Πάσχα 2022: Στη σκιά πολέμου και απεχθών εγκλημάτων

Στη χώρα μας έχουμε περάσει πολλές φορές “Μαύρο Πάσχα”, αλλά φέτος το Πάσχα είναι μαύρο κυρίως για τους εμπόλεμους. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι μουντά. Μπορεί τυπικά να μειώθηκαν τα κρούσματα και οι περισσότερες χώρες να “σφύριξαν” το τέλος της πανδημίας, αλλά δεκάδες άνθρωποι “φεύγουν” από κορονοϊό κάθε μέρα. Και ο πόλεμος στην Ουκρανία μας αγγίζει βαθιά. Εκτός του ανθρωπιστικού ζητήματος και του γεγονότος ότι δοκιμάζονται οι ισορροπίες της πατρίδας μας στη διεθνή σκηνή, ο Έλληνας αγωνιά για τα όσα θα συνεπάγεται αυτή η σύγκρουση για την τσέπη του.

Τα περισσότερα νοικοκυριά φέτος πήραν μισό αρνί, αφού έφτασε 15 ευρώ το κιλό και δούλεψε πιο πολύ ο ρεφενές, από ό,τι άλλες χρονιές. Ο κόσμος φέτος έβγαινε από το χασάπικο ζαλισμένος από το κατοστάρικο που έδωσε. Η δε έξοδος του Πάσχα έγινε περισσότερο σαν ξέσπασμα, παρά με χαρά. Ο κόσμος είχε να κάνει Πάσχα στο χωριό, δυο χρόνια λόγω της πανδημίας και λαχταρούσε να πάρει μια ανάσα από όσα πιστεύει ότι τον περιμένουν, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις. Φεύγοντας με τα ΙΧ από τις πόλεις, οι άνθρωποι έβαζαν βενζίνη και στέναζαν, όπως θα στενάξουν φουλάροντας και για την επιστροφή…

Και για πολλοίς υπάρχει και η “σκιά” που έγινε είδηση διεθνώς, με την απίστευτη τραγωδία των τριών κοριτσιών στην Πάτρα, που τροφοδοτεί τις συζητήσεις σχεδόν σε όλες τις οικογένειες καθημερινά εδώ και μήνες. Όμως στυγερά εγκλήματα είχαμε και σε άλλους Απρίληδες, όπως και μεγάλες στενοχώριες. Για παράδειγμα το 2010 ήταν το πρώτο Πάσχα χωρίς δώρο για εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες, καθώς μπαίναμε στα μνημόνια, παρά τις περικοπές που είχαν προηγηθεί.

Λίγο μετά από εκείνο το Πάσχα η Ελλάδα πέφτει πλέον επισήμως στην ανάγκη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την χώρα όχι μόνον πλέον να χάνει οικονομικά το έδαφος κάτω από τα πόδια της, αλλά και να νιώθει πολιτικά υποδουλωμένη. Εντούτοις, υπήρχαν και πολύ χειρότερα από εκείνο το Πάσχα.

Το “μαύρο Πάσχα” 

Το 1914 ήταν “μαύρο Πάσχα” για τους Θρακιώτες, καθώς στις 6 Aπριλίου οι Νεότουρκοι εκδίωξαν τους Έλληνες πολλών χωριών της επαρχίας Αρκαδιούπολης, Βιζύης και άλλων περιοχών της Θράκης. Το ίδιο έτος πραγματοποιήθηκαν διωγμοί, δολοφονίες, απελάσεις, διαρπαγές, εμπρησμοί και λεηλασίες κατά των Ελλήνων των περιοχών Ηράκλειας, Μαλγάρων και Κεσσάνης.

