Η Βραζιλία συνιστά “αποχή από εντάσεις” και μη ανάμιξη τρίτων στη διένεξη Γουϊάνας – Βενεζουέλας

«Μας ανησυχούν οι εξελίξεις στη διένεξη για την περιοχή Εσεκίμπο», αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Βραζιλίας, καθώς η διεκδίκηση της περιοχής προκάλεσε την παρουσία βρετανικού πολεμικού πλοίου και εν συνεχεία η Βενεζουέλα αντέδρασε να ναυτική άσκηση.

«Η κυβέρνηση της Βραζιλίας πιστεύει ότι πρέπει να αποφευχθούν οι στρατιωτικές εκδηλώσεις υποστήριξης προς οποιοδήποτε από τα δύο μέρη, ώστε η συνεχιζόμενη διαδικασία διαλόγου να παράγει αποτελέσματα», καταλήγει η ανακοίνωση.

Υπενθυμίζεται ότι η διένεξη κρατάει από το 1966, καθώς αυτή η πλούσια σε ορυκτά περιοχή  γνωστή ω Βρετανική Γουϊάνα άλλοτε, κατοχυρώθηκε στους Βρετανούς το 1899 και τότε η Βενεζουέλα δεν μπόρεσε να αντιδράσει. Αντέδρασε όμως το 1966 υποστηρίζοντας και πάλι, όπως έλεγε εξάλλου και το το 1850, ότι το φυσικό σύνορο των δύο κρατών «ήταν ιστορικά ο ποταμός Εσεκίμπο» και ότι επί ισπανικής κυριαρχίας η περιοχή ανήκε στη Βενεζουέλα.

Προ μηνός ο Μαδούρο προχώρησε σε δημοψήφισμα ρωτώντας του πολίτες της Βενεζουέλας αν θεωρούν ότι πρέπει το Εσεκίμπο να ανήκει σε εκείνους ή όχι και έλαβε ένα “ναι” της τάξης του 95%. Η Γουιάνα, ένα μικρό και αδύναμο κράτος, θορυβήθηκε και ζήτησε από το Διεθνές Δικαστήριο (της Χάγης) να απαγορεύσει το δημοψήφισμα. Το Δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία για το δημοψήφισμα και εξέδωσε απόφαση επί της ουσίας, ότι η Βενεζουέλα δεν έχει κανένα νόμιμο δικαίωμα στο Εσεκίμπο.

Είκοσι μέρες μετά το δημοψήφισμα, στάλθηκε εκεί ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο, το HMS Trent. Η Γουϊάνα ανεξαρτοποιήθηκε από τη Βρετανία το 1966, αλλά οι δεσμοί παρέμειναν. Την επομένη ο Μαδούρο ανακοίνωσε ναυτικά γυμνάσια στην Καραϊβική. Το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου είπε ότι το πλοίο επισκέπτεται τη Γουιάνα στο πλαίσιο «μιας σειράς διενέξεων στην περιοχή» και ότι «το πλοίο θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτικές ασκήσεις με τον στρατό της Γουϊάνας».

Εν συνεχεία οι Βρετανοί ανήρτησαν την πλατφόρμα X (πρώην Twitter) φωτογραφίες των ναυτών που υποδέχθηκαν την πρέσβυ της Βρετανίας στη Γουιάνα και τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου της Γουϊάνας, ταξίαρχο Omar Khan. Φιλοξενήθηκαν και οι δύο σε επίσημο γεύμα και τους έγινε ξενάγηση στο πλοίο.

 

Today we were privileged to welcome onboard the Chief Of Defence Staff for Guyana, Brigadier Omar Khan, the British High Commissioner to Guyana, Mrs Jane Miller OBE, and a number of other dignitaries. @RoyalNavy @Janemiller37 #TeamTrent #FwdDeployed pic.twitter.com/jWE5jGK8Dp

— HMS Trent (@HMSTrent) December 29, 2023

Οι αυξανόμενες εντάσεις έχουν εγείρει φόβους στην περιοχή για πιθανή σύγκρουση. Στο Εσεκίμπο, έκτασης 160.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων,  ζουν 125.000 από τους συνολικά 800.000 υπηκόους της Γουϊάνας και αποτελεί σχεδόν τα δύο τρίτα της συνολικής έκτασης της χώρας.

Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα θέλει να μεσολαβήσει για να αποτρέψει την κλιμάκωση της έντασης. «Αν υπάρχει κάτι που δεν θέλουμε, αυτό είναι ένας πόλεμος στη Νότια Αμερική», είπε. Κάλεσε τα δύο μέρη να σεβαστούν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μετά τη συνάντηση του Μαδούρο και του προέδρου της Γουϊάνας Ιρφάαν Άλι στην Καραϊβική, όπου υποσχέθηκαν να μην καταφύγουν στη βία για την επίλυση της διαφοράς. Η συνάντηση έγινε δέκα μέρες μετά το δημοψήφισμα, αλλά δεν απέφερε κανένα θετικό αποτέλεσμα.