Ζακ και Κατσίφας, η εργαλειοποίηση δύο θανάτων

Στο δημοτικό, είχε έρθει ένα μελαχροινό κοριτσάκι από τη Βόρεια Ήπειρο. Κάποιοι συμμαθητές την είχαν προσβάλλει άγρια, πολύ άγρια. Τότε είχα διηγηθεί διάφορα περιστατικά στη μητέρα μου και εκείνη με είχε παροτρύνει να πηγαίνω δίπλα της, να μην την αποφεύγω. “Να την κεράσεις και κανένα τόστ στο διάλειμμα” από το κυλικείο. Τα χρόνια πέρασαν, και ήρθε το γυμνάσιο και μετά το λύκειο. Ήταν η περίοδος που οι διαφορετικοί, οι “άλλοι” δεν σταμάτησαν αλλά πολλαπλασιάζονταν. Ήταν και οι “κουνιστοί” που απέφευγαν το “μάθημα” της γυμναστικής και εκδηλώνονταν κάπως. Η ίδια πολιτική συνεχίστηκε και τότε. Έπρεπε να είμαι διακριτικός σε κάθετι που μου φαινόταν “ξένο”. Δεν ήταν ανάγκη να καταλάβω κάτι για να αξίζει αξιοπρέπεια.

Στον στρατό ήταν και εκεί οι “περιπτωσάρες”, ή τουλάχιστον φαίνονταν σε εμένα έτσι. Εκείνος που αδυνατούσε να στρώσει το κρεβάτι του και μου ζητούσε σιγανά τη βοήθεια και ο άλλος που έτρεμε γιατί πολλοί τον αντιμετώπιζαν σαν ένα “θηλυπρεπές φρικιό”. Αναγκάστηκα να πω ψέματα σε έναν σωματώδη συνάδελφο που τον είχε βάλει στο μάτι, ότι δήθεν πρέπει να βοηθηθεί για το “κουσούρι” που είχε το “φρικιό”. Έκτοτε, δεν τον ξαναπείραξε διότι τον λυπόταν. Ίσως γιατί του υπενθύμισα -του σωματώδους- ότι όλη η διμοιρία γελούσε και με τον ίδιο, διότι δεν μπορούσε να συγχρονίσει τα πόδια του στην παρέλαση.

Πέρασαν και άλλο τα χρόνια και ήρθε το Πανεπιστήμιο. Στο Πάντειο υπήρχε μάθημα για τον αλβανικό πολιτισμό. Είχε έρθει μάλιστα και είχε μιλήσει και ο Αλβανός δημοσιογράφος Γκαζμέντ Καπλάνι. Ήταν σεμιναριακής μορφής, με ειδικούς που έρχονταν από διάφορα ιδρύματα και φορείς. Σε ένα μάθημα θυμάμαι, χωρίς να μπορέσω να ανακαλέσω το ακριβές πλαίσιο της συζήτησης, να λέω στον διδάσκοντα: “μα τους Αλβανούς μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε. Στην περιοχή μου φαίνονται“, εννοώντας ότι γίνονταν αντιληπτοί λόγω εξαθλίωσης.

Ο διδάσκων θίχτηκε : “Μα είστε επιστήμονας εσείς; Επιτρέπεται να το λέτε αυτό; Σας πληροφορώ αν πάρω έναν Αλβανό και τον ντύσω καλά και τον πλύνω θα είναι όπως όλοι μας, δεν θα τον ξεχωρίσετε“. Αμήχανη στιγμή και στεγνή από θέληση για αντιρρήσεις. Μετά από καιρό λοιπόν, ο ίδιος διδάσκων μου τηλεφώνησε στο σπίτι: “Κύριε Γεωργίου διάβασα την εργασία σας για την Αλβανία, είναι καλή αλλά κάνετε ένα θεμελιώδες λάθος: χρησιμοποιείτε τη λέξη δυστυχώς/ευτυχώς. Οι επιστήμονες δεν χρησιμοποιούν τέτοιες λέξεις“. Είχε δίκιο φυσικά.

