Γιατί δεν είναι λύση για την ακρίβεια η μείωση του ΦΠΑ

Η ακρίβεια “τέχνες κατεργάζεται” και δεν είναι μόνο η ακρίβεια, είναι και κόμματα που κατεργάζονται “τέχνες” για κάνα ψηφαλάκι γιατί και για αυτά έχει πέσει στην ακρίβεια και μάλιστα διαρκή στα ποσοστά τους και ψάχνουν να βρουν τρόπους να τα βελτιώσουν.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα ανακάλυψε τη μείωση του ΦΠΑ ως ένα μέσο για την μείωση της ακρίβειας και, δια του προέδρου του κ. Τσίπρα, δεν αφήνει ευκαιρία που να μην το επικαλεστεί. Μόνο που όταν ήταν πρωθυπουργός η απάντησή του στο αίτημα των πολιτών και κάποιων επιχειρήσεων (όχι όλες γιατί υπάρχουν και αυτές που κάνουν χρυσές δουλειές με τους υψηλούς συντελεστές ΦΠΑ που τον εισπράττουν και δεν τον αποδίδουν) έλεγε και σωστά, πως στις κρίσεις η μείωση του ΦΠΑ δεν θα μειώσει την ακρίβεια.

Όπως είχα αναφέρει το 2015 αλλά και σε πρόσφατο άρθρο μου, όχι μόνον δεν θα μειωθεί η ακρίβεια (αυτή η ακρίβεια δημιουργήθηκε λόγω της μείωσης των μισθών και των συντάξεων) αλλά σίγουρα θα μειωθούν τα κρατικά έσοδα και συγχρόνως θα αυξηθούν και τα έσοδα των φοροφυγάδων. Για την ιστορία ο ΦΠΑ, που σχετίζεται με τους έμμεσους φόρους, καθιερώθηκε από την ΕΕ και κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1985 άρχισε η εφαρμογή του, ύστερα από αφόρητες πιέσεις της Κομισιόν, και στην Ελλάδα.

Είναι ένα δημιούργημα πολιτικών, οι οποίοι θέλοντας να αυξήσουν τα έσοδα από φόρους σε περιόδους πενιχρής ανάπτυξης, επινόησαν αυτό το θεσμό, εν γνώσει τους ότι η χρήση αυτού του μέτρου θα παράξει οικονομικό έγκλημα, μαύρο χρήμα για διακίνηση και ναρκωτικών μεταξύ άλλων, επιπλέον προβλήματα στις προσπάθειες εξυγίανσης της αγοράς, αύξηση του κόστους των δημόσιων υπηρεσιών ελέγχου και δίωξης των αυξημένων σε αριθμό εγκλήματα. Το έγκλημα μη απόδοσης του ΦΠΑ, στην ΕΕ καθρεπτίζεται με το ετήσιο ποσό 150 δισ. ευρώ, περίπου. Στην Ελλάδα το ποσό αυτό ανέρχεται σε 6 δισ. ευρώ συν τα άλλα κόστη στο δημόσιο που αναφέρονται παραπάνω.

Οι σοβαρές παρενέργειες του ΦΠΑ

Τώρα πληροφορούμαστε ότι η ΑΑΔΑΕ, κάνοντας χρήση της τεχνολογίας, θα προχωρήσει σε νέες μεθόδους για την πάταξη αυτού του εγκλήματος και καλά κάνει -όσο λιγότερο το ποσό που φοροδιαφεύγει τόσο καλύτερα για το κοινωνικό σύνολο- αλλά μην πάρει μαζί της και μεγάλο καλάθι για τη συγκομιδή, γιατί θα απογοητευθεί.

