Θέμα στον διεθνή Τύπο η αγωγή SLAPP Δημητριάδη κατά δημοσιογράφων

Με την εκδίκαση της αγωγής του Γρηγόρη Δημητριάδη σε βάρος της ΕΦΣΥΝ, των Reporters United και του Θανάση Κουκάκη, την Πέμπτη 25 Ιανουαρίου ασχολήθηκε η βρετανική εφημερίδα Guardian, μία από τις αξιόπιστες παγκοσμίως.

Συγκεκριμένα, στην ιστοσελίδα της εφημερίδας ανέβηκε ρεπορτάζ της ανταποκρίτριας της εφημερίδας Helena Smith, για την υπόθεση, την αγωγή αυτή και τις αντιδράσεις οργανώσεων που υπερασπίζονται την ελευθερία του Τύπου.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα αυτό: «Δημοσιογράφοι και μέσα ενημέρωσης που αποκάλυψαν ένα σκάνδαλο υποκλοπών που συγκλόνισε την κεντροδεξιά κυβέρνηση της Ελλάδας εμφανίστηκαν στο δικαστήριο με την κατηγορία της συκοφαντικής δυσφήμισης, σε μια μέρα που πολλοί χαρακτήρισαν κρίσιμη για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα.

Η μήνυση, η οποία ήρθε μετά τις αποκαλύψεις των μέσων ενημέρωσης ότι παρακολουθούνταν τα τηλέφωνα πολιτικών, επιχειρηματιών και εκπροσώπων των μέσων ενημέρωσης, κατατέθηκε από τον ανιψιό του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος, ως επιτελάρχης του ηγέτη, είχε αναλάβει τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας.

Σε μια κίνηση που χαρακτηρίστηκε ως «επαίσχυντη» από ομάδες για την ελευθερία του Τύπου, ο Γρηγόρης Δημητριάδης ξεκίνησε τη νομική δράση μια ημέρα πριν απολυθεί μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου κατασκοπείας τον Αύγουστο του 2022».

Το δημοσίευμα επισημαίνει ότι «καθώς η διαδικασία εξελισσόταν την Πέμπτη στο Πρωτοδικείο Αθηνών, διαδηλωτές φώναμ συνθήματα αλληλεγγύης και πολλοί δημοσιογράφοι γέμισαν την αίθουσα. Το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) και άλλες οργανώσεις χαρακτήρισαν τη δικαστική ενέργεια «ένα εντυπωσιακό παράδειγμα στρατηγικής αγωγής κατά της δημόσιας συμμετοχής (Slapp) και μια προσπάθεια φίμωσης της ερευνητικής δημοσιογραφίας για ένα θέμα σημαντικού δημόσιου ενδιαφέροντος»».

Η Σμιθ αναφέρεται ακόμη στην κατάθεση του καθηγητή Νίκου Αλιβιζάτου σημειώνοντας ότι «καταθέτοντας ενώπιον του δικαστηρίου, ο Νίκος Αλιβιζάτος, κορυφαίος ειδικός στο συνταγματικό δίκαιο, υπογράμμισε τη σημασία της υπόθεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. «Ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός αποκάλεσε την υπόθεση αυτή σκιά πάνω από την κυβέρνησή μας», είπε, αναφερόμενος στις αποκαλύψεις που προκάλεσαν ανησυχία στην ΕΕ».

«Οι οργανώσεις που ασχολούνται με τα θέματα λογοκρισίας του Τύπου λένε ότι η υπόθεση αναδεικνύει την επιδείνωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης του κράτους μέλους της ΕΕ»

Το δημοσίευμα παραθέτει τα βασικά δεδομένα της υπόθεσης: «Ο Δημητριάδης, ο οποίος δεν εμφανίστηκε στο δικαστήριο, κατέθεσε τη μήνυση εναντίον της αριστερής εφημερίδας ΕΦΣΥΝ, του διαδικτυακού δικτύου ερευνητικής δημοσιογραφίας Reporters United και τριών δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων ο Θανάσης Κουκάκης, ο οποίος εδώ και καιρό ασχολείται με τον ελληνικό τραπεζικό και επιχειρηματικό τομέα. Ο Δημητριάδης έχει ζητήσει αποζημίωση 550.000 ευρώ (426.000 λίρες) και την απόσυρση των δημοσιεύσεων των μέσων ενημέρωσης που τον εμπλέκουν στο σκάνδαλο. Οι κατηγορούμενοι αρνούνται την κατηγορία. Οι κατηγορούμενοι διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην αποκάλυψη αυτού που ονομάστηκε Watergate της Ελλάδας, με τις οργανώσεις που ασχολούνται με τα θέματα λογοκρισίας του Τύπου να λένε ότι η υπόθεση αναδεικνύει την επιδείνωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης του κράτους μέλους της ΕΕ».

H Σμιθ συνέδεσε το ζήτημα αυτό με ευρύτερα προβλήματα ως προς την ενημέρωση στη χώρα μας: «Η θέση της χώρας στην κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου έχει πέσει στη χαμηλότερη θέση στην ΕΕ. Μια διερευνητική αποστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε πρόσφατα ότι οι αδύναμοι κανονισμοί για τον Τύπο, η αυτολογοκρισία και η αισθητή απουσία πλουραλισμού σε ένα έθνος όπου οι φιλικοί προς την κυβέρνηση πλουτοκράτες κατέχουν παραδοσιακά τα μέσα ενημέρωσης, θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την ανεξαρτησία του Τύπου».

Το ρεπορτάζ της Σμιθ στέκεται ακόμη στο πώς η υπόθεση αυτή αγγίζει και τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «Αν και έχει επαινεθεί για τις μεταρρυθμιστικές πολιτικές του και τους χειρισμούς του στην ελληνική οικονομία, ο Μητσοτάκης έχει επικριθεί για αυτό που θεωρείται ως συντονισμένη προσπάθεια «ελέγχου του μηνύματος» μέσω μιας ενορχηστρωμένης κάλυψης από τον Τύπο. Μία από τις πρώτες κινήσεις του πρωθυπουργού κατά την ανάληψη της εξουσίας το 2019 ήταν να θέσει την ΕΥΠ υπό την αρμοδιότητα του γραφείου του. Ανάμεσα στα θύματα των τηλεφωνικών υποκλοπών ήταν και ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο αρχηγός του σοσιαλιστικού κόμματος ΠΑΣΟΚ. Όταν οι αποκαλύψεις ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τις χαρακτήρισε «τη σοβαρότερη παρέκκλιση από το κράτος δικαίου που έχει δει η χώρα στη σύγχρονη ιστορία της».

Τέλος το δημοσίευμα του Guardian σημειώνει ότι εκτός των εκδικαζόμενων αγωγών έχουν γίνει και άλλές: «πριν από την ακρόαση της Πέμπτης, το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου κάλεσε τον Δημητριάδη να αποσύρει την αγωγή, εκφράζοντας ανησυχία για το γεγονός ότι είχε καταθέσει άλλες δύο αγωγές, συμπεριλαμβανομένης μιας δεύτερης αγωγής κατά των ίδιων εναγόντων. Στην εν λόγω αγωγή, που ξεκίνησε πριν από δύο μήνες, διεκδικούσε αποζημίωση ύψους 3,3 εκατ. ευρώ και απαιτούσε επίσης να αφαιρεθούν δημοσιεύματα για τις φερόμενες σχέσεις του με το σκάνδαλο παρακολουθήσεων»