Ο “θεσμός” των σπαγγοραμένων και οι επισφάλειες της Ευρωζώνης

Θεσμό θέλει να καταστήσει το κλαμπ των φειδωλών ο Κούρτς, την ώρα που ο κίνδυνος για την οικονομία της Ευρωζώνης δεν έχει περάσει, όπως επισημαίνουν στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μετά τις καμπάνες κινδύνου που χτύπησε η Λαγκάρντ πριν και κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας Συνόδου Κορυφής, σήμερα και το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Φάμπιο Πανέτα, δήλωσε ότι τα τρέχοντα στοιχεία της οικονομικής δραστηριότητας «δεν μας δίνουν επαρκείς λόγους ικανοποίησης».

Σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica, ο Πανέτα επισημαίνει ότι ο κίνδυνος από την πανδημία για τις οικονομίες της Ευρωζώνης δεν έχει περάσει, παρά την σχετική βελτίωση που εμφανίζουν αρκετές χώρες. Η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, των λιανικών πωλήσεων και του δείκτη υπευθύνων αγορών, που καταγράφηκε τον τελευταίο μήνα, δεν επαρκεί, κατά τον κεντρικό τραπεζίτη, προκειμένου να «κηρύξουμε τη νίκη».

Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η βελτίωση ήταν αναμενόμενη, εξαιτίας της καταστροφικής πτώσης που είχε σημειωθεί στην οικονομική δραστηριότητα με την επιβολή του lockdown, αλλά και λόγω των κρατικών μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας, τα οποία ακολούθησαν. Εκτίμησε επίσης, ότι η καθίζηση της οικονομίας της Ευρωζώνης ήταν μεγαλύτερη στο δεύτερο τρίμηνο του έτους απ’ ό,τι στο πρώτο.

Οι κίνδυνοι εντός της Ευρωζώνης 

Ο κεντρικός τραπεζίτης πρόσθεσε, ότι δεν βλέπει κανέναν οικονομικό λόγο για να αλλάξουν οι αποφάσεις της ΕΚΤ σχετικά με την αγορά ομολόγων, ειδικά, όταν η οικονομική δραστηριότητα εξακολουθεί να κινείται πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα τής προς κρίσης εποχής και είναι απίθανο, όπως είπε, να επανέλθει σε αυτά πριν από το τέλος του 2022. «Έως ότου είμαστε βέβαιοι ότι οι συνέπειες της κρίσης έχουν απορροφηθεί θα πρέπει να παρέχουμε ισχυρή νομισματική στήριξη για να στερεώσουμε την ανάκαμψη, αυξάνοντας έτσι πάλι τον πληθωρισμό» επισήμανε χαρακτηριστικά.

Μιλώντας ειδικά για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων PEPP (Pandemic Emergency Purchase Programme), ύψους 1,35 τρισ. ευρώ, το οποίο θέσπισε η ΕΚΤ για να αντιμετωπίσει τη οικονομική καθίζηση, τόνισε ότι «δουλεύει καλά» και ανταποκρίνεται στους στόχους του. Εκτίμησε τέλος, ότι τα προγράμματα αγορών ομολόγων και οι πράξεις αναχρηματοδότησης που ανακοίνωσε η ΕΚΤ, τον Μάρτιο, πιθανότατα θα οδηγήσουν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες και του πληθωρισμού κατά 0,8 της ποσοστιαίας μονάδας.

Τους ίδιους φόβους με τον Πανέτα είχε εκφράσει πριν μερικές ημέρες και ο επικεφαλής οικονομολόγος της IHS Markit, Κρις Γουίλιαμσον, σχολιάζοντας έρευνα της εταιρίας για την κατάσταση της οικονομίας της Ευρωζώνης. Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ανάκαμψη τον Ιούλιο, καθώς η ζήτηση αυξήθηκε, μετά την συμπίεση που δέχθηκε στη διάρκεια της καραντίνας.

Παραλλήλως, ο σύνθετος δείκτης υπεύθυνων προμηθειών (PMI) εκτινάχθηκε στις 54,8 μονάδες τον Ιούλιο, από 48,5 μονάδες που ήταν τον προηγούμενο μήνα, και έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2018. Καταγράφηκε επίσης, επιβράδυνση στη μείωση των θέσεων εργασίας στις επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε τον Ιούλιο, αλλά και βελτίωση της αισιοδοξίας των επιχειρήσεων για τον επόμενο χρόνο.

Σε αυτό συνέβαλαν η συμφωνία στην Σύνοδο Κορυφής για το Ταμείο Ανάκαμψης και η επιλογή της ΕΚΤ να διατηρήσει την χαλαρή πολιτική της για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο Γουίλιαμσον σημείωσε, ωστόσο, ότι «ο φόβος είναι ότι η αύξηση της ανεργίας και η διαταραχή των ισολογισμών, μαζί με τη συνεχιζόμενη ανάγκη κοινωνικής αποστασιοποίησης, πιθανόν να εμποδίσουν την ανάκαμψη». Την ίδια ώρα, παρά τη συμφωνία στη Σύνοδο, την σκυτάλη σε ό,τι αφορά τις αντιρρήσεις για την έκδοση κοινού χρέους πήρε από την ομάδα των φειδωλών, ο πρόεδρος της ομοσπονδιακής τράπεζας της Γερμανίας (Bundesbank), Γενς Βάιντμαν.

Η γερμανική αλλεργία

«Ο κοινός δανεισμός των χωρών της ΕΕ, για μεταβιβάσεις χρημάτων σε μεγάλη κλίμακα, είναι κατά βάσιν ανησυχητικός» είπε ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης, ασκώντας κριτική στην απόφαση της Συνόδου, η οποία προβλέπει τον δανεισμό της Κομισιόν από τις αγορές για την χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. «Τουλάχιστον δεν θα πρέπει το πακέτο ανάκαμψης να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για ευρείας κλίμακας  δανεισμό της ΕΕ προκειμένου να χρηματοδοτηθεί ο τακτικός προϋπολογισμός (τους)» σημείωσε ο Βάιντμαν πριν πάει την κουβέντα εκεί που ήθελε: στους μηχανισμούς, δηλαδή που θα ελέγχουν αν γίνεται “σωστή” και αποτελεσματική χρήση των κονδυλίων.

Λίγες ημέρες νωρίτερα, ενθαρρυμένος από τα κέρδη του κλαμπ των φειδωλών στην πρόσφατη Σύνοδο, ο καγκελάριος της Αυστρίας εξέφρασε, ούτε λίγο ούτε πολύ, την επιθυμία του η ομάδα να αποκτήσει έναν μονιμότερο χαρακτήρα. Να γίνει δηλαδή κάτι σαν θεσμός εντός της ΕΕ και να καθιστά πιο εύκολη την συνεργασία της Αυστρίας, της Σουηδίας, της Ολλανδίας και της Δανίας.

«Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά εντός της ομάδας των φειδωλών, προκειμένου να αντιταχθούμε αποφασιστικά στα σχέδια για την δημιουργία μιας Ένωσης χρέους» τόνισε ο Κουρτς, συμπληρώνοντας ότι οι τέσσερις χώρες, μέσα από μια πιο μόνιμη συμμαχία, θα προασπίσουν από κοινού και στο μέλλον τα συμφέροντά τους και σε άλλους τομείς.

Και πώς να μην το πει, άλλωστε, αυτό ο Κουρτς, όταν σε όλη τη διάρκεια της πρόσφατης μαραθώνιας Συνόδου είχε από τη μια την σιωπηρή στήριξη της Μέρκελ και από την άλλη την πλήρη έλλειψη στρατηγικής και αντιδράσεων από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Δεν έκρυψε εξάλλου ότι οι ανησυχίες του κλαμπ των φειδωλών θα μπορούσαν να είναι και προς το συμφέρον της Γερμανίας και έφερε ως παράδειγμα το γεγονός ότι στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής «από κοινού καταφέραμε να αποτρέψουμε την καθιέρωση μιας μόνιμης ευρωπαϊκής ένωσης χρέους».