Πανδημία Covid-19: Πειράζουν τα τηγανητά το ανοσοποιητικό;

Αν και δεν υπάρχουν μεγαλύτερα όπλα από το εμβόλιο και τις μάσκες για τον κορονοϊό, μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας και με διατροφικές παρεμβάσεις. Δεν υπάρχει έρευνα που να δείχνει βέβαια ότι αν φάει κάποιος τηγανητές πατάτες ή άλλα τηγανητά το μεσημέρι κολλάει πιο εύκολα κορονοϊό το βράδυ, όμως υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι αν κάποιος τρώει συστηματικά οξειδωτικές τροφές, μειώνονται τα “ρεφλέξ” της άμυνάς του γιατί αυτές εντείνουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις του οργανισμού και αποπροσανατολίζουν το ανοσοποιητικό.

Έχει αποδειχθεί εξάλλου και εργαστηριακά ότι η υπεροξείδωση καταστέλλει την αντιφλεγμονώδη δράση των γονιδίων και “επιδοτεί” τα γονίδια που αυξάνουν την φλεγμονώδη αντίδραση (αύξηση κυτοκινών). Μία πολύ μεγάλη έρευνα στους δείκτες φλεγμονής δείχνει ότι τα υψηλά λιπαρά σχετίζονται άμεσα με τους δείκτες φλεγμονής και μάλιστα αυτοί διαφέρουν πολύ από άνθρωπο σε άνθρωπο, ακόμα και μεταξύ διδύμων που τρώνε το ίδιο “φλεγμονώδες” γεύμα.

Η Sarah Berry, γιατρός και λέκτορας στις Επιστήμες Διατροφής στο King’s College του Λονδίνου, που συμμετείχε στην τελευταία έρευνα, διαπιστώνει ότι έχουν πιο έντονες φλεγμονώδεις αντιδράσεις στο φαγητό οι ηλικιωμένοι και οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Επίσης εντονότερη φλεγμονώδη αντίδραση είχαν σύμφωνα με την έρευνα οι ήδη παχείς ανεξαρτήτως ηλικίας, που σημειωτέον (αν και το τελευταίο δεν αναφέρεται στην συγκεκριμένη έρευνα) έχουν και μεγαλύτερη ευπάθεια στον κορονοϊό.

Καταπόνηση του ανοσοποιητικού

Όταν ο άνθρωπος καταναλώνει τρόφιμα με πολύ λίπος και υδατάνθρακες, ο οργανισμός αντιδρά όπως σε μια μικροβιακή λοίμωξη και αρχίζει να ανταποκρίνεται με φλεγμονή. Τα “ανθυγιεινά φαγητά” αποσυντονίζουν έμμεσα το ανοσοποιητικό και μάλιστα για πολύ καιρό, ειδικά όταν κάποιος τρώει συστηματικά σε fast food ή τρώει διαρκώς τηγανητά, λιπαρά και γλυκά. Τα γλυκά είναι γνωστό και από παλιά ότι πρέπει να τα αποφεύγουν τόσο εκείνοι που αντιμετωπίζουν μυκητιάσεις όσο και μικροβιακές λοιμώξεις.

Το ανοσοποιητικό καταπονείται, καθώς αναγνωρίζει ως εχθρικό το λιπαρό ή πολύ γλυκό τρόφιμο και αναπρογραμματίζεται, κάτι που σταματά να συμβαίνει μήνες αφότου το άτομο πάψει να τρώει διαρκώς πρόχειρα τρόφιμα. Αυτή η φλεγμονώδης αντίδραση πέραν του ότι κρατά τον οργανισμό σε μια κατάσταση χρόνιας φλεγμονής, επιταχύνει την ανάπτυξη αγγειακών νοσημάτων (αθηροσκλήρυνση) και διαβήτη Τύπου ΙΙ (μη ινσουλινοεξαρτώμενου).

Στην αρτηριοσκλήρωση η αθηρωματική πλάκα αποτελείται σε μεγάλο μέρος από λιπίδια και κύτταρα του ανοσοποιητικού που συγκεντρώνονται εκεί για να “πολεμήσουν”. Κύτταρα του ανοσοποιητικού “τρέχουν” στα τοιχώματα των αγγείων που έχουν πρόβλημα και σωρεύονται εκεί στενεύοντας τα κι εκείνα, παρά τις καλές τους προθέσεις.

Άμεση βελτίωση με μείωση τηγανητών

Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Mount Sinai διαπίστωσαν ότι η μείωση των τηγανητών και των πολύ επεξεργασμένων τροφίμων βοήθησε άμεσα στην αποκατάσταση της άμυνας του οργανισμού όσων συμμετείχαν στο σχετικό πείραμα, ανεξαρτήτως της ηλικίας ή της κατάστασης της υγείας των εθελοντών.  Τα οφέλη από την μείωση των βλαβερών ήταν εξίσου ισχυρά σε όλους, ανεξαρτήτως του αν κάποιος έκανε δίαιτα ή εξακολουθούσε να τρώει πολύ, δηλαδή δεν έπαιζε ρόλο ο αριθμός των προσλαμβανόμενων θερμίδων καθαυτός.

Διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση οξειδωτικών τροφίμων είναι πιο επιζήμια για το ανοσοποιητικό ακόμα και σε σύγκριση με γενετικούς παράγοντες και μάλιστα οι ερευνητές γράφουν ότι «ναι μεν η φύση κρατάει το όπλο, αλλά η συμπεριφορά πατάει την σκανδάλη». Ο δυτικός τρόπος διατροφής έχει δυστυχώς πολλά οξειδωτικά τρόφιμα και γεμίζει το 70% στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Πέραν του ότι αυτά τα τρόφιμα παρεμβαίνουν στο ανοσοποιητικό έμμεσα και προκαλούν χρόνιες φλεγμονές, η συσσώρευσή τους όπως είναι ήδη γνωστό απειλεί καρδιά, νεφρά και προδιαθέτει σε διαβήτη. Στη συγκεκριμένη μελέτη οι μισοί εθελοντές έτρωγαν ως συνήθως, δηλαδή κατανάλωναν επεξεργασμένα, γλυκά ή τηγανητά τρόφιμα όπως πάντα, ενώ οι άλλοι μισοί άλλαξαν διαιτολόγιο και έτρωγαν τα μισά επεξεργασμένα σε σύγκριση με τους πρώτους.

Και οι δύο ομάδες προσλάμβαναν την ίδια ποσότητα θερμίδων, αλλά στη δεύτερη “υγιεινή”  ομάδα συνεστήθη αντί για τηγάνι ή και σχάρα, να προτιμούν το βράσιμο, τον ατμό ή το ποσάρισμα (όπως τα ποσέ αυγά). Σε ένα μήνα για τους νεφροπαθείς και σε δύο μήνες για τους υπόλοιπους εθελοντές της δεύτερης ομάδας σημειώθηκε βελτίωση της τάξης του 60% στους δείκτες φλεγμονής αλλά και στους δείκτες λιπιδίων και αγγειολογικής λειτουργίας.

Τα γονίδια

Αξιοσημείωτο ήταν ότι “άλλαξαν” και τα γονίδια. Κάποιοι νεφροπαθείς συγκεκριμένα, πριν τη διατροφική αλλαγή είχαν μειωμένους τους υποδοχείς των γονιδίων που βοηθούν τον οργανισμό να καθαρίζει από τοξίνες. Μετά την διατροφική παρέμβαση, αυτοί πολλαπλασιάσθηκαν.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι νεφροπαθείς δεν είχαν εξαρχής μειωμένη την δράση αυτού του σημαντικού γονιδίου, αλλά ότι αυτή είχε μειωθεί λόγω των πολλών οξειδωτικών τροφίμων που κατανάλωναν, οπότε μόλις τα μετρίασαν, το DNA τους επανήλθε στα φυσιολογικά επίπεδα ως προς το συγκεκριμένο πρόβλημα “εκκαθάρισης”. Οι ερευνητές συνιστούν στο μαγείρεμα πολύ νερό και χαμηλή θερμοκρασία. Τα ηλιέλαια, σογέλαια και αραβοσιτέλαια έχουν πολλά ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, τα οποία προκαλούν φλεγμονώδεις αντιδράσεις.

Όμως και τα αλμυρά αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Έρευνα έδειξε ότι το αλάτι που υπάρχει σε δύο έτοιμα γεύματα φαστφουντάδικου, αρκεί για να μειώσει τις άμυνες (δύο μπέργκερ ή δύο μικρές μερίδες με τηγανητές πατάτες). Σε αυτό πιθανόν να συμβάλει ότι τα πολύ αλμυρά τρόφιμα προκαλούν έκκριση περισσότερης κορτιζόλης στον οργανισμό, και αυτή είναι ανοσοκατασταλτική.

Επίσης γνωστό είναι ότι και το αλκοόλ προκαλεί ανοσοκαταστολή. Απεναντίας, χρήσιμα τρόφιμα που τονώνουν το ανοσοποιητικό θεωρούνται όσα περιέχουν βιταμινη C (πορτοκάλια, ντομάτες κ.α.), τα λαχανικά, τα φρούτα αλλά και τροφές με ψευδάργυρο, όπως το κοτόπουλο, το μοσχάρι, τα όσπρια, το σουσάμι, ο λιναρόσπορος και ο κολοκυθόσπορος.