Ο κορονοϊός μας περιμένει δριμύτερος όταν τελειώσουν οι διακοπές

Μετά την επιστροφή των αδειούχων και εν γένει με το τέλος των διακοπών, τα αστικά κέντρα θα αντιμετωπίσουν νέα έξαρση κρουσμάτων, τα οποία τις τελευταίες εβδομάδες είχαν διασπαρεί στην επικράτεια λόγω του εσωτερικού τουρισμού. Η σχεδόν άδεια Αθήνα έχει καταλήξει να καταγράφει μόλις το 1/4 των κρουσμάτων, ενώ πάντα κατέγραφε το 1/2 αυτών. Όμως τέλη Αυγούστου, στα π.χ. 4.000 κρούσματα, η Αθήνα δεν θα καταγράφει 1.000 αλλά 2.000 κρούσματα, με τις ανάλογες συνέπειες σε επάρκεια κλινών ΜΕΘ.

Οιασδήποτε μορφής lockdown προς το παρόν αποκλείεται από την κυβέρνηση, εκτός από κάποια τοπικά, όπως αυτό στα Χανιά. Στη Ζάκυνθο παρεμπιπτόντως, ενώ θα παρατεινόταν το μίνι lockdown για άλλη μία εβδομάδα, οι τοπικοί φορείς χθες διαμαρτυρήθηκαν ότι έχουν πλέον μόνον 10 κρούσματα την ημέρα και τελικά δεν δόθηκε παράταση. Οι εμβολιασμοί εν τω μεταξύ, όπως αναμενόταν, έχουν μειωθεί κάθετα, την στιγμή που θαανοίξουν στις 11 Σεπτεμβρίου τα σχολεία, μέσα σε ένα επιδημιολογικό κλίμα μάλλον πολύ επιβαρυμένο.

Τα παιδιά στα προηγούμενα κύματα είχαν αθωωθεί ως “μη μεταδίδοντα”, όπως μέχρι πρότινος είχαν αθωωθεί και οι εμβολιασθέντες. Όμως με την μετάλλαξη Δέλτα έχουν μετατραπεί όλοι σε μεταδότες. Διαπιστώθηκε μάλιστα ότι οι εμβολιασμένοι, ανεξαρτήτως του αν είναι ασυμπτωματικοί ή νοσούν βαριά, έχουν υπολογίσιμο ιικό φορτίο και άρα, ασφαλώς και μεταδίδουν. Είναι δε και πιο επικίνδυνοι ως ασυμπτωματικοί φορείς, γιατί οι ίδιοι και το περιβάλλον τους θεωρούν εαυτούς απρόσβλητους.

Όσον αφορά στα παιδιά, στις ΗΠΑ, όπου σημειωτέον όλα τα μέτρα είχαν χαλαρώσει πολύ, τώρα που άνοιξαν τα σχολεία, επιβάλλουν πλέον στους εσωτερικούς χώρους μάσκα και στους εμβολιασμένους. Επίσης αντιμετωπίζουν a priori κάθε εμβολιασμένο που έχει μικρά παιδιά στο σπίτι ως «πιθανόν ύποπτη επαφή κρούσματος», επειδή τα παιδιά ηλικίας δημοτικού δεν εμβολιάζονται (ακόμη).

Τα ελληνικά σχολεία-πανεπιστήμια

Στο άνοιγμα των σχολείων και των πανεπιστημίων από τον Σεπτέμβριο, αναφέρθηκε σήμερα ο υφυπουργός Παιδείας Άγγελος Συρίγος, επιμένοντας πως στόχος της κυβέρνησης είναι να πραγματοποιηθεί η εκπαιδευτική διαδικασία δια ζώσης φέτος. Όπως είπε από 1η Σεπτεμβρίου θα γίνουν οι εξετάσεις στα πανεπιστήμια με τους ίδιους όρους που έγιναν οι εξετάσεις του Ιουνίου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάθε πανεπιστήμιο θα αποφασίζει ποια μαθήματα θα εξετάζονται διαδικτυακά και ποια όχι.

«Το μεγάλο τεστ για τα πανεπιστήμια αρχίζει από την 1η Οκτωβρίου. Θα φροντίσουμε τις πρώτες μέρες να υπάρχουν δομές για εμβολιασμούς των φοιτητών», τόνισε. Έσπευσε να επισημάνει πως, ειδικά στις ιατρικές σχολές, θα υπάρχουν μόνιμες δομές για τον εμβολιασμό των φοιτητών. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι από όσους είναι ανεμβολίαστοι (διδάσκοντες ή φοιτητές) θα ζητεί προκειμένου να τους επιτραπεί η προσέλευση, να κάνουν με δικά τους έξοδα rapid test.

