Θετική προοπτική για την παγκόσμια οικονομία, στο “βάλτο” η Eυρωζώνη

Φως στο τούνελ διαβλέπει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση οικονομικής προοπτικής που έδωσε στη δημοσιότητα στις 9 Μαρτίου, για τις 20 ισχυρότερες οικονομικά χώρες του κόσμου (G20). Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να σημειώσει ανάπτυξη κατά 5,6% το 2021, ήτοι 1,4 ποσοστιαίες μονάδες παραπάνω από την προηγούμενη πρόβλεψη, κάτι που αποδίδεται κυρίως στο πρόγραμμα εμβολιασμών και το φιλόδοξο πακέτο στήριξης της αμερικανικής οικονομίας.

«Οι διεθνείς οικονομικές προοπτικές βελτιώθηκαν αξιοσημείωτα τους τελευταίους μήνες, ενισχυόμενες από τη σταδιακή χρήση αποτελεσματικών εμβολίων, τις ανακοινώσεις πρόσθετης δημοσιονομικής στήριξης σε ορισμένες χώρες και σημάδια ότι οι οικονομίες τα καταφέρνουν καλύτερα με μέτρα αντιμετώπισης του ιού», σημειώνει η έκθεση. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει, μεταξύ άλλων:

• 6,5% ανάπτυξη για τις ΗΠΑ, δηλαδή 3,3 μονάδες παραπάνω από ό,τι στην τελευταία πρόβλεψη,
• 7,8% ανάπτυξη για την Κίνα (0,2 μονάδες λιγότερο),
• 3% ανάπτυξη για τη Γερμανία (0,2 παραπάνω),
• 2,7% για τη Ρωσία (0,1 λιγότερο),
• 12,6%(!) για την Ινδία (4,7 παραπάνω).

Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία, «η οικονομική δραστηριότητα κινήθηκε στα επίπεδα προ πανδημίας, χάρη στα ισχυρά μέτρα στήριξης και στην ανάκαμψη της βιομηχανίας και των κατασκευών».  Η έκθεση εκτιμά ότι το πακέτο οικονομικής στήριξης των ΗΠΑ, όντας μεγαλύτερο από κάθε άλλης χώρας, θα επιδράσει όχι μόνο στην αμερικανική αλλά συνολικά στην παγκόσμια οικονομία, με θετικό τρόπο.

Πρόκειται, πρώτον, για τα 900 δισεκατομμύρια δολάρια του Δεκεμβρίου, ή 4% του ΑΕΠ, ως άμεση βοήθεια για τα νοικοκυριά και τους ανέργους, οδηγώντας το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών σε 11% αύξηση και την κατανάλωση σε 2% αύξηση. Το νέο πρόγραμμα αναμένεται όμως να δώσει νέα ώθηση στη ζήτηση, ύψους 3-4% κατά μέσο όρο, οφελώντας έτσι και τις χώρες που εξάγουν στις ΗΠΑ.

Η Ευρώπη καθυστερεί

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη στην ευρωζώνη, η πρόβλεψη του οργανισμού είναι 0,3 μονάδες μεγαλύτερη από την τελευταία, φτάνοντας το 3,9% για το 2021. Για τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της, οι προβλέψεις μιλούν για 3% στη Γερμανία, 5,9% στη Γαλλία, 4,1% στην Ιταλία και 5,7% στην Ισπανία.

Αν και η έκθεση αφορά στους G20, συνεπώς δεν έχει αναφορά στην Ελλάδα, επισημαίνει ωστόσο ότι οι οικονομίες με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το διεθνή τουρισμό και τις διεθνείς μετακινήσεις έχουν, προφανώς, τη μεγαλύτερη οικονομική απώλεια. Πάντως, παρά τις ελπίδες που έχουν εναποθέσει οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στο περίφημο Ταμείο Ανάκαμψης, το σχόλιο του ΟΟΣΑ είναι μάλλον επικριτικό:

«Στην Ευρώπη, οι δαπάνες από το Ταμείο Next Generation αναμένεται να ξεκινήσουν αργότερα μέσα στο έτος, αλλά η συνολική δημοσιονομική τόνωση το 2021 φαίνεται ότι θα είναι μικρή, γύρω στο 1% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, παρά τα σημαντικά περιθώρια». Με απλά λόγια, η ΕΕ θα μπορούσε να είχε κάνει πολύ περισσότερα…

Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που η ανάκαμψη θα καθυστερήσει: «Μια πιο σταδιακή επάνοδος αναμένεται για τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης (σ.σ. σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα) αντανακλώντας τα συνεχιζόμενα περιοριστικά μέτρα στις αρχές του 2021 και την περιορισμένη δημοσιονομική στήριξη».

Δώστε χρήματα, όχι δάνεια

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ επισημαίνει τον κίνδυνο μεγάλων αποκλίσεων στην ανάκαμψη μεταξύ των κρατών, προειδοποιώντας ότι «τα αυστηρά μέτρα περιορισμού θα κρατήσουν χαμηλά την ανάπτυξη σε ορισμένες χώρες και κλάδους των υπηρεσιών βραχυπρόθεσμα, ενώ άλλες θα δουν οφέλη από αποτελεσματικές πολιτικές δημόσιας υγείας, γρηγορότερο εμβολιασμό και ισχυρές πολιτικές στήριξης».

Μάλιστα, διευκρινίζει ότι «πρόωρη αυστηροποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής» –δηλαδή περικοπή των μέτρων στήριξης– πρέπει να αποφευχθεί». Και εξειδικεύει αυτά τα μέτρα στήριξης: «η συνέχιση της υποστήριξης των εισοδημάτων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχει νόημα μέχρι ο εμβολιασμός να επιτρέψει σημαντική χαλάρωση των μέτρων στις δια ζώσης δραστηριότητες. Όμως πρέπει να αναπροσανατολιστούν ώστε να στηρίξουν τον κόσμο και τις επιχειρήσεις με επιχορηγήσεις και κεφάλαιο, όχι με χρέος». 

Τέλος, ο ΟΟΣΑ προσθέτει έναν ακόμα “αστερίσκο” στο θέμα της ανάκαμψης, εξηγώντας ότι «τα εισοδήματα σε πολλές χώρες θα παραμείνουν ως το τέλος του 2022, κάτω από το προσδοκώμενο επίπεδο πριν την πανδημία».