Στρατιώτες και καταδρομικές επιχειρήσεις στο Αιγαίο του 16ου αι.

Το 1500 μ.Χ. καθώς ο Β’ τουρκοβενετικός πόλεμος βρισκόταν σε εξέλιξη, ο ενετικός στόλος, υπό τον ναύαρχο Βενέδικτο Πέζαρο, έπλεε στο Αιγαίο. Επί των βενετικών γαλερών επέβαιναν πολλοί Στρατιώτες. Οι Στρατιώτες ήταν ελαφροί ιππείς που πολεμούσαν ενταγμένοι στον στρατό των δεσποτών του Μυστρά και μετά την οθωμανική κατάκτηση της Πελοποννήσου πέρασαν στην υπηρεσία των Ενετών. Στρατιώτες ονομάζονταν στο Βυζάντιο γενικά οι ιππείς.

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για την προέλευσή τους. Σύμφωνα με την επικρατέστερη ήταν Αρβανίτες και Πελοποννήσιοι. Σε κάθε περίπτωση ο όρος “Στρατιώτης”, εκείνη την εποχή, δηλώνει τον ελαφρύ ιππέα που μπορεί όμως, λόγω του οπλισμού του, να αντιμετωπίσει ακόμα και βαρύτερα εξοπλισμένους αντιπάλους.

Δήλωνε τύπο ιππέα και όχι καταγωγή, όπως περίπου συνέβαινε με τους “Ταραντίνους” ιππείς της αρχαιότητας, ή τους “Κροάτες” ελαφρούς ιππείς του 18ου αιώνα. Οι Στρατιώτες έφεραν ελαφρά λόγχη, σπάθη, κεφαλοθραύστη και ασπίδα. Μαζί τους πολεμούσαν και οι λεγόμενοι τζαγραδόροι που έφεραν βαλλίστρες (πολύ ισχυρά σταυρωτά τόξα).

Ο ενετικός στόλος πρόλαβε τον τουρκικό έξω από τον Ελλήσποντο και τον κατανίκησε, αιχμαλωτίζοντας 20 γαλέρες, χωρίς δικές του απώλειες. Κατόπιν ο Πέζαρο αποβίβασε τους Έλληνες στη μικρασιατική ακτή, με την εντολή να διαλύσουν τους Τούρκους. Ήταν η πρώτη φορά, μετά την άλωση της Πόλης, που Έλληνες στρατιώτες πατούσαν τα χώματα της Μικράς Ασίας.

Το μικρό ελληνικό σώμα, με την κάλυψη από θαλάσσης του ενετικού στόλου, σάρωσε όσους Τούρκους εντόπισε. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Σάθα «έφθειραν και απώλεσαν παν το τουρκικόν» (Κ. Σάθας: «Τουρκοκρατούμενη Ελλάς»). Κατόπιν, αφού ομοίως λεηλάτησαν «παν τουρκικό» στην Τένεδο και τη Λέσβο, επιβιβάστηκαν του στόλου, ο οποίος έπλευσε προς την Αίγινα και κατόπιν προς την Πύλο, ανακαταλαμβάνοντας αμφότερες τις θέσεις αυτές από τους Τούρκους.

Ακολούθησε η κατάληψη και της Κεφαλληνίας. Αμέσως μετά ο Πέζαρο επέδραμε κατά της Πρέβεζας. Στα εκεί ναυπηγεία, οι Τούρκοι ναυπηγούσαν πολλά πλοία. Ο Πέζαρο έφτασε έξω από την πόλη με οκτώ μόνο γαλέρες, από τις οποίες αποβίβασε στρατιώτες. Οι στρατιώτες κατανίκησαν τους Τούρκους που επιχείρησαν να καλύψουν τον ναύσταθμο και του έβαλαν φωτιά. Ο Πέζαρο κατόρθωσε μάλιστα, με τη συνδρομή των στρατιωτών να κυριεύσει τα περισσότερα ετοιμοπόλεμα τουρκικά πλοία και να τα ρυμουλκήσει, πυρπολώντας τα υπόλοιπα.