83 χρόνια από τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα
06/04/2024Σαν σήμερα προ 82 ετών, την 6η Απριλίου 1941, οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα όπου παρέμειναν μέχρις τις 12 Οκτωβρίου 1944 (και στη Κρήτη και Μήλο έως της Γερμανικής συνθηκολογήσεως 9 Μαΐου 1945) σκορπώντας πείνα, εκτελέσεις, καταστροφές υποδομών και το χειρότερον όλων, επενδύοντας σε εμφύλια διαμάχη μεταξύ του Ελληνικού λαού, για την “αβρόχοις ποσί” αποχώρηση τους από την Ελλάδα, που τελικώς εξασφάλισαν κατόπιν συνεννόησης με τους Βρετανούς.
Η γερμανική εισβολή αποτελεί μία “μαύρη σελίδα” στην ιστορία του γερμανικού λαού και ακόμη μια “σελίδα” ελληνικού πόνου, οιμωγής και διχασμού. Τρία χρόνια Γερμανοκρατίας χειρότερα των τετρακοσίων της Τουρκοκρατίας, που οι Γερμανοί υπερέβαλαν σε μεθοδικότητα διαλύσεως του Αθηναϊκού κοινωνικού ιστού, από την οποία δεν έλειψαν οι εκτελέσεις ομήρων, η ληστεία της εθνικής οικονομίας και η καλλιέργεια των ποταπών ενστίκτων που υποβόσκουν σ’ όλους τους λαούς ακόμη και στους κατακτητές μετά την ήττα των στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Πώς έγινε η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα
Η γερμανική εισβολή που είχε αποφασιστεί προ των Χριστουγέννων του 1940 από τον Χίτλερ, έγινε από δύο κατευθύνσεις: απ’ την κοιλάδα του
Αξιού ποταμού, μετά την κεραυνοβόλο κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας (5.4.1941) και στη στενωπό του Ρούπελ, παρά τον Νέστο ποταμό, απ’ την
μεθόριο της Βουλγαρίας, συμμάχου της Βέρμαχτ, που όμως συνάντησε σθεναρά Ελληνική αντίσταση.
Όταν τα οχυρά του Ρούπελ υπερκεράστηκαν από τη Γερμανική κατάληψη της Θεσσαλονίκης, ο διοικητής τους, Δημήτριος Δουράτσος παρεδόθη αν και είχε προηγουμένως δηλώσει ότι τα «οχυρά δεν παραδίδονται. Καταλαμβάνονται». Η Ελλάς ήταν καλύτερα προετοιμασμένη από τη Γιουγκοσλαβία για πόλεμο απ’ τον κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά που είχε πεθάνει εν τω μεταξύ και με την μικρά αλλ’ αποφασισμένη Βρεταννική , Αυστραλιανή και Νεοζηλανδική εκστρατευτική αποστολή.
Παρά την προβληθείσα αντίσταση στα Γερμανικά στρατεύματα στον Αλιάκμονα ποταμό, στις Θερμοπύλες (πάλι) και στην Κρήτη, η χώρα κατελήφθη στις 21 Μαΐου 1941, έπειτα από έξι εβδομάδες άμυνας και εξάμηνο νικηφόρο αγώνα κατά των Ιταλών – συμμάχων των Γερμανών. Η ήττα οφείλεται κυρίως στην υπεροχή της Γερμανικής αεροπορίας που υπέστη όμως σοβαρές απώλειες όπως του σώματος αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη ενώ αλλού (Ολλανδία, Νορβηγία) είχε επικρατήσει.
Η αντίσταση της Ελλάδος συνέβαλε στην καθυστέρηση της Ρωσικής εκστρατείας των Γερμανών και εν μέρει στη ματαίωση της αποβάσεως τους στην Αγγλία το θέρος του 1941. Το τίμημα της αντίστασης υπήρξε βαρύ για τον Ελληνισμό, με τον διωγμό των Κρητών, την πείνα από την διαρπαγή των τροφίμων στην Αθήνα από τα κατοχικά στρατεύματα, από τον υπερπληθωρισμό και την καταστροφή των δομών όπως του εθνικού στρατού, της διοικήσεως κι ασφαλείας, αλλά και του αφανισμού των Εβραϊκής καταγωγής Ελλήνων της Θεσσαλονίκης.
