Οι Δήμοι δεν είναι μόνο για καθαριότητα και φωτισμό δρόμων…

Αδυνατώντας να πιστέψω ότι το μοναδικό πρόβλημα της χώρας είναι ο κορωνοϊός και πως θα υπάρξει κυβέρνηση που θα διαχειριστεί εκείνο της επιχειρηματικότητας με τον οφειλόμενο σεβασμό, επανέρχομαι στον συμπληρωματικό και ουσιαστικό, συνάμα, ρόλο του Δήμου για την ενθάρρυνσή της.

Πρόκειται για μια υπέρβαση η οποία δεν κωλύεται από την έλλειψη πόρων, αλλά βούλησης για τη δημιουργία ενός μηχανισμού ανάσχεσης της μετανάστευσης των δημοτών και της ερημοποίησης του τόπου με ό,τι αυτό συνεπάγεται και στα έσοδά του και στη βουλιμία κάποιων να τον ιδιοποιηθούν. Μετά τη σύνθεση της Ομάδας Διαχείρισης, όπως έχω προτείνει, ο ακρογωνιαίος λίθος του σχεδιασμού και υλοποίησης είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης επιχειρηματικής δραστηριότητας της περιοχής.

Αυτό μπορεί να γίνει με βάση κάποια χαρακτηριστικά, αλλά και των διαθέσιμων πόρων (άνθρωποι, εξοπλισμός, χώροι) του Δήμου που θα μπορούσαν να διατεθούν για την υποστήριξη της τοπικής επιχειρηματικότητας. Η γνώση της πραγματικής εικόνας βοηθά στο σχεδιασμό και την δημιουργία ζωνών επιχειρηματικής δραστηριότητας με σαφείς διαδικασίες ίδρυσης, το είδος της επιτρεπόμενης επιχειρηματικής δραστηριότητας (π.χ. μηδενικής/χαμηλής/μεσαίας όχλησης) και το βαθμό επιβάρυνσης της κάθε περιοχής (χρήσεις γης).

Η γνώση των δεδομένων της περιοχής καθιστά δυνατή την υπόδειξη/συμβουλή προς κάθε επίδοξο επιχειρηματία, τη γνωστοποίηση των πλεονεκτημάτων/μειονεκτημάτων κάθε γειτονιάς και των κινδύνων αποτυχίας, προτείνοντάς του αναπροσανατολισμό προς χώρους ή τομείς με μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας εκκίνησης. Έτσι προλαμβάνεται η σπατάλη πόρων, η δυσαρέσκεια επιχειρηματιών και κατοίκων, καθώς και η διαφθορά με την αδειοδότηση/παραχώρηση χρήσεων (πλατείες/πεζοδρόμια/παραλίες κλπ.) όπου βολεύει τον “φίλο” της παράταξης ή του κόμματος.

Το πρωτόγνωρο για τη δημοτική αρχή βρίσκεται στη λήψη απόφασης για ενέργειες των οποίων τα αποτελέσματα-πιθανώς-θα φανούν μετά το πέρας της θητείας της, και όχι στο είδος και στην πρακτική της πραγματοποίησής τους επί των οποίων υπάρχει σχετική εμπειρία από τις ήδη ασκούμενες πολιτικές της. Με δεδηλωμένη τη βούληση και τη συμπαράταξη της τοπικής κοινωνίας καθώς το εγχείρημα αφορά το σύνολό της, μπορεί να προχωρήσει χωρίς αδημονία αλλά με υπομονή κι επιμονή στα ακόλουθα:

Η ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού

Ενισχύει νεοφυείς και εγκατεστημένες επιχειρήσεις με ένα μοναδικό σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα, καθώς και την ιδέα και την κοινωνική διάσταση της επιχειρηματικότητας.

