επτανήσιο Ιστορικό Παναγιώτη Χιώτη. Η περιγραφή, δίνει μια στοιχειώδη εικόνα των ιστορικών και νικηφόρων μαχών του εθνικού ελληνικού στρατού υπό εθνική ηγεσία πριν το 21: «Ο αυτοπροσώπως τοποτηρητής του εν Λευκάδι πολέμου, Καποδίστριας, την διχόνοιαν και παραλυσίαν ταύτην του Τουρκικού στρατοπέδου θεωρών, συνεννοήθη μετά των εv Ακαρνανία και Αιτωλία αρματολών, όπως ούτοι καταδιώκοντας τας χώρας του Αλή, απασχολήσωσι την προσοχήν του στρατού αυτού εκ της Λευκάδος εις άλλα πολεμούμενα μέρη.

Χάριτι των λεηλασιών αυτών και επιδρομών εις τας Τουρκικάς απέναντι χώρας, ένθα καίουσι χωρία και κώμας των εχθρών», έγραφεν ο επιτηρητής Καποδίστριας προς την Γερουσία, «το ήμισυ του Τουρκικού στρατού, το ανθηρότερον και εκλεκτότερον εγκατέλειψε την πολιορκίαν της Λευκάδος, επιδοθέν εις τον καταδιωγμόν των ανδρείων τούτων. Αλλ’ οι ανδρείοι ούτοι, εκτελούντες το σχέδιον του επιτηρητού, και παροτρυνόμενοι υπό των προτροπών του αρχιεπισκόπου Άρτης Ιγνατίου, επίφερον παντού πυρ και μάχαιραν, ουδεμίαν άνεσιν δίδοντες προς τους καταδιώκοντας αυτούς.

Εις δε τα πέριξ ΄Αρτης και Αγράφων καταμαχησάμενοι, έως εξακόσιοι εαυτών, ηγούμενοι υπό του Κίτσου Βότσαρη και Κατσαντώνη, υπέρ τους τρισχιλίους Αλβανούς και 700 σωματοφύλακας ιππείς, οίτινες Ζογαδόροι, προσωνυμούντο, ένθα εφονεύθησαν μόνοι δέκα αυτών, μεθ’ ών ο ανδρείος Δίπλας, απεσύρθησαν μεγαλαυχούντες δια την νίκην εις Λευκάδα. Και είτα εσυμποσίαζον μετά του Καποδιστρίου, του επισκόπου Ιγνατίου και του στρατηγού Παπαδοπούλου, διηγούμενοι τας ανδραγαθίας των» ( Παναγιώτης Χιώτης “Απομνημονεύματα” σελ. 878). Το τέλος γράφεται το 1807 με την γαλλορωσική Συνθήκη του Τιλσίτ. (25-27 Ιουνίου).

Καταδίκη σε διάλυση

Ενώ στο πεδίο της Εθνικής συγκρότησης η Επτάνησος Πολιτεία θριαμβεύει δημιουργώντας εθνική πανστρατιά,  θριαμβεύει και στο πεδίο των μαχών στα βουνά της Ηπείρου, θα καταδικαστεί σε διάλυση. Θα καταδικαστεί με την σύμφωνη γνώμη του “Ελευθερωτή των Εθνών” Ναπολέοντα και του προστάτη των Ιονίων Τσάρου Αλέξανδρου .

Με την Συνθήκη του Τιλσίτ 1807, τα Ιόνια Νησιά παραχωρούνται στον “Ελευθερωτή των Λαών” Ναπολέοντα, ως προσωπικό κτήμα. Όμως το ανθρώπινο και το εθνικό κεφάλαιο, οι ανθρώπινες σχέσεις που γαλβανώθηκαν, η πίστη ότι “μπορούμε”, που δοκιμάστηκε νικηφόρα, είναι η δύναμη που οδήγησε τους εργάτες και τους πρωτεργάτες, τους ήρωες και τους μαχητές της Επτανήσου Πολιτείας να ξανασυναντηθούν στην Φιλόμουσο και την Φιλική.

Θα ξανασυναντηθούν, το Πάσχα του 1819, ξανά με τον Καποδίστρια στην Κέρκυρα. Θα συναντηθούν τον Γενάρη του 1821 στην Λευκάδα, στο σπίτι του Ιωάννη Ζαμπέλιου για να μοιράσουν ευθύνες. Θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή του Ελληνικής Επανάστασης.