Ένα βήμα πριν το κραχ η πετρελαϊκή βιομηχανία των ΗΠΑ

Με τη ζήτηση του πετρελαίου να έχει μειωθεί σχεδόν 25%, η διεθνής αγορά πετρελαίου εναποθέτει –εις μάτην– τις ελπίδες της στη μείωση της παραγωγής από τη Σαουδική Αραβία και τις υπόλοιπες χώρες του ΟΠΕΚ, μήπως συγκρατηθούν λίγα δολάρια από την τιμή ανά βαρέλι. Το νούμερο στο αργό κινείται γύρω στα 20 δολάρια το βαρέλι, πέφτοντας ακόμα χαμηλότερα για λίγο, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου.

Πρόκειται για χαμηλό ρεκόρ 17ετίας, με αποτέλεσμα η πετρελαϊκή κρίση του 2020 να έχει πια ξεπεράσει αυτήν του 1973 και τα “κανόνια” χρεοκοπιών για μεσαίους και μικρούς παραγωγούς να μοιάζουν αναπόφευκτα. Από την αρχή του 2020 η τιμή έχει μειωθεί 70% και οι αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι θα πέσει κάτω από τα 10 δολάρια το βαρέλι. Σύμφωνα με τη βρετανική Energy Aspects, η συνολική πτώση στην παγκόσμια παραγωγή, ως απόρροια της χαμηλής ζήτησης, αναμένεται να φτάσει 200.000 βαρέλια ημερησίως φέτος και 1,8 εκατομμύρια το 2021.

Εν τω μεταξύ, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υποδομής, καθώς προκύπτει καθημερινά ένα πλεόνασμα παραγωγής 15-20 εκατομμυρίων βαρελιών. Οι δεξαμενές αποθήκευσης έχουν γεμίσει και οι παραγωγοί είναι αναγκασμένοι να μειώσουν την παραγωγή, ή ακόμα και να παύσουν την άντληση σε ορισμένες γεωτρήσεις, κινδυνεύοντας ουσιαστικά να τις αχρηστεύσουν.

Το στοίχημα, δηλαδή, δεν είναι πώς θα βγάλουν κέρδος, αλλά ποια επιλογή θα έχει το μικρότερο δυνατό κόστος ώστε να επιβιώσουν. Οι εκτιμήσεις, πάντως, για τη μείωση της παραγωγής που θα χρειαστεί όταν η πανδημία του κορωνοϊού μπει σε ύφεση, αλλάζουν καθημερινά –προς τα πάνω φυσικά– φτάνοντας σε αρκετά εκατομμύρια βαρέλια.

Έκκληση ΗΠΑ προς Ριάντ και Μόσχα

Μικρή ανάκαμψη της τιμής σε λίγο πάνω από τα 22 δολάρια για το αργό και λίγο πάνω από τα 27 για το Μπρεντ επέφερε η συμφωνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν για την έναρξη συνομιλιών, με στόχο να σταθεροποιηθεί η διεθνής αγορά ενέργειας. Η αμερικανική κυβέρνηση ελπίζει να “πείσει” τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία να έρθουν σε συμφωνία για μείωση της παραγωγής, σύντομα, καθώς η σύγκρουση των δύο χωρών για τα παγκόσμια μερίδια αγοράς συνεχίζεται αμείωτη, πιέζοντας τις άλλες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες.

Ήταν χαρακτηριστική η έκφραση που χρησιμοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος, σε συνέντευξή του στο Fox News, λέγοντας ότι τόσο οι Σαουδάραβες όσο και οι Ρώσοι «έχουν τρελαθεί» σε μια αντίστροφη κούρσα τιμών. Ενδεικτικά, η παραγωγή από το Ριάντ έφτασε τα 12 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, ποσότητα ρεκόρ, σύμφωνα με την αγορά. Η Ρωσία, από την πλευρά της, φέρεται να κρατά σταθερή την παραγωγή και παρασκηνιακά πιέζει την Ουάσιγκτον για άρση των κυρώσεων που αφορούν τον αγωγό Nord Stream 2 αλλά και την επέκταση της Rosneft στη Βενεζουέλα, η οποία για τους Αμερικανούς αποτελεί απευθείας στήριξη στον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο.

Πετρελαϊκό κραχ για τους παραγωγούς σχιστολιθικού

Η κατάσταση σήμερα φαίνεται να ευνοεί τους παραγωγούς που έχουν εύκολη πρόσβαση σε λιμάνια, στοιχείο που επηρεάζει το τελικό τους κόστος. Κολοσσοί όπως η Exxon και η Chevron έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα να “αντέξουν” τη μείωση του τζίρου, γεγονός που επιβεβαιώνει τις ζοφερές προβλέψεις του Φεβρουαρίου για τους μεσαίους και μικρούς παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ.

Οι τελευταίοι είναι αναγκασμένοι να αντλούν συνεχώς από πολλαπλές, κοστοβόρες γεωτρήσεις, χωρίς εύκολη δυνατότητα εξαγωγής, και ήδη ακυρώνουν συμβάσεις. Οι τρέχουσες τιμές είναι σαφώς απαγορευτικές για αυτούς, καθώς βρίσκονται πολύ κάτω από το όριο των 35 δολαρίων που απαιτείται για να αποκομίσουν στοιχειώδες κέρδος. Να σημειωθεί ότι η κατάρρευση της τιμής προκαλεί και σημαντικές απώλειες εσόδων στους αντίστοιχους φόρους που επιβάλλονται ανά πολιτεία.

Για παράδειγμα, στο Τέξας, το οποίο παράγει το 40% του συνόλου σε αργό των ΗΠΑ, τα έσοδα από το τέλος στο παραγόμενο πετρέλαιο και αέριο υπολογίζονταν σε 5,5 δισ. δολάρια, με βάση μια τιμή 58 δολαρίων. Εξάλλου, δύο στους πέντε παραγωγούς της πολιτείας, σύμφωνα με έρευνα της Τράπεζας του Ντάλας, προέβλεπαν ότι θα χρεοκοπούσαν σε δύο χρόνια αν η τιμή ανά βαρέλι έμενε στα 40 δολάρια, όπου ήταν πριν λίγο καιρό. Με τα σημερινά δεδομένα, εν μία νυκτί αποφασίζουν ακύρωση προγραμματισμένων επενδύσεων, μείωση ωρών εργασίας για το προσωπικό και απολύσεις.

Ήδη, στη Βόρεια Ντακότα η Whiting Petroleum, η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής της πολιτείας, κήρυξε πτώχευση την 1η Απριλίου. Δεν είναι τυχαίο ότι εταιρείες όπως η Pioneer ζητούν την παρέμβαση της πολιτείας (!) για επίσημη ποσόστωση της παραγωγής, προκειμένου να αυξηθούν οι τιμές, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει από τη δεκαετία του ‘70, την ώρα που οι διαχειριστές αγωγών ζητούν “απεγνωσμένα” από τους παραγωγούς να μειώσουν την τροφοδοσία. Αλλά και στον Καναδά, οι παραγωγοί χρειάζονται τιμές περίπου 25 δολάρια, αντιμετωπίζοντας και αυτοί πρόβλημα εσόδων, με αποτέλεσμα να ανακοινώνουν ήδη μείωση της παραγωγής για το 2020. Σύμφωνα με το Oilprice, από τις 98 πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου και αερίου του Καναδά, οι 44 έκλεισαν σε μία εβδομάδα.