Γλίτωσε από τα Τέμπη παλεύει για την ζωή του με ενδονοσοκομειακή λοίμωξη

Ένα νέο παιδί, ο Γεράσιμος-Ιάσων, ο τελευταίος επιζών από το μοιραίο βαγόνι της τραγωδίας των Τεμπών που εκσφενδονίστηκε και έκτοτε παλεύει για την ζωή του, τώρα δίνει μία νέα πολύ δύσκολη μάχη, καθώς προσεβλήθη από ενδονοσοκομειακή λοίμωξη. Μάλιστα, το μεσημέρι της Τετάρτης γέμισαν τα social media με την ψευδή είδηση –που κανείς δεν ξέρει πώς ξεκίνησε, όμως συνέχισε να αναπαράγεται– ότι ο Γεράσιμος πέθανε. Η θεία του διέψευσε: «Ο ανιψιός μου συνεχίζει τη μάχη, αν το δει ο πατέρας του θα πάθει εγκεφαλικό, δεν ξέρω πώς άρχισε αυτή η παραπληροφόρηση, παλεύει ένα μήνα τώρα και με την ενδονοσοκομειακή λοίμωξη».

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι το άτυχο παιδί είχε αποφασιστεί να βγει από τη ΜΕΘ και να πάει σε κέντρο αποκατάστασης, επειδή ακριβώς σε όλες τις νοσοκομειακές ΜΕΘ ελλοχεύει ο κίνδυνος της λοίμωξης από μικροοργανισμό ανθεκτικό στα φάρμακα που διαθέτουμε. Ο Γεράσιμος παράλληλα άνοιγε κατά διαστήματα τα μάτια του και σήκωνε ελάχιστα τα χέρια, δίνοντας ελπίδες ότι θα τα κατάφερνε καλύτερα αν πήγαινε σε ειδικό κέντρο. Όμως τελικά τον “βρήκε” αυτός ο φρικτός εχθρός κάθε νοσηλευόμενου σε ΜΕΘ ή και απλώς χειρουργημένου: τα ανθεκτικά μικρόβια ή οι ανθεκτικοί μύκητες που δεν λογαριάζουν κανένα αντιβιοτικό.

Υπενθυμίζεται ότι ο νεαρός φοιτητής γεννήθηκε στο Βόλο και παλεύει για τη ζωή του από τον περασμένο Φεβρουάριο σε ΜΕΘ της Λάρισας, με ένα μικρό διάλειμμα (και ταλαιπωρία) σε κέντρο αποκατάστασης στη Γερμανία. Πιο αναλυτικά, πριν από 20 μέρες ο ηλικίας 21 ετών πολυτραυματίας, αφού έμεινε πάνω από 100 ημέρες στη ΜΕΘ του νοσοκομείου της Λάρισας, διακομίσθηκε στο Ανόβερο, για να νοσηλευθεί σε εξειδικευμένο κέντρο αποκατάστασης της Γερμανίας.

Μάλιστα, ο παιδίατρος και πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας Κώστας Γιαννακόπουλος είχε πει όταν έφευγε ο Γεράσιμος για Γερμανία, ότι «είναι επικίνδυνο να μείνει άλλο σε ΜΕΘ. Πρέπει να πάει σε κέντρο αποκατάστασης, γιατί στις ΜΕΘ καιροφυλακτούν οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις από στελέχη μικροβίων που είναι ανθεκτικά ακόμα και στις πιο σύγχρονες αντιβιώσεις. Στην ΕΕ πεθαίνουν από ενδονοσοκομειακή λοίμωξη εκατομμύρια άνθρωποι». Ο δε πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ (της ομοσπονδίας των εργαζομένων σε νοσοκομεία) Μιχάλης Γιαννάκος είχε προσθέσει ότι στην Ελλάδα χάνονται διπλάσιοι από το μέσο όρο της ΕΕ.