Το Πάσχα του 1919 στα Δωδεκάνησα, που τότε ήταν ακόμη ιταλικά, μετά την Ανάσταση ο κόσμος, με επικεφαλής ιερείς και δημάρχους, διαδήλωνε για να απελευθερωθούν δύο δάσκαλοι που είχαν συλληφθεί. Ένας Ιταλός στρατιώτης σκότωσε με τη λόγχη του τον 56χρονο ιερέα παπά Λουκά (Λουκάς Παπακωνσταντίνου). Μάλιστα υπήρχε προμελέτη, καθώς ο ιερέας είχε καταδικασθεί προ διμήνου επειδή είχε πει δημοσίως «η Ελλάς θα έλθη εδώ» και ο διοικητής υπέδειξε στον στρατιώτη ποιον ιερέα να σκοτώσει.

Ένας άλλος χτύπησε με το κοντάκι ένα 12χρονο αγοράκι, και τότε μια χωρική, η Ανθούλα Μανωλά ή Ζερβού, από το Παραδείσι (Βιλλανόβα) της Ρόδου, υπερασπίστηκε το παιδί. Ο στρατιώτης την πυροβόλησε στο στήθος. Η γυναίκα, αν και βαριά τραυματισμένη, προσπάθησε να αρπάξει μια πέτρα. Τότε την διαπέρασαν με τις λόγχες τους άλλοι τρεις Ιταλοί. Άλλοι εκατό τραυματίσθηκαν σε εκείνη την αιματηρή Ανάσταση στον Αρχάγγελο.

Οι γερμανικοί βομβαρδισμοί

Ανήμερα του Πάσχα του 1941 οι Γερμανοί βομβάρδισαν το 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων και σκοτώθηκαν 57 στρατιώτες, γιατροί και νοσοκόμες. Όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα το νοσοκομείο γέμιζε από τραυματίες από το μέτωπο. Την Μεγάλη Τετάρτη άρχισε η διακομιδή ασθενών στην Άρτα, Αμφιλοχία και γενικά προς νότο, καθώς όλοι ήξεραν πια ότι οι Γερμανοί από μέρα σε μέρα θα έφθαναν εκεί αλλά και στην Αθήνα. Γινόταν εν τάχει εκκένωση του νοσοκομείου, αλλά δεν μπορούσαν όλοι οι ασθενείς να διακομισθούν.

Η διευθύνουσα Αθηνά Μεσολωρά επεχείρησε να διώξει τις αδελφές νοσοκόμες, στέλνοντάς τες σώες στις οικογένειές τους, όλες όμως αρνήθηκαν να υπακούσουν για να μην εγκαταλείψουν τους τραυματίες. Το Μεγάλο Σάββατο οι σειρήνες σφυρίζουν και τα αεροπλάνα με τον αγκυλωτό σταυρό είναι πια από πάνω τους. Κάνουν Ανάσταση μέσα στο νοσοκομείο και λένε «Αύριο θα είμεθα πλέον υπόδουλοι! Χριστός Ανέστη!».

Την Κυριακή του Πάσχα οι Γερμανοί με τρομερή μανία εξαπολύουν βόμβες προς το νοσοκομείο. Ο καθηγητής Κοντιάδης διατάσσει τις αδελφές να κατεβούν στο καταφύγιο. Αυτές αρνούνται, γιατί θα έπρεπε να αφήσουν μόνους τους χειρουργημένους τους. Ό,τι απόμεινε από τους 57, έχει ταφεί στο νεκροταφείο του Αγίου Νικολάου των Κοπάνων στα Γιάννενα, σε έναν κοινό ολομάρμαρο τάφο.

Αλλά και το Πάσχα του 1987 θα ήταν παρά λίγο “μαύρο”, καθώς 20 μέρες νωρίτερα ανακοινώθηκε ότι θα έβγαινε για έρευνες στο Αιγαίο το τουρκικό “Σισμίκ”. Και πιο “φρέσκο” δραματικό Πάσχα πολιτικά, ήταν του 2004, όταν ο τότε πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος, σε διάγγελμά του κάλεσε τον κυπριακό λαό να ψηφίσει “Όχι” στο δημοψήφισμα για το σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού του Κόφι Ανάν.

