Φταίει το κεφάλι μας ή η κλιματική αλλαγή για τις καταστροφές;

Φταίει το κεφάλι μας ή η κλιματική αλλαγή για τις καταστροφές;, Σωτήρης Καμενόπουλος

Η τρομερή καταστροφή στην Καρδίτσα και στην Κεφαλλονιά λόγω της επέλασης της τελευταίας κακοκαιρίας μπορεί ίσως να χαρακτηρισθεί με τον καλύτερο τρόπο από την εξής φράση: «Όλα γίνονται στη λογική: Έλα μωρέ ..πόσο νερό να φέρει …Να όμως που μια φορά στα 50 χρόνια θα σου την κάνει». Η συγκεκριμένη νοοτροπία χαρακτηρίζει την ανθρώπινη φύση. Η ίδια λογική είχε επικρατήσει και στην περίπτωση των καταστροφών του 2019 στον Κερίτη ποταμό του νομού Χανίων όπου κατέρρευσε μία σημαντική ιστορική γέφυρα. Ας κάνουμε μία αναδρομή για να συνδεθούν εκείνα τα γεγονότα με τα φετινά.

Το 2019, σε ανάλυση είχε παρουσιασθεί απόσπασμα από το «Χάρτη Επικινδυνότητας Πλημμύρας» για το νομό Χανίων. Ο χάρτης είχε εκπονηθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Η μελέτη κατέταξε τις περιοχές επικινδυνότητας αναλόγως με τη συχνότητα εμφάνισης των φαινομένων πλημμύρας σε τρεις κατηγορίες: πλημμύρες ανά 50 έτη, ανά 100 έτη και ανά 1000 έτη. Σε εκείνη τη μελέτη είχε αναφερθεί ότι «η υπόθεση της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να τεκμηριωθεί» για τα πλημμυρικά φαινόμενα στον νομό Χανίων.

Έχουν σημασία όλα αυτά; Φυσικά και έχουν, αλλά θα το εξετάσουμε παρακάτω υπό την οπτική της προαναφερόμενης ανθρώπινης νοοτροπίας «Έλα μωρέ ..πόσο νερό να φέρει …Να όμως που μια φορά στα 50 χρόνια θα σου την κάνει». Επίσης έχει σημασία, επειδή μόλις συμβεί κάποιο ακραίο καιρικό γεγονός σπεύδουν ορισμένοι να μας διαβεβαιώσουν ότι αυτά οφείλονται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, πράγμα που με βεβαιότητα ούτε οι ειδήμονες μπορούν να απαντήσουν.

Πάμε τώρα στην περίπτωση της Καρδίτσας. Ο αντίστοιχος “Χάρτης Επικινδυνότητας Πλημμύρας” για τη Θεσσαλία βρίσκεται εδώ. Η μελέτη παρομοίως κατέταξε τις περιοχές επικινδυνότητας αναλόγως με τη συχνότητα εμφάνισης των φαινομένων πλημμύρας σε τρεις κατηγορίες: ανά 50, 100 και 1000 έτη.

Στη σελ. 100 της μελέτης εξετάζεται ένα από τα ποτάμια που υπερχείλισαν και έφερε την καταστροφή: ο Πάμισος. Ένα από τα σενάρια επικινδυνότητας που εξετάσθηκαν ανέφερε ότι υπό “ευμενείς συνθήκες” ανά 50 έτη το ολικό ύψος επιφανειακής βροχής μπορεί να φτάσει τα 248 mm. Υπό μέσες συνθήκες το ύψος μπορεί να φτάσει τα 292 mm. Υπό δυσμενείς συνθήκες το ολικό ύψος επιφανειακής βροχής μπορεί να φτάσει τα 330 mm. Ανά 100 και 1000 έτη η κατάσταση μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη. Όσο είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, στις 18 Σεπτεμβρίου έπεσαν 190,6 mm βροχής και στις 19 Σεπτεμβρίου άλλα 20,6 mm βροχής.

