“Τα πτυχία copies κτώνται”!

«Το πολύ της ισότητας μας έφαγε, που μας προίκισε με τον αέρα κλειστού στρατοπέδου.»

Οδυσσέας Ελύτης, Ο κήπος με τις Αυταπάτες

Κάθε χρόνο, με την ευκαιρία των εισαγωγικών εξετάσεων ή όταν αρχίζει η σχολική χρονιά, έχουμε συνηθίσει να ακούμε τα στερεότυπα περί των ονείρων της εκπαιδευόμενης ή σπουδάζουσας νεολαίας. Λίγο αργότερα ακούμε περί των διαψευσμένων προσδοκιών των μαθητών, των φοιτητών, των γονέων και κηδεμόνων τους, αλλά και των πτυχιούχων αποφοίτων των διαφόρων ΑΕΙ, που συνήθως δεν βρίσκουν δουλειά αντίστοιχη με τα προσόντα και τις σπουδές τους.

Αυτός ο ορυμαγδός των δηλώσεων αναδεικνύει περίτρανα την εικόνα της Παιδείας ως κοινωνικού ασανσέρ, που υποτίθεται ότι εξασφαλίζει την κοινωνική άνοδο των πολλών, αλλά και την σταθερή παραμονή των κοινωνιομορφωτικά προνομιούχων κάπου κοντά στα κοινωνικά ρετιρέ. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, λοιπόν, εύκολα αποσιωπάται και ξεχνιέται κάθε πραγματικό γεγονός που αντιφάσκει με την ωραία κοινωνική παράσταση μιας ανώτατης εκπαίδευσης σοβαροφανούς, αλλά συχνά ριζικά υπονομευμένης από τους ίδιους τους φοιτητές.

Η μεταλυκειακή εκπαίδευση είναι επιφανειακά εκδημοκρατισμένη, ηθικά και δεοντολογικά ξεχαρβαλωμένη και φιλική προς το νεοελληνικό κυνικό μικροαστισμό. Ως εξ αυτού, αντί να εξασφαλίζει, όπως υποτίθεται, το κύρος των τίτλων σπουδών που παρέχουν τα ΑΕΙ και το τυπικό τουλάχιστον δικαίωμα της πρόσβασης των πτυχιούχων σε μια πιο καλοπληρωμένη εργασία ή έστω, σε μια απασχόληση που θα έχαιρε κάποιας, αναμφισβήτητης επιστημονικής αναγνώρισης, εμφανίζεται όλο και πιο συχνά, όλο και πιο μαζικά σαν μια χοντροκομμένη εκπαιδευτική φάρσα. Φάρσα, η οποία τείνει να ισοπεδώσει κυριολεκτικά κάθε έννοια αξιοκρατίας, ορθολογικής αξιολόγησης των επιδόσεων και δικαιοσύνης στην απονομή των διαφόρων τίτλων σπουδών.

Τα πτυχία copies κτώνται

«Τα πτυχία copies κτώνται» έγραφε προ καιρού ένα πολύ χαριτωμένο, χιουμοριστικό υποτίθεται, αλλά απολύτως ειλικρινές “αναρχοαυτόνομο” σύνθημα στους τοίχους του Παντείου Πανεπιστημίου. Με άλλα λόγια, τα “παιδία παίζει” σε πανεπιστημιακές παιδικές χαρές. Καμιά φορά τα “παιδία” ίσως το παρακάνουν και τότε δημιουργείται ένα μικροσκάνδαλο που γρήγορα όμως θα ξεχαστεί. Όπως ήδη ξεχάστηκε το επεισόδιο με τους 106 φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών που είχαν αγοράσει και καταθέσει την ίδια ακριβώς εργασία στο μάθημα Δυναμικά Μαθηματικά Υποδείγματα του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων.

Δεν πρόκειται καν για κάποια κορυφή του παγόβουνου. Πρόκειται μάλλον για μια πασίγνωστη πλέον πρακτική παράκαμψης των “τυπικών εμποδίων” στην αποφοίτηση σε πτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Η παραπάνω πρακτική συνοδεύει τις συνηθισμένες αντιγραφές στις εξετάσεις, τη διανομή θεμάτων SOS από τις φοιτητικές παρατάξεις, τον παπαγαλισμό και τις ποικίλες διευκολύνσεις σε φοιτητές-τουρίστες για να αποφοιτήσουν, ή να περάσουν το μάθημα και να μας ξεφορτωθούν.

Θα μπορούσε, ίσως, κανείς να ισχυριστεί ότι πια δεν υπάρχει ούτε κορυφή, ούτε παγόβουνο. Μόνο ένα τέλμα όπου βουλιάζουν όλοι μαζί, λιγοστοί άξιοι και μπόλικοι ανάξιοι, εν δυνάμει σοβαροί μελλοντικοί επιστήμονες και πλήθος ημιμαθών της συμφοράς. Ένας βούρκος άθλιας μικροαστικής υποκρισίας γεμάτο κυνικούς και θρασείς δικαιωματούχους που αναζητούν παντού ευκολίες και παντός είδους αρπαχτές για να βολευτούν.

Θεωρούν ότι η ανομία, η κατάργηση όλων των κανόνων (λογικών, ηθικών, ακαδημαϊκών), αποτελεί κάτι σαν εκδήλωση χειραφέτησης και απείθειας στην εξουσία. Οι νεαροί μικροαστοί αφισοκολλητές συχνάζουν στα προαύλια των πανεπιστημίων και επιδίδονται συχνά (χωρίς να έχουν πάντα άδικο) σε καταγγελίες του πανεπιστημιακού κατεστημένου, της διαπλοκής του με συγκεκριμένα κοινωνικά και πολιτικά συμφέροντα και της ακαδημαϊκής στειρότητας.

Αντιεξουσιαστική ρητορική

Οι πιο στομφώδεις, μάλιστα, ανάμεσα στους αρέσκονται πολύ σε βαρύγδουπους, “ριζοσπαστικούς” λεονταρισμούς, πέραν κάθε αίσθησης της ιστορικής πραγματικότητας (και του γελοίου). Βαυκαλίζονται με τη δήθεν αντιεξουσιαστική ρητορική του ελευθεριακού φιλελευθερισμού, θεωρούν ότι αποτελούν οι ίδιοι τις πολιτικές εκφράσεις ενός «πολυεθνικού προλεταριάτου» που αντιστέκεται στα «πανεπιστήμια των αφεντικών», στους μπάτσους και στους φίλους τους, τους καθηγητές! Ο νεοελληνικός πανεπιστημιακός μπαξές διαθέτει χώρους για κάθε σουρεαλισμό και για όλα τα άνθη…

Σε πρώτη φάση “όλα για το χαρτί”. Σε δεύτερη φάση, ύφος επιστήμονα με αξιώσεις κοινωνικής αναγνώρισης και άποψη τεκμηριωμένη ως ορθολογική από κάποιο τίτλο σπουδών που, όπως λέγεται, αποκτήθηκε «με πολύ κόπο, μελέτη και θυσίες»! Σε τρίτη τέλος φάση ή και παράλληλα, δυσαρέσκεια και πικρά παράπονα γι’ αυτόν τον “άδικο κόσμο“, για την αγορά εργασίας. Δηλαδή, για το σύστημα που δεν αναγνωρίζει και κυρίως δεν ανταμείβει σύμφωνα με την αξία τους, όλες αυτές τις θυσίες, με τις οποίες αποκτήθηκαν τα πολλά και θαυμαστά προσόντα των ανέργων πτυχιούχων (π.χ. στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων)…

Προφανώς, όπως και να το κάνουμε φαίνεται ότι υπάρχει μια ολόκληρη κοινωνική ομάδα από γονείς, κηδεμόνες και εκπαιδευτικούς που σιγοντάρει, ή έστω ανέχεται σιωπηλά, όλη αυτή την κατάσταση και μάλιστα, με συνείδηση πολύ “προοδευτική”. Το σημαντικό των 106 υπό εκπαίδευση επιστημόνων του Πανεπιστημίου Πατρών δεν είναι τόσο ότι ψώνισαν όλοι την ίδια ακριβώς εργασία μάλλον από κάποιον άνεργο πτυχιούχο που βρήκε κι αυτός έναν τρόπο να ζήσει.

Ούτε ότι χωρίς καν να κάνουν τον κόπο να διασταυρώσουν το περιεχόμενό της, έσπευσαν να την καταθέσουν όλοι μαζί ως πρωτότυπη, δική τους ατομική “συμβολή” στην επιστήμη. (Σιγά τα λάχανα! Ποιος ασχολείται;). Δεν είναι ούτε ότι, τρομαγμένη από τη μαζικότητα της απάτης, η ακαδημαϊκή κοινότητα, αντί να διαγράψει οριστικά από το πανεπιστήμιο όλους αυτούς τους εκλεκτούς μελλοντικούς αποφοίτους του (μα που ζείτε; φαντάζεστε την κοινωνική κατακραυγή αν αποτολμούσαμε κάτι τέτοιο;), τους καταδίκασε “εξοντωτικά” με τον αποκλεισμό τους από τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου 2017!

«Εξοντωτική» η ποινή-χάδι!

Το πιο σημαντικό σ’ αυτή την υπόθεση είναι ότι οι συνδικαλιστικές φοιτητικές παρατάξεις, γνωρίζοντας καλά τις κοινωνικές ευαισθησίες περί του θέματος και μεριμνώντας βέβαια για την αποδοχή τους από τις «ευρύτερες φοιτητικές μάζες» (καθώς και από τις οικογένειες των παραπάνω μαζών), έσπευσαν να καταδικάσουν την παραπάνω “αυστηρή” τιμωρία των 106 αναξιοπαθούντων αντιγραφέων!

Την καταδίκασαν με ένα παραλήρημα λαϊκισμού τόσο χονδροειδές, που μόνο κάτι “εκσυγχρονιστές”, “ευρωπαϊστές” και “αντιλαϊκιστές” του νεοελληνικού συρμού μπορούν σήμερα να επιδείξουν: «Σε περίοδο βαθιάς κρίσης η απαγόρευση συμμετοχής φοιτητών στην επαναληπτική εξεταστική του Σεπτεμβρίου αποτελεί ακραία κίνηση, η οποία θα έχει τραγικές συνέπειες για την ομαλή συνέχεια των σπουδών των παραπάνω φοιτητών»!

Βεβαίως-βεβαίως, τα επίσημα πολιτικά κόμματα και οι πρόεδροι της νεολαίας τους έσπευσαν να αδειάσουν τους παραπάνω λαϊκιστές της φοιτητικής συνδικαλιστικής βάσης. Επισήμαναν, ωστόσο, με τη σειρά τους ότι «οι εκάστοτε κυρώσεις πρέπει να είναι αναλογικές του κάθε παραπτώματος και όχι εξοντωτικές». Άραγε, ποια να είναι η «αναλογική κύρωση» για μια απάτη φοιτητών του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων που ενέχονται σε μια μαζική αντιγραφή τέτοιας κλίμακας και τέτοιου κυνισμού;

Η αγορά “ολίγης επιστήμης”

Τελικά, ενδεχομένως με το δίκιο τους, οι φιλελεύθεροι παραπάνω πολιτικοί υπεύθυνοι μοιάζουν να αναρωτιούνται: άραγε, όταν οι επιστήμονες, καθώς και οι διδάσκοντες τις επιστήμες, καλούνται να γίνουν οι ίδιοι, ή να συνεργαστούν με επιχειρηματίες, είναι τόσο περίεργο όταν 106 μελλοντικά στελέχη της Διοίκησης Επιχειρήσεων αγοράζουν και εμπορεύονται “ολίγη επιστήμη”; Είναι περίεργο που δεν ενοχλούνται από εθιμικά “ξεπερασμένες” κυρώσεις και άλλες αρνητικές συνέπειες της πράξης τους;

Ελπίζουν, άλλωστε, πως μετά από κάποια πιο “λογική” ποινή και τον αναμενόμενο συνετισμό των εν δυνάμει αντιγραφέων, η εκπαίδευση στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων θα έχει κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς την πιο προσεκτική τήρηση των ακαδημαϊκών προσχημάτων! Και οι άλλοι, λίγοι ή πολλοί, που προσπαθούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των μαθημάτων χωρίς κομπίνες; Αυτοί είναι τα μόνιμα θύματα ενός αθέμιτου ανταγωνισμού. Το ξέρουν, αλλά τι να καταγγείλλεις, σε ποιον, με τι αποτέλεσμα;

Εκείνοι που έχουν το ήθος και τα λεφτά να αγοράζουν τις εργασίες τους χαίρουν αμέσως ή πλαγίως της υποστήριξης, ή έστω της ανοχής, από αυτούς ακριβώς τους ανθρώπους που σε κάθε τέτοια καταγγελία θα τείνουν μάλλον να χαμογελάσουν (ίσως πικρά), ή να σηκώσουν αδιάφορα τους ώμους τους. Άλλωστε, οι περισσότεροι διδάσκοντες στα ΑΕΙ έχουν πάντα πιο επείγουσες υποχρεώσεις. Δεν έχουν χρόνο να ακούνε τα παράπονα κάποιων έντιμων φοιτητών που συχνά, εξάλλου, είναι και κάπως “γλύφτες”.