Άγρια εγκλήματα 

Και υπάρχουν και τα “εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου” που αμαυρώνουν τις γιορτές. Το Πάσχα του 1990 φυλακίσθηκε άδικα μια 30χρονη, επειδή την ώρα της Ανάστασης θεώρησαν ότι πυροβόλησε και σκότωσε τη μητέρα και τον πατέρα της στη Μάνη. Η γυναίκα είχε ως άλλοθι ότι έκανε Πάσχα με την αδελφή και το γαμπρό της, αλλά έμεινε πέντε χρόνια στη φυλακή. Εν συνεχεία συνελήφθη αντί αυτής, η άλλη κόρη των θυμάτων και ο γαμπρός. Έγινε νέα δίκη με κατηγορούμενες τις δύο αδελφές και τον σύζυγο της μιας. Αθωώθηκαν, αλλά οι περισσότεροι Μανιάτες έμειναν με την βεβαιότητα ότι «αυτοί το είχανε κάνει».

Τελικά, όμως, αποδείχθηκε ότι ο 58χρονος αγροφύλακας και η γυναίκα του είχαν δολοφονηθεί από έναν “επαγγελματία δολοφόνο” και ληστή της εποχής, που είχε χρησιμοποιήσει στο διπλό φόνο με κάποιον συνεργό του ένα 45άρι και ένα 38άρι περίστροφο. Τα κίνητρα παραμένουν άγνωστα, γιατί λίγα χρόνια αργότερα δολοφονήθηκε κι αυτός. Ο Βασίλης Σούφλας βρέθηκε κυριολεκτικά τσιμεντωμένος, δηλαδή θαμμένος κάτω από τσιμέντο, καθώς διαφώνησε με συναδέλφους του.

Πάλι στη Μάνη, το 1983 είχε γίνει ένας πολυσυζητημένος φόνος. Ανήμερα το Πάσχα ένας 14χρονος πήγε σε κεντρική καφετέρια και με έναν 23χρονο φίλο του πήγαν μετά να τα πιούνε στην εξοχή. Εκεί όμως ο 23χρονος προσπάθησε να τον βιάσει, το αγόρι αντέδρασε και ο 23χρονος τον χτύπησε με ένα τσιμεντόλιθο στο κεφάλι και τον πέταξε στο ποτάμι. Το αγόρι ήταν ακόμη ζωντανό, γιατί αιτία θανάτου ήταν τελικά ο πνιγμός. Ο δράστης είπε ότι το έκανε «για να μην μιλήσει ο μικρός σε άλλους για την ομοφυλοφιλία του».

Ο 23χρονος συνελήφθη την ίδια νύχτα γιατί τον είδαν να επιστρέφει σπίτι του μέσα στα αίματα. Η κωμόπολη ήταν ένα καζάνι που έβραζε στην κηδεία του αγοριού. Η αστυνομία, θορυβημένη από το κλίμα, αιτήθηκε τη μεταφορά του δράστη στις φυλακές Τίρυνθας. Αντί όμως για υπηρεσιακό όχημα, ο κρατούμενος θα ταξίδευε με ΚΤΕΛ και τη συνοδεία δύο χωροφυλάκων. Ο 40χρονος πατέρας του 14χρονου και δύο αδέλφια του, θείοι του θύματος, ακολούθησαν με αυτοκίνητο το λεωφορείο και όταν ο οδηγός έκανε στάση στους Μύλους Αργολίδας οι τρεις άνδρες μπήκαν στο λεωφορείο και υπό την απειλή όπλου ο πατέρας ακινητοποίησε τους δύο χωροφύλακες. Ακολούθως έστρεψε την κάνη στον δολοφόνο του γιου του και τον εκτέλεσε εν ψυχρώ με δύο σφαίρες στο κεφάλι.