Το άθροισμα αυτό (190,6+ 20,6 = 211.2 mm) υπολείπεται των αναμενόμενων χιλιοστών βροχής που δίνει ο πίνακας του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας ακόμη και για περίοδο 50 ετών (= 248 mm). Στη σελίδα 103 του χάρτη επικινδυνότητας αναφέρονται τα εξής: «Στην περίοδο επαναφοράς Τ=50 χρόνια η πλημμύρα ξεπερνάει τα όρια της κοίτης σε ορισμένους κλάδους του ποταμού και η πλημμύρα διαχέεται εκτός της κοίτης και πλήτει καλλιεργούμενες εκτάσεις και τους οικισμούς της περιοχής. Η εικόνα είναι πιο δυσμενής στις περιόδους επαναφοράς Τ=100 και Τ=1000 χρόνια καθώς εμφανίζονται μεγαλύτερα βάθη ροής και η πλημμύρα έχει μεγαλύτερη έκταση με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ακόμα μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής και να πλήτονται μεγαλύτερες καλλιεργούμενες εκτάσεις καθώς και οικισμοί της περιοχής (Παλαιοχώρι, Αγναντερό, Μεγάλια Κανάλια, Αγία Τριάδα, Ριζοβούνι, Σερβωτά, Μαγουλίτσα, Μαγούλα, Μεγάλα Καλύβια, Κρανιά, Γελάνθη)».

Ποιές περιοχές επλήγησαν; Αυτές που ανέφερε ο χάρτης επικινδυνότητας: Μαγούλα, Μεγάλα Καλύβια κ.λπ. Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά καθώς παρόμοια ισχύουν για τα χωριά που υπάρχουν κοντά στον ποταμό Φαρσαλιώτη και τα οποία επηρεάστηκαν και αυτά από τον Ιανό π.χ ο Σταυρός, το Ανοχώρι κ.λπ και τα οποία περιγράφονται ως ξεχωριστό κεφάλαιο στο χάρτη επικινδυνότητας (Σελ. 84).

Οι πλημμύρες είναι φυσιολογικές

Γιατί λοιπόν τα παραπάνω έχουν σημασία; Καταρχήν καταδεικνύουν αυτό που πολλές φορές ακούμε από συμπολίτες μας και που ακούστηκε και στην περίπτωση της Καρδίτσας κ.λπ: «Εγώ δεν έχω ξαναδεί τέτοια πλημμύρα στη ζωή μου» ή «Ήμουν μικρό παιδί όταν θυμάμαι να ξαναγίνει τέτοιο κακό». Φυσικό κι επόμενο είναι κάποιος/κάποια να μην έχει ακούσει για τέτοια πλημμυρικά φαινόμενα καθώς δεν ήταν γεννημένος/η πριν 50 ή 100 χρόνια ή 1000 χρόνια! Γιατί αυτό έχει σημασία επίσης; Για να καταδειχθεί το γεγονός ότι τέτοια πλημμυρικά φαινόμενα είναι απολύτως φυσιολογικά, σχετικά εύκολα να προεκτιμηθούν και δεν σχετίζονται με οποιοδήποτε επιχείρημα περί ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.

Ο άνθρωπος, προφανώς συμβάλλει στα πλημμυρικά φαινόμενα: όταν κάποιος μπαζώσει ένα ρέμα, προφανώς το ρέμα θα παρασύρει όποιο εμπόδιο βρει μπροστά του ειδικά εάν έχουν προηγηθεί πυρκαγιές και τσιμεντοποίηση. Όταν ο άνθρωπος χτίσει πάνω στην κοίτη του ποταμού ο οποίος (ποταμός) ανά 50, 100 ή 1000 χρόνια υπερχειλίζει, τότε το κτίσμα θα καταρρεύσει. Κάτι τέτοιο όπως φαίνεται συνέβη στην περίπτωση του Κέντρου Υγείας. Η κάτωθι φωτό αποδεικνύει την ανθρώπινη αφέλεια και ασέβεια προς τη φύση.

Η συγκεκριμένη συγκριτική φωτό περιγράφει ίσως με τον καλύτερο τρόπο τις ευθύνες του πολιτικού προσωπικού τα τελευταία 50 χρόνια. Το αφήγημα της κλιματικής αλλαγής δεν πρέπει να καταστεί ο μύλος που θα ξεπλύνει τις ευθύνες του πολιτικού προσωπικού των τελευταίων 50 ετών. Θα ήταν σοφό, οι πολιτικοί να μη ρίχνουν το φταίξιμο στην Κλιματική Αλλαγή προκειμένου να δικαιολογήσουν την υπερδεκαετή και διακομματική απραξία παλαιότερων συναδελφων τους. Αυτά αποτελούν διαχρονικά και διακομματικά πολιτικά ανομήματα.