To τρίτο ολοκαύτωμα
Το τρίτο ολοκαύτωμα μετά το Αρμενικό του 1910 και των Ποντίων του 1921 υπό των Τούρκων και των Εβραίων αντίστοιχα, το 1943-44 υπό των Χιτλερικών εν συμπράξει εγχωρίων συνεργατών που έπαιξαν εν συνεχεία ρόλο στη «ανασυγκρότηση» της Ελλάδος με το Σχέδιο Μάρσαλ και στη προδοσία της Κύπρου το 1974.
Η αντίσταση κι αντοχή των Ελλήνων συνεχίσθηκε στην Κατοχή όπως και κατά την Τουρκική δουλεία, στα βουνά και στις πόλεις της χώρας. Στις 25 Μαρτίου 1942, «τη μέρα της εθνικής γιορτής», γράφει ο Έντμουντ Κήλι*, νέοι άνθρωποι, πολλοί με πόδια πρησμένα από τον υποσιτισμό (σσ. που προκάλεσαν οι Γερμανοί κατακτητές κι οι Βρετανοί με τον ναυτικό αποκλεισμό) κατεβαίνουν και διαδηλώνουν στους δρόμους της Αθήνας , γεγονός που αργότερα ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί με το γνωστό ποίημα του «Άξιον Εστί». Για περιορισμένο χρονικό διάστημα, η Ελλάς υπήρξε ανεξάρτητη χώρα πάνω στα βουνά αλλά ο πατροπαράδοτος διχασμός δεν επέτρεψε την εθνική κυριαρχία.
Η γερμανική εισβολή και ο ελληνικός εμφύλιος
Την ευκαιρία της Ελληνικής αντιστάσεως εκμεταλλεύθηκε ο αρχιτέκτων του ανορθόδοξου πολέμου του Ουίστον Τσώρτσιλ, ο Κόλιν Γκάμπινς, ο οποίος έστειλε τους συνταγματάρχη Εντι Μάγιερς, λοχαγό Κρίς Γουντχάους και τον Έλληνα αξιωματικό Θεμιστοκλή Μαρίνο, μαζί με 12 Αγγλοσάξωνες σαμποτέρ, για ν’ανατινάξουν τις γέφυρες του Γοργοποτάμου και του Ασωπού ποταμού, για να εμποδιστεί ο ανεφοδιασμός του Γερμανού στρατηγού Έρβιν Ρόμμελ στην Αίγυπτο.
Οι ανατινάξεις έγιναν με ενεργό συμμετοχή των ανταρτών ΕΔΕΣ του στρατηγού Ναπολέοντος Ζέρβα και από τον ΕΛΑΣ, υπό τον καπετάνιο Άρη
Βελουχίωτη (κατά κόσμον Μπάμπη Κλάρα). Τ’ αντίποινα των κατακτητών κόστισαν την ζωή σε 16 χωρικούς της περιοχής αλλά ο στρατηγικός σκοπός της αποστολής δεν επετεύχθη, διότι ο Ρόμμελ είχε ουσιαστικά χάσει την μάχη του Ελ Αλαμέϊν από τους Βρετανούς, στην οποία μάχη είχε μετάσχει η Ελληνική ταξιαρχία εν υπερωρία.
Ο Μέγιερς όμως παρέμεινε ακόμη για λίγο στην Ελλάδα για να συνεχίσει το έργο του κι έστειλε ένα απλό μήνυμα στον Γκάμπινς: «Δώστε μου τα εργαλεία, να συνεχίσω την δουλειά». Δηλαδή, την αντιμετώπιση των Ελλήνων κομμουνιστών που επεδίωκαν την κατάληψη της εξουσίας δια των όπλων τα οποία είχαν πάρει από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς ως και χρήματα από τους Εγγλέζους. Έκτοτε, η Ελληνική περιπλοκή συνεχίζεται.
(*)Edmund Keeley. «Αναπλάθοντας τον (χαμένο προπολεμικό) παράδεισο». Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 378.