Η τεχνολογική καινοτομία στο πλευρό του επιχειρείν

Είναι η «τριβή» μεταξύ των δύο αυτών πυλώνων της ανάπτυξης (κοινωνικής, πολιτικής, οικονομικής, πολιτισμικής και τεχνολογικής) εκείνη η οποία προκαλεί τις «σπίθες» της νέας γνώσης συνεπεία της οποίας αλλάζουν τα εκάστοτε γνωστά. Με άλλα λόγια, οι νέες επινοήσεις ή ανακαλύψεις ακυρώνουν ή απαρχαιώνουν προϊόντα, υπηρεσίες και διαδικασίες επιβάλλοντας τη συνεχή αναθεώρηση αυτού που ξέραμε και κάναμε προκειμένου να διατηρηθούμε σε ισορροπία με το υπόλοιπο οικοσύστημα.

Αυτή η αέναη μετάλλαξη καθιστά περισσότερο από αναγκαία την καινοτομία επιβάλλοντας και τον ρυθμό ανανέωσής της μέσω της ικανής να της δώσει «σάρκα και οστά» επιχειρηματικής δράσης υπό την προϋπόθεση της εγκαθίδρυσης ευνοϊκών συνθηκών για τούτο. Δράσης η οποία στη δημιουργικότερή της έκφραση έπεται μιας ακολουθίας βημάτων επιβεβαίωσης των ευκαιριών και των κενών που δημιουργεί το καινούριο, του σχεδιασμού και της δόμησης του απαραίτητου μηχανισμού αξιοποίησής τους προτείνοντας πιο «φρέσκιες» ή εντελώς πρωτότυπες λύσεις σε «μπαγιάτικα» προβλήματα, ή και δημιουργώντας νέες ανάγκες απότοκες των επιστημονικών/τεχνολογικών βελτιώσεων, δηλαδή, όλων αυτών που ορίζουν την επιχειρηματικότητα.

Παρότι δε, η επιχειρηματική δράση θεωρείται από πολλούς σύμφυτη του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και οργάνωσης της κοινωνίας, η πρακτική διαδικασία της επιχειρηματικότητας μέσω της οποίας επιδιώκεται η βελτίωση επίλυσης προβλημάτων με διασφάλιση της καλύτερης δυνατής αξιοποίησης πόρων αναντικατάστατων για το κλειστό γήινο οικοσύστημα, αφορά κάθε κοινωνικό και πολιτικό σύστημα. Δεν αποτελεί άλλο ένα ιδεολόγημα αλλά μια αλγοριθμική προσέγγιση δημιουργίας αξίας μεγαλύτερης της ζημίας την οποία προκαλεί η παρορμητική ή κεντρικά σχεδιασμένη παραγωγική δομή που εστιάζει στην παντί τρόπω απόκτηση πλούτου ή στην πρόκληση εντυπώσεων, περισσότερο, παρά λύσεων στα προβλήματα της αγοράς και της κοινωνίας γενικότερα.

Η τεχνολογική καινοτομία στην ΕΕ

Για παράδειγμα, ο κεντρικός σχεδιασμός της ΕΕ στον αγροδιατροφικό τομέα μέσω της ΚΑΠ οδήγησε σε κρίση τους αγροκτηνοτρόφους οι οποίοι γνωρίζοντας ότι η ζήτηση ρυθμίζει την προφορά θα μπορούσαν να τροφοδοτούν την αγορά με περισσότερα, ποιοτικότερα και ασφαλέστερα προϊόντα από τα εισαγόμενα πρώην αποικιών, ίσως και να καινοτομήσουν αξιοποιώντας τα… αέρια των αγελάδων και των πολιτικών της εμφιαλώνοντάς τες σε οικονομική και χρηστική συσκευασία μειώνοντας τους αέριους ρύπους και αυξάνοντας τα ενεργειακά μας αποθέματα!

Τόσο ως προς τη δυνατότητα απρόσκοπτης εκδίπλωσής της όσο και το είδος της επιχειρηματικής δράσης στην οποία θα καταλήξει, η επιχειρηματικότητα διαφοροποιείται δραματικά ανάλογα με το πόσο ανοιχτή είναι μια κοινωνία και το σύστημα οργάνωσής της, δηλαδή από τις ιδεοληψίες και το βαθμό αποκέντρωσης του παραγωγικού της μοντέλου. Όπως, επίσης, και της βούλησης των μελών της να αναλάβουν πρωτοβουλίες προσφοράς καλύτερων και οικονομικότερων προτάσεων αξίας στο πλαίσιο μιας «ανάπτυξης της οποίας θεμελιώδης προϋπόθεση είναι η ελευθερία», όπως το έθεσε ο E. Fromm.

Σε καθεστώτα τα οποία ελέγχουν τη λεγόμενη ιδιωτική πρωτοβουλία σαν τα ολοκληρωτικά ή απολυταρχικά και τα ολιγαρχικά, διαμορφώνεται ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας εντός του οποίου ευδοκιμούν μονοπώλια και ολιγοπώλια τα οποία υπό το φόβο ανατροπής του status quo δεν αφήνουν οξυγόνο για την ανάπτυξη ποικιλίας οργανισμών αναγκαίων στη δημιουργία επιχειρηματικού οικοσυστήματος που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα οικονομίας και κοινωνίας.

Η επιχειρηματικότητα στην Κίνα

Φαεινή εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση της κομμουνιστικής Κίνας η οποία, παρότι αναμενόταν πως θα ακολουθήσει την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης με τα γνωστά «πενταετή προγράμματα ανάπτυξης», ενθαρρύνοντας τις ξένες άμεσες επενδύσεις στο έδαφός της «αναγνώρισε την επιχειρηματικότητα ως μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης». Η ηγεσία της γνωρίζοντας πως τακτική χωρίς στρατηγική συντομεύει το δρόμο προς την αποτυχία, «νέρωσε το κρασί της» διατηρώντας μια ανεκτικότερη στην ιδιοκτησία διακυβέρνηση ελέγχοντας συγχρόνως την ισχύ εκείνων που αποκτώντας μεγάλη οικονομική επιφάνεια νομίζουν ότι μπορούν να αλλάξουν το σύστημα εκ βάθρων περνώντας σε μια δυτικότροπη διαχείριση οικονομίας και κοινωνίας.

Υιοθετώντας πολιτικές ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας (το επιχειρηματικό περιβάλλον της Κίνας κατατάχθηκε στην τέταρτη θέση σε 51 οικονομίες το 2019 και α στη 10η από τις 49 το 2023 λόγω της πανδημίας του COVID-19) της οποίας τα θεαματικά αποτελέσματα επισφραγίζονται από τη startup που δημιούργησε τον DeepSeek, έφθασε να «κοιτά» κατάματα τη δημοκρατική Δύση της οποίας ο νεοφιλελευθερισμός προκάλεσε περισσότερη φτώχεια και ανισότητα, επιφυλάσσοντάς τη ακόμα περισσότερες εκπλήξεις στον επιστημονικό και τεχνολογικό τομέα διεκδικώντας με αξιώσεις έναν παγκόσμιο ρόλο.

Η δυναμική συσχέτιση των επιστημονικών/τεχνολογικών βελτιώσεων διασφαλίζει το αναγκαίο «καύσιμο υψηλής ενεργειακής απόδοσης»-την καινοτομία- για την προώθηση της επιχειρηματικής μηχανής η αλόγιστη λειτουργία της οποίας, δυστυχώς, αναλώνει αναντικατάστατους πόρους καταλείποντας «ρύπους» και απόβλητα με ρυθμούς αδύνατο να αφομοιώσει η Φύση.

Ως εκ τούτου, αδήριτη προκύπτει η ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου μέσω μιας επιχειρηματικότητας η οποία δεν θα περιορίζεται μόνο στη δημιουργία καινοφανών ιδεών ή στον εντοπισμό νέων ευκαιριών και κενών της αγοράς, αλλά θα οδηγεί στον πλέον κατάλληλο μηχανισμό σύνθεσης προτάσεων αξίας χωρίς να παραβλέπει την πιθανή απαξίωση παραμέτρων σημαντικότερων για την υπόθεση της Ζωής.

Μέσω της ατομικής επιχειρηματικότητας αλλά και εκείνης η οποία αναδύεται μέσα σε επιχειρήσεις ή οργανισμούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα που παρέχουν στους ανθρώπους τους κίνητρα και πόρους με ανοχή στο λάθος, είναι δυνατόν να προκύψει μια φιλικότερη επιχειρηματική δράση στο πλαίσιο ενός πρόσφορου θεσμικού πλαισίου όπου προβλέπεται η λήψη μέτρων μείωσης, τουλάχιστον, των παρενεργειών της προς το Φυσικό περιβάλλον και, συνεπώς, στον άνθρωπο.

Μέτρα των οποίων η αποδοτικότητα βελτιώνεται ακόμη πιο πολύ με τη συστηματική και ιδεολογικά αποφορτισμένη εκπαίδευση ώστε από «μηχανισμός αναπαραγωγής του καπιταλισμού», απωθητικός για τους κρατικιστές, η επιχειρηματικότητα να γίνει αυτό που είναι: μέσο αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης των κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων και μείωσης των αντιοικονομιών.