Δεν χρειάζεται επιστήμη

Επειδή, όμως, δεν χρειάζεται επιστήμη για κάποια ζητήματα, δυστυχώς, βλέπουμε μια τεράστια διάκριση σε δύο πρόσφατους θανάτους: ενός οροθετικού ομοφυλόφιλου και ενός εθνικιστή ομογενούς στη Βόρεια Ήπειρο. Εξάλλου παράλληλα με την κυβερνητική διαχείριση του θανάτου του δεύτερου, ο κ. Τσίπρας έκανε δηλώσεις για τον θάνατου του ατυχούς πρώτου. Οι δύο τους βρέθηκαν σε δύο χώρους που ήταν άλλου “ιδιοκτησία”. Ο μεν Ζακ Κωστόπουλος σε ένα κοσμηματοπωλείο και ο δε Κωνσταντίνος Κατσίφας κουνώντας την ελληνική σημαία σε άλλο κράτος. Οι συνθήκες θανάτου και των δύο προκάλεσαν άνιση αντίδραση τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Η δε ελληνική κυβέρνηση επέδειξε μια στάση εξαιρετικά ήπια απέναντι στον Αλβανό πρωθυπουργό που μίλησε “περί τρελού εξτρεμιστή“. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών και πρωθυπουργός, ανακοίνωσε ότι “Έλληνας υπήκοος φέρεται να άνοιξε πυρ με όπλο καλάσνικοφ εναντίον οχήματος της αλβανικής αστυνομίας“. Η δε ελληνική αστυνομία άρχισε να κάνει διαρροές για το “βρώμικο” μητρώο του νεκρού, κινούμενη εκτός αρμοδιοτήτων και εναντίον των εθνικών συμφερόντων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (προσωπικά δεδομένα αδιάφορα της υπόθεσης). Αντίθετα, στην περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι “η απώλεια του δεν θα ξεχαστεί, τουλάχιστον από όσους και όσες από εμάς παραμένουμε αφοσιωμένοι στον αγώνα για μια κοινωνία, που η ανθρώπινη ζωή θα είναι η υπέρτατη αξία“.

Στο κοινωνικό επίπεδο, θυμόμαστε τον ξεσηκωμό των κομματικών οπαδών του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων ακτιβιστών/κλικτιβιστών όταν έχασε τη ζωή του ο Ζακ Κωστόπουλος. Ο Κατσίφας προφανώς για πολλούς παραμένει ένας “εθνικιστής” λιγότερος. Όπως δήλωσε ο γιατρός Παντελής Πάπιστας, μέλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βορειοηπειρωτικού Αγώνα, «δεν είχε τίποτα ψυχικά, ήταν απολύτως ισορροπημένος… Το μόνο, ας το πούμε έτσι σε παρένθεση, είχε τρέλα για τα εθνικά θέματα. Συνεργαστήκαμε μαζί και στα συλλαλητήρια της Μακεδονίας και τα λοιπά. Παντού ήταν πρώτος για να τρέχει για θέματα εθνικά».

Μυγοσκοτώστρα και βαριοπούλα

Για τον δε Κωστόπουλο που εισέβαλε σε ξένο κατάστημα, εκτός εαυτού, κατηγορήθηκε η ΕΛ.ΑΣ. για τον θάνατό του από τους δικαιωματιστές, γεγονός που δεν έχει επαληθευτεί. Για τον Κατσίφα απ’ ότι φαίνεται πρόκειται για καθαρή εκτέλεση, “γιατί περί εκτελέσεως πρόκειται“. Οι Αλβανοί επιστράτευσαν ελικόπτερο και ειδικές δυνάμεις για να εξοντώσουν έναν τέτοιο άνθρωπο λοιπόν.

Παρόλα αυτά στην Ελλάδα οι επίσημες κυβερνητικές αντιδράσεις πολύ μετρημένες. Που είναι οι κλικτιβιστές βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που κάθε λίγο και λιγάκι κατηγορούσαν την ελληνική αστυνομία για την στάση της απέναντι στον αιμόφυρτο και βαριά πληγωμένο Ζακ Κωστόπουλο; Έχουν παρακολουθήσει καθόλου το αστυνομικό δελτίο να δούνε και το ατόπημα της ΕΛ.ΑΣ. στην υπόθεση Κατσίφα;

Τα δικαιώματα δεν φτιάχτηκαν μόνο για ανθρώπους που τους κάνουν αφιερώματα mainstream tabloid, ή βγήκανε κάποτε στην TV και όσους απέκτησαν κάποια φήμη λόγω ένταξής τους στο ΛΟΑΤΚΙ. Μια κοινωνία οφείλει να αγκαλιάζει όλους του πολίτες της και ταυτόχρονα να επιδεικνύει την αρχαιοελληνική φιλοξενία σε μετανάστες που δεν παραβιάζουν εγχώρια δικαιώματα. Ζυγίζει διαφορετικά η γραφικότητα ενός ομοφυλόφιλου από εκείνη ενός εθνικιστή; Μυγοσκοτώστρα για τον έναν, βαριοπούλα για τον άλλον.

Δεν γνώριζα ούτε τον Κωστόπουλο ούτε τον Κατσίφα. Αλλά οι προσωπικές γνωριμίες, έξεις, παραδοχές αρνήσεις και ιδεοληψίες είναι αδιάφορες. Γι’ αυτό τα “δυστυχώς”, όπως μου έλεγε ο καθηγητής μου, είναι ίσως λάθος… Οι αφηγήσεις είναι για συγκεκριμένα σύνολα, αλλά η αξιοπρέπεια για όλους τους ανθρώπους. Και εκεί φαίνεται να χάνει την μπάλα η κυβέρνηση και όσοι αρέσκονται σε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Ίσως όταν ξαναπιάσουν ξανά το νήμα κάποιοι από την αρχή, από τα μαθητικά τα χρόνια θα τους έρθουν στη μνήμη οι διαφορετικοί. Όλοι όμως, όχι μόνο αυτοί, στους οποίους σταθήκανε δίπλα, αλλά και εκείνοι, τους οποίους εγκατέλειψαν…