Πώς έγινε βήμα προς βήμα η συγκάλυψη στα Τέμπη

Οι εμπλεκόμενες ως άνω στο δυστύχημα αμαξοστοιχίες κινούνταν αντίρροπα – μετωπικά επί της γραμμής καθόδου. Το δυστύχημα στα Τέμπη είναι το πιο θανατηφόρο, τουλάχιστον τα τελευταία 60 έτη, σιδηροδρομικό δυστύχημα στην χώρα. Τα ζητήματα που ανακύπτουν και απαιτούν από τη σχετική δικαστική έρευνα απαντήσεις είναι δύο.

Πιο συγκεκριμένα: Πρώτον, αν υπήρχαν συστήματα ασφαλούς διαχείρισης σιδηροδρομικής κυκλοφορίας (τηλεδιοίκηση, φωτοσήμανση κλπ) για να αποτρέψουν το δυστύχημα και δεύτερον ποια η αιτία του μηχανισμού έκρηξης / πυρκαγιάς και ειδικότερα η δημιουργία του φαινομένου πυρόσφαιρας εντός της οποίας παρατηρείται εκρηκτική καύση και πρόκληση πυρκαγιάς, από την οποία απώλεσαν τη ζωή τους ορισμένα (περί τα 30) εκ του συνολικού αριθμού των 57 θυμάτων.

Για το πρώτο ερώτημα, για το οποίο δεν είμαι αρμόδιος να απαντήσω, έχει απαντηθεί ήδη από τους, διορισθέντας από την αστυνομική αρχή κατά την προανάκριση, δύο πραγματογνώμονες. Ωστόσο ακολούθως και σχετικά με το δεύτερο ερώτημα θα εκφέρω την άποψή μου λόγω της εμπειρίας μου και των εξειδικευμένων γνώσεων μου στη διερεύνηση των πάσης φύσεως πυρκαγιών. Επισημαίνεται ότι στην επίδικη αυτή υπόθεση δεν έχω διορισθεί πραγματογνώμονας, ούτε φυσικά μου έχουν ανατεθεί εκ μέρους συγγενών θυμάτων καθήκοντα Τεχνικού Συμβούλου.

Ωστόσο στο πλαίσιο της επιστημονικής έρευνας με την οποία ασχολούμαι επί πολλά έτη, είτε με συγγραφικό έργο, είτε με σχετικές με την εγκληματικότητα των εμπρησμών και τους εμπρηστές μελέτες, που δημοσιεύονται σε Νομικά Περιοδικά, εκπόνησα και μια σχετική Μελέτη με τίτλο: “Πυρκαγιές Τρένων – Η περίπτωση ατυχήματος των Τεμπών” και ημερομηνία Απρίλιος 2024, την οποία ανάρτησα στον ιστότοπο μου, ενώ έχει προσκομιστεί από συγγενείς θυμάτων στον κ. Εφέτη – Ανακριτή και ως εκ τούτου έχει περιληφθεί και στο φάκελο της συγκεκριμένης δικογραφίας.

Πρωτοφανής αλλοίωση στα Τέμπη

Πριν όμως απαντήσω στο προεκτεθέν ειδικότερο ερώτημα, οφείλω να επισημάνω σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των αρμοδίων προανακριτικών αρχών για τη διερεύνηση του ως άνω σιδηροδρομικού δυστυχήματος και εν προκειμένω και κατά τη δικαστική έρευνα τελεσθέντος εγκλήματος, τα εξής: Είναι πρώτη φορά στην πολυετή εμπειρία μου στο Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ) σχετικά με τη διερεύνηση εγκλημάτων εμπρησμού, τόσο ως προανακριτικού υπαλλήλου, αλλά και ως Διευθυντή της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ) του ΠΣ, καθώς και ως Δικαστικού Πραγματογνώμονα, διαπιστώνω τόσο εσπευσμένη, συντονισμένη ως φαίνεται, παράλληλα, σοβαρές παραλείψεις σε ανακριτικές πράξεις, καθώς και τέτοιας έκτασης αλλοίωση σκηνής εγκλήματος.

Ειδικότερα κατά την διερεύνηση του συγκεκριμένου δυστυχήματος παρατηρήθηκαν ευθύς με την επέμβαση κι ανάληψη της έρευνας από τις προανακριτικές αρχές σοβαρές πράξεις και παραλείψεις – σκόπιμες ή μη, θα το διακριβώσει η δικαστική έρευνα – που πιστεύω ότι έχουν προξενήσει ιδιαίτερα σημαντικές δυσχέρειες στην αναζήτηση της ουσιαστικής αλήθειας κατά το στάδιο της κύριας ανάκρισης, που έχει ανατεθεί και διεξάγεται από Εφέτη – Ανακριτή.

