Καταναλωκρατία: Ο εκδημοκρατισμός της αγοράς

Σε προηγούμενα άρθρα μου παρουσιάστηκαν οι αιτίες οι οποίες δεν επιτρέπουν στα σημερινά, φερόμενα ως δημοκρατικά, πολιτεύματα να σταματήσουν την ξέφρενη πορεία της άδικης και προκλητικής κατανομής του παραγόμενου πλούτου. Η σειρά αυτών των άρθρων οδήγησε στο γενικό συμπέρασμα ότι τα σημερινά πολιτεύματα δεν είναι δημοκρατικά με ευθύνη των πολιτικών, οι οποίοι, για να εξασφαλίζουν κάθε φορά την εκλογή τους, προσφέρουν στο μεγάλο κεφάλαιο την ευκαιρία με την οποία τους καθιστά εξαρτώμενους από αυτό.

Στη σειρά αυτών των άρθρων αναπτύχτηκε, επίσης, και ο ειρηνικός τρόπος με τον οποίο τα μη δημοκρατικά πολιτεύματα μπορούν να μετασχηματιστούν σε δημοκρατικά, ώστε να γίνει εφικτή η απαλοιφή των προνομίων του μεγάλου κεφαλαίου με τα οποία καθιστά αδύνατη τη λειτουργία μιας αγοράς απαλλαγμένη από τους περιβόητους αθέμιτους ανταγωνισμούς που παράγει την αισχροκέρδεια, παρά τη διαύγεια και τους συν αυτής θετικούς ψηφιακούς εκσυγχρονισμούς, που το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να καλλωπίζουν τον διεφθαρμένο καπιταλισμό και να δημιουργούν την εντύπωση πως μπορεί να αλλάξει χωρίς τη λειτουργία της δημοκρατίας.

Σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια αυτά βρίσκονται στο βιβλίο μου, όπου αναφέρεται και μια σειρά πρώτων άμεσων παρεμβάσεων με τις οποίες είναι δυνατόν να φρενάρει κανείς την πορεία του διεφθαρμένου καπιταλισμού, απελευθερώνοντας, σταδιακά, την ελεύθερη αγορά από τις αλυσίδες με τις οποίες την έχει διαχρονικά σκλαβωμένη.

Σε μια χώρα υπό πραγματικό δημοκρατικό καθεστώς μια σημαντική παρέμβαση είναι δυνατή με την ίδρυση και χρήση μιας ειδικού τύπου δημόσιας εταιρείας, ιδιωτικού δικαίου, με την οποία είναι δυνατός ο μετασχηματισμός, σε πολλούς τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, της ελεγχόμενης από κερδοσκόπους και τα μονοπώλια αγοράς σε ελεύθερη. Η ιδιαιτερότητα της ελεύθερης αγοράς οφείλεται στο ότι πρέπει να ικανοποιεί ορισμένα προαπαιτούμενα, τα οποία απορρέουν από μια θεμελιώδη αξιωματική αρχή της δημοκρατίας που αναγνωρίζει ίσον κράτος στους πολίτες της. Κάτι που ούτε ο Άνταμ Σμιθ, μα ούτε και ο Κέυνς έλαβαν υπόψη τους.

H καταναλωκρατία

Με βάση αυτή την αρχή της δημοκρατίας τι θα μπορούσε να ισχύει στον τομέα της κατανάλωσης; Μα φυσικά το αυτονόητο: η καταναλωκρατία κατά το δημοκρατία, όπου οι καταναλωτές στον τομέα της κατανάλωσης διαθέτουν ίσον κράτος, ανεξαρτήτως του όγκου των αγορών που κάνει ο κάθε καταναλωτής. Η απάντηση, για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση της αισχροκέρδειας, είναι η εταιρεία ειδικού τύπου, η οποία παρεμβαίνει με τρόπους που επιτρέπει στο μέσο-εργαλείο της καταναλωκρατίας να αποδώσει στους πελάτες-καταναλωτές της το περιβόητον ίσον κράτος.

