Γιατί κανείς δεν θέλει lockdown – Πάμε για ανοσία αγέλης;

Η παγκόσμια οικονομική ηγεσία, εμμέσως πλην σαφώς, φαίνεται ότι εγκατέλειψε προς το παρόν τη λογική της προστασίας της δημόσιας υγείας και αφήνει τις κοινωνίες στο έλεος της ανοσίας της αγέλης. Η θεωρία της συνομωσίας θα πει πως έτσι θα ελαφρυνθούν τα συνταξιοδοτικά ταμεία και όποτε βγει, αν βγει, το εμβόλιο … θα μοσχοπουλήσει. Από την άλλη, πώς να ερμηνεύσει κανείς τις παρακάτω εξελίξεις;

Πρώτον, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κάλεσε τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη να αντιμετωπίσουν την “αυξανόμενη κόπωση” των πολιτών (60%) απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού και τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλονται για την ανάσχεση της εξάπλωσής της.

Δεύτερον, μία μέρα νωρίτερα ο ΠΟΕ ανακοίνωσε ότι περίπου 1 στους 10 ανθρώπους ίσως έχει προσβληθεί από τον νέο κορονοϊό, αφήνοντας τη μεγάλη πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού ευάλωτη στην COVID-19. Η Μέρκελ είχε πει πως θα νοσήσει το 40%. Φαίνεται πάντως ότι οι συμπτωματικοί από 20 έως 40 ετών είναι οι κύριοι μεταδότες, δηλαδή οι παραγωγικές ηλικίες.

Τρίτον, η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο μετά από τρεις μέρες νοσηλείας, η οποία συνοδεύτηκε από την επιδεικτική αφαίρεση της μάσκας και τη δήλωσή του πως αισθάνεται «πολύ καλά» δεν μπορεί παρά να επηρεάσει τους οπαδούς του. Ειδικά το tweet του μέσα από το νοσοκομείο, όπου έγραψε «Μην φοβάστε τον κορονοϊό. Μην τον αφήσετε να κυριεύσει τις ζωές σας. Έχουμε αναπτύξει σπουδαίες θεραπείες και γνώσεις. Νιώθω καλύτερα απ’ ότι 20 χρόνια πριν», μπορεί να παρασύρει πολλούς οπαδούς του στη λογική της ανοσίας της αγέλης, γεγονός που αν επαληθευτεί μπορεί να οδηγήσει σε μακελειό των ψηφοφόρων του.

Παρενθετικά, ο Τραμπ μοιάζει να έχει αναρρώσει πλήρως, γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά, ειδικά όταν λέει ότι έχει πλέον ανοσία και ότι ο Μπάιντεν είναι ευάλωτος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο πρόεδρος Τραμπ προσπέρασε με άνεση μέσω της σύντομης “εμπλοκής” του με τον COVID-19 το πολιτικό πρόβλημα της μυθώδους φοροαποφυγής που άσκησε επί δεκαετίες. Αλήθεια, η Μελάνια πως πάει με τον ιό;

Τι φοβούνται στο lockdown τα συστήματα 

Τέταρτον, διαφαίνεται πως και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσχωρεί στο laissez faire του κορονοϊού, μετά τη δήλωση ρεαλισμού σύμφωνα με την οποία «δεν μπορούμε πια να πάμε σε ένα καθολικό lockdown». Πρόκειται για φυσική κατάληξη της μεταβίβασης στους πολίτες της ευθύνης της εξάπλωσης του ιού. Είναι μάλλον ευρωενωσιακή τάση… που αντιμετωπίζει το δεύτερο κύμα του ιού με απαγορευτικά μέτρα και τοπικά lockdown, καθώς αφήνεται να εννοηθεί πως καμία χώρα δεν αντέχει γενικό κατέβασμα των ρολών.

Είναι προφανές ότι η αντοχή της οικονομίας κάθε χώρας σε ένα δεύτερο lockdown είναι διαφορετική. Όμως το ενδεχόμενο να παραταθεί και να βαθύνει η ύφεση, δεν αφήνει καμία κυβέρνηση αδιάφορη, ούτε καν το Βερολίνο. Η συστημική λύση που εφαρμόζεται είναι να δανειστούν οι κυβερνήσεις από τις κεντρικές τράπεζες και τις αγορές και να ρίξουν τα λεφτά στις επιχειρήσεις κι όποιος επιβιώσει από τον ιό.

Η Amazon, κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα του παγκόσμιου εμπορίου, ανακοίνωσε πως 20.000 υπάλληλοί της είναι θετικοί στον ιό. Πολύ γενναίο εκ μέρους της. Να δούμε όμως με τι θα τους αντικαταστήσει, με άλλους ανθρώπους ή ρομπότ; Είναι κοινώς αποδεκτό από διεθνείς αναλυτές πως ο κορονοϊός διευκολύνει την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και την κατάργηση εκατομμυρίων θέσεων εργασίας μέσω των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης και των αλγοριθμικών ρομπότ. Επίσης, η εργασία στο σπίτι δεν κατεβάζει τα κόστη για τους γραφειακούς χώρους, αλλά υλοποιεί την φυσική απομόνωση των εργαζόμενων, με εύλογες τις συνδικαλιστικές και πολιτικές συνέπειες.

Από την άλλη, αν και οι διοικητικές ελίτ δεν έχουν μείνει απρόσβλητες από τον ιό, όμως ανταποκρίνονται πολύ καλά στα κοκτέιλ φαρμάκων που τους χορηγούνται. Οι πλούσιοι έχουν αποτραβηχτεί στις ρεζέρβες τους και τρώνε τα βιολογικά της ιδιοπαραγωγής τους και στα χρηματιστήρια γίνονται πάρτι.

Παρ΄ όλα αυτά, κυβερνήσεις, διεθνή συστήματα εξουσίας και τράπεζες είναι σε κατάσταση έντονης ανησυχίας. Εκείνο που φοβούνται δεν είναι ο περεταίρω δανεισμός. Σύμφωνα με τη Federal Reserve o ρυθμός αύξησης του ομοσπονδιακού χρέους των ΗΠΑ εκτινάχθηκε κατά 58,9% το β’ τρίμηνο του 2020. Κανένα πρόβλημα. Το χρέος δεν είναι για να το εξοφλείς, είναι εμπόρευμα προς εκμετάλλευση.

Εκείνο που φοβούνται κυβερνήσεις, διεθνή συστήματα εξουσίας και τράπεζες, είναι μήπως χρειαστεί να γίνουν haircut στα δάνεια με την ψιλή και να πετάξουν helicopter money με τα τσουβάλια. Κι αυτό γιατί αυτά θα επιφέρουν δομικές αλλαγές με άγνωστα αποτελέσματα και αστάθμητες επιπτώσεις στους κομβικούς μηχανισμούς του συστήματος, όπως στις αγορές και στην παραγωγή.