Διαβάζοντας πίσω από τις αρνητικές εκθέσεις για την οικονομία

Τις τελευταίες ημέρες είδαν το φως της δημοσιότητας τρεις εκθέσεις για την ελληνική οικονομία διαπιστωτικού (ιστορικού) χαρακτήρα με βαρύγδουπους τίτλους (κατάρρευση- σπάσιμο ραχοκοκαλιάς- ύφεση), που εύλογα προβάλουν στο εγγύς μέλλον τους κινδύνους που εγκυμονούν αυτές οι διαπιστώσεις. Χωρίς αμφιβολία οι τεκμηριωμένες αυτές επισημάνσεις είναι χρήσιμες και μετά την περιπέτεια της χρεοκοπίας και των Μνημονίων ελπίζουμε πως το πολιτικό σύστημα τις λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν του και δεν θα τις περιφρονεί όπως στο παρελθόν.

Επειδή όμως είμαστε σε φάση πολιτικής πόλωσης εξ αιτίας των εκλογικών αναμετρήσεων της χρονιάς και οι εκθέσεις φορτίζονται από τα media με καταστροφολογικούς τίτλους, είναι σκόπιμο τα δεδομένα να μπαίνουν στην πραγματική τους διάσταση.

Θα παραλείψουμε εδώ τον Misery Index του Bloomberg για τις πιο «δυστυχείς οικονομίες» του 2019, όπου η χώρα μας καταλαμβάνει την 5η θέση, με τη Βενεζουέλα 1η, την Αργεντινή 2η, τη Νότια Αφρική 3η, την Τουρκία 4η, τις ΗΠΑ στη 13η θέση, και τη Ρωσία στη 17η, γιατί στηρίζεται στην παλιά συντηρητική θεωρία πως ο χαμηλός πληθωρισμός και η χαμηλή ανεργία δείχνουν πόσο καλά πρέπει να νιώθουν οι κάτοικοι μίας χώρας. Σε μας άλλωστε ο πληθωρισμός τρέχει με 1% και η ανεργία μειώνεται αισθητά, αλλά αυτό δεν μας έκανε περισσότερο ευτυχείς… Λοιπόν:

1. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ, η μεσαία τάξη βρίσκεται υπό κατάρρευση, καθώς χρόνο με το χρόνο είναι περισσότερο ευάλωτη, αδυνατώντας να καλύψει ακόμα και βασικές της ανάγκες, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα μεγάλα προβλήματα υπερχρέωσης. Τα στοιχεία κατατάσσουν τη μεσαία τάξη της Ελλάδας στην 9η χειρότερη θέση με ετήσιο εισόδημα από 7.894 έως και 21.050 δολάρια, έναντι των διεθνών άκρων (4.417 δολαρίων της Ινδίας και των 70.620 του Λουξεμβούργου).

Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι το 40% των νοικοκυριών της μεσαίας τάξης σε 18 ευρωπαϊκές χώρες της ζώνης του Οργανισμού είναι οικονομικά «ευάλωτο» και υπογραμμίζει ότι μια ισχυρή και ευημερούσα μεσαία τάξη είναι ζωτικής σημασίας, καθώς είναι αυτή που καταναλώνει και διαδραματίζει βασικό ρόλο στην υποστήριξη των συστημάτων κοινωνικής προστασίας μέσω των φορολογικών εισφορών της. Οι κοινωνίες με ισχυρή μεσαία τάξη έχουν χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας, μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα και καλή διακυβέρνηση.

Οι μικρομεσαίες την πλήρωσαν

2. Σύμφωνα με την πρώτη ετήσια έκθεση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που παρουσίασε το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ), η κρίση έπληξε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες που σημαίνει ότι η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας «έσπασε». Το 2016 υπήρχαν πλέον 182.694 λιγότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε σύγκριση με το 2008, αριθμός που αντιστοιχεί σε καθαρή μείωση 28,36% για την περίοδο 2008-2016, ενώ οι υπόλοιπες παρουσίασαν μικρότερη μείωση 9,4%.

Το δυσανάλογα βαρύ τίμημα που πλήρωσαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις οφείλεται στις κύριες δραστηριότητές τους (υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης, χονδρικό – λιανικό εμπόριο – επισκευή οχημάτων, μεταποίηση, διαχείριση ακίνητης περιουσίας και κατασκευές), στις τέσσερις εκ των οποίων οι απώλειες θέσεων εργασίας ξεπερνούν τον μέσο όρο απωλειών σε γενικό επίπεδο.

3. Σύμφωνα με την τριμηνιαία του έκθεση του ΙΟΒΕ, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα κινηθεί στην περιοχή του 2% ίσως και χαμηλότερα και επισημαίνει πως αν δεν απελευθερωθούν άμεσα ισχυρές παραγωγικές δυνάμεις μέσα από κατάλληλες διαρθρωτικές τομές θα υπάρξει γρήγορα επιστροφή στην ύφεση.

Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΙΟΒΕ, Τάκης Αθανασόπουλος σε δηλώσεις του επισήμανε ότι η επιλογή από όλα τα πολιτικά κόμματα να εντάξουν ως κεντρικό θέμα στο προεκλογικό τους πρόγραμμα τις 17 προτεραιότητες του ΟΗΕ για βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και τις προσπάθειες που πρέπει να αναληφθούν για την υλοποίησή τους τη δεκαετία 2021-2030, θα συνέβαλε στην συλλογική και συνεκτική συμμετοχή μας ως χώρα στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων.

Δεν παίζει το σχέδιο Μητσοτάκη

Το αν κρατηθεί η ανάπτυξη στο 2% το 2019 αυτό θα οφείλεται αποκλειστικά στην πολιτική συγκυρία που έχει διαμορφώσει η πόλωση από την αντιπαράθεση των δύο μεγάλων κομμάτων. Η ευθύνη γι΄ αυτό δεν ισοκατανέμεται. Η κυβέρνηση προχωρά πάνω σε δύο πραγματικούς άξονες, την επίτευξη των στόχων του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που έχουν εγκρίνει οι δανειστές και στην επούλωση των κοινωνικών και οικονομικών τραυμάτων που προκάλεσαν τα αλλεπάλληλα λάθη τους. Η Νέα Δημοκρατία διακινεί την ιδέα πως θα διαπραγματευτεί τη μείωση των πλεονασμάτων έτσι ώστε να μειώσει δραστικά τη φορολογία και έτσι να επιταχύνει τον ρυθμό ανάπτυξης στο 4%. Η κυβέρνηση δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο, η ΝΔ θέλει να τον παραδώσει στους φίλους της.

Είναι προφανές ότι ούτε ο φίλος του κ. Μητσοτάκη Μάνφρεντ Βέμπερ που φιλοδοξεί να γίνει πρόεδρος της Κομισιόν θα μπορέσει να περάσει τέτοιο, διότι στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα δεν εμπιστεύονται τον κ. Μητσοτάκη, ούτε τη ΝΔ, επειδή η διακυβέρνηση της ΝΔ 2004-2009 που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία, είχε εξαπατήσει τις ευρωενωσιακές αρχές και κυρίως, γιατί έχουν αντιληφθεί τη διγλωσσία και την διαπλοκή του κόμματος.

Συνεπώς, δεν παίζει το σχέδιο Μητσοτάκη που είναι ένα συμπίλημα νεοφιλελεύθερων συνταγών ιδιωτικοποίησης του κράτους εις βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων. Τα μεσαία στρώματα δεν μπορούν να προσδοκούν πολλά από τη ΝΔ ούτε στο φορολογικό, ούτε στο ασφαλιστικό επίπεδο, τουναντίον.

Πολύ θετικά μηνύματα

Η ψήφιση από τη Βουλή του ιδρυτικού νόμου της Αναπτυξιακής Τράπεζας και οι συνεχείς βελτιώσεις στο επενδυτικό και θεσμικό πλαίσιο, μαζί με την άρση της πολιτικής αβεβαιότητας μετά τις εθνικές εκλογές, θα επιταχύνουν τους αναπτυξιακούς ρυθμούς πάνω από το επίπεδο του 4%.

Η έκθεση του Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων που προαναφέραμε επισημαίνει πως αν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν φαίνεται να επωφελούνται ακόμη από την ανάκαμψη, τέσσερις στις δέκα επιχειρήσεις (38,8%) έχουν αναπτύξει την τελευταία τριετία κάποιου είδους καινοτομία για νέο προϊόν ή υπηρεσία ή για την οργάνωση της επιχείρησης ή/και την εξωστρέφεια.

Σχεδόν δύο στις δέκα επιχειρήσεις (19,5%) έχουν αναπτύξει κάποιου είδους συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις για κοινές προμήθειες προϊόντων/υπηρεσιών ή για κοινή προώθηση ή για κοινή αποθήκη. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο (24,2%) στις νεότερες επιχειρήσεις, που λειτουργούν το πολύ πέντε χρόνια. Μία στις έξι επιχειρήσεις (16,7%) εξάγει κάποιο ποσοστό των προϊόντων ή των υπηρεσιών της σε άλλες χώρες.

Η ανάλυση της έκθεσης καταλήγει πως οι δύο ταχύτητες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων παρατηρείται ανάμεσα στις επιχειρήσεις που ξεκίνησαν από ανάγκη και σε όσες ξεκίνησαν με στόχο την αξιοποίηση μιας επιχειρηματικής ευκαιρίας. Αυτά είναι πολύ θετικά μηνύματα…