“Τετραγωνισμός του κύκλου” η ανάκαμψη της οικονομίας;

Με τη συμφωνία για το χρέος και την έξοδο από το πρόγραμμα τον επόμενο Αύγουστο, αποκαταστήσαμε τη δημοσιονομική πειθαρχία με σημαντική, όμως, υπερφορολόγηση της πραγματικής οικονομίας. Ισοσκελίσαμε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Αλλά είναι ένας ισοσκελισμός που επιτεύχθηκε κυρίως στο σκέλος των υπηρεσιών λόγω της τουριστικής ανόδου. Αντιθέτως, στο εμπορικό ισοζύγιο, οι εισαγωγές προϊόντων υπερβαίνουν κατά 20 δισ. ευρώ τις εξαγωγές. Και τέλος, βελτιώσαμε τη θέση μας στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας. Απέχουμε, όμως, ακόμη σημαντικά, από τους Ευρωπαίους εταίρους μας.

Συνεπώς, τώρα που πάμε προς την έξοδο, η εικόνα είναι ανάμικτη. Αποφύγαμε μεν τη συντριβή, δεν καταφέραμε ωστόσο να μετασχηματίσουμε όσο θα έπρεπε την οικονομία. Η διαχρονική έλλειψη πολιτικής βούλησης και οι αντιστάσεις ακύρωσαν σε μεγάλο βαθμό τη μεταρρυθμιστική πορεία. Είναι ένα καίριο σημείο, γιατί εάν είχαμε εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, οι επιπτώσεις της κρίσης δεν θα ήταν τόσο οδυνηρές, η έξοδος από το πρόγραμμα θα ήταν ταχύτερη και η οικονομία, σήμερα, θα ήταν πιο ανταγωνιστική.

Η έξοδος από τα Μνημόνια δεν σημαίνει και έξοδο από την κρίση. Η Ελλάδα έχει αναλάβει δύσκολες δεσμεύσεις για πολλά χρόνια. Πρέπει να πετύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, κάθε χρόνο, μέχρι και το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ, κάθε χρόνο, από εκεί και πέρα έως το 2060. Είναι πόροι που αφαιρούνται από την πραγματική οικονομία. Τη συμφωνία για το ελληνικό χρέος πρέπει να την εκτιμήσουμε με σύνεση. Η συμφωνία συνοδεύεται από σημαντικές δημοσιονομικές και διαρθρωτικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας. Είναι σαφές ότι δεν έχει ανακτηθεί η εμπιστοσύνη.

Δίνεται τόσο-όσο, με καρότο και μαστίγιο, ώστε να συνεχισθεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Η ανάγκη για «τετραγωνισμό του κύκλου», που προκύπτει από την απροθυμία των εταίρων μας να προχωρήσουν σε μια πιο γενναία ελάφρυνση του χρέους και της κυβέρνησης να υιοθετήσει μια πιο φιλοεπιχειρηματική πολιτική, δημιουργεί ένα δημοσιονομικό και φορολογικό παράδοξο που κρατά ψηλά τους φόρους και εν τέλει αποτρέπει τη δυναμική αύξηση του ΑΕΠ.

Αξιοποιήστε την αφαίμαξη

Ο ΣΕΒ υποστηρίζει ότι η αφαίμαξη που υφίσταται η πραγματική οικονομία για να επιτευχθούν τα υπερπλεονάσματα, θα πρέπει αν μη τι άλλο να αξιοποιηθεί προς όφελος του παραγωγικού μετασχηματισμού της οικονομίας. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να προχωρήσει η σημαντική μείωση του μη μισθολογικού κόστους σε επίπεδο ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών ώστε να ενισχυθούν, πραγματικά, η απασχόληση και το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων.

Θα μπορούσε, επίσης, να προχωρήσει σε μεγαλύτερη φορολογική ελάφρυνση της ελληνικής οικογένειας, ώστε να αντιμετωπιστεί το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Η επίτευξη αυτών των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη η χώρα να μπει σε δυναμική και σταθερή αναπτυξιακή τροχιά. Αυτό σημαίνει, ότι πρέπει να είμαστε πολύ πιο φιλόδοξοι από τους στόχους που έχουμε θέσει για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Τα στοιχεία του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής προβλέπουν ρυθμό ανάπτυξης 2.2%, κατά μέσο όρο, στην πενταετία 2018-2022. Όταν σε μια δεκαετία το ΑΕΠ έχει μειωθεί κατά 25%, ο στόχος αυτός δεν αρκεί για να φύγει η οικονομία μπροστά. Για να ξεκολλήσει η οικονομία, για να μεγαλώσει η πίτα, για να δημιουργηθούν καλές θέσεις εργασίας, θα έπρεπε να στοχεύουμε σε μια αλματώδη ανάπτυξη της τάξης τουλάχιστον του 4% ετησίως.

Χρειαζόμαστε συνεπώς, ένα αναπτυξιακό και επενδυτικό τσουνάμι για να αναστρέψουμε την τεράστια ανεργία και να δημιουργήσουμε ξανά ευημερία και ελπίδα στην κοινωνία. Οι επενδύσεις, όμως, θα πρέπει να κατευθύνονται στους εξωστρεφείς κλάδους. Σε κλάδους με υψηλή παραγωγικότητα που παράγουν για εξαγωγές και ταυτόχρονα ανταγωνίζονται τις εισαγωγές στην εγχώρια αγορά. Αυτό προϋποθέτει ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα με κύρια έμφαση στη δημιουργία ενός φιλοεπενδυτικού περιβάλλοντος.

Για να συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ο ΣΕΒ διοργάνωσε τέσσερα συνέδρια τον τελευταίο χρόνο: Για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, για το μέλλον της εργασίας, για τις Μεσαίες και Μικρές Επιχειρήσεις και για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων μέσα από την υιοθέτηση μιας εργαλειοθήκης καλών διεθνών πρακτικών.

Επενδύσεις επενδύσεις επενδύσεις

Στο συνέδριο του ΣΕΒ για τις επενδύσεις αναδείχθηκαν 35 θέματα. Θα αναφερθώ στις προτάσεις που αφορούν στη βιομηχανία:

• Οι άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις να πάρουν χαρακτήρα επιχειρηματικών πάρκων με όλα τα κίνητρα που συνοδεύουν τη λειτουργία τους.
• Ο ειδικός χωροταξικός σχεδιασμός για τη βιομηχανία να τρέξει πιο γρήγορα. Επίσης θέλουμε ψηφιοποίηση γεω-πληροφοριών: χρήση γης, δασικά, αρχαιολογία ώστε ο επενδυτής να γνωρίζει που και τι μπορεί να κάνει σε κάθε περιοχή.
• Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας. Είναι καίριας σημασία να βλέπουμε την αδειοδότηση συνολικά: μια στάση.
• Απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
• Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας δεν θα πρέπει να προχωρήσει σε βάρος της ανταγωνιστικότητας της ενεργοβόρου βιομηχανίας.

Πέραν αυτών ο ΣΕΒ προτείνει και τα εξής για την φορολογική μεταχείριση των επενδύσεων:

• μείωση κατά 30% του εταιρικού φόρου (άμεσα η έμμεσα) και απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών,
• την εφαρμογή των Business to Business (B2B) ηλεκτρονικών συναλλαγών με σύνδεση του τιμολογίου με τα παραστατικά,
• τον συμψηφισμό μελλοντικών κερδών με ζημιές προηγούμενων ετών για τουλάχιστον 12 έτη,
• τον συμψηφισμό χρεωστικών/πιστωτικών φόρων ακόμη και με φορολογική πίστωση,
• τις επιταχυνόμενες αποσβέσεις και τις υπεραποσβέσεις 200% χωρίς χρονικό περιορισμό στη φορολογική έκπτωση των αποσβέσεων και με διασφάλιση του Δημοσίου ότι θα φορολογεί σε κάθε περίπτωση το 30% των ετησίων φορολογητέων κερδών.

Βασική προϋπόθεση για να βγει η χώρα από το τέλμα είναι πρώτα απ’ όλα η πολιτική σταθερότητα και η συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων στις βασικές προϋποθέσεις για την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Σε τελική ανάλυση, η ευθύνη για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας είναι δική μας. Δεν πρέπει να είναι ευθύνη των άλλων, δεν εναπόκειται στους άλλους να γεμίζουν τα δικά μας κενά, να λύνουν τα δικά μας προβλήματα.