Πλοηγός στο επιχειρείν το νέο βιβλίο του Ηρακλή Γωνιάδη

*Γράφει ο Γιώργος Χατζηκωνσταντίνου

Ήταν επόμενο! Με επιστημονική γνώση, με εμπειρία, αλλά και με μόρφωση και παιδεία ο κ. Ηρακλής Ι. Γωνιάδης δεν ήταν εύκολο να αναπαυθεί! Για πολλοστή φορά η πένα του δραστηριοποιήθηκε προσφέροντας ένα νέο βιβλίο, ένα ογκώδες έργο που υπήρξε αποτέλεσμα διετούς, τουλάχιστον, προσπάθειας και συστηματικής επεξεργασίας. Ο συγγραφέας ξανατόλμησε ακολουθώντας την προσωπική του φιλοσοφία για τη ζωή, αλλά και την πεποίθησή του για τα συμβαίνοντα στον σύγχρονο αβέβαιο, ταραγμένο και αινιγματικό χώρο της αγοράς και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Εξέφρασε τη δική του σχετική αλήθεια με την πεποίθηση ότι συμβάλλει σε έναν τομέα της οικονομικής που επί χρόνια καλλιέργησε με υπομονή και επιμονή αναδεικνύοντας τη σημασία της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και την αγάπη του για το χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που πάντοτε σεβάστηκε με συνέπεια.

Το νέο βιβλίο του Δρ. Ηρακλή Γωνιάδη με τίτλο ”Πλοηγός στα αχαρτογράφητα νερά της επιχειρηματικότητας- για τον επίδοξο επιχειρηματία και κάθε ενδιαφερόμενο”, το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη (ISBN 978-960-267-471-0) στη Θεσσαλονίκη, έρχεται να συμπληρώσει με ενδιαφέροντα τρόπο τα κταξιενά της ελληνικής βιβλιογραφίας στο ζήτημα της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Αλλά και για την αποτυχία που εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στις νεοφυείς επιχειρήσεις όπως και σε ήδη εγκαθιδρυμένες, αποτελώντας για το συγγραφέα μόνιμη απειλή σ’ ένα υπέρ-ρευστό οικονομικοπολιτικό περιβάλλον.

Ο Δρ. Ηρακλής Ι. Γωνιάδης διαθέτοντας μακρά εμπειρία στο χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και διδακτική εμπειρία στο χώρο των ΑΕΙ, ως συμβασιούχος διδάσκων, πραγματεύεται το θέμα του έχοντας υποστεί την περιπέτεια της πολυετούς τριβής στην αγορά, αλλά και την ενδιαφέρουσα τριβή στα φοιτητικά αμφιθέατρα όπου άφησε τις λαμπρότερες αναμνήσεις στους φοιτητές του που πάντα τον θυμούνται με περίσσεια αγάπης.

Χρησιμοποιώντας γλώσσα απλή μεταφέρει γνώσεις και τεχνογνωσία με τρόπο γλαφυρό, αυτοσαρκαστικό και χιουμοριστικό με τη «στήριξη μιας εμπειρίας τεσσάρων δεκαετιών πολυσχιδούς και πλούσιας σε αποτυχίες επιχειρηματικής δραστηριότητας», αλλά και «εμπλουτισμένης από την ευφυΐα πολλών άλλων όπως αποκαλύπτει η εκτενής συνημμένη διεπιστημονική βιβλιογραφία» του βιβλίου του. Απόδειξη, άλλωστε, της κατανοητής και ρέουσας γραφής του, αποτελεί η δική μου διαδρομή μέσα από ένα κείμενο που απέχει πολύ από εκείνα του επιστημονικού μου πεδίου. Εν ολίγοις, είναι ένα έργο που γράφηκε για να διαβαστεί από το ευρύ κοινό, πόσο μάλλον όταν η επιχειρηματικότητα δεν είναι προνόμιο μόνο των σπουδαγμένων.

Από την ιδέα στην εφαρμογή 

Η επιχειρηματικότητα ως διαδικασία δημιουργίας μιας ιδέας, ή εντοπισμού μιας ευκαιρίας και, κυρίως, δόμησης της κατάλληλης οικονομικής οντότητας για την αποτελεσματική εκμετάλλευσή τους, έχει αναδειχθεί σε σημαντική παράμετρο οικονομικής ανάπτυξης στις χώρες με γόνιμο επιχειρηματικό περιβάλλον (οικοσύστημα επιχειρηματικότητας). Ως επίκτητη κι όχι κληρονομική μπορεί να διδαχθεί πέρα από τα όρια μιας βιωματικής γνώσης όσων ζουν και μεγαλώνουν εντός ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος προσλαμβάνοντας παραστάσεις οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν την επιδίωξη μιας σταδιοδρομίας, είτε από τη θέση του επιχειρηματία, είτε του στελέχους επιχειρήσεων.

Μέσω αυτής αποκτά οικονομική διάσταση το καινοφανές, είτε αφορά σε επινόηση/εφεύρεση/ανακάλυψη και αποκαλύπτεται η δυνατότητά του να ικανοποιήσει κάποια ανάγκη δικαιολογώντας την επένδυση που προϋποθέτει μέχρι να φθάσει στον τελικό αγοραστή. Με άλλα λόγια, στο χώρο των επιχειρήσεων, δεν συνιστά καινοτομία κάθε τι το νέο αλλά, κυρίως, ό,τι επιδέχεται εμπορική αξιοποίηση η οποία, συχνά, δεν είναι προφανής απαιτώντας περαιτέρω επεξεργασία όσον αφορά στα χρηστικά της χαρακτηριστικά, στην παραγωγή του προϊόντος/υπηρεσίας στην οποία καταλήγει, αλλά και στη διάθεση του σε τιμή βατή για το τμήμα της αγοράς στο οποίο εστιάζει η νέα (και η παλιά) επιχείρηση.

