Πως τα πήγαν 10 χώρες που δεν επέβαλαν συνολικό lockdown

Όσοι ασχολούνται με τα στατιστικά του Covid-19, χρησιμοποιούν ένα συγκεκριμένο δείκτη για να συγκρίνουν τη θνησιμότητα ανάμεσα σε πληθυσμιακά ανόμοιες χώρες. Είναι ο αριθμός θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Η ιστοσελίδα worldometers, που έγινε δημοφιλής το 2020 παρουσιάζοντας έγκυρες στατιστικές για την επιδημία του κορονοϊού, παρουσιάζει καθημερινά λίστες των χωρών ανάλογα με τα επιδημιολογικά τους στοιχεία.

Χρησιμοποιώντας λοιπόν, στις 27 Δεκεμβρίου, στοιχεία του worldometers από το δείκτη “θάνατοι ανά εκατομμύριο πληθυσμού” (Deaths/1M pop), σας παρουσιάζω την κατάταξη 10 χωρών που δεν έκαναν συλλογικό lockdown. Την Κίνα την τοποθέτησα στη λίστα γιατί έκανε μόνο τοπικά lockdowns στη Γουχάν και σε 5-6 κοντινές πόλεις (μόνο 46 εκατομμύρια Κινέζοι μπήκαν σε lockdown σε σχέση με το 1,4 δισ του πληθυσμού).

Τις δε Φινλανδία και Νορβηγία τις τοποθετώ στη λίστα παρότι έκαναν lockdown γιατί ήταν μικρής διάρκειας το Μάρτιο και έκτοτε άλλαξαν πολιτική. Διευκρινίζω ότι υπάρχουν και άλλες χώρες που δεν έκαναν lockdown, αλλά επειδή είναι μικρές η απομονωμένες (π.χ. στον Ειρηνικό Ωκεανό), επέλεξα τις 10 χώρες που ακολουθούν.

1. Σουηδία – θέση 26
2. Λευκορωσία – θέση 93
3. Φινλανδία – θέση 101
4. Ισλανδία – θέση 108
5. Νορβηγία – θέση 109
6. Ουρουγουάη – θέση 128
7. Ιαπωνία θέση – 138
8. Νότια Κορέα – θέση 154
9. Κίνα θέση – 186
10. Ταϊβάν – θέση 193

Προφανώς δεν περιμένατε οι 9 στις 10 χώρες της λίστας να έχουν τόσο εντυπωσιακά χαμηλή θνησιμότητα. Που οφείλεται αυτό; Στις περισσότερες περιπτώσεις στην άμεση ανταπόκριση των κυβερνήσεών τους να κάνουν μαζικά τεστ και ιχνηλάτηση κρουσμάτων (όταν ακόμη τα κρούσματα είχαν χαμηλή διασπορά) και βέβαια στην έγκαιρη απομόνωση από τις επιβαρυμένες επιδημιολογικά χώρες του εξωτερικού στις αεροπορικές συγκοινωνίες (κάτι που άργησαν να κάνουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και στα δύο κύματα).

Κάθε χώρα βέβαια που δεν έκανε lockdown έχει και δικά της χαρακτηριστικά που τη βοήθησαν, π.χ. η Λευκορωσία βασίστηκε στο σύστημα υγείας της που εξασφαλίζει 11 νοσοκομειακές κλίνες ανά 1000 ανθρώπους, ποσοστό που ξεπερνάει τη Γερμανία (8 κλίνες) και τη Βρετανία (2,5). Επίσης, οι χώρες της Ανατολικής Ασίας είχαν πληθυσμούς εξασκημένους στη χρήση μάσκας και στην ψηλή πειθαρχία. Η Νορβηγία και η Φινλανδία κατάφεραν να ανιχνεύσουν την προέλευση για τα περισσότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα, όταν στη Γερμανία, που θεωρείται πως έχει διαχειριστεί καλύτερα την πανδημία από άλλες χώρες, δεν μπορεί να εντοπιστεί η πηγή για το 75% των μολύνσεων.

Ακόμα και η Σουηδία

Αυτές λοιπόν οι 10 χώρες κατάφεραν να προστατεύσουν και τους πληθυσμούς τους (εκτός της Σουηδίας) πολύ πιο αποτελεσματικά από σοβαρές δυτικές χώρες που πήγαν σε σκληρά lockdowns. Παράλληλα διέσωσαν τις οικονομίες τους, εξασφαλίζοντας το μέλλον των νέων γενιών τους. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η επίδοση της Ιαπωνίας (θέση 138) αν αναλογιστεί κανείς πως είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό ηλικιωμένων παγκοσμίως. Κάντε σύγκριση με την Ιταλία που παρότι έρχεται δεύτερη μετά την Ιαπωνία στο ποσοστό γήρανσης βρίσκεται στην 5η θέση θνησιμότητας.

Ακόμη και για τη Σουηδία που σχεδόν δεν έλαβε καθόλου μέτρα, το περίεργο είναι πως δεν βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της θνησιμότητας, αλλά στην 26η θέση. Δηλαδή έχει χαμηλότερη θνησιμότητα από το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Ελβετία και από αρκετές βαλκανικές χώρες.

Πάμε τώρα στην Ελλάδα που στις 27 Δεκεμβρίου βρισκόταν στην 46η θέση θνησιμότητας του worldometers. Δηλαδή έχει χαμηλότερη θνησιμότητα μόνο από τη Σουηδία και μακράν μεγαλύτερη θνησιμότητα από τις υπόλοιπες εννέα χώρες που δεν έκαναν lockdown. Τι δεν έκανε καλά η ελληνική κυβέρνηση; Yπάρχουν κατηγορίες από πολλές πλευρές πως άνοιξε τα σύνορα χωρίς σοβαρές προφυλάξεις το καλοκαίρι.

Αυτό πρέπει να δημιούργησε πρόβλημα ειδικά με τις βαλκανικές χώρες, στις οποίες η επιδημία είχε αρχίσει να φουντώνει από τον Ιούνιο. Επιπλέον ενώ η ελληνική κυβέρνηση κατηγορούσε τα πάρτι των νέων, επέτρεπε καθημερινά τους συνωστισμούς στα λεωφορεία παρότι είχε εναλλακτική λύση. Πάνω από 400 λεωφορεία που ήταν παροπλισμένα στα αμαξοστάσια θα μπορούσαν να κινηθούν αν προσλαμβάνονταν οδηγοί.

Σοβαρά λάθη

To ότι στην περίπτωση της Ελλάδας έγιναν σοβαρά λάθη στο δεύτερο κύμα αποδεικνύεται και μέσω της κατάταξης Covid Resilience που ανανεώνει το Bloomberg κάθε μήνα. Στην κατάταξη που παρουσιάστηκε στις 21 Δεκεμβρίου βλέπουμε 53 χώρες που αξιολογήθηκαν αριθμητικά για να προκύψει το συμπέρασμα ποιες είναι οι καλύτερες και ποιες οι χειρότερες χώρες να ζει κανείς στη διάρκεια της πανδημίας. Η αξιολόγηση έγινε σε 10 τομείς, τρεις εκ των οποίων ήταν το ύψος της θνησιμότητας, ο βαθμός σκληρότητας του lockdown και η πρόβλεψη για το μέλλον της οικονομίας.

Η Ελλάδα βρέθηκε στην 50η θέση ανάμεσα στις 53 χώρες, δηλαδή χώρα-κολαστήριο για να ζει κανείς επί κορονοϊού. Η χώρα μας εμφάνισε θνησιμότητα 6,3% για τον τελευταίο μήνα που ήταν η μεγαλύτερη ανάμεσα στις 53 χώρες. Κι αυτό παρότι το Bloomberg χαρακτήρισε το ελληνικό lockdown το αυστηρότερο όλων. Ο βαθμός αποτυχίας της Ελλάδας γίνεται ακόμη πιο έντονος όταν η Σουηδία βρίσκεται στη θέση 27 (23 θέσεις καλύτερη από τη χώρα μας) ενώ στην πρώτη πεντάδα χωρών που αξίζει να ζει κανείς βρίσκονται δύο χώρες που δεν έκαναν καθόλου lockdown: η Ταϊβάν (2η) και η Νορβηγία (4η).

Το συμπέρασμα του άρθρου είναι ότι τα συλλογικά και παρατεταμένα lockdowns μπορούσαν να τα αποφύγουν οι περισσότερες χώρες της ΕΕ και η Ελλάδα αν έκαναν δύο πράγματα εγκαίρως. Μαζικά τεστ με ιχνηλάτηση κρουσμάτων όταν ακόμη τα κρούσματα ήταν σε χαμηλή διασπορά και άμεση απομόνωση από χώρες, στις οποίες τα κρούσματα ακολουθούν ανοδική τροχιά.