Απροθυμία για τα εμβόλια ΑstrαZeneca και Johnson

Στα εμβολιαστικά κέντρα που χορηγούν το AstraZeneca έχει παρατηρηθεί μεγάλη αποχή τις τελευταίες ημέρες παρότι το υπουργείο Υγείας σχεδόν διπλασίασε τα ραντεβού, για να επιταχύνει (θεωρητικά) τους εμβολιασμούς ενόψει “ανοιγμάτων” εστίασης και τουρισμού. Σε κάποια κέντρα, όμως, στην πράξη, από τους π.χ. 300 προγραμματισμένους εμβολιασμούς χθες προσήλθαν περίπου 150 άτομα. Και το κερασάκι στην τούρτα είναι η απόφαση της Johnson & Johnson για το εμβόλιό της να μη διανεμηθεί στην Ευρώπη μέχρις ότου διαλευκανθούν τα περιστατικά θρόμβωσης που παρατηρήθηκαν και σε αυτό.

Όσον αφορά το εμβόλιο της Johnson & Johnson υπάρχει πιθανώς συσχέτιση με χρήση αντισυλληπτικών χωρίς αυτό να είναι βέβαιο. Η Ελλάδα θα αναμένει το σχετικό πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) που ασχολείται με το θέμα που ανέκυψε. «Έξι γυναίκες στις ΗΠΑ ηλικιας 18-48 ετών οι οποίες είχαν εμβολιαστεί με το συγκεκριμένο σκεύασμα παρουσίασαν σπάνιες μορφές θρομβώσεων» μετέδωσαν οι New York Times. Μία εξ αυτών πέθανε και μια δεύτερη χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε κρίσιμη κατάσταση. Σχεδόν 7 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη λάβει το εμβόλιο της Johnson & Johnson μέχρι στιγμής.

Εν τω μεταξύ είχαν αποσταλεί και στην Ευρώπη οι πρώτες δόσεις του συγκεκριμένου εμβολίου, με 33.600 εξ αυτών για την Ελλάδα. Κανονικά μέχρι τον Ιούνιο η Ελλάδα πόνταρε σε άλλες 1.300.000 δόσεις του εμβολίου αυτού της Johnson & Johnson, που είναι μονοδοσικό. Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριο Θεμιστοκλέους, από τη Δευτέρα 19 Απριλίου θα ξεκινούσαν οι εμβολιασμοί με το συγκεκριμένο εμβόλιο, κάτι που αναβάλλεται καθώς αναμένονται οι σχετικές γνωμοδοτήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Η Ελλάδα είχε την ελπίδα με αυτό να εμβολιάσει τα άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών εντός του Ιουνίου.

Ο καθηγητής Μικροβιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων Αλκιβιαδης Βατόπουλος, σχολίασε ότι οι παρενέργειες που έχουν αναφερθεί είναι σπάνιες και είναι χαρακτηριστικό το ρεπορτάζ του BBC, σύμφωνα με το οποίο οι πιθανότητες να πάθει κάτι ο εμβολιασμένος από το εμβόλιο είναι λιγότερες, από το να τον χτυπήσει κεραυνός. Ο αντίλογος είναι ότι το εμβόλιο συνιστά επιλογή και όχι μοιραίο, τυχαίο γεγονός.

Και σε όλα αυτά παίζουν καθοριστικό ρόλο και οι τιμές των εμβολίων, με πάμφθηνο της Astrazeneca προς 1,80 ευρώ η δόση, και με τα άλλα πολύ ακριβότερα. Ακριβότερο όλων το κινεζικό της Sιnopharm που πωλείται από 26 έως 35 ευρώ η δόση (αν και στη Σενεγάλη πουλήθηκε προς 18), της Moderna προς 22 ευρώ  και τρίτο ακριβότερο της . Η Pfizer που ξεκίνησε από 12, πήγε στα 16 και έφτασε τα 19 ευρώ η δόση.Το Jansen (της Johnson & Johnson) αγοράστηκε προς 7 ευρώ η δόση, το γερμανικό CureVac τιμάται 10 ευρώ, το γαλλικό Valneva επίσης 10, το αμερικανικό Novavax 13.31 ανά δόση και το Sputnik 8,5 ευρώ.

