“Μπαχαλάκηδες”: Λάθος όρος, λάθος αντιμετώπιση

Δεν είναι γνωστό εάν η Όλγα Τρέμη είναι η μητέρα του όρου “μπαχαλάκηδες”, ή απλώς τον καθιέρωσε πριν αρκετά χρόνια στα δελτία του Mega. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι πως ο περιπαικτικός και ταυτόχρονα περιφρονητικός αυτός χαρακτηρισμός των οργανωμένων και μη νεαρών που τα σπάνε, δοθείσης ευκαιρίας, στο κέντρο της Αθήνας και όπου αλλού, έχει σημαντικές επιπτώσεις, θετικές και αρνητικές.

Ο αναστοχασμός πάνω στον όρο “μπαχαλάκηδες” προκύπτει ως ανάγκη από την πολιτική υιοθέτησή του από το κυβερνών κόμμα της ΝΔ, καθώς πλέον αναφέρεται στις επίσημες δηλώσεις των βουλευτών και των υπουργών της. Η επίσημη πολιτική υιοθέτηση του όρου στο κοινωνικό επίπεδο μπορεί να εξηγηθεί σαν μια προσπάθεια καθησυχασμού της κοινής γνώμης, με την έννοια «παιδιά είναι, θα τους περάσει», «θα τους ρίξουμε και τις ψιλές τους, και θα επιστρέψουν στο μαντρί».

Το πνεύμα αυτό αντιμετώπισης του φαινομένου μπορεί να είναι ταυτόχρονα και ένα παράθυρο ευκαιρίας προς τους νέους που παρασύρονται από το “νεανικό τους ενθουσιασμό” που θα έλεγε κι ο Διονύσης, για μετάνοια και επιστροφή στην κανονικότητα. Στο πολιτικό επίπεδο, όμως, η χρήση του όρου “μπαχαλάκηδες” είναι περιφρονητικός και παράλληλα κατευναστικός, διότι αποσπά το φαινόμενο από το πολιτικό-κοινωνικό του πλαίσιο και το υποβαθμίζει το στο …ψυχαναλυτικό.

Μπούμερανγκ ο όρος “μπαχαλάκηδες”

Εδώ, ο όρος “μπαχαλάκηδες” αρχίζει να γίνεται προβληματικός και ίσως να λειτουργεί σαν μπούμερανγκ για το σύστημα για δύο λόγους:

• Πρώτον, γιατί η περιφρόνηση οδηγεί στην διάλυση οιασδήποτε ψυχικής γέφυρας με το σύστημα (οικογένεια, φίλοι, σχολή) και στην περιθωριοποίηση. Αυτή μεταλλάσσεται εσωτερικά στην ένταξη σε μια σέχτα πρωτοπορίας (αριστοκρατικό σύνδρομο), μοχλεύοντας έτσι την εξτρεμιστική δράση.
• Δεύτερον, η κατευναστική πρόθεση εκλαμβάνεται ως αδυναμία του συστήματος στην κατά μέτωπο ιδεολογική αντιμετώπιση των αντιεξουσιαστικών ιδεολογιών και του αναρχισμού, κατάσταση που εδραιώνει το αίσθημα της πρωτοπορίας και το τίμημα της αυτοθυσίας.

Είναι σκόπιμο εδώ να επισημανθεί και κάτι άλλο. Οι ηγετικοί πυρήνες αυτών των ομάδων είναι συνήθως νέοι με αστικές καταβολές από ευκατάστατες οικογένειες. Προέρχονται από καλά ξενόγλωσσα σχολεία, είναι καλοί φοιτητές, που σημαίνει ότι είναι σχετικά διαβασμένοι ιδεολόγοι, γι’ αυτό και όχι απλώς επιβίωσαν ως ρεύμα, αλλά και σχεδόν κυριάρχησαν στα πανεπιστήμια τα είκοσι τελευταία χρόνια.

Απαιτείται πολιτική αντιμετώπιση

Κατόπιν όλων αυτών, πέρα από την καταστολή, το πολιτικό σύστημα (συμπολίτευση και αντιπολίτευση) χρειάζεται να αποτολμήσει μια πολιτική αντιμετώπιση του φαινομένου της μαζικής βίας των νέων. Παράλληλα, να εστιάσει και στους επαγγελματίες “μπαχαλάκηδες”, είτε αυτοί προέρχονται από ανεξέλεγκτα(;) τμήματα των κρατικών υπηρεσιών, είτε πρόκειται για κοινούς ποινικούς που έχουν διεισδύσει και εξυπηρετούν διάφορα συμφέροντα και σκοπιμότητες.

Διότι κι αυτές οι κατηγορίες είναι μέσα στο παιγνίδι και ενίοτε παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η απλή καταδίκη της βίας στους δρόμους από τα πολιτικά κόμματα δεν έχει την παραμικρή αξία. Είναι ηττοπαθής και ενίοτε ύποπτη, όσο άλλωστε και η καταστολή ή η ανεκτική στάση. Η υποβάθμιση του φαινομένου αποκλειστικά στο αστυνομικό επίπεδο είναι κλασικός στρουθοκαμηλισμός. Τα προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται, συνήθως εξελίσσονται σε κρίση.