Πρωταθλητισμό σε φορομπηχτική πολιτική κάνει η Ελλάδα – Αδιάψευστοι οι αριθμοί
18/05/2024Δεν είχε στεγνώσει η μελάνη (όπως λέγαμε οι παλιοί δημσοιογράφοι που γράφαμε τα άρθρα και τα σχόλιά μας με το χέρι) της ανάλυσής μου για το πολιτικό παιχνίδι με την ακρίβεια, όταν σηκώθηκε κι άλλο δημαγωγικό φλάμπουρο, διαχρονικό κι αυτό, που αφορά το ελληνικό φορολογικό σύστημα.
Αυτή τη φορά ήρξατο χειρών ή, καλύτερα, λόγων αδίκων ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος σχολιάζοντας τα σημεία τηλεοπτικής συνέντευξης του πρωθυπουργού, είπε πολλά, που μoυ θύμισαν τη γνωστή φράση του Αισώπου: “δύο πήρας τας οποίας φέρει ανθρώπων έκαστος”, ή καλύτερα “κομμάτων έκαστον, την μεν έμπροσθεν τη δε όπισθεν”.
Επικαλούμαι τη φράση αυτή του Αισώπου, διότι, μεταξύ άλλων, ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε τον κ. Μητσοτάκη ότι «στρουθοκαμηλίζει στη γιγάντωση των άδικων έμμεσων φόρων» και ότι «οι έμμεσοι φόροι στην Ελλάδα είναι στο 47% των συνολικών φόρων όταν στην ΕΕ είναι στο 32%». Επίσης, η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Βούλα Κεχαγιά, σε δηλώσεις της ανέφερε ότι «η κυβερνητική παράταξη έπνιξε τους πολίτες με τους έμμεσους φόρους και εξαπάτησε προεκλογικά τους ελεύθερους επαγγελματίες».
Η φορολογική πολιτική στην Ελλάδα
Πλήρης, λοιπόν, επιβεβαίωση της ρήσης του Αισώπου, καθώς, όπως και στην ακρίβεια κι άλλα “οικεία κακά”, τα κόμματα που κυβέρνησαν τη χώρα, άλλα επί πολλά χρόνια κι άλλα επί λιγότερα, βλέπουν μονάχα το σακούλι με τα ελαττώματα, τα προβλήματα, την ανικανότητα των άλλων, όχι το δικό τους. Το λέω αυτό διότι μετά τις διαπιστώσεις αυτές για “άδικους έμμεσους φόρους” και ιδιαίτερα για τη “διαπίστωση” ότι οι έμμεσοι φόροι στην Ελλάδα είναι στο 47% των συνολικών φόρων όταν στην ΕΕ είναι στο 32%”, ανέτρεξα στο αρχείο μου και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Παραδόξως, ουδαμού επεσήμανα τέτοιο ποσοστό είτε των έμμεσων φόρων, είτε των άμεσων φόρων, είτε των συνολικών εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ!
Οι παρατιθέμενοι δύο πίνακες (στο τέλος του κειμένου), που στηρίζονται σε δική μου επεξεργασία των φορολογικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, επιβεβαιώνουν διαχρονικά διαπιστώσεις εκθέσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, διεθνών οργανισμών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Eurostat, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα), αλλά και ντόπιων ερευνητικών ιδρυμάτων (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών κλπ) για το άδικο, διαχρονικά, αντιαναπτυξιακό, αντιδημογραφικό και αναποτελεσματικό ελληνικό φορολογικό σύστημα. Δικαιώνουν τις προτάσεις τους για την προώθηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων, ώστε να συγκλίνουν προς την ΕΕ και την Ευρωζώνη και η φορολογική διοίκηση και η φορολογική διαχείριση, αλλά ματαίως…
Διαπιστώσεις και στοιχεία για την Ελλάδα
Και άρξομαι των διαπιστώσεων της Έκθεσης του ΟΟΣΑ “Φορολογώντας τους Μισθούς” (Taxing Wages 2019) για την Ελλάδα, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 2 Απριλίου 2019 και αφορούσε έργα και ημέρες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στο φορολογικό μέτωπο:
- Πρώτον. Η συνολική φορολογική “σφήνα” (δηλαδή συνολικό ποσοστό που αφαιρείται για φορολογία εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές) στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες διαμορφώθηκε το 2018 στο 40,9%. Δηλαδή από τα 100 ευρώ συνολικών μεικτών αποδοχών του μισθωτού, το κράτος παρακρατεί μέσω φόρων και εισφορών τα 40,9 ευρώ και απομένουν καθαρά στον μισθωτό 59,1 ευρώ. Το 40,9% της Ελλάδας επιμερίζεται ως εξής: 8,1% φορολογία εισοδήματος, 12,8% εισφορές εργαζόμενου και 20% εισφορές εργοδότη.