Η Κομισιόν

Η ενεργοποίηση της πλατφόρμας emvolio.gov.gr για τον προγραμματισμό των ραντεβού περίπου 2,5 εκατομμυρίων πολιτών (άτομα με υποκείμενα νοσήματα, εκπαιδευτικοί, οι 55 έως 59 ετών και οι 50 έως 54 ετών) είχε αρχικό στόχο, μέσα στον μήνα Μάιο, να κλείσουν ραντεβού για τον Ιούνιο για εμβολιασμό έναντι της COVID-19 και τα άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών. Ομως αυτό ίσως αλλάζει καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι σε επαφές με την εταιρεία ώστε να λάβει διευκρινίσεις για την απόφασή της.

Η Ευρωπαία Επίτροπος για την ασφάλεια Φαρμάκων και Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, ανέφερε ότι όλες οι εξελίξεις παρακολουθούνται, ενώ επιβεβαίωσε πως για την ώρα σταματά η διάθεση του εμβολίου της Johnson & Johnson στην Ευρώπη, «καθώς η ανθρώπινη υγεία είναι πάνω απ’ όλα».

Η χώρα μας, όπως ανέφερε χθες ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, εκτός από τα εμβόλια της Johnson & Johnson, θα λάβει από την Pfizer περίπου 1.500.000 δόσεις του εμβολίου τον Μάιο και περίπου 1.800.000 δόσεις τον μήνα Ιούνιο. Επίσης η AstraZeneca έχει δεσμευτεί να παραδίδει μηνιαίως 450.000 δόσεις για το τρίμηνο Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος. Σε πολύ χαμηλότερους αριθμούς κινούνται οι παραδόσεις του εμβολίου της Moderna (δύο δόσεων), η οποία προς το παρόν έχει αναφέρει ότι θα παραδώσει 150.000 δόσεις μέχρι τις αρχές Μαΐου.

Το ακριβό Moderna 

Όσον αφορά στο Moderna σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico που προέβαλαν Έλληνες ευρωβουλευτές με επερώτηση προ δύο εβδομάδων, «η Ελλάδα φέρεται να αγόρασε μόνο 1,8 εκατ. δόσεις του εμβολίου της Moderna, αν και είχε το δικαίωμα να αγοράσει 2 εκατ. επιπλέον. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκαν η Γερμανία, με τη Γαλλία και τη Δανία που αγόρασαν αμέσως περισσότερες δόσεις απ΄ αυτές που τους αναλογούν». Σύμφωνα με το Politico, εκτός από την Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη, όπως η Πορτογαλία, το Βέλγιο, η Πολωνία και η Σλοβενία, δεν προχώρησαν στην αγορά του συνόλου των εμβολίων της Moderna που τους αναλογούσαν.

Στο αίτημα των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για το «πόσες δόσεις του εμβολίου της Moderna θα μπορούσε να προμηθευτεί η Ελλάδα και πόσες έχει ζητήσει να προμηθευτεί», η κ. Κυριακίδου απάντησε ότι «η Κομισιόν δεν μπορεί να κοινοποιήσει τον αριθμό των δόσεων που έχουν όντως παραγγείλει τα κράτη μέλη». Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έχουν κατ’ επανάληψη ζητήσει «τη δημιουργία μίας δημόσιας βάσης δεδομένων όπου θα αναρτάται κάθε στοιχείο διάθεσης των εμβολίων, ανά κράτος-μέλος και προμηθευτή, για λόγους στοιχειώδους διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά και εμπιστοσύνης των πολιτών στην όλη προσπάθεια».

Αλλά και το ΚΙΝΑΛ ζήτησε από την κυβέρνηση «να απαντήσει γιατί πήρε 2 εκατομμύρια λιγότερα εμβόλια Moderna από όσα μπορούσαμε» προσθέτοντας  ότι «η χώρα μας πήρε σχεδόν όσα εμβόλια Pfizer της αναλογούσαν και για αυτό είμαστε καλύτερα σε σχέση με τις ανατολικές χώρες που βασίστηκαν αποκλειστικά στην AstraZeneca. Όμως, θα ήμασταν ακόμη καλύτερα εάν η χώρα μας είχε πάρει και τα 3,8 εκατ. εμβόλια της Moderna που είχαν προϋπολογισθεί και όχι μόνο τα 1,8 εκατ. που τελικά πήραμε». Παρεμφερές ζήτημα θέτουν και οι Ιταλοί που διαμαρτύρονται επειδή η χώρα τους πήρε 600.000 εμβόλια Pfizer λιγότερα από εκείνα που της αναλογούσαν.