Ο κ. Συρίγος είπε ότι οι μαθητές των δημοτικών σχολείων θα μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα δια ζώσης με δύο self test την εβδομάδα, τα οποία θα παρέχει η κυβέρνηση. Οι καθηγητές και δάσκαλοι που δεν έχουν εμβολιαστεί, θα πρέπει κάθε εβδομάδα να παρουσιάζουν δύο τεστ την εβδομάδα (rapid ή PCR), ενώ όσοι έχουν κάνει το εμβόλιο ή έχουν νοσήσει τους τελευταίους έξι μήνες θα μπαίνουν κανονικά στις αίθουσες χωρίς τεστ.

Η πορεία των εμβολιασμών

Oι εμβολιασμοί στη δική μας χώρα έχουν καλύψει μέσα σε ένα μήνα ένα ποσοστό μόλις 3% , παρά την επίμονη εκστρατεία και τις πιέσεις προς ανεμβολίαστους. Η πλήρης εμβολιαστική κάλυψη έφθασε μόλις το 50,7% από 48% που ήταν στα μέσα Ιουλίου και απέχει πάρα πολύ από το 70% που ήταν πανευρωπαϊκός στόχος για “ανοσία της αγέλης”. Ανά ηλικιακή ομάδα έχει εμβολιασθεί μέχρι στιγμής μόνον το 1,5% στην ηλικιακή ομάδα 12-15 ετών, το 5% των εφήβων 16 και 17 ετών, ενώ μετά την αναγγελία για τα 150 ευρώ εμβολιάσθηκε το 34% των νέων 18 έως 24 ετών. Στην ηλικιακή ομάδα 25-29 ετών, έχει εμβολιασθεί το 45%.

Στην ηλικιακή ομάδα 30-34 ετών έχει εμβολιασθεί το 48%, στους 35-39 ετών το 51%, στους 40-44 ετών το 58%, στους 45-49 ετών το 64%, στους 50-54 το  67,6%, στους 55-59 το 71%, στου 60-64 ετών το 75,4%, στους 65-69 ετών το 79%, στους 70-74 ετών το 78%, στους 75-79 ετών το 83,8% και στους άνω των 80 το 71%. Πολλοί στην τελευταία ομάδα ζουν σε δυσπρόσιτες περιοχές ή είναι κατάκοιτοι στο σπίτι τους και έχουν μπει στο πρόγραμμα για εμβολιασμό κατ΄οίκον, εδώ και 15 μέρες, με τις κινητές μονάδες εμβολιασμού.

Οι νοσηλείες εν τω μεταξύ είναι κατά μέσο όρο 200 την ημέρα. Η μικρή ηλικία κρουσμάτων αλλά και νοσούντων είχε ως αποτέλεσμα να χαρακτηρίσει το τέταρτο κύμα «νόσο των νέων» ο καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών Χαράλαμπος Γώγος. «Οι περισσότεροι που έχουν προσβληθεί από την Δέλτα, είναι κάτω των 50 ετών», είπε κατά τη διάρκεια των χθεσινών τηλεοπτικών ανακοινώσεων. Αυτή τη στιγμή οι κλίνες ΜΕΘ πανελλαδικά είναι καλυμμένες σε ποσοστό 51% και οι κοινές κλίνες σε ποσοστό 40%.

Αυτό όμως δεν ισχύει σε τοπικό επίπεδο, καθώς στην Κρήτη για παράδειγμα οι κλίνες ΜΕΘ έχουν πληρότητα 95%. Ο ίδιος δίνει ιδιαίτερη σημασία στη διενέργεια διαγνωστικών ελέγχων ειδικά κατά την επιστροφή από τις διακοπές, είναι υπέρ του εμβολιασμού των παιδιών άνω των 12 ετών και θεωρεί απαραίτητο να φορούν μάσκα και οι εμβολιασμένοι, καθώς τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι και αυτοί μεταδίδουν.

Οι επιπλοκές στους ολιγοσυμπτωματικούς

Αν και είναι γενική πεποίθηση ότι οι νέοι δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα, γεγονός (όπως δείχνουν οι έρευνες και όχι οι θεωρητικές εκτιμήσεις) είναι ότι μεγάλη μερίδα ασυμπτωματικών ή ολιγοσυμπτωματικών φορέων παρουσιάζει εβδομάδες ή και μήνες μετά προβλήματα στην όσφρηση και στη γεύση ή παρατεταμένο βήχα, χωρίς καν να είναι πλέον φορείς, αίσθημα κόπωσης και αδυναμίας.

Επίσης, κινεζική έρευνα του 2020 (που επιβεβαιώθηκε και από δυτικές εν συνεχεία) έχει δείξει ότι η Covid προκαλεί ολιγοσπερμία και η διάρκεια της επιπλοκής αυτής είναι άγνωστη. Οι περισσότεροι απεναντίας ασχολούνται με το αν προκαλούν ολιγοσπερμία τα εμβόλια mRNA (Pfizer και Moderna). Αυτό πάντως έστω και με καθυστέρηση, διαψεύσθηκε από επιστημονική μελέτη και ο μόνος λόγος που εξαρχής δεν είχε διαψευσθεί, ήταν πως δεν υπήρχαν μετρήσεις σπέρματος στους ασθενείς πριν από τον εμβολιασμό τους.

