Θεομηνίες: Γιατί πρέπει να κάνουμε αυτά που δεν κάνουμε

Παρά τις φιλότιμες ή/και καιροσκοπικές προσπάθειες βελτίωσης των πόλεων και οικισμών της πατρίδας μας, οι φυσικές καταστροφές, θεομηνίες όπως συνηθίζουμε να λέμε, υπενθυμίζουν την ανάγκη βελτίωσης σχεδιασμού και υποδομών. Επίσης του επιπέδου ετοιμότητας όλων μας για τη κακιά ώρα, δίχως να την εξωθούμε από τη συζήτηση και τη μνήμη, αλλά προετοιμαζόμενοι για το χειρότερο ενδεχόμενο.

Καθολική εκπαίδευση προσφέρουν τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ο στρατός. Η πολιτική προστασία δεν έχει ευρεία κάλυψη εκπαίδευσης. Ας αξιοποιήσουμε λίγες ημέρες στο σχολείο μαζί με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό Πυροσβεστικού Σώματος, Εθνικής Άμυνας, ορειβατών και συναφών αθλητικών ειδικοτήτων για την εισαγωγή των νέων στην αντιμετώπιση των φυσικών κινδύνων.

Μία εβδομάδα στη προπαίδευση της στρατιωτικής θητείας και μία στη λήξη αφιερωμένες στην αντιμετώπιση των καταστροφών που συχνά καλείται ο στρατός να επικουρήσει ή να πρωταγωνιστήσει. Με αύξηση της διάρκειας θητείας κατά το διάστημα που απαιτείται για εκπαίδευση. Είναι επένδυση ζωής, μπορεί να χρηματοδοτηθεί και από ευρωπαϊκούς πόρους.

Χρειάζεται προετοιμασία εκπαιδευτικού υλικού από πανεπιστήμια, σχολές πυροσβεστικής και εθνικής άμυνας, δασολόγους, μηχανικούς και άλλους ειδικούς από το δημόσιο, με συμβολή εξειδικευμένων στελεχών του ιδιωτικού τομέα. Προφανώς υπό τη σκέπη του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Εσωτερικών. Με ανάδραση πληροφορίας από δήμους και περιφέρειες που βίωσαν και βιώνουν καταστροφές. Η κοινή εκπαίδευση θα τροφοδοτήσει τις ομάδες εθελοντών ανά δήμο και γειτονιά, σύμφωνα με σχεδιασμό αλλά και αυτόνομα όταν η Πολιτεία (πολύ συχνά) παραλύει.

Άμεσο μέτρο μέσα στη συμφορά της πλημμύρας, η επιβεβαίωση των διαθέσιμων μέσων ανά δήμο, από τα οποία δεν νοείται να λείπουν κατάλληλα πλωτά, ιδίως σε κλειστές ή/και ευρύτερες λεκάνες με παρελθόν πλημμυρών. Μέχρι αυτά να δρομολογηθούν και επιτευχθούν επανάληψη πρακτικών οδηγιών από τηλεόραση και έντυπα, ραδιόφωνο και ιστοσελίδες. Επίμονα. Το  έλλειμμα μας ως άτομα και κοινωνία σε καλλιέργεια ασφάλειας στην εργασία, στο σπίτι, στο δρόμο κ.ά. είναι κραυγαλέο.

Να απορροφηθούν κονδύλια

Σε ότι αφορά τις προτεραιότητες κατανομής χρημάτων για έργα είναι φανερό πως συχνά προωθούνται έργα εξωραϊσμού ακόμη κι όταν λείπουν υποδομές διασφάλισης ζωής και περιουσίας, ακόμη και σε περιοχές δίπλα ή εντός του κινδύνου. Ο έλεγχος σκοπιμότητας και τεκμηρίωσης αναγκαιότητας ενός έργου υποχωρεί μπροστά στη πίεση για απορρόφηση διαθέσιμων πόρων. Έτσι οργανωμένα συμφέροντα που πρόλαβαν και προετοίμασαν την “ώριμη μελέτη” προχωρούν και στο έργο, ας είναι και πάνω στην επισφαλή όχθη ή παραλία. Αρκετά τα παραδείγματα πλούσιου δημοτικού έργου που ξηλώθηκε από τη πλημμύρα, τα κύματα, τη φωτιά, τον σεισμό…

