Σε χέρια άπληστων και κυνικών η Τεχνητή Νοημοσύνη
27/03/2024Οι επιφυλάξεις και οι αμφιβολίες που είχαμε διατυπώσει ήδη από τον Ιούνιο του 2023 για την αποτελεσματικότητα του δημοκρατικότατου και ανθρωποκεντρικού ευρωνόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, όχι μόνο επιβεβαιώθηκαν με την οριστική του ψήφιση στις 13 Μαρτίου 2024 από το Ευρωκοινοβούλιο, αλλά αναβαθμίστηκαν στην εκτίμηση πως η ΕΕ αποκτά ένα ακόμη πολύπλοκο και δυσκίνητο γραφειοκρατικό μόρφωμα που στην καλύτερη περίπτωση θα βάζει πρόστιμα κατόπιν εορτής, δηλαδή όταν το ανεξέλεγκτο κακό θα έχει ήδη συντελεστεί.
Την ώρα που η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης διπλασιάζει ανά εξάμηνο τις δυνατότητές της, η ΕΕ, που είναι ουραγός σ’ αυτόν τον τομέα, πίσω από ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία και Ινδία, νομοθετεί πρώτη περιορισμούς για τον έλεγχο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αν θέλουμε, όμως, να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας είναι υποκριτική πράξη γιατί θα είναι αναποτελεσματική. Κι αυτό όχι επειδή ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί (είχε προβλέψει την κρίση του 2007-08) όταν γύρισε από το φετινό Νταβός είπε πως οι ελίτ του Great Reset δεν καταλαβαίνουν ακριβώς τι υποστηρίζουν και επίσης ότι η μονομερής στήριξη στις εταιρείες τεχνολογίας απειλεί οικονομίες και κοινωνίες.
Το σκάνδαλο της Open AI που λάνσαρε το chatGPΤ είναι χαρακτηριστικό της πραγματικότητας. Όταν το ανεξάρτητο επιστημονικό Διοικητικό Συμβούλιο πληροφορήθηκε από καρφωτή των εργαζόμενων ότι ο CEO Σαμ Άλτμαν δούλευε στα κρυφά το πρόγραμμα Q’STAR (μάλλον συνίσταται στην ανάπτυξη Τεχνητής Νοημοσύνης από Τεχνητή Νοημοσύνη) τον απέλυσε. Αυτός πήγε πάραυτα στη Microsoft (ελέγχει το 49% της Open AI), με αποτέλεσμα μετά από πέντε μέρες το Διοικητικό Συμβούλιο υποχρεώθηκε να τον πάρει πίσω. Είναι ξεκάθαρο πως η Τεχνητή Νοημοσύνη τρέχει πολύ πιο γρήγορα από την διακυβέρνησή της.
Ο “νόμος ορόσημο” της ΕΕ, όπως χαρακτηρίστηκε, έχει μια “κλιμακωτή προσέγγιση” σε ό,τι αφορά την επικινδυνότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ο αρμόδιος Επίτροπος Τιερί Μπρετόν δήλωσε πως «ρυθμίζουμε όσο το δυνατό λιγότερο, αλλά όσο χρειάζεται» ώστε να μην ανακοπεί η δημιουργικότητα και νοθευτεί ο ανταγωνισμός, εξηγούμε εμείς.
- Η πράξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη θα γίνει επίσημα νόμος τον Μάιο ή τον Ιούνιο και οι διατάξεις του θα αρχίσουν να τίθενται σε ισχύ σταδιακά: α) έξι μήνες αργότερα οι χώρες θα πρέπει να μπλοκάρουν τα απαγορευμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, β) εννέα μήνες μετά θα εφαρμοστούν κώδικες δεοντολογίας, γ) ένα χρόνο αργότερα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται οι κανόνες για τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης γενικού σκοπού, δ) δύο χρόνια μετά ολόκληρος ο νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη θα είναι εφαρμόσιμος.
- Δημιουργείται Γραφείο Τεχνητής Νοημοσύνης υπό την Κομισιόν και τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση μπορούν να φτάσουν τα 35 εκατομμύρια ευρώ ή το 7% του παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών.
- Από τη σύγκρουση διαφόρων συμφερόντων προκύπτει ότι πολλά κρίσιμα ζητήματα τελούν σε διαπραγμάτευση, όπως οι βιομετρικές κάμερες που στο αρχικό ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου είχαν απαγορευτεί. Επίσης μια ομάδα χωρών υπό τη Γαλλία ζητούν εξαίρεση των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης που χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς, ακόμη κι αν πρόκειται για τρίτους εκτός ΕΕ προμηθευτές.
Κατά την εκτίμησή μας το εν λόγω νομοθέτημα δεν θα προστατεύσει αποτελεσματικά τις κοινωνίες και τα άτομα. Ευτυχώς που υπάρχει η Πράξη για τα Δεδομένα 2023/2854 με τους εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με τη δίκαιη πρόσβαση σε δεδομένα και τη δίκαιη χρήση τους. Επιπροσθέτως, το νομοθέτημα δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα της τροφοδοσίας με δεδομένα των deep learning machines, θέμα που άνοιξε με αγωγές στις ΗΠΑ.
Ποιοι ελέγχουν την Τεχνητή Νοημοσύνη
Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι η αποθήκευση και η επεξεργασία των big data έχει πολύ βαρύ ενεργειακό αποτύπωμα και κόστος. Δεν είναι τυχαίο που η ασφαλιστική Allianz Global Corporate Speciality σε μελέτη της υποστηρίζει ότι το κόστος χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στις αντασφάλειες μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το όφελος, ενώ η Zurich Insurance & Marsh προειδοποίησε τις κυβερνήσεις στο Νταβός για τους κινδύνους παραπληροφόρησης με fake news με τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης. Λίγες μέρες μετά βγήκε ένα fake video στη Γαλλία πού προκάλεσε σάλο και έδειχνε τη δολοφονία του προέδρου Μακρόν, κατά την επικείμενη τότε επίσκεψή του στο Κίεβο. Η επίσκεψη αναβλήθηκε τρεις φορές και μέχρι τώρα εκκρεμεί.
Εν κατακλείδι, με δεδομένο τον λυσσαλέο παγκόσμιο ανταγωνισμό ισχύος, στον οποίο η ανάπτυξη Τεχνητής Νοημοσύνης (ειρηνικής και πολεμικής) παίζει καίριο ρόλο, καμία κυβέρνηση δεν πρόκειται να εμποδίσει τους ερευνητές. Η διακυβέρνηση, λοιπόν, της Τεχνητής Νοημοσύνης θα συνεχίσει να βρίσκεται σε χέρια άπληστων και κυνικών. The sky is the limit επιτάσσουν οι καιροί…