Συνεπώς, προϋποθέτει συστηματική προσπάθεια καθώς η «καινοτομία είναι 5% έμπνευση και 95% εφίδρωση», όπως το έθεσε ο μεγάλος εφευρέτης και επιχειρηματίας Θωμάς Έντισον. Ταυτόχρονα, η καινοτομία προκαλεί συνήθως την επιχειρηματική εκκίνηση και δεν περιορίζεται στην εκκίνηση αυτή, αλλά προκαλεί και την γέννηση νέων ιδεών. Η επιχείρηση, ως συνέχεια του επιχειρηματικού πνεύματος, όντας ένας ζωντανός οικονομικός οργανισμός, υπόκειται σε επιρροές, κινδύνους ή κρίσεις τις οποίες μόνο μια αποτελεσματική διοίκηση μπορεί να διαχειριστεί ώστε να διασφαλίσει τη σχετικά «αβλαβή διέλευση» από τα αχαρτογράφητα νερά μιας αγοράς με ασταθείς συντεταγμένες, όπως αυτή της Ελλάδας.

Είναι, όπως την παρουσιάζει ο συγγραφέας, ένα πολυεργαλείο το οποίο εξελίσσεται υποχρεώνοντας και τον χειριστή του σε συνεχή βελτίωση των δεξιοτήτων του, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες απαιτήσεις μιας καθόλου διασφαλισμένης διαδρομής. Κατά την “πλεύση” και την κατάκτηση νέων πεδίων γνώσης που συνιστούν συγκριτικό πλεονέκτημα, η επιχείρηση οφείλει να σεβαστεί την υπόθεση της ζωής διαμορφώνοντας προτάσεις αξίας υπό το πρίσμα της αειφορίας και της εστίασης στην εξοικονόμηση πόρων και καταλοίπων με τον εξαρχής σχεδιασμό της ανώδυνης –κατά το δυνατόν- επανένταξής τους στο γήινο οικοσύστημα.

Από την άμπωτη στην παλίρροια

Κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία εμπεριέχει τον κίνδυνο της ζημιογόνου κατάληξής της σε βαθμό ανάλογο του προσδοκώμενου οφέλους που αποτελεί και το κίνητρο ανάληψής της Δεν είναι δύσκολο μια τέτοια απόπειρα να “στεφθεί” με αποτυχία καθώς η διαχείρισή της στηρίζεται σε αποφάσεις με πολυπαραγοντική προσέγγιση στην οποία εμπεριέχεται ο κίνδυνος της σε λάθος χρόνο λήψης σωστής απόφασης ή της λάθος απόφασης στο σωστό χρόνο με ό,τι συνεπάγεται κάθε μία. Ειδικά στις νεόδμητες οργανώσεις ο κίνδυνος εκτροχιασμού είναι μεγαλύτερος, όπως δείχνουν διεθνείς έρευνες, λόγω ενθουσιασμού και ολιγωρίας ή αβελτηρίας, αλλά και για πολλές εκ των υφισταμένων οι οποίες αλαζονικά συμπεριφερόμενες θωρούν εαυτές μεγάλες για να αποτύχουν.

Ο κ. Γωνιάδης με το νέο βιβλίο του επιχειρεί να εξορκίσει την αποτυχία την οποία, αντί για στίγμα, θεωρεί πόλο του μηχανισμού ψυχολογικής ομοιόστασης μέσω του οποίου επιδιώκεται η ψύχραιμη διαχείρισή της, όπως και αυτή της επιτυχίας, του ετέρου πόλου. Ο συγγραφέας αναλύει, επιπλέον, τις 20 αιτίες που ανέδειξε έρευνα της CBInsights ως εκείνες που οδηγούν, κυρίως, σε κατάρρευση νεοφυών επιχειρήσεων χωρίς να εξαιρούνται οι “πεπειραμένες”, υποδεικνύοντας συγχρόνως τρόπους πρόληψης ή περιορισμού των ζημιών. Κατά τον συγγραφέα, πρόκειται περί αποτυχημένης διαχείρισης της καινοτομίας την οποία εισήγαγαν υπερεκτιμώντας ή υποεκτιμώντας τα πλεονεκτήματά της.

Συνδέοντας, καθ’ όλη τη διαδρομή του βιβλίου, τα γραφόμενα με την ελληνική πραγματικότητα προσθέτει άλλη μια αιτία, την 21η: το τοξικό καθεστώς μέσα στο οποίο καλείται να λειτουργήσει ο Έλληνας επιχειρηματίας. Ένα περιβάλλον, δηλαδή, όπου λειτουργούν ήδη κάποιες επιχειρήσεις που στράφηκαν σε νέους ορίζοντες και νέες αγορές χωρίς, όμως, να συνθέτουν την απαραίτητη κρίσιμη μάζα μετατροπής της επενδυτικής μας άμπωτης σε πλημμυρίδα η οποία θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου της οικονομίας μας. Παρά ταύτα, επιμένει ελπίζοντας και ελπίζει επιμένοντας, προτείνοντας παράλληλα μέτρα ανάδειξης του επιχειρηματικού πνεύματος, συντασσόμενος με όλους εκείνους που υιοθετούν το περιεχόμενο της υγειούς και όχι της τοξικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Συγχαρητήρια αποδίδω και στον εκδοτικό οίκο Μπαρμπουνάκη για την ποιότητα της έκδοσης με την οποία αξίζει να ασχοληθεί κανείς διαβάζοντάς προσεκτικά το νέο βιβλίο.

---

 

* O Γιώργος Χατζηκωνσταντίνου είναι Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας του ΔΠΘ