Οι παλαιστικοί αγώνες των Πομάκων που γλίτωσαν την τουρκοποίηση

Για πρώτη φορά μετά από αναβίωση επτά αιώνων διασπάστηκε το πανηγύρι των Πομάκων Θράκης με τους παραδοσιακούς παλαιστικούς αγώνες, αφού με παρέμβαση σκληροπυρηνικών στελεχών ελεγχόμενων από γνωστούς ανθελληνικούς κύκλους διαχωρίστηκαν οι Σουνίτες από τους Αλεβίτες. Ήταν διακαής πόθος των τελευταίων ετών αυτή η εξέλιξη που πήρε σάρκα και οστά πριν λίγες μέρες.

Ωστόσο η τριήμερη διοργάνωση στην ορεινή περιοχή των Χιλίων Ρούσας στον ακριτικό Έβρο δεν λαβώθηκε και ολοκληρώθηκε με την δέουσα επιτυχία από τους Αλεβίτες Κιζιλμπάσηδες που έδωσαν μαζικά το παρόν τους. Πάνω από 2000 επισκέπτες από την ευρύτερη περιοχή του Δερείου αλλά και βαλκανικών όμορων χωρών έδωσαν το παρόν τους ενώ συμμετείχαν 60 παλαιστές προσφέροντας θέαμα στους αγώνες πάλης με λάδι.

Ένα διαφορετικό στυλ ελεύθερης ελληνορωμαϊκής πάλης όπου οι παλαιστές φορούν δερμάτινο παντελόνι αλείφονται με ελαιόλαδο και δεν θα πρέπει οι ώμοι τους να ακουμπήσουν στην γη. Οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν το μήνυμά του εορτασμού ότι «γίνεται για την ειρήνη και την αδελφοσύνη των λαών». Στην προετοιμασία του πανηγυριού συμμετείχαν άντρες και γυναίκες είχαν τους δικούς τους ρόλους στο να ετοιμαστούν τα 20 καζάνια με προσφορές βραστού κρέατος και δύο καζάνια με φασολάδα για τους επισκέπτες που κατέφθασαν κι από γειτονικές χώρες.

Παρά την προσπάθεια υποβάθμισης μετά την διχοτόμηση της γιορτής οι Αλεβίτες Πομάκοι της Θράκης συσπειρώθηκαν και έδειξαν την ενότητα και την προσήλωσή τους στο έθιμο αυτό που συνδυάζεται με την προσφορά φαγητού και μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις σαν ανάσα στους παλαιστικούς αγώνες πολλών κατηγοριών που γίνονται στην υπαίθρια παλαίστρα με όλο τον όμορφο πρωτογονισμό αλλά και τους κανόνες που ισχύουν.

Θυσίες ζώων

Δύο μεγάλες αγελάδες, σφάχτηκαν με ηρεμία και μαεστρία, γδάρθηκαν εν ριπή οφθαλμού από έμπειρους στη σφαγή ζώων μαζί με άλλες προσφορές μικρότερων ζώων, βράστηκαν με ιεροτελεστία και συλλογική προσπάθεια ώστε όλα να γίνουν σύμφωνα με τις προσδοκίες των διοργανωτών.

Αγάς του πανηγυριού, ήταν φέτος ο Αλή Κεχαγιά, ο οποίος κι επιβράβευσε με μετάλλια τους παλαιστές από Ελλάδα, Βουλγαρία, Τουρκία και βόρεια Μακεδονία. Το παρόν τους έδωσαν βουλευτές του Έβρου ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Σουφλίου Παναγιώτης Καλακκίκος, εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων ζώντας το κλίμα ενός εθίμου της ορεινής περιοχής που σε μεταφέρει σε άλλες εποχές.

Ο σημαντικότερος τεκές των Βαλκανίων

Αξίζει να θυμίσουμε ότι ο τεκές του Σεγίτ Αλή Σουλτάν που πρωτοστατεί στην όλη διοργάνωση δίπλα στην Ρούσα φύλαγε το ορεινό πέρασμα από την Ροδόπη προς το Σουφλί και το Διδυμότειχο. Έχει στην είσοδο επιγραφή που αναγράφεται το 1420 ως έτος ίδρυσης και το 1759 ως το έτος ανακαίνισης. Η διδασκαλία του Χατζή Μπεκτάς ήταν απλή. Ο άνθρωπος πρέπει να απαλλαγεί από κάθε ίχνος εγωϊσμού, κατοχής, αλαζονείας.

Με το να εξουσιάσει τον εαυτό του γίνεται πραγματικός και μπορεί να συναντήσει τον Θεό, γιατί ο Θεός για τον Χατζή Μπεκτάς, δεν μένει πουθενά αλλού, παρά μόνο στον ίδιο τον εαυτό μας.

Ενδεικτικό της ιδεολογίας των Μπεκτασήδων είναι και οι παρακάτω στίχοι του Γιουνούς Εμρέ (1249-1322) του μεγαλύτερου λαϊκού ποιητή του Μπεκτασισμού. “Ελάτε να γνωριστούμε να κάνουμε εύκολο το δύσκολο, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε. Αυτός ο κόσμος δεν ανήκει σε κανέναν”.

Βασικά χαρακτηριστικά του Αλεβισμού πάντως είναι η αγάπη και σεβασμός για όλους τους ανθρώπους, η ανεκτικότητα απέναντι σε άλλες θρησκείες κι εθνικές ομάδες. Ο σεβασμός για τους εργαζόμενους, η ισότητα ανδρών και γυναικών κάτι που το διαπιστώνεις με την πρώτη ματιά από την συμμετοχή των γυναικών παντού. Εδώ και 15 χρόνια περίπου ο τεκές διοικείται από τη “Διοικητική Επιτροπή Προστασίας Βακουφίου του Σεγίτ Αλή Σουλτάν” ενώ παραμένει ο σημαντικότερος των Βαλκανίων.

Στην πρόσκληση των φετινών εκδηλώσεων που θα μείνουν στην ιστορία την όλη πρωτοβουλία είχε ο αρχιερέας του τεκέ Ισμαήλ Ογλού Μεμέτ και ο πρόεδρος της επιτροπής Αλεβιτών μουσουλμάνων Θράκης Αχμέτ Καρά Χουσείν.

Τα ορεινά τοπία συγκλονιστικά όμορφα οι δασωμένες εκτάσεις, όπως και όλη η διαδρομή σε ανταμείβει πολλαπλά, ενώ οι Πομάκοι ευγενείς, με άρτια ελληνικά και φιλόξενοι είχαν λάβει μέριμνα ώστε ο ξένος επισκέπτης να απολαύσει μουσικές με παραδοσιακά νταούλια και ζουρνάδες αλλά και πεντανόστιμο κατσικάκι από τις υπαίθριες σούβλες σε σκιερά καταφύγια αυτοσχέδιων μικρών ταβερνών. Και φυσικά δεν έλειπε το κλασσικό παζάρι με παιγνίδια, ρούχα, μέλι ρίγανη και άλλα τοπικά προϊόντα. Οι Σουνίτες μουσουλμάνοι περιορίστηκαν σε μια απλή υπαίθρια γιορτή στον Κέχρο Ροδόπης δίχως αγώνες και κουρμπάνια.