Οι αντιεμβολιαστές χρησιμοποιούν ως επιχείρημα ότι μετά το εμβόλια παρατηρείται ολιγοσπερμία, κάτι που είναι αστήρικτο επιστημονικά μια που οι άνδρες δεν κάνουν “μετρήσεις ρουτίνας” για το σπέρμα τους, ώστε να ξέρουν πόσο αυτό άλλαξε μετά το εμβόλιο. Στις ΗΠΑ και, συγκεκριμένα, στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, ερευνητές εξέτασαν 45 εθελοντές με μέση ηλικία τα 28 έτη. Αυτοί οι εθελοντές είχαν κλείσει ραντεβού για εμβολιασμό και τους ζήτησαν δείγμα σπέρματος πριν και μετά το εμβόλιο

Σύμφωνα με την έρευνα παρείχαν το πρώτο δείγμα σπέρματος μετά από δύο έως επτά ημέρες αποχής, και περίπου 70 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση. Στο δεύτερο δείγμα οι μέρες αποχής ήταν κατά τι περισσότερες: Ο μέσος όρος αποχής στο πρώτο δείγμα ήταν 2,8 ημέρες και στο δεύτερο δείγμα τρεις ημέρες. Από τους 45 άντρες, οι 21 (46,7%) έλαβαν το εμβόλιο της Pfizer και οι 24 της Moderna. Ο διάμεσος αριθμός σπερματοζωαρίων ανά ml σπέρματος πριν την 1η δόση ήταν 26 εκατομμύρια / mL.

Μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου, ο διάμεσος αριθμός σπερματοζωαρίων ανά ml σπέρματος αυξήθηκε στα 30 εκατομμύρια / mL. Ο όγκος του σπέρματος και η κινητικότητα του σπέρματος αυξήθηκαν επίσης. Οκτώ από τους 45 άνδρες ήταν ολιγοσπερμικοί, πριν από το εμβόλιο, με κατά μέσο όρο συγκέντρωση, 8,5 εκατομμύρια / mL. Από αυτούς, οι εφτά είχαν αυξημένη συγκέντρωση σπέρματος σε φυσιολογικό εύρος μετά τη δεύτερη δόση (διάμεση συγκέντρωση σπερματοζωαρίων 22 εκατομμύρια / mL) και ένας από αυτούς παρέμεινε ολιγοσπερμικός. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν έγινε αζωοσπερμικός μετά το εμβόλιο.

Τι δείχνει η μελέτη

Η μελέτη παρουσιάζει το μειονέκτημα ότι έγινε μόνον σε 45 άνδρες και χωρίς ομάδα placebo προς σύγκριση, αλλά δημοσιεύθηκε σε έγκριτη ιατρική επιθεώρηση και πληρεί όλα τα κριτήρια εγκυρότητας. Η αύξηση στα σπερματοζωάρια μετά τον εμβολιασμό θεωρείται φυσιολογική διακύμανση ή ίσως οφείλεται ότι στη λήψη του δεύτερου δείγματος σπέρματος υπήρχε μια πολύ μικρή διαφορά χρόνου αποχής. Η έρευνα διαψεύδει απολύτως όσους υποστηρίζουν ότι το εμβόλιο προκαλεί ολιγοσπερμία ή αζωοσπερμία.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η μελέτη τους δεν είχε μεγάλη διάρκεια, αλλά παρακολούθησε τους εμβολιασθέντες για έναν πλήρη κύκλο αναπαραγωγής και ζωής του σπέρματος, ο οποίος είναι περίπου 70-75 ημέρες. Ο μύθος ότι το εμβόλιο επηρεάζει τη γονιμότητα πήγασε από την κινεζική έρευνα που έδειξε πέρσι ότι ο κορονοϊός ίσως προκαλεί ολιγοσπερμία, ή και στυτική δυσλειτουργία.

Αυτό ερμηνεύθηκε από το γεγονός ότι ο υποδοχέας ACE2 μέσω του οποίου ο ιός SARS-CoV-2 εισέρχεται στα κύτταρα χρησιμοποιώντας την πρωτεΐνη-ακίδα, βρίσκεται σε αφθονία σε διάφορα όργανα, των όρχεων συμπεριλαμβανομένων. Αυτό πιθανόν ερμηνεύει και το γιατί οι άνδρες είναι πιο ευπαθείς στον ιό, αν και είναι πιθανότερο να ευθύνεται για την ευαισθησία τους η τεστοστερόνη, παρά το σπέρμα. Οι πιθανές μακροχρόνιες συνέπειες της λοίμωξης COVΙD-19 στην γονιμότητα δεν έχουν ακόμα εκτιμηθεί.