Στις απαράδεκτες και κολάσιμες ποινικοδικονομικά εγκληματικές ενέργειες, εντάσσονται σε σπουδαιότητα, εκτός άλλων, η μη προστασία της σκηνής του εγκλήματος, η άμεση εκχωμάτωση της σκηνής του εγκλήματος, η οποία ουσιαστικά αλλοίωσε παντελώς τη σκηνή και η μεταφορά σημαντικών αποδεικτικών στοιχείων, με τη συναίνεση της αρμόδιας ανακριτικής αρχής – χωρίς φυσικά την έγκριση του εποπτεύοντος κατά την χρόνο αυτό την προανάκριση Εισαγγελέως Πρωτοδικών Λάρισας – σε άγνωστη περιοχή (θέση ΄΄ΠΗΓΑΔΙΑ΄΄ Τεμπών) και ακολούθως το μπάζωμα της σκηνής, καθώς και η μη κατάσχεση ιδιαίτερα σημαντικών αποδεικτικών στοιχείων, όπως λχ συνομιλίες αρμοδίων φορέων και αρχών, πειστηρίων, όπως λχ βιντεοληπτικού υλικού της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τον Σταθμό της Θεσσαλονίκης και όλους τους λοιπούς που διήλθε έως το δυστύχημα, το container της 4ης φορτάμαξας της εμπορικής αμαξοστοιχίας.

Πέραν όμως τούτων παρατηρείται μεγάλη καθυστέρηση στη διενέργεια επιβεβλημένων ανακριτικών πράξεων, όπως λχ ο ορισμός πραγματογνώμονα καθηγητή Χημικού Μηχανικού του ΕΜΠ, ενώ δεν έχουν διενεργηθεί και άλλες που επιβάλλεται και θα συμβάλουν στην ανακάλυψη της ουσιαστικής αλήθειας.

Τέμπη: Επιχείρηση συγκάλυψης

Το γεγονός της σοβαρότητας και της επίδρασης στην επιχείρηση συγκάλυψης του εγκλήματος, της αλλοίωσης της σκηνής εγκλήματος με την προεκτεθείσα εκχωμάτωση και επικάλυψη με αδρανή και άλλα υλικά (μπάζωμα) επιβεβαιώνεται και με την εκ μέρους της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου παραγγελία προς την Εισαγγελία Εφετών Λάρισας για τη διενέργεια σχετικής προκαταρκτικής εξέτασης, η οποία ωστόσο έως σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί.

Περαιτέρω και αναφερόμενος στο προεκτεθέν δεύτερο ζήτημα, για το οποίο η κύρια ανάκριση οφείλει να διερευνήσει επισταμένως και να δοθεί απάντηση εάν η αιτία του μηχανισμού έκρηξης / πυρκαγιάς και ειδικότερα η δημιουργία του φαινομένου πυρόσφαιρας εντός της οποίας παρατηρείται εκρηκτική καύση και πρόκληση πυρκαγιάς, οφείλεται στην ανάφλεξη του σπρέι λαδιού των μετασχηματιστών, τόσο της επιβατικής όσο και της πρώτης εμπορικής ηλεκτράμαξας – άποψη των Πραγματογνωμόνων, αλλά και ορισμένων Τεχνικών Συμβούλων – δεν συμφωνώ και θεωρώ ότι είναι αυθαίρετη και επιστημονικά ατεκμηρίωτη γνώμη.

Ως εκ τούτου η προκληθείσα εκρηκτική καύση αεριώδους νέφους συγκροτούμενου εκ μείγματος ατμών εύφλεκτου υγρού και οξυγόνου αέρα με αποτέλεσμα τη δημιουργία πύρινης μπάλας (πυρόσφαιρας / fireball), όπως ισχυρίζομαι στην ως άνω Μελέτη μου, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να οφείλεται στα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών των τριών ηλεκτραμαξών. Για το ως άνω φαινόμενο ευθύνεται η παρουσία επί της εμπορικής αμαξοστοιχίας και πιο συγκεκριμένα έμπροσθεν κατά την κίνηση της 4ης φορτάμαξας (εμπορευματοκιβώτιο / container) μεγάλης ποσότηταςς εύφλεκτου υλικού και μάλιστα σε υγρή μορφή, μη δυναμένης από εμένα να υπολογιστεί, πιθανόν σε παλετοδεξαμενές (δοχεία μεταλλικά ή πλαστικά) χωρίς να αποκλείεται και άλλος τρόπος φόρτωσης αυτού του φορτίου, με εμφανή ρηκτικά και βλητικά αποτελέσματα και εμφανώς κυρίως στην δεύτερη ηλεκτράμαξα της εμπορικής αμαξοστοιχίας και τον προαναφερόμενο εμπορευματοκιβώτιο.

Ωστόσο, το λόγο έχει πλέον η Δικαιοσύνη και πιο συγκεκριμένα, κατά την παρούσα φάση της ανακριτικής διαδικασίας, ο κ. Εφέτης – Ανακριτής, ο οποίος με τις δέουσες ανακριτικές πράξεις και ενέργειές του οφείλει να διακριβώσει τα πραγματικά αίτια πρόκλησης της ως άνω πυρόσφαιρας και της προκληθείσας εκρηκτικής καύσης του δημιουργηθέντος αεριώδους νέφους και βέβαια του μηχανισμού πρόκλησης εκρήξεως / πυρκαγιάς από τα προϊόντα της οποίας έχασαν τη ζωή τους αρκετά από τoν συνολικό αριθμό των 57 θυμάτων. Ελπίζω να λάμψει η ουσιαστική αλήθεια και οι πραγματικοί υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη…

---

Ο Ανδριανός Γκουρμπάτσης είναι Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, ε.α. και Δικαστικός Πραγματογνώμονας.