Εισέπραξαν μεν, έδιωξαν δε

Εντούτοις ο Γεράσιμος είχε ήδη κολλήσει έναν ανθεκτικό μύκητα στο νοσοκομείο της Λάρισας. Το κέντρο αποκατάστασης στη Γερμανία, παρότι ενημερώθηκε για τον μύκητα, εισέπραξε ένα τεράστιο ποσό ως προκαταβολή για θεραπεία μηνών και δήλωσε ότι είναι «απόλυτα σε θέση να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη του ασθενούς». Όμως μέσα σε μόλις δέκα μέρες, η διοίκηση του κέντρου είπε στους γονείς να πάρουν το παιδί τους και να φύγουν για να μη διασπαρεί ο μύκητας σε άλλους νοσηλευομένους του ιδρύματος. Η οικογένεια με αεροδιακομιδή ξαναβρέθηκε στο νοσοκομείο της Λάρισας, όπου ο Γεράσιμος νοσηλεύεται σε κώμα.

Το συγκεκριμένο παθογόνο, ο μύκητας (candida auris) συνιστά απειλή γιατί αποικίζει εύκολα το δέρμα, μεταδίδεται πολύ εύκολα από ασθενή σε ασθενή στο νοσοκομειακό χώρο και προκαλεί λοίμωξη βαριάς πρόγνωσης σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή, ή εν γένει σε άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας. Επιβιώνει για ώρες στις επιφάνειες αντικειμένων, ενώ χρειάζονται ειδικά απολυμαντικά για να εξουδετερωθεί. Παρόμοια προβλήματα προκαλεί και ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και μερικοί ακόμη ανθεκτικοί μικροοργανισμοί, που έχουν γίνει αιτία να γκρεμιστούν κυριολεκτικά κάποιες ΜΕΘ ή χειρουργεία, επειδή στάθηκε αδύνατον να εξουδετερωθούν πλήρως οι “αποικίες”.

Το πρόβλημα είναι διεθνές και αποτελεί τον βασικό λόγο που άλλαξε ο νόμος και στην Ελλάδα, ώστε να συνταγογραφούνται πιο δύσκολα οι αντιβιώσεις. Συγκεκριμένα νούμερα για την χώρα μας σπανίζουν, αλλά όλοι οι γιατροί ξέρουν εμπειρικά τον κίνδυνο και προσπαθούν να δίνουν εξιτήριο το συντομότερο δυνατόν στους ασθενείς, χειρουργημένους και μη, επειδή ακριβώς ξέρουν εκ πείρας την μεγάλη έκταση του προβλήματος.

Πολλοί πάντως, ακόμα και ευάλωτοι και ηλικιωμένοι, έχουν “γλιτώσει” κυριολεκτικά από του χάρου τα δόντια, παρότι προσεβλήθησαν από αυτά τα επιθετικά μικρόβια. Άγνωστος αριθμός δυστυχώς δεν τα κατάφερε, παρά τη χορήγηση ενδοφλεβίως ισχυρών κοκτέιλ αντιβιοτικών. Η ΕΕ επισήμως ανέφερε περίπου 90.000 θανάτους ετησίως το 2018 (προ πανδημίας και προ δεκάδων χιλιάδων διασωληνώσεων που χρειάσθηκαν εν συνεχεία).

Τώρα πιστεύουν ότι με την πανδημία σημειώθηκε αύξηση τουλάχιστον κατά 20% στους θανάτους από αυτές τις δύσκολα ιάσιμες λοιμώξεις. Όμως στοιχεία δεν υπάρχουν επειδή τα πιστοποιητικά θανάτου επί σχεδόν τρία χρόνια εκδίδονταν με βιασύνη και έγραφαν όλα “κορονοϊός”, όταν κάποιος νοσηλευόταν με τη συγκεκριμένη λοίμωξη.

Η Ελλάδα και οι υπόλοιποι

Η δε Ελλάδα δηλώνει ότι προσβάλλεται από αυτές τις λοιμώξεις το 9% των νοσηλευομένων, δηλαδή πολύ πάνω από το 6% που είναι ο μέσος όρος πανευρωπαϊκά. Και αυτό το στοιχείο ουσιαστικά είναι προ κορονοϊού. Είμαστε δε στη χειρότερη πεντάδα, μαζί με την Κύπρο, την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Φινλανδία. Στην Ελλάδα –πιθανόν και σε άλλες χώρες– ίσως και πάνω από το 50% όσων “έφυγαν” στη διάρκεια της πανδημίας, να κατέληξαν λόγω ενδονοσοκομειακής λοίμωξης μέσα στις ΜΕΘ.