- Δεύτερον. Η συνολική φορολογική “σφήνα” αυξήθηκε το 2018 κατά 0,15 της μονάδας που εξηγείται κατά πάσα πιθανότητα με την κατάργηση της έκπτωσης φόρου 1,5% που γινόταν στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος και ίσχυσε από την 1η Ιανουαρίου 2018.
- Τρίτον. Η Ελλάδα κατατάσσεται στη 13η θέση φορολογικών επιβαρύνσεων ανάμεσα σε 36 χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, στον μέσο όρο της φορολογικής “σφήνας”.
- Τέταρτον. Όταν ο λογαριασμός των επιβαρύνσεων ανάγεται σε μια οικογένεια με δύο παιδιά και εργαζόμενο τον έναν μόνο γονέα, η Ελλάδα μπαίνει στην τριάδα των πρωταθλητών. Με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στο 26,6%, η φορολογική επιβάρυνση μιας τέτοιας οικογένειας στην Ελλάδα ανέρχεται σε 37,9% με μοναδικές επαχθέστερες επιδόσεις στη Γαλλία (39,4%) και στην Ιταλία (39,1%).
- Πέμπτον. Η κατάσταση για τον συγκεκριμένο τύπο οικογενειών στην Ελλάδα ήταν ακόμα χειρότερη το 2017 αλλά η καταβολή επιδομάτων ήρθε να μειώσει ελαφρώς τις επιβαρύνσεις κατά 1,08%.
Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα που παρουσίασε το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών Μάρκος Δραγούμης για την “Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας”, τo 2019 οι Έλληνες εργάστηκαν 180 από τις 365 ημέρες του έτους για να πληρώσουν φόρους σε ένα Δημόσιο που απογοητεύει το 82% των φορολογουμένων. Πρόκειται για μια επίδοση, που καταδεικνύει τη χαοτική απόσταση της χώρας μας από την υπόλοιπη Ευρώπη. Δηλαδή, τότε, διαπιστώθηκε ότι για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά οι Έλληνες δούλευαν το μισό του έτους για το κράτος.
Η επίδοση αυτή ήταν οριακά βελτιωμένη σε σύγκριση με το 2018 (182 ημέρες εργάζονταν οι Έλληνες για το κράτος), αλλά αισθητά χειρότερη σε σχέση με το 2014, προτού αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ τη διακυβέρνηση της χώρας (174 ημέρες). Η επιδείνωση είναι πολύ μεγαλύτερη εάν συγκρίνει κανείς με τα προ κρίσης επίπεδα, καθώς το 2009 οι Έλληνες εργάζονταν 148 ημέρες του έτους για να καταβάλουν φόρους και εισφορές. Κατά μέσο όρο, από το 2009 και μετά προστίθενται κάθε χρόνο 3,5 επιπλέον ημέρες εργασίας του μέσου πολίτη για το κράτος!
Κόλαφος για όλες τις κυβερνήσεις
Αυτή η θλιβερή φορολογική πραγματικότητα δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις κυρίως μετά το 1980, όπως καταδεικνύεται από τους δύο παρατιθέμενους πίνακες, μολονότι ψηφίστηκαν 150 φορολογικοί νόμοι, εντάχθηκαν 2.000 συναφείς διατάξεις σε άλλους … νόμους, ιδρύθηκαν ειδικές ανεξάρτητες αρχές και δόθηκαν αφειδώς υποσχέσεις στην Τρόικα για “αναμορφώσεις” και “μεταρρυθμίσεις”!