Ο ΦΠΑ στήθηκε για να προστατεύει τους πολιτικούς από το λεγόμενο πολιτικό κόστος που θα είχανε με την αύξηση των άμεσων φόρων. Με τον ΦΠΑ αγοράζεις κάτι και πληρώνεις φόρο. Δεν αγοράζεις δεν πληρώνεις φόρο. Περιορίζοντας, όμως, τις αγορές σου περιορίζεις και την ανάπτυξη, αφού έτσι συρρικνώνεται η ζήτηση. Κάτι παρόμοιο παρατηρείται και στη χρήση των ρομπότ στην παραγωγή προϊόντων, δια της οποίας οδηγούμαστε σε ανεργίες, αντί της μείωσης των ωρών εργασίας και συνεπώς σε μείωση του παραγόμενου εισοδήματος που οδηγεί στη συρρίκνωση της παραγωγής ή ανάπτυξης μέσω των οποίων οδηγούμαστε σε οικονομικές κρίσεις και σε άνοιγμα της πύλης των πολέμων κάθε μορφής.

Κάπως έτσι άρχισε και η ιδέα της παγκοσμιοποίησης. Η παγκοσμιοποίηση ήταν και αυτό ένα κόλπο των πολυεθνικών για να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους, παραγόμενων όχι με ρομπότ αλλά με φθηνή εργασία στις φτωχές χώρες και πωλώντας τα προϊόντα αυτά στις πλούσιες χώρες, όπου όμως οδηγούσαν σε αύξηση της ανεργίας και σε χρεοκοπίες εταιριών που λειτουργούσαν τοπικά, παράγοντας τα ίδια προϊόντα με ακριβότερη εργασία. Στις φτωχές χώρες παρήχθη εισόδημα, κάτι που ο ΟΗΕ επιδίωκε, όμως, συγχρόνως αυτό αντανακλάτο ως αφαίρεση εισοδήματος, δηλαδή ως ανεργία, στις αναπτυγμένες χώρες. Έτσι δημιουργήθηκαν μεγάλοι θύλακες ανεργίας, που οδήγησαν στην αναβίωση του τραμπισμού, της ακροδεξιάς, του φασισμού και σε πολέμους.

Στροφή στην άμεση φορολογία

Επανερχόμενοι στον ΦΠΑ, όσο η ακρίβεια θα είναι υπαρκτή, είτε γιατί ο πληθωρισμός είναι υψηλός, είτε γιατί μειώνονται τα εισοδήματα, οι αγοραστές με ρευστό θα αυξάνονται, μηδενίζοντας έτσι οι αγοραστές τον ΦΠΑ με αποτέλεσμα τα κρατικά έσοδα να μειώνονται. Ο μόνος τρόπος που υπάρχει να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της φοροδιαφυγής που παράγεται από τον ΦΠΑ είναι η σημαντική μείωση του ΦΠΑ και, συγχρόνως, η αύξηση των άμεσων φόρων για να κρατηθούν τα έσοδα του κράτους σε κάποια ισορροπία.

Σήμερα, γνωρίζουμε τι καταναλώνουν τα διάφορα επίπεδα εισοδημάτων και με βάση αυτό το στοιχείο μπορεί κανείς να υπολογίσει το ποσοστό των άμεσων φόρων που θα εισπράττονται την ίδια στιγμή που παράγεται και το εισόδημα. Λόγω του μηδενισμού (σχεδόν) της φοροδιαφυγής που προκύπτει από τον ΦΠΑ, θα προκύψει και αντικειμενική μείωση του ποσοστού του συντελεστή των άμεσων φόρων, αυξάνοντας έτσι και την αγοραστική ικανότητα των πολιτών (με στοιχεία του 2015 την είχα τότε υπολογίσει να φτάνει κατά 5 και πλέον ποσοστιαίες μονάδες).

Με τον τρόπο αυτό μηδενίζεται και το μαύρο χρήμα που σήμερα διακινείται και για προώθηση των ναρκωτικών καθώς και η αύξηση των δημοσίων δαπανών που προέκυψε ως αποτέλεσμα αύξησης των κρατικών υποδομών, σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό, για την πάταξη φοροδιαφυγής και του οικονομικού εγκλήματος. Ο προτεινόμενος τρόπος θα δώσει και την ευκαιρία, στην εκάστοτε κυβέρνηση, εφαρμογής κοινωνικών πολιτικών για ουσιαστική ενίσχυση των αδύναμων.