Η επίκληση της κλιματικής αλλαγής ως αιτία των καταστροφών αποτελεί προσπάθεια συγκάλυψης πολυετών πολιτικών ευθυνών. Αριστερών και δεξιών ευθυνών. Η μοναδική πραγματική αλλαγή στο κλίμα, η οποία έρχεται, οφείλεται στο νέο 11ετή κύκλο του Ήλιου ο οποίος ξεκινά σύντομα. Θα πρόκειται δηλαδή για μη-ανθρωπογενή αλλαγή στο κλίμα. Αν προσθέσουμε δε, στην εξαιρετικά πολύπλοκη και πολυπαραγοντική-χαοτική κλιματική “εξίσωση” την αλλαγή στους μαγνητικούς πόλους του πλανήτη, τότε έχουμε μία θολή και αβέβαιη “εικόνα” για το τί πραγματικά έρχεται αλλά δεν θα οφείλεται στον άνθρωπο. Ας ευχηθούμε ο νέος κύκλος του Ήλιου να είναι όντως 11ετής και όχι 33ετής όπως εκτιμούν ορισμένοι γιατί τότε τη βάψαμε.

Κατάργηση πράσινων φόρων

Τέλος, αξίζει ίσως να σημειωθούν τα εξής. Σε παλαιότερο άρθρο για τις καταστροφές στον Κερίτη ποταμό στα Χανιά είχαν αναφερθεί τα εξής: «Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ευστάθειας πολλών γεφυρών. Οι γέφυρες αποτελούν μέρος των βασικών -γερασμένων- υποδομών της χώρας μας. Οι περισσότερες γέφυρες, ειδικά στην εγκαταλελειμμένη από το κράτος επαρχία, είναι κατασκευασμένες από τη δεκαετία του ’50 ή και πιο πριν ακόμη. Οι περισσότερες από αυτές τις γέφυρες, αν όχι όλες, παρέμειναν έκτοτε χωρίς επιθεώρηση-συντήρηση. Στην Ελλάδα οι υποδομές αρχίζουν πλέον να καταρρέουν όλες μαζί ταυτόχρονα. Στις ΗΠΑ όλες οι γέφυρες έχουν καταγραφεί σε ειδικό μητρώο (National Bridge Inventory), επιθεωρηθεί και αξιολογηθεί όσο αφορά την επικινδυνότητά τους. Αναρωτιέται κανείς αν στην Ελλάδα υπάρχει αντίστοιχο μητρώο γεφυρών ή απλώς ορισμένοι θα τα φορτώσουν και αυτά στην Κλιματική Αλλαγή;».

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Μετά από 9 μήνες (Νοέμβριος 2019) η κυβέρνηση, ορθότατα, εξήγγειλε τη δημιουργία Μητρώου Γεφυρών. Αυτό είναι πράγματι πολύ θετικό. Επίσης, κάτι που επίσης θα βοηθήσει είναι να καταργήσει η κυβέρνηση όλους τους έμμεσους και άμεσους πράσινους φόρους. Οι Έλληνες φορολογούμενοι ας γνωρίζουν ότι ο ΕΝΦΙΑ (τον οποίο θα πληρώσουμε σε λίγο καιρό και ο οποίος πρέπει να καταργηθεί οπωσδήποτε) και η Εισφορά Αλληλεγγύης, την οποία ορθά καταργεί η κυβέρνηση, δεν διαφέρει σε τίποτε από τους πράσινους φόρους. Οι πράσινοι φόροι είναι χαράτσια –όπως ο ΕΝΦΙΑ– τα οποία υψώνουν εμπόδια στην οικονομική ανάπτυξη. Οι πράσινοι φόροι, όπως και ο ΕΝΦΙΑ, είναι θηλιά στο λαιμό της μεσαίας τάξης και πνίγει την ελεύθερη οικονομία. Οι πράσινοι φόροι αποτελούν αντιμεταρρυθμιστική οικονομική πρακτική.

Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του SLpress.gr

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου από άλλες ιστοσελίδες χωρίς άδεια του SLpress.gr. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των 2-3 πρώτων παραγράφων με την προσθήκη ενεργού link για την ανάγνωση της συνέχειας στο SLpress.gr. Οι παραβάτες θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα.

Ακολουθήστε το SLpress.gr στο Google News και μείνετε ενημερωμένοι