Ανεξαρτήτως της φανερής επιδείνωσης του κλίματος χρειάζεται αναθεώρηση σχεδιασμού με σεβασμό στην ευρεία κοίτη ποταμών και χειμάρρων, ακόμη και του σιγανότερου ποταμιού. Η ακαταλληλότητα πολλών θέσεων όπου ήδη χτίσαμε δεν αναιρείται με μπαλώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου δεν επιτρέπεται να παραμείνουμε. Έτσι κονδύλια από π.χ. το Ταμείο Ανάκαμψης χρειάζεται να κατευθυνθούν σε στέγαση όσων θα χρειαστεί να ξεσπιτωθούν. Εύκολες λύσεις και αποφάσεις δεν υπάρχουν.

Παλαιότερα στο υπουργείο Πρόνοιας υπήρχε τμήμα κατολισθαινόντων οικισμών με κρίσιμο και χρήσιμο αρχείο. Χωριά που ερήμωσαν και άνθρωποι που μετακινήθηκαν. Ο ορεινός ή/και παραθαλάσσιος τουρισμός δεν είναι βέβαιο πως πατά παντού σε σταθερά εδάφη. Η κατολίσθηση συχνά προειδοποιεί, όχι  πάντοτε. Ο  βράχος πάνω από τη παραλία θαυμαστός αλλά πρέπει να ελέγχεται.

Συλλογικοί παίκτες

Είναι πολλοί οι κίνδυνοι, δεν θα εξαλειφθούν. Πολίτες ενημερωμένοι,  με έγνοια για τους οικείους τους αλλά και για την κοινωνία γύρω τους, Έλληνες και ξένους, άνθρωποι που επιδιώκουν το καλό για όλους μπορούν και πρέπει να νοιαστούν για τη πόλη, το χωριό τους, τις δουλειές τους. Μέχρι σήμερα αποτυγχάνουμε. Αυτοδιοίκηση και Κεντρική Διοίκηση δεν κατάφεραν να διασφαλίσουν κόπους ζωής και ζωές ανθρώπων.

Στην Καρδίτσα, στη Θεσσαλία που δοκιμάζεται ξανά, γεννήθηκε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, που απέδειξε ότι το ατομικό, ο καιροσκοπισμός, το μικρό συμφέρον μπορεί και πρέπει να υποχωρεί κι ο άνθρωπος, ο Έλληνας, ο κακός συνάνθρωπος όταν επαναστατήσει ως συνείδηση και ταχθεί στο συλλογικό, με τη δική του πολιτική συγκρότηση και θέση, μπορεί να καταφέρει πολλά.

Δεν έχουμε οι πολλοί ούτε το κουράγιο, ούτε τη παλληκαριά και την ικανότητα του Καραϊσκάκη. Δεν χρειάζεται να τα βάλουμε με Κιουταχήδες. Περισσότερο ομαδικοί παίκτες να γίνουμε, για το σύνολο, απαιτώντας ουσία κι όχι επίδειξη και πρόσκαιρα λούσα, στο αστικό και φυσικό περιβάλλον. Ατομική επανάσταση ήθους λοιπόν για συλλογική ανύψωση ηθικού! Δεν φτάνει μόνο αυτό, θα είναι όμως ένα σημαντικό βήμα για να αποδώσουν οι επιστημονικές προσεγγίσεις, να πιάσουν τα λεφτά τόπο, για να περιοριστούν οι κίνδυνοι. Τώρα προέχει η συμπαράσταση, η αλληλεγγύη, η στήριξη στους άστεγους Θεσσαλούς, στους Θρακιώτες, σε όλους τους πληγέντες σε νησιά και ενδοχώρα.