Λόγω έλλειψη χώρου θα παρακάμψω την παρουσίαση της εικόνας της αλγεινής φορολογικής πραγματικότητας και θα περιοριστώ μόνο στην παρουσίαση των κυριότερων ρεκόρ υπερφορολόγησης τα τελευταία 30 χρόνια από όλες τις κυβερνήσεις, όπως προκύπτουν από τους παρατιθέμενους πίνακες:
- Μετά το 2001, το ρεκόρ υψηλότερης σχέσης (φορές) μεταξύ των άδικων και αντικοινωνικών έμμεσων και άμεσων φόρων πέτυχε η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ το 2022 (1,85 φορές), καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ (1,59 φορές) του 2014!
- Την ίδια περίοδο, το υψηλότερο (ρεκόρ) ποσοστό συνολικών φόρων ως προς το ΑΕΠ σημειώθηκε το 2018 και το 2019 (27,3%), το οποίο και παραμένει ακατάρριπτο!
- Επίσης, την υψηλότερη συμμετοχή των μισθωτών στον συνολικό φόρο “εξασφάλισε” η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ το 2022 (46,3%), όταν καταρρίφθηκε το προηγούμενο ρεκόρ (44,4%) του 2019! Με την ευκαιρία σημειώνω ότι μόνο την περίοδο 1960-1979 η συμμετοχή των μισθωτών και συνταξιούχων βρισκόταν στα επίπεδα του 28%. Όμως, τα επόμενα χρόνια οι μισθωτοί και συνταξιούχοι εξακολουθούν να συμμετέχουν στη συγκέντρωση φόρων με υψηλά ποσοστά. Μάλιστα, μετά το 1980 το βάρος αυτό έγινε αβάσταχτο. Το 1985 η συμμετοχή τους έφτασε στο ποσοστό ρεκόρ του 65,9%! Το 2017 και το 2019 καταρρίπτεται το αρνητικό ρεκόρ του 1985, καθώς η συμμετοχή των μισθωτών και των συνταξιούχων φτάνει στο 66,7% και 66,9 αντίστοιχα! Το ρεκόρ συμμετοχής των μισθωτών (48,2%) σημειώθηκε το 2015!
- Ακόμα, την ίδια περίοδο, το υψηλότερο φορολογικό βάρος φόρτωσε στους συνταξιούχους η κυβέρνηση Σαμαρά το 2013 (27% του συνολικού φόρου), το οποίο και παραμένει έως σήμερα!
- Η επιστημονική τεκμηρίωση της αβάσταχτης υπερφορολόγησης τα τελευταία 30 χρόνια προκύπτει από τη σχέση μεταξύ της μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ και της μεταβολής των συνολικών φόρων και ΦΠΑ. Όταν η σχέση αυτή είναι πάνω από τη μονάδα, τα αντίστοιχα φορολογικά υπερέσοδα δεν δικαιολογούνται, δηλαδή είναι φορομπηχτικά.
Σημειώνεται ότι, με εξαίρεση το 1993, το 1994, το 2001 και το 2005, η τάση αυτή είναι πάνω από τη μονάδα! Την περίοδο αυτή (με εξαίρεση εκείνη της κρίσης, όταν η μεταβολή του ΑΕΠ ήταν αρνητική), το ρεκόρ φορομπηχτισμού κατέχει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2010, όταν τα φορολογικά έσοδα ήταν 4,14 φορές πάνω από το ΑΕΠ, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2009 (2,25 φορές)!
Μάλιστα, η δικαιολογία ότι τα φορολογικά υπερέσοδα του 2022 οφείλονται κυρίως στην εντονότερη ανάπτυξη και στις μεταρρυθμίσεις, για τα οποία θριαμβολογούσε η σημερινή κυβέρνηση, συντρίβεται από τα στοιχεία του σχετικού πίνακα για το έτος αυτό, όταν η τάση (ελαστικότητα της φορολογίας) ήταν πάνω από μιάμιση μονάδα! Επίσης, την ίδια περίοδο, το ρεκόρ φορομπηχτισμού σε ΦΠΑ κατέχει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από το 2017 (4,26 φορές), το οποίο και παραμένει!