Πανδημία και μετανάστευση – Τα μέτρα στα νησιά και ο Ερντογάν  

Μέτρα για τον περιορισμό της μετάδοσης του κορωνοϊού ανάμεσα στον πληθυσμό που διαμένει στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) των νησιών ανακοίνωσε το υπουργείο Μετανάστευσης, μία ημέρα μετά την απόφαση της ΕΕ για την προστασία των εξωτερικών συνόρων και την απαγόρευση, πλην ειδικών εξαιρέσεων, της εισόδου πολιτών τρίτων χωρών.

Βασική αρχή των μέτρων, για τα οποία είχε προϊδεάσει ήδη από χθες ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, είναι ο περιορισμός στον χώρο και η συρρίκνωση και ο έλεγχος των απαραίτητων μετακινήσεων των μεταναστών. Έτσι, το πακέτο των μέτρων που ανακοίνωσε ο Νότης Μηταράκης προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ελεγχόμενη μετάβαση προς τα πλησιέστερα αστικά κέντρα όσων διαμένουν στα ΚΥΤ και τη μεταφορά εκείνων που έφτασαν στη χώρα μετά την 1η Μαρτίου σε κλειστά κέντρα στην ενδοχώρα. Παραλλήλως, ξεκινά άμεσα η μετατροπή των ΚΥΤ Κω και Λέρου σε κλειστές δομές, μετά την απόφαση του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, και επιταχύνεται η διαδικασία κατασκευής του κλειστού κέντρου στη Σάμο.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, με τα μέτρα αυτά, προστατεύονται οι μετανάστες και πρόσφυγες που διαμένουν στα ΚΥΤ, αλλά και οι κάτοικοι των νησιών που τα φιλοξενούν. Ο κ. Μηταράκης ζήτησε από όσους διαμένουν και όσους εργάζονται στα ΚΥΤ να συμμορφωθούν με τα μέτρα και υπογράμμισε ότι θα αποστείλει, σήμερα κιόλας, επιστολή στους δημάρχους Σάμου, Κω και Λέρου για τη δημιουργία των κλειστών κέντρων στα τρία νησιά, επιδιώκοντας, όπως είπε «τη μέγιστη δυνατή συναίνεση».

Με χαρακτήρα επείγοντος 

Με τα μέτρα αυτά, η κυβέρνηση προωθεί τη βασική της αρχή για τη δημιουργία κλειστών κέντρων, όχι όμως με την άμεση κατασκευή νέων, αλλά με την μετατροπή του τρόπου λειτουργίας αυτών που ήδη υπάρχουν και παρεμβάσεις εκεί που κρίνεται απαραίτητο, όπως στη Σάμο. Κρατάει επίσης την απόφασή της για διαχωρισμό των νέων αφίξεων, οι οποίες θα αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο όχι μόνο της αποσυμφόρυσης των ΚΥΤ που ήδη λειτουργούν, αλλά γενικώς υπό το πρίσμα της νέας στάσης απέναντι στο μεταναστευτικό.

Σε ό,τι αφορά τις εξόδους προς τα αστικά κέντρα, όσων μεταναστών φιλοξενούνται στα ΚΥΤ, τα μέτρα προβλέπουν ότι για τις επόμενες 30 ημέρες θα είναι περιορισμένες, θα γίνονται κατά ομάδες από τις 7 το πρωί έως τις 7 το βράδυ υπό τον συντονισμό και τον έλεγχο  της Ελληνικής Αστυνομίας. Η μετάβαση των μεταναστών στην πόλη θα γίνεται αποκλειστικά με την χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς, ελεγχόμενης και περιορισμένης κίνησης, ενώ, όπου είναι εφικτό, η τροφοδοσία θα εκτελείται με τηλεφωνικές παραγγελίες.

