Covid: Σαν σήμερα το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα

Πριν από δύο χρόνια η Ελλάδα ησχολείτο με τον Covid πολύ χαλαρά και κυρίως από περιέργεια, αλλά εν γένει χωρίς ιδιαίτερη αγωνία (τότε δεν το βλέπαμε ως πανδημία). Οι περισσότεροι ενδιαφέρονταν για την 38χρονη “που έφερε τον ιό από την Ιταλία”, σχεδόν σαν να γινόταν κουτσομπολιό, παρά με φόβο. Στην Ιταλία είχαν ήδη ανησυχήσει, αλλά η κατάσταση ούτε εκεί ήταν ακόμη τραγική. Ο πρώτος νεκρός από Covid είχε καταγραφεί στην βόρεια Ιταλία μόλις πριν από μια εβδομάδα και κανείς δεν περίμενε την κόλαση που επικράτησε στη Λομβαρδία, όπου από 12 θανάτους στις 26 Φεβρουαρίου, είχαν 5.000 σε ένα μήνα και 30.000 σε τρεις.

Πολλοί Έλληνες μάλιστα τότε, στις 26 Φεβρουαρίου, βρίσκαμε σχεδόν γραφικό το ότι οι Ιταλοί συλλάμβαναν άτομα που είχαν προσπαθήσει να σπάσουν την άρτι νομοθετημένη καραντίνα. Το θεωρούσαμε ακραίο, επειδή τα κρούσματα Covid ήταν ελάχιστα εκτός Κίνας. Ο κίνδυνος για εμάς και όλους τους Ευρωπαίους έμοιαζε τότε πολύ μακρινός και λέγαμε «κοίτα να δεις τι γίνεται στην Κίνα» και «μωρέ μπράβο, οι Κινέζοι έστησαν νοσοκομεία σε πέντε μέρες!» Η πανδημία ήταν για τους περισσότερους στην Ελλάδα ή στη Γαλλία κάτι “εξωτικό” και ενημερωτικό “αξιοθέατο”.

Οι μόνοι που ανησυχούσαν πολύ τότε με τον Covid στην Ελλάδα ήταν οι λοιμωξιολόγοι. Ο καθηγητής Τσιόδρας, που έμελλε να μπει στην καθημερινότητά μας για αρκετούς μήνες, είχε κάνει σαν σήμερα την πρώτη του ανακοίνωση για κρούσμα, με ένταση και επιφανειακή ψυχραιμία. «Επιβεβαιώθηκε η πρώτη περίπτωση της νόσου στην Ελλάδα. Πρόκειται για Ελληνίδα 38 ετών, ταξιδιώτισσα από πληττόμενη περιοχή της βόρειας Ιταλίας. Είναι καλά στην υγεία της. Παρακολουθείται από μία ομάδα εξαιρετικών συναδέλφων στη Θεσσαλονίκη και τη στιγμή που σάς μιλώ γίνεται ιχνηλάτηση των επαφών της. Οι κοντινές επαφές θα τεθούν οικειοθελώς σε απομόνωση και θα επιτηρείται η υγεία τους. Η γυναίκα είναι καλά στην υγείας της και είναι ήπια η νόσος της», είχε πει τότε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας.

Το πρώτο κρούσμα ήταν μια 38χρονη μοντελίστ που είχε επισκεφθεί την Ιταλία για μια έκθεση μόδας.  Δύο εβδομάδες αργότερα, στις 12 Μαρτίου, σημειώθηκε ο πρώτος θάνατος, ενός πολύ άτυχου μαθηματικού από την Πάτρα, που είχε πάει στους Αγίους Τόπους. Είχε πρόσφατα υποβληθεί σε καρδιοχειρουργική επέμβαση και ο κορονοϊός τον τσάκισε. Φυσικά κανείς δεν είναι βέβαιος ότι το πρώτο κρούσμα ήταν όντως η 38χρονη και ότι ο πρώτος θάνατος από κορονοϊό ήταν του 66χρονου μαθηματικού. Απλώς αυτοί καταγράφηκαν επισήμως.

Είναι πολύ πιθανόν ήδη να υπήρχαν πολλά κρούσματα με ήπια συμπτώματα, αλλά και κάποιοι άνθρωποι να είχαν πεθάνει με φερομένη ως αιτία θανάτου τη γρίπη ή ανακοπή, καθώς δεν είχε σημάνει ακόμη υγειονομικός συναγερμός. Ήταν η εποχή που βλέπαμε τους Κινέζους με μάσκες και απορούσαμε με τις “κομμουνιστικές ακρότητες”, εξάλλου στην Ευρώπη οι μάσκες παρέμειναν για μήνες είδος εν ανεπαρκεία. Οι πρώτες σελίδες των εφημερίδων είχαν πρώτο θέμα τα κόκκινα δάνεια και τα ελληνοτουρκικά, με το οξύτατο πρόβλημα στον Έβρο. Ο κορονοϊός ουσιαστικά εμφανιζόταν μόνον στις διεθνείς ειδήσεις. Πρώτο θέμα ο κορονοϊός για τα έντυπα και τα κανάλια άρχισε να γίνεται τον Μάρτιο.

Covid: Τότε που δεν ήταν πανδημία…

Εν συνεχεία περάσαμε στην εποχή όπου κυριαρχούσε το αν η μάσκα είναι χρήσιμη ή βλάπτει, κάτι που όσο παράδοξο κι αν ακούγεται σήμερα, ίσχυε ως προβληματισμός και στις ΗΠΑ και σε όλες τις δυτικές χώρες. Ο ένας λόγος ήταν ότι δεν υπήρχαν μάσκες και οι κυβερνήσεις, κατά συνέπεια, δεν βιάζονταν διόλου να ανακοινώσουν ότι ήταν απαραίτητες. Ο άλλος λόγος ήταν ότι η “παλιά σχολή” των ειδικών γνώριζε ότι η απλή χειρουργική μάσκα προσφέρει ελάχιστη προστασία στον μη φορέα και είχε νόημα κυρίως για τους ασθενείς, ώστε να μην μεταδίδουν τον ιό, χωρίς μάλιστα κι αυτό να είναι και απόλυτο, καθώς ήξεραν ότι ήταν διαπερατή από ιούς. Επίσης οι ειδικοί θεωρούσαν ότι το “βάλε-βγάλε” τη μάσκα ήταν επίφοβο για διασπορά.

Ήταν οι παλιές καλές μέρες όπου ακόμα μετρούσαμε “ορφανά” κρούσματα, δηλαδή εκείνα που δεν γνωρίζαμε από πού κόλλησαν οι φορείς και ήταν επικίνδυνα. Χαιρόμασταν επειδή ήταν λίγα και επειδή –τότε– νομίζαμε ή θέλαμε να πιστεύουμε ότι αρκούσε η ιχνηλάτηση, παρότι στον τόπο μας, όπως και σε πολλές χώρες, δεν υπήρχαν παρά ελάχιστα τεστ και η ιχνηλάτηση ήταν για τα κλάματα.

Όταν στις 7 Μαρτίου ανακοινώθηκαν 66 κρούσματα, τα βρήκαμε πάρα πολλά. Όμως είχαν καταγραφεί μόνον 6 θάνατοι και παραμέναμε και πάλι όλοι ψύχραιμοι. Στις αρχές Μαρτίου θεσπίσθηκαν τα πρώτα lockdown σε Κοζάνη, Αχαΐα, Ζάκυνθο και Ηλεία, οπότε οι υπόλοιποι μείναμε με ανοιχτό το στόμα, αλλά και πάλι οι περισσότεροι –εκτός από ευπαθείς και ηλικιωμένους– νιώθαμε ότι δεν μας αφορούσε το θέμα. Όμως “καπάκι” κλείνουν σχολεία και πανεπιστήμια, δικαστήρια, γυμναστήρια, κινηματογράφοι και απαγορεύονται οι μεγάλες συγκεντρώσεις παντού. Στις 13 Μαρτίου κλείνει το εμπόριο και η εστίαση. Στις 22 Μαρτίου αποφασίζεται η απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλη τη χώρα και αρχίζουν τα SMS.

Οι νέοι μένουν εμβρόντητοι και σαν να μην τους έφτανε αυτό, πρέπει να κάνουν και εντατικά ιδιαίτερα μαθήματα στο σόι για το πώς να παραγγέλλουν ηλεκτρονικά, πώς να εξοφλούν λογαριασμούς με e-banking κ.λπ. Το Facebook γνωρίζει μέρες δόξας και ο κόσμος (μια που ακόμα δεν είχαμε τα εμβόλια να μας χωρίζουν) χωρίζεται σε μασκοφόρους και μη, αλλά βεβαίως και στους υπέρ ή κατά της καραντίνας. Εξαφανίζονται τα χαρτιά υγείας (αυτό παρατηρήθηκε διεθνώς) και πουλιόνται “χρυσάφι” οι μάσκες και τα αντισηπτικά.

Την άνοιξη τελειώνει η καραντίνα και είναι η πρώτη και τελευταία φορά που η Ελλάδα νομίζει ότι “την έβγαλε καθαρή”. Είμαστε σαν τη μύγα μέσ’ το γάλα, καθώς έχουμε παγκόσμιο θετικό ρεκόρ σε μειωμένους θανάτους και κρούσματα. ΄Όλοι λένε «κοιτάξτε πώς τα κατάφερε η Ελλάδα». Ακόμα κι εμείς δεν πιστεύουμε στα μάτια μας! Σήμερα όμως είμαστε στον αντίποδα και με την κατάσταση του ΕΣΥ αυτό δεν μας φαίνεται διόλου απίστευτο. Μπορούμε βέβαια πάντα να πιστεύουμε ότι μας ματιάσανε…