Ο τρόπος με τον οποίο το επιτυγχάνει αυτό για τους πελάτες της είναι η ολική επιστροφή των κερδών της στους πελάτες-καταναλωτές της, με την προϋπόθεση ότι το αρχικό κεφάλαιο ίδρυσης της εταιρείας ειδικού τύπου παραμένει σε αγοραστική αξία σταθερό. Αυτή η λύση είναι δίκαιη, άρα, κατά Σωκράτη, και νόμιμη και όχι η πράξη της επιδότησης σε ιδιώτες, οι οποίοι κρατούν όλα τα κέρδη που βγαίνουν με χρήματα των φορολογουμένων για τον εαυτό τους.

Ακόμα και τα λεγόμενα vouchers ή ενισχύσεις προς τους έχοντες ανάγκη δεν είναι δίκαια γιατί αυξάνεται έτσι το χρήμα που κυκλοφορεί στην αγορά και έτσι τροφοδοτείται ακόμα περισσότερο η δυναμική της αισχροκέρδειας. Πέρα από το ότι οι έλεγχοι δεν αποδεικνύονται αποτελεσματικοί, ενώ συγχρόνως αυξάνονται και οι χρηματισμοί δημόσιων λειτουργών. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτός ο νέος τρόπος ενεργοποιείται αυτομάτως, χωρίς να χρειάζεται ελέγχους και πρόσθετες δαπάνες για τη δημιουργία περισσότερων ελεγκτών.

Μπόνους με βάση τα καθαρά κέρδη

Ένα άλλο, επίσης σημαντικό, πλεονέκτημα αυτού του τρόπου είναι ότι οι διαφημίσεις προϊόντων, που συμβάλουν στην αύξηση της τιμής πώλησης προϊόντων, θα περιοριστούν σημαντικά με αποτέλεσμα να έχουμε φθηνότερα προϊόντα. Με τον τρόπο αυτό η αγορά απελευθερώνεται από όλες τις αθέμιτες παρεμβάσεις του μεγάλου κεφαλαίου και σταδιακά αποκτά την ελευθερία της.

Η διοίκηση της εταιρείας, σε ότι αφορά τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.), προκύπτει ο μεν πρώτος ύστερα από εισήγηση της κυβέρνησης προς τη Βουλή για έγκριση, το δε Δ.Σ. από τις συνελεύσεις των πελατών-καταναλωτών που είναι οργανωμένοι σε Τοπικές Οργανώσεις των 100 μελών, όπως ακριβώς προβλέπεται και για τις κομματικές τοπικές οργανώσεις, με τη διαδικασία της κλήρωσης από ομάδα εθελοντών που εκπροσωπούν γένος και εκπροσώπηση από όλους τους τομείς της παραγωγής και οι οποίοι θα πρέπει να ικανοποιούν προαπαιτούμενα σχετιζόμενα με γνώσεις και εμπειρία. Η ίδια διαδικασία χρησιμοποιείται και για την ανάδειξη της εκπροσώπησης των πελατών-καταναλωτών στις γενικές συνελεύσεις της εταιρείας.

Για τα υψηλά ιστάμενα στελέχη της εταιρείας πέρα από το μισθό τους μπορεί να προβλέπεται και μπόνους με βάση το ύψος των καθαρών κερδών της εταιρείας που επιστρέφουν όλα στους καταναλωτές. Αυτό θα δημιουργεί και το κίνητρο στους διοικούντες να μην υπερφορτώνουν την εταιρεία με αργόσχολους ή με εργαζόμενους που δεν πληρούν τα προσόντα, ώστε να μπορεί να παραχθεί το προγραμματιζόμενο καλό αποτέλεσμα.

Αυτή η νέα κατάσταση θα αναγκάσει τις εταιρείες του ιδίου κλάδου στον ιδιωτικό τομέα να προσαρμόσουν όλες τις δραστηριότητές τους, δεδομένου ότι τώρα δεν θα έχουν και την πρόσβαση στην εξουσία για χάρες, στα νέα δεδομένα για να μπορέσουν να κρατήσουν τη δική τους πελατεία.

Ένα παράπλευρο θετικό αποτέλεσμα που επίσης προκύπτει και το οποίο θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η συνεργασία στα πλαίσια της γενικής συνέλευσης της εταιρείας νέου τύπου, μιας και τα μέλη της θα προέρχονται από όλες τις πολιτικές παρατάξεις, ίσως αποτελέσει και το παράδειγμα για τα πολιτικά κόμματα να αντιληφθούν την αναγκαιότητα να συνεργαστούν και στο κοινοβούλιο για το γενικό καλό, εάν αυτό έχουν πράγματι κατά νου.