Κάτι σάπιο συμβαίνει στο βασίλειο των τραπεζικών προμηθειών

8Τα τελευταία χρόνια όταν σε καλούν από τα ενοχλητικά call centers των funds, μάλλον δεν είναι για καλό να συμφωνήσεις οτιδήποτε τηλεφωνικά. Καλύτερα να πας στην τράπεζα. Στη δική μου περίπτωση η επιλογή της αυτοπρόσωπης παρουσίας με διέψευσε. Η συζήτηση ήταν για την επαναδιαπραγμάτευση ενός καταναλωτικού δανείου (οφειλές από κάρτες 20 ετών. Πληρώνω-πληρώνω και μόνο οι τόκοι φεύγουν).

Μην φανταστείτε πως με το lock down με κατέλαβε κι εμένα καταναλωτικό σύνδρομο. Όχι! Δεν με έπιασε μανία στα 50 μου να αρχίσω να αγοράζω κάθε είδους καλούδια. Άλλωστε και να ήθελα, με την αγορά ακόμη και σε click in mode και να θέλεις δεν μπορείς να ψωνίσεις. Ειδικά αν φοράς φούτερ 4ΧΧΧΧL και 47,5 νούμερο παπούτσια… Είναι κομματάκι δύσκολο να το δοκιμάζεις με click in στην Ερμού και να μην γίνει viral το σχετικό video: «η δίμετρη αρκούδα κατέβηκε στα μαγαζιά».

Ξεκινήσαμε το κείμενο με τον DNAϊκό αυτοσαρκασμό, συνεχίζουμε με συγχαρητήρια για το ευγενέστατο προσωπικό του υποκαταστήματος της Τράπεζας Πειραιώς στη Νέα Μάκρη και κλείνουμε με τη συνήθη καταγγελτική ενότητα. Οι τράπεζες έχουν “ρουφήξει” την τελευταία 10ετία πακτωλούς χρημάτων εκτός από εμάς άμεσα και έμμεσα από το Δημόσιο. Ο κ. Βαρουφάκης ανέφερε στη Βουλή 41 δισ. ευρώπουλα και δεν διαψεύστηκε από κανέναν “άριστο” αρμόδιο.

Όταν λέμε “Δημόσιο” εννοούμε όλους εμάς τους πολίτες-μικροκαταθέτες, που στηρίζουμε τη διαβόητη μνημονιακή δεκαετία. Τί πήραμε ως αντάλλαγμα; Θα σας έλεγα… Τυπικά το 60%  του μετοχικού κεφαλαίου, που το “κατέχουμε”(;) μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και σε “αντάλλαγμα” ασκούμε έλεγχο(;) με μόνο μία ψήφο στο Δ.Σ. της συστημικής τράπεζας!

Τραπεζίτες όχι για δάνεια!

Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες –όχι τυχαία βέβαια– βουλιάζουν ακόμη περισσότερο… Τί σημαίνουν αυτά τα “στρογγυλά” που ακούγαμε επί δύο εβδομάδες από τον Alex Patelis και τα αργυρώνητα παπαγαλάκια της κυβέρνησης;

• α) Ότι οι τραπεζίτες (όχι οι τραπεζικοί, αυτοί είναι απλοί υπάλληλοι και υποψήφιοι άνεργοι, όπως εμείς) έχουν εμποτιστεί με την αντιαναπτυξιακή νοοτροπία του “δεν γίνεται”, και απορρίπτουν τις περισσότερες επιχειρηματικές διεξόδους και λύσεις για projects που τους προτείνονται.
• β) Οι decision makers δεν παίρνουν αποφάσεις. Προτιμούν να σε εξετάζουν ως υπό εξάλειψη είδος μέσα από το κοινωνικά αποστειρωμένο περιβάλλον τους, να μη δρουν, επιλέγοντας ένα risk-free μοντέλο μη αποφάσεων. Όμως, έτσι το μόνο που “καταφέρνουν” είναι να αυγατίζουν τα bonus τους, που αυξάνονται προκλητικά, ενώ το μέσο εισόδημα του Έλληνα έχει μειωθεί κατά 25%.
• γ) Δεν λειτουργούν δηλαδή ως τραπεζίτες. Δεν δίνουν δάνεια, δεν ρίχνουν ρευστό στην αγορά, όχι γιατί δεν έχουν, αλλά γιατί δε θέλουν.

Και όλα αυτά, παρά το γεγονός, ότι τους “προίκισε” το Σύστημα με μια σειρά από χρυσοφόρα “δωράκια”, επώνυμα “τραπεζικά διαμαντάκια”. Και τί κάνει για όλα αυτά ο κ. Στουρνάρας της Τράπεζας της Ελλάδας; Φωνάζει για τη δημιουργία μιας νέας Bad Bank (ορθά), αλλά δεν μας ξεκαθαρίζει ποιοι θα πληρώσουν το νέο άχθος. Τα κακά παιδιά των επιθετικών “κορακιών”, όπως η Intrum, που την ακούτε να σας καλεί κάθε τρεις και λίγο γιατί “καθυστερήσατε τη δόση των 26,50 € για δύο μέρες” ή όλοι εμείς;

Προσπαθούν να μας πείσουν (όπως και με τον covid) ότι η ευθύνη είναι όλη δική μας: εμείς, οι “άφρονες”, πήραμε δάνεια που δεν αντέχαμε, εμείς οι “σπάταλοι” αναλάβαμε δόσεις που δεν είχαμε να εξοφλήσουμε, εμείς οι “μπαταχτσήδες” δικαίως κατ’ αυτούς τους Βαραβάδες θα χάσουμε τώρα, ακόμη και την πρώτη κατοικία μας. Εν μέσω επικοινωνιακής συσκότισης επισπεύδουν την εφαρμογή του Νέου Πτωχευτικού για να εξυπηρετήσουν τα “κοράκια”.

Όμως, την ίδια στιγμή που μας επιρρίπτουν τις ευθύνες για την κακοδιαχείριση του νοικοκυριού ή της 3μελούς οικογενειακής μας επιχείρησης, αυτοί ακόμη αρνούνται να δημοσιοποιήσουν την περιβόητη έκθεση της Black Rock για την “ποιότητα” του χαρτοφυλακίου των τραπεζών. Ένα “πορτοφόλι” που περιέχει αναρίθμητα ακίνητα και υγιή δάνεια. Εμείς, ο λαός, “απλώς” πληρώσαμε 6 φορές πάνω από την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία των μετοχών της τράπεζας.

Υπέρμετρες προμήθειες

Κι αν αυτά είναι για λίγους, για τους αναλυτές των μπουκωμένων ροζ φύλλων του οικονομικού τύπου, ας έρθουμε στα “ψιλά γράμματα”, που μπορεί να καταλάβει η καθεμιά και ο καθένας μας. Ιδού μια απλούστατη τραπεζική υπηρεσία, που ισοδυναμεί με νομότυπη “ληστεία”: Θέλησα σήμερα να κάνω κατάθεση, να “γεμίσω” μια Prepaid Card (προπληρωμένη κάρτα).

Τρία πρακτικά εμπόδια: α) δεν γίνεται σε ΑΤΜ από τα εξωτερικά της τράπεζας, β) πρέπει να περιμένεις στην ουρά για να εισέλθεις στο κατάστημα και γ) να πας στο ειδικό ΑΤΜ και όχι στο ταμείο. Το αστείο είναι ότι το μηχάνημα ονομάζεται Easy Pay (εύκολη πληρωμή). Αφού ξεπερνιούνται τα μηχανικά εμπόδια έρχεται ο λογαριασμός. Ποιος λογαριασμός, θα απορήσετε εύλογα αφού έκανα κατάθεση. Και όμως; Υπάρχει προμήθεια! Λογικό θα πείτε. Κάπως πρέπει να ζήσουν και αυτοί.

Το θέμα δεν είναι η κοστολόγηση της υπηρεσίας. Είναι το ύψος της. Για μια δουλειά που γίνεται σε 3 λεπτά από ένα ΑΤΜ 1%, δηλαδή 4,5€ για 450€  κατάθεση! «Δηλαδή για κάθε κατάθεση στο ταμείο πόσο θα έπρεπε να πληρώνουμε;» ρώτησα απορημένος τον υποδιευθυντή. Κούνησε το κεφάλι του και απέφυγε να απαντήσει, παρά μόνο με ένα γενικόλογο και ένοχο: «Αυτό είναι το μέλλον κύριε». Δεν είμαι λουδίτης. Δεν έχω τίποτα με την τεχνολογική εξέλιξη. Αλλά το έμπειρο και στην πλειονότητά του καταρτισμένο προσωπικό που οδηγείται αθρόα σε εθελούσιες, πού θα απασχοληθεί; Το λειτουργικό κόστος αυξάνεται ή μειώνεται; Ή μήπως αυξάνεται για τους πελάτες και μειώνεται για τους τραπεζίτες;

Αρνητικοί πρωταθλητές

Το ενδιαφέρον και συνάμα εξοργιστικό είναι ότι ενώ σε άλλες συναλλαγές η προμήθεια είναι fixed (π.χ. για μεταφορά χρημάτων από τη μία συστημική τράπεζα σε άλλη), εδώ είναι ποσοστιαία! Σημειωτέον ότι prepaid cards χρησιμοποιούν κυρίως οι νέοι, οι άνεργοι και οι μη έχοντες εύκολη πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. Και βέβαια οι τουρίστες, που υποχρεώνονται να στήνονται σε ουρές και να πληρώνουν ληστρικές προμήθειες, οι οποίες στις χώρες τους είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Δηλαδή, όλοι οι μη προνομιούχοι. Αυτοί που θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται με ευνοϊκότερους όρους. Παράνοια; Σίγουρα!

Έτσι, πολύ εύκολα, με αφανή τρόπο και αδιαμαρτύρητα, το 1/5 των συνολικών εσόδων των τραπεζών προέρχεται από προμήθειες. Είμαστε οι αρνητικοί πρωταθλητές στην ακρίβεια και των τραπεζικών συναλλαγών, όταν για τη μεταφορά ποσού 100€ με τη μορφή εμβάσματος η χρέωση φθάνει μέχρι και τα 12€. Η αντίστοιχη επιβάρυνση για άλλες χώρες είναι μηδενική (Ολλανδία), ή φθάνει ως τα 3,5 € (Ιταλία)!

Ακόμη και η υπερσυστημική “Καθημερινή” σχολιάζει το καθεστώς αυτό ως υπερβολικό. Οι υπερχρεώσεις φθάνουν να διογκώνουν τις προμήθειες στο ποσό-μαμούθ των 1,5 δισ € (2019) για τις τέσσερις συστημικές. Υπάρχει ελπίδα; Οι θερμόαιμοι θα προτείνουν μποϊκοτάζ. Οι θεσμικοί έλεγχο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Κάποιοι άλλοι θα προτείνουν την είσοδο και άλλων τραπεζών. Τέλος, κάποιοι θα προτείνουν πολιτική λύση, να βρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη το πολιτικό θάρρος να βάλει τάξη στο τραπεζικό σύστημα, που το επιδοτούμε κι αυτό μας χαρατσώνει.

Πώς όμως θα γίνει κάτι τέτοιο, όταν εκτός από τα 18,5 εκατ. € της καμπάνιας “Μένουμε Σπίτι”, δόθηκαν σε διαφήμιση: Το 13% της διαφημιστικής δαπάνης στο συγκρότημα Αλαφούζου (2,3 εκατ. € στον ΣΚΑΪ και 2 εκατ. € στην Καθημερινή). 2,5 εκατ € στο “Πρώτο Θέμα”, ενώ μόλις 175.000 € έδωσαν στο Open TV,, στο Έθνος και στο ethnos.gr. Αξιοσημείωτο είναι ότι 65.000€ πήγαν στον ομογενειακό “Εθνικό Κήρυκα” της Νέας Υόρκης, που ανήκει στον πρώην υφυπουργό Αντώνη Διαματάρη! Από τα διαφημιστικά κονδύλια των τραπεζών μόνο το 10% πάει σε media που δεν υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Τα συμπεράσματα για όλα τα παραπάνω δικά σας.