Ο ΕΟΔΥ, άγνωστο για ποιο λόγο, αναφέρει ότι οι θάνατοι πανευρωπαϊκά είναι μόνον 37.000, ενώ ο ευρωπαϊκός οργανισμός αναφέρει το νούμερο αυτό πολύ παλαιότερo – σε έρευνα του 2009 για την ακρίβεια– και μάλιστα η ίδια έρευνα προσέθετε τότε ότι συνολικά οι νεκροί από αυτές τις λοιμώξεις πρέπει να είναι  90.000. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός έχει παρουσιάσει την τελευταία σχετική έρευνα (με την Ελλάδα απούσα) το 2012!  Μάλιστα για να έχουμε μια εικόνα πόσο καλά κάνει τη δουλειά της και η ΕΕ στην οποία τυφλά στηριζόμαστε, η έρευνα είχε στοιχεία από μόλις το ένα τρίτο των κρατών μελών!

Το 2021 σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ είχαν καταγραφεί στη χώρα μας 223.000 ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις από τις οποίες –ο ΕΟΔΥ υποστηρίζει– ότι θανατηφόρες ήταν μόνον οι 3.000. Το 2021 υπενθυμίζεται ότι είχαν πεθάνει “μόνον” 17.000 από τους συνολικά 37.089 νεκρούς του κορονοϊού. Εντούτοις ο αριθμός 3.000 είναι μικρός και λογικά το 2021 χάθηκαν πολλοί περισσότεροι από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, μια που στήναμε τότε πρόχειρες ΜΕΘ με πατέντες.

Πώς μεταδίδεται

Οι περισσότερες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (περίπου 55%) εντοπίζονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και οι υπόλοιπες εμφανίζονται στους εκτός ΜΕΘ ασθενείς ως ουρολοιμώξεις, βακτηριαιμίες και λοιμώξεις χειρουργικών τραυμάτων. Διαθέσιμα συγκριτικά στοιχεία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα δεν υπάρχουν, ωστόσο θεωρείται ότι οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις είναι λιγότερες στα ιδιωτικά νοσοκομεία, γιατί εκεί τηρούνται πιο αυστηρά τα μέτρα υγιεινής (παράλληλα δεν νοσηλεύονταν στον ιδιωτικό τομέα κρούσματα κορονοϊού).

Αυτά τα ανθεκτικά μικρόβια και οι ανθεκτικοί μύκητες εισβάλλουν κυρίως με τρεις τρόπους: μέσω του αναπνευστήρα της διασωλήνωσης στους πνεύμονες, όπου προκαλούν βαριά πνευμονία, μέσω των ουροκαθετήρων στο ουροποιητικό, όπου προκαλούν δύσκολες ουρολοιμώξεις και μέσω αγγειακών καθετήρων στο αίμα – όπου προκαλούν βακτηριαιμία, κάτι που πλέον απειλεί τον ασθενή άμεσα με σηπτικό σοκ.

Σύμφωνα με μια έρευνα φαίνεται να υποκύπτει το 30% των ασθενών, αλλά αυτό το ποσοστό πρέπει λογικά να αφορά μόνον τους νοσηλευομένους σε ΜΕΘ, γιατί αν αυτό ευσταθούσε επί του συνόλου των ατόμων που μολύνονται στα νοσοκομεία, θα σήμαινε ότι στην ΕΕ πεθαίνουν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι το χρόνο και στην Ελλάδα πάνω από 80.000.

Η μόνη άμυνα σε αυτά τα βακτήρια είναι ουσιαστικά η σχολαστική καθαριότητα των χεριών των νοσηλευτών, των γιατρών, αλλά και των επισκεπτών στους θαλάμους των ασθενών και, ασφαλώς, η καθαριότητα των χώρων. Εκ του αποτελέσματος διαπιστώνεται ότι αυτά τα στοιχειώδη μέτρα, δεν τηρούνται πάντοτε. Χώροι φροντίδας βρεφών, παιδιών και υπερηλίκων, καθώς και ασθενών, όπως τα νοσοκομεία, οφείλουν να ακολουθούν ειδικά πρωτόκολλα καθαριότητας και απολύμανσης.