Για την ιατρική φροντίδα, πάντα στο πλαίσιο του περιορισμού μετάδοσης του κορωνοϊού, σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ανάπτυξης μέσα στα ΚΥΤ ειδικών υγειονομικών μονάδων. Οι μονάδες αυτές περιλαμβάνουν ιατρεία, αλλά και χώρους νοσούντων και απομόνωσης για την περίπτωση που χρειαστεί. Σημειώνεται, ότι μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κανένα περιστατικό προσβολής από τον κορωνοϊό σε άτομα που διαμένουν στα ΚΥΤ. Τα μέτρα προβλέπουν τέλος την αναστολή όλων των επισκέψεων από άτομα και οργανώσεις σε όλα τα ΚΥΤ και όλες τις δομές φιλοξενίας.

Το “γυρίζει” ο Ερντογάν 

Τα μέτρα δεν διαφέρουν από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, η πανδημία τους έδωσε, ωστόσο, έναν χαρακτήρα επείγοντος. Πολύ περισσότερο, όταν σε αυτήν την συγκυρία, με σκοπό την εξυπηρέτηση των γεωπολιτικών του στόχων, ο Ερντογάν άνοιξε τα σύνορα προκαλώντας την γνωστή ένταση στον Έβρο. Το μέτωπο του Έβρου αποδείχθηκε όμως αδιαπέραστο για τους υποστηριζόμενους από την τουρκική στρατοχωροφυλακή “άμαχους εισβολείς”, με αποτέλεσμα οι δουλέμποροι να στραφούν και πάλι στη θαλάσσια οδό, όπου, ακόμη και σήμερα Τετάρτη, το ελληνικό Λιμενικό Σώμα διέσωσε 36 μετανάστες στα ανοιχτά της Μυτιλήνης.

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε, σήμερα, ότι κλείνουν από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης τα χερσαία σύνορα προς την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Με βάση την απόφαση στις συνοριακές πύλες της Αδριανούπολης και του Κιρκλάρελι (Σαράντα Εκκλησιές) θα απαγορεύεται η είσοδος και η έξοδος. Είχαν προηγηθεί βεβαίως οι αποφάσεις της τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων ηγετών για την προστασία των συνόρων της ΕΕ και το κλείσιμο των ελληνικών συνόρων από την Αθήνα.

Ο Ερντογάν βρέθηκε όμως στο στόχαστρο κριτικής και για τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας και κυρίως για τα στοιχεία που κοινοποιεί η κυβέρνησή του προς τη διεθνή κοινότητα. Σήμερα και ο διευθυντής του ΠΟΥ για την Ανατολική Μεσόγειο, που εποπτεύει τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, κάλεσε τις κυβερνήσεις των κρατών της περιοχής να δημοσιοποιούν τα ακριβή στοιχεία.

Αν και ο αξιωματούχος του διεθνούς Οργανισμού δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες χώρες, η “μπάλα παίρνει” κυρίως την Αίγυπτο για την οποία υπήρξαν αιχμές τις προηγούμενες ημέρες. Δεν αφήνει όμως στο απυρόβλητο τον Ερντογάν, καθώς μίλησε γενικώς για μια περιοχή που περιλαμβάνει την Τουρκία και στην οποία η Άγκυρα εμπλέκεται δυναμικά (Συρία, Λιβύη).

Η πανδημία πάντως εμποδίζει και την αποσυμφόρηση των ΚΥΤ με την μετεγκατάσταση κυρίων ανήλικων προσφύγων σε χώρες της ΕΕ, παρότι συνεχίζονται οι συζητήσεις και οι προετοιμασίες. Η υλοποίηση ωστόσο της απόφασης προσκρούει στα μέτρα που έχουν λάβει πολλά κράτη μέλη της ΕΕ για την αντιμετώπιση της διάδοσης του κορωνοϊού. Αυτό παραδέχθηκε σήμερα και εκπρόσωπος της Κομισιόν, τονίζοντας ότι υπό τις παρούσες συνθήκες είναι δύσκολο να καθοριστούν συγκεκριμένες ημερομηνίες. Διαβεβαίωσε, ωστόσο, ότι καταβάλλονται προσπάθειες, ώστε η μετεγκατάσταση να γίνει «το γρηγορότερο δυνατόν».