Τί λέει για πετρέλαιο, Ελλάδα και EastMed ο εκπρόσωπος της Rystad Energy

Για την αγορά πετρελαίου και τη σχέση της με την πανδημία, για τον EastMed και τις ενεργειακές δυνατότητες της Ελλάδας μίλησε στον Γιώργο Αδαλή ο Έλληνας ανώτερος διευθυντής Επικοινωνίας και Διεθνών σχέσεων και εκπρόσωπος της Rystad Energy Λευτέρης Καραγιαννόπουλος. Η πρωτοποριακή τεχνολογία που χρησιμοποιεί για τις προβλέψεις της η Rystad, την έχει καταστήσει μια από τις τρεις μεγαλύτερες εταιρίες συμβούλων Ενέργειας παγκοσμίως.

Η Rystad έχει συστήσει ειδική ομάδα επιστημόνων, η οποία παρακολουθεί τα δεδομένα της πανδημίας διεθνώς. Όπως μας είπε ο Καραγιαννόπουλος: «Έχουμε φτιάξει ένα μοντέλο το οποίο έχει προβλέψει σωστά ακόμη και τον αριθμό των μολύνσεων από τον κορονοϊό. Αυτό που συνέβη το 2020 είναι μία κατάσταση, η οποία συμβαίνει συνήθως μία φορά στη ζωή ενός ανθρώπου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίδονται, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, από την αρχή της κρίσης ως και σήμερα, φτάνουν λίγο πάνω από 100.000.000 παγκοσμίως. Εμείς όμως έχουμε τις δικές μας μετρήσεις. Υπολογίζουμε στην Rystad ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί στην πραγματικότητα είναι περίπου εφτά φορές παραπάνω και ξεπερνά τα 700.000.000. Πολλοί άνθρωποι το έχουν περάσει και δεν έχουν διαγνωστεί».

Ο λόγος που μια εταιρία συμβούλων Ενέργειας ασχολείται με τον κορονοιό είναι ότι «με βάση αυτόν τον αριθμό υπολογίζουμε τι γίνεται με τα καύσιμα. Και γι’ αυτό ήμασταν απολύτως ακριβείς όταν υπολογίσαμε και τα jet fuels και την συνολική ζήτηση για καύσιμα, γιατί στηριχθήκαμε στο μοντέλο μας και όχι στα ανακοινωμένα κρούσματα».

Ο Καραγιαννόπουλος εξήγησε τι συνέβη το 2020 και είδαμε τις τιμές του πετρελαίου WTI να πέφτουν για πρώτη φορά σε αρνητικά επίπεδα: «Όσον αφορά την συνολική ζήτηση για τα καύσιμα, η μεγαλύτερη ζημιά έγινε τον Απρίλιο 2020, επειδή ο κόσμος ήταν απροετοίμαστος. Δεν υπήρχε πλάνο εκείνη τη στιγμή και πάρα πολλά πράγματα έγιναν απότομα, οπότε η ζημιά ήταν τότε πάνω από 20.000.000 βαρέλια/ημέρα στη ζήτηση.

»Η ζήτηση συνολικά στον κόσμο πριν την πανδημία, ήταν γύρω στα 99.000.000 βαρέλια/ημέρα. Το 2019 μόλις είχαμε βγει από την κρίση του 2015, οπότε είχανε μόλις ανθίσει οι επενδύσεις. Από τον Απρίλιο 2020 και μετά, η μεγαλύτερη ζημιά ήταν στα καύσιμα των αυτοκινήτων. Περίπου τα μισά βαρέλια από αυτά που είχε χάσει η παγκόσμια ζήτηση ήταν από τα αυτοκίνητα. Για τα αυτοκίνητα χρησιμοποιούσαμε πάνω από 40.000.000 βαρέλια/ημέρα προ κορονοιού. Το 2020 λοιπόν οι βενζίνες και τα diesel χάσανε μεταξύ 10-15 εκατ. βαρέλια/ημέρα. Όσο πέρναγε ο καιρός και ενώ υπήρχε μια ομαλοποίηση σιγά-σιγά τα καύσιμα για αυτοκίνητα άρχισαν να ανακτούν λίγο την ζήτηση».

Μοντέλα πρόβλεψης

Όταν ρωτήθηκε τι προβλέπει για το μέλλον: «Να σας δώσω και μία είδηση. Ως Rystad πιστεύουμε ότι τα jet fuels θα κάνουν ακόμη καιρό να ανακάμψουν ενώ τα καύσιμα για αυτοκίνητα θα ανακάμψουν στο τέλος του 2021. Τα jet fuels θα ανακάμψουν πλήρως στο τέλος του 2022, ή στις αρχές του 2023». Η παραπάνω εκτίμηση για τις αεροπορικές πτήσεις είναι και εκτίμηση για τον τουρισμό. Η ζήτηση για καύσιμα αυτοκινήτων, πάντως, συσχετίζεται άμεσα με τον εμβολιασμό. «Ο κόσμος όταν χαλαρώνουν τα lockdowns θα χρησιμοποιεί παραπάνω το αυτοκίνητο».

Για την πορεία της Αγοράς το 2021, ο Καραγιαννόπουλος μας είπε: «Πιστεύουμε ότι η συνολική ζήτηση το 2021 θα φτάσει στα 95,4 εκατ. βαρέλια/ημέρα κατά μέσο όρο ενώ ο επόμενος Δεκέμβρης μπορεί ίσως πλησιάσει στα 98 εκατ.». Εάν δεν υπήρχε πανδημία θα ξεπερνούσε τα 100 εκατ. βαρέλια/ημέρα. «Λίγος λόξυγκας να πιάσει τις εκστρατείες εμβολιασμού, μπορεί να κόψει μέχρι και ένα εκατομμύριο βαρέλια τη μέρα στην ετήσια ζήτηση»!

Ακολούθως, ο Καραγιαννόπουλος περιέγραψε τι συνέβη με τις τιμές του πετρελαίου το 2020: «Αυτό που έγινε το 2020 δεν πιστεύουμε ότι τώρα και στα επόμενα χρόνια θα το ξαναζήσουμε. Σήμερα, έχει δημιουργηθεί ένας μηχανισμός, ο οποίος είναι σε ετοιμότητα για να ισορροπεί την αγορά». Η μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη της Rystad Energy είναι η εξής: «Δεν έχουμε δει να γίνονται πολλοί νέοι αποθηκευτικοί χώροι γιατί πιστεύουμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ζήτησης πετρελαίου θα φτάσει στο “ταβάνι” πιο γρήγορα απ’ ό,τι αναμένεται. Πιστεύουμε ότι μέχρι το 2026 θα φτάσει στο “ταβάνι”.

»Εδώ θα σας δώσω και άλλη είδηση! Εμείς το “ταβάνι” το έχουμε χαμηλώσει πάρα πολύ πρόσφατα. Πιστεύουμε ότι θα είναι τα 102 εκατ. βαρέλια/ημέρα. Μετά το 2026 θα σταθεροποιηθεί για κάποια χρόνια και θα αρχίσει να πέφτει. Προ κορονοιού περιμέναμε το “ταβάνι” να φτάσει στα 108 εκατ. Εκτιμούμε ότι δεν θα υπάρξει άμεσα ράλι ανόδου της τιμής του πετρελαίου. Αύξηση στις τιμές θα ξαναδούμε στο τέλος του 2022, με αρχές του 2023. