1526: Ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πολιορκεί την Βιέννη

Το 1526 οι οθωμανικές στρατιές του σουλτάνου Σουλεϊμάν, του γνωστού ως “Μεγαλοπρεπή”, εισέβαλαν στην Ουγγαρία και νίκησαν, στο Μόχατς, τον στρατό του βασιλιά Λάζλο Β’. Ο Αψβούργος αρχιδούκας Φερδινάνδος ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Ουγγαρίας στη θέση του νεκρού Λάζλο. Τον ουγγρικό θρόνο διεκδίκησε και ο ευγενής Ιωάννης Ζαπόλια, συμμαχώντας με τους Τούρκους.

Με αφορμή το γεγονός αυτό, ο Σουλεϊμάν αποφάσισε να κατακτήσει και τη Βιέννη ώστε να εξαπλώσει την ημισέληνο και το Ισλάμ και στη δυτική Ευρώπη. Ο Σουλεϊμάν συγκέντρωσε τεράστιες δυνάμεις. Αναλόγως της πηγής υπολογίζονται μεταξύ 120 και 300.000 ανδρών.

Σε αυτές περιλαμβάνονταν σπαχήδες ιππείς, επίλεκτοι γενίτσαροι και δεκάδες χιλιάδες αζάπηδες και άλλοι άτακτοι πολεμιστές. Ο σουλτάνος ξεκίνησε στις 10 Μαΐου 1529 από την Πόλη. Από την αρχή όμως οι οιωνοί δεν ήταν καλοί. Αναπάντεχες ανοιξιάτικες βροχές είχαν ως αποτέλεσμα οι Τούρκοι να χάσουν αρκετά βαριά πυροβόλα τους και πολλά μεταγωγικά ζώα τους στη Βουλγαρία, ενώ αρκετοί άνδρες ασθένησαν.

Στις 6 Αυγούστου η οθωμανική στρατιά έφτασε στο Όζιεκ της σημερινής Κροατίας και στις 18 έφτασε στο παλαιό πεδίο της μάχης του Μόχατς στην Ουγγαρία. Εκεί ενώθηκε μαζί του ο στρατός του Ζαπόλια. Οι Τούρκοι παρέμειναν στην περιοχή κυριεύοντας ορισμένα φρούρια, αλλά και την Βούδα. Μόνο η Μπρατισλάβα άντεξε.

Εν αναμονή του Σουλεϊμάν

Στην άλλη πλευρά οι Αυστριακοί γνώριζαν ότι στόχος του Σουλεϊμάν ήταν η Βιέννη και προσπάθησαν όπως=όπως να οργανώσουν την άμυνά της. Απέναντι στις δεκάδες χιλιάδες Τούρκων όμως δεν είχαν να αντιπαρατάξουν παρά μικρές δυνάμεις. Οι τακτικές δυνάμεις στην πόλη ήταν μικρές, αρχικά αλλά επιστρατεύτηκαν και μερικοί πολίτες.

Ο κυβερνήτης της Αυστρίας Βίλελμ φον Ρόγκεντορφ ανέλαβε επικεφαλής τύποις. Έθεσε όμως υπεύθυνο της άμυνας έναν παλαίμαχο στρατιώτη τον 70χρονο, αλλά αειθαλή, Νίκολας (Νίκλας) φον Ζαλμ.

Αυτός αφίχθη στην πόλη επικεφαλής δύναμης εμπειροπόλεμων στρατιωτών και αμέσως επιδόθηκε με ζήλο στην ενίσχυση των οχυρώσεων. Συνολικά οι αμυνόμενοι διέθεταν 17.000 στρατιώτες και περί τις 3-4.000 χιλιάδες πολίτες.

Όλες οι πύλες σφραγίστηκαν και τα τείχη ενισχύθηκαν. Τα τείχη της πόλης ήταν παλαιά, μεσαιωνικά και δεν υπήρχε ελπίδα να αντέξουν το σφυροκόπημα του τουρκικού πυροβολικού.

Για αυτό ο Ζαλμ τα ενίσχυσε σε πάχος και διέταξε την κατασκευή προμαχώνων τόσο στα τείχη έσω και πίσω από αυτά ως δεύτερη γραμμή άμυνας. Κατόπιν εγκατέστησε το στρατηγείο του στον καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου και ανέμενε τον εχθρό, ο οποίος δεν άργησε να φτάσει. Το κωδωνοστάσιο του ναού δε κατέστη άριστο παρατηρητήριο.

Έρχονται οι Τούρκοι

Η οθωμανική στρατιά με επικεφαλής τον Σουλεϊμάν και τον ελληνικής καταγωγής μεγάλο βεζίρη Ιμπραήμ Πάργαλη πασά, έφτασε σχετικά ταλαιπωρημένη ενώπιον της πόλης στις 24 Σεπτεμβρίου. Η πολιορκία ξεκίνησε επίσημα στις 27 Σεπτεμβρίου. Ο Σουλεϊμάν απέστειλε τρεις Αυστριακούς ευγενείς αιχμαλώτους ζητώντας την παράδοση της πόλης.

Το μήνυμα του Σουλεϊμάν έλεγε: «Προς τον επικεφαλής και τους άλλους κατοίκους της Βιέννης. Αν γίνεται μουσουλμάνοι τίποτα δεν θα σας συμβεί. Αν όμως αντισταθείτε τότε, μα τον Αλλάχ, η πόλη σας θα μετατραπεί σε στάχτες και όλοι, νέοι και γέροι θα σφαγιαστείτε».

Σε απάντηση ο φον Ζαλμ έστειλε στον Σουλεϊμάν τρεις Τούρκους αιχμαλώτους αλλά δεν έδωσε καμία απάντηση! Εντός της πόλης δε «Ευγενείς και απλοί πολίτες ορκίστηκαν να παραμείνουν στην πόλη για όσο θα ζουν και ορκίστηκαν να πεθάνουν για την πίστη του Χριστού».

Οι Τούρκοι είχαν ήδη διαπράξει τρομακτικά εγκλήματα κατά την πορεία τους, αφήνοντας μια τεράστια γραμμή αίματος πίσω τους. Το ίδιο έπραξαν φτάνοντας και στην πόλη, σφαγιάζοντας τους κατοίκους στα γύρω χωριά και πόλεις. Σύμφωνα με μαρτυρίες «άνθρωποι σφάχτηκαν ή σκλαβώθηκαν κατά χιλιάδες, τα έμβρυα εκβάλλονταν από τις κοιλιές των εγκύων και παλουκώνονταν, παρθένες βιάζονταν μέχρι θανάτου».

Η πολιορκία της Βιέννης

Αμέσως μετά η πολιορκία της Βιέννης ξεκίνησε. Οι Τούρκοι άρχισαν να ανασκάπτουν τα πολιορκητικά χαρακώματα (παράλληλες) ενώ και οι υπονομευτές τους (λαγουμιτζήδες) έπιασαν δουλειά σκάβοντας υπόγειες στοές με σκοπό την υπονόμευση, από κάτω, των τειχών. Σύντομα το τουρκικό πυροβολικό άρχισε να βάλλει. Ωστόσο η απώλεια των βαρέων πυροβόλων στη Βουλγαρία είχε αφήσει τους Τούρκους μόνο με ελαφρύτερα πυροβόλα.

Στις 28 Σεπτεμβρίου όμως άρχισε να βρέχει. Τα τουρκικά χαρακώματα γέμισαν νερό και λάσπη και πολλά βαρέλια με πυρίτιδα που τοποθετήθηκαν στις στοές είχαν βραχεί με αποτέλεσμα η πυρίτιδα να μην εκρήγνυται. Η βροχή σταμάτησε στις 30 Σεπτεμβρίου, αλλά όλα έπρεπε ουσιαστικά να ξεκινήσουν από την αρχή για τον Σουλεϊμάν. Σίγουρα ο Ουρανός δεν ήταν με το μέρος του.

Εξάλλου οι αμυνόμενοι όμως δεν περίμεναν παθητικά. Ο φον Ζαλμ οργάνωσε συνεχείς εξόδους και αντεπιθέσεις καταστρέφοντας τα τουρκικά έργα ώστε να κερδηθεί χρόνος. Σε μια από τις εξόδους μάλιστα οι Αυστριακοί παραλίγο να αιχμαλωτίσουν και τον βεζίρη Ιμπραήμ. Οι αμυνόμενοι κατάφεραν επίσης να εξουδετερώσουν πολλές από τις τουρκικές υπονόμους.

Στις 9 Οκτωβρίου όμως τουρκική υπόνομος ανατινάχθηκε προκαλώντας ρήγμα μήκους 30μ. στο τείχος. Αμέσως τα τουρκικά στίφη ξεχύθηκαν. Όμως ο φον Ζαλμ τους περίμενε. Πίσω από το ρήγμα 8.000 άνδρες του είχαν αναπτυχθεί και ανέμεναν τους Τούρκους με προτεταμένες τις σάρισσες και τα λογχοδρέπανα και με έτοιμα τα αρκεβούζια. Ακολούθησε πεισματώδης μάχη με βαριές απώλειες εκατέρωθεν, αλλά οι Αυστριακοί κράτησαν αν και ο φον Ζαλμ τραυματίσθηκε.

Οι Τούρκοι πέραν της αιματηρής τους ήττας αντιμετώπιζαν παράλληλα ελλείψεις εφοδίων και οι βροχές τους εμπόδιζαν. Ακόμα και οι γενίτσαροι άρχισαν να δυσανασχετούν. Έτσι ο Σουλεϊμάν αποφάσισε να δοκιμάσει γενική έφοδο με στόχο ή να πάρει την πόλη, ή αλλιώς να υποχωρήσει.

Τελική έφοδος και υποχώρηση

Ο Σουλεϊμάν υποσχέθηκε αμοιβές, πλούτη και αξιώματα στους άνδρες του για να τους εμψυχώσει. Με τους ιμάμηδες να επικαλούνται τον Αλλάχ και τον Προφήτη, τα τύμπανα να ηχούν, ο Σουλεϊμάν προσπάθησε να εμψυχώσει τους άνδρες του. Όμως ήταν μάταιο. Το ηθικό τους είχε καταπέσει. Μετά μια άψυχη επίθεση που κράτησε δύο ώρες, οι Τούρκοι αποσύρθηκαν. Ο Σουλεϊμάν ταπεινωμένος αποφάσισε να υποχωρήσει.

Ήταν η πρώτη μεγάλη ήττα του. Με σκυμμένο το κεφάλι πήρε τον δρόμο της επιστροφής. Η Βιέννη, “η χρυσή Μηλιά”, δεν έμελλε να πέσει, ούτε η Ευρώπη να γίνει μουσουλμανική, τότε τουλάχιστον. Ο Σουλεϊμάν δοκίμασε άλλη μια φορά τη τύχη του εκστρατεύοντας κατά της Βιέννης τα 1532 αλλά δεν έφτασε καν στην πόλη. Μερικούς μήνες μετά τη νίκη του, ο γενναίος φον Ζαλμ πέθανε, στις 4 Μαΐου 1530.