• Στο πρώιμο στάδιό της μπορεί να ενταχθεί στον “Επαγγελματικό Προσανατολισμό” των μαθητών με εισηγήσεις (στο 2ο έτος των ΓΕΛ/ΕΠΑΛ) προσαρμοσμένες στο επίπεδο γνώσεών τους ώστε να αντιληφθούν περί τίνος πρόκειται αφενός κι αφετέρου, να εξεταστεί/υποστηριχθεί –καθόλου απίθανο– κάποια ιδέα τους. Οι εθελοντές εισηγητές (επιχειρηματίες/στελέχη επιχειρήσεων-ενεργοί/συνταξιούχο-και ειδικοί) θα βρεθούν αφού πεισθούν για το ειλικρινές και χωρίς μικροκομματικές σκοπιμότητες πρόγραμμα δράσεων στη διαμόρφωση του οποίου θα είναι αποτελεσματικό να συμμετέχουν. Η αναμενόμενη αντίδραση των Λυκειαρχών για γνωμάτευση της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης επιβάλλει να προηγηθεί συνάντηση της Ομάδας Διαχείρισης με τον επικεφαλής της ώστε να εξασφαλιστεί η υποστήριξή του.
• Οργανώνονται σεμινάρια κατάρτισης με διάθεση της υλικοτεχνικής υποδομής του Δήμου (αίθουσες, εποπτικά όργανα διδασκαλίας, ντοσιέ και εγχειρίδια με δωρεές/χορηγίες κλπ.) ή μέσω προγραμμάτων της ΕΕ –όποιος ψάχνει βρίσκει!– σχετικά με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία. Η συνεργασία με πιστοποιημένους φορείς μπορεί να εξασφαλίσει κάποιο “χαρτί” με το οποίο θα μοριοδοτηθούν σε περίπτωση υποβολής καινοτόμου επενδυτικής πρότασης.
• Καθιερώνονται “Κύκλοι ή Φροντιστήρια Επιχειρηματικότητας” με συναντήσεις για συζήτηση/διαβούλευση/ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών μεταξύ επίδοξων και ήδη εγκαθιδρυμένων επιχειρηματιών-αλλά και με τη διοργάνωση διαγωνισμών καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών και εκθέσεων στη βάση συνεργειών με επαγγελματικούς φορείς/ιδρύματα/ιδιώτες χορηγούς.
• Επιδιώκεται η άμεση εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, τόσο σε ό,τι αφορά στην ίδια την οργάνωση των επιχειρήσεων, όσο και των κλάδων δράσης, μέσω των συντονιστικών του οργάνων (επιμελητήρια, ενώσεις, σωματεία κλπ.) ως απαραίτητη συνθήκη. Εκτός από την εκπαίδευση/κατάρτιση εξέλιξης των ανθρώπων τους αλλά και των μελών των κοινωνιών όπου δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται, είναι στρατηγικής σημασίας η ενθάρρυνση και προαγωγή της δικτύωσης καθώς η ισχύς δε βρίσκεται μόνο στην ένωση.
• Καθιέρωση διαδικασίας αξιολόγησης καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών από τους φτασμένους επιχειρηματίες προκειμένου να τύχουν χρηματοδότησης ή και της συμμετοχής τους στη νέα επιχείρηση.
• Θεσμοθέτηση βραβείων επιχειρηματικότητας και καινοτομίας με χορηγία κάποιου εύπορου δημότη ή ιδρύματος.
• Παρουσιάσεις επιτυχημένων επιχειρηματιών χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες και τα όργανα προβολής/δημοσιότητας του Δήμου. Όχι μόνο τιμώνται και αναδεικνύονται οι δυνατότητες του ανθρώπινου δυναμικού της περιοχής, αλλά και προβάλλεται το αναγκαίο προς μίμηση παράδειγμα δημιουργώντας κύμα του «γιατί όχι κι εγώ».

Διευκολύνσεις και παροχές σε είδος

Γνωρίζοντας ότι οι χρηματικοί πόροι είναι δυσεύρετοι, όσο και η ειλικρινής και υπερτερούσα της ματαιοδοξίας πολιτική βούληση άλλωστε, και δύστοκο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Δήμου, είναι απαραίτητη -εκτός από την ηθική- και η υλική υποστήριξη του έργου. Δεδομένου ότι κατά την προηγούμενη φάση θα αναδυθούν νέες ιδέες για επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η δημοτική αρχή οφείλει να τις υποδεχθεί με συγκεκριμένο πρόγραμμα υποστήριξης στη βάση των πραγματικών της δυνατοτήτων.

Οι δυνατότητές της δεν περιορίζονται στην καθαριότητα/φωτισμό/απογκετοποίηση/αναμόρφωση των περιοχών εγκατάστασης, περιλαμβάνοντας και τα παρακάτω:

• Επίσπευση των διαδικασιών διεκπεραίωσης/έγκρισης/χορήγησης άδειας λειτουργίας της νεόδμητης επιχείρησης και την εκδήλωση ενδιαφέροντος προώθησης/περαίωσης των αιτημάτων της προς και από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.
• Συνεργασία με τα γραφεία διασύνδεσης για τον προσεταιρισμό φοιτητών διαφόρων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης και την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας (βλ. πρόγραμμα Stage), συνδράμοντας επιλεγμένες νεοφυείς επιχειρήσεις με κάλυψη του αναλογούντος κόστους από τον Δήμο, σε ιδιόκτητους χώρους εγκατάστασης. Πιθανή παράπλευρη ωφέλεια είναι η πρόσληψη του φοιτητή πριν ή και μετά τη λήψη του πτυχίου του από την επιχείρηση, ή και η διεύρυνση της συνεργασίας με τη σχολή του.
• Ενθάρρυνση/υποστήριξη των συμπράξεων/συνεργασιών για την ανάδειξη της συλλογικής προσπάθειας και συντονισμό των μεμονωμένων δραστηριοτήτων των υφισταμένων επιχειρήσεων, προκειμένου να καταδειχθεί πως μπορεί να εξυπηρετηθεί το ατομικό συμφέρον, μέσα από το συλλογικό.
• Πρόκληση επαφών μεταξύ εφευρετών και υφισταμένων επιχειρήσεων για την επίλυση προβλημάτων ή προαγωγής της καινοτομίας τους, αλλά και ανάμεσα σε καινοτόμους επίδοξους επιχειρηματίες και επενδυτές, λόγω της υλοποίησης πολιτικών που παρουσιάζονται εδώ. Η συλλογική και συνδυασμένη προσπάθεια μπορεί να προκαλέσει θεαματικά αποτελέσματα επωφελή προς κάθε πλευρά αλλά και ανάδειξής της ως πεδίου εξυπηρέτησης κι αυτών των ατομικών συμφερόντων.

Απαλλαγή από δημοτικά τέλη σε νέες επιχειρήσεις

• Συντονισμός μεταξύ Κέντρου επιχειρηματικότητας και Γραφείου Προγραμματισμού για τη διαρκή αναζήτηση προγραμμάτων, επιτυχημένων πρακτικών, νέων μορφών χρηματοδότησης (π.χ. crowdfunding) και συνδρομή στη σύνταξη του κατάλληλου φακέλου συμμετοχής κλπ.
• Παροχή τεχνολογικής διάγνωσης σε κάθε εφευρέτη ή καινοτόμο δυνητικό επιχειρηματία ώστε να γνωρίζει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της ιδέας του χωρίς να φοβάται την ιδιοποίησή της από τρίτους. Μπορεί να προφυλάξει τον επίδοξο επιχειρηματία από την κατασπατάληση των πόρων του, ή να του υποδείξει άλλους τρόπους αξιοποίησής της από τη στιγμή που διαπιστωθεί η αξία.
• Νομική διάγνωση/υποστήριξη από την ομάδα των νομικών συμβούλων του Δήμου προκειμένου να προστατευθούν τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας των νεότευκτων επιχειρηματιών από δυνητικούς σφετεριστές τους, καθώς το κόστος προστασίας και ο φόβος καταστρατήγησης των συμφερόντων τους μπορεί να τους αποθαρρύνει.
• Απαλλαγή καταβολής δημοτικών τελών στις νέες επιχειρήσεις, πλήρης κάλυψη ή με συμβολικό τίμημα των δαπανών τηλεπικοινωνίας (WiFi), ενέργειας (θέρμανση/κλιματισμός) και ενοικίου στις εγκατεστημένες σε χώρους ιδιοκτησίας του, επιδότηση αγοράς των προϊόντων/υπηρεσιών τους με κουπόνια συμμετοχής σε δράσεις (εκδρομές, πολιτιστικές εκδηλώσεις κλπ.) του Δήμου. Κάποια απ’ αυτό μπορεί να τα παρέχει και προς εκείνες που επιθυμεί να εγκαταστήσει σε υποβαθμισμένες ή υστερούσες περιοχές του.

Ίσως σε κάποιον “χουβαρντά” που στηλιτεύει το brain drain αλλά απέχει του brain gain, να φανεί πενιχρή η συνδρομή της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία καλείται να αλλάξει πίστα στηρίζοντας τις νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες με ό,τι μπορεί να διαθέσει. Με την Αθήνα “να πέφτει μακριά” για να περιμένουν τη συνδρομή της, αυτοί που είναι κοντά το οφείλουν στις κοινωνίες τους και στην ίδια τους την ύπαρξη. Η δε βεβαιότητα της ύπαρξης ενός δημοτικού μηχανισμού αποτελεσματικής υποστήριξης ενισχυμένη από την απερίφραστη βούληση της δημοτικής αρχής να προχωρήσει, δημιουργεί το αναγκαίο κλίμα εμπιστοσύνης και δικαιοσύνης απελευθερώνοντας τις αδρανείς δυνάμεις της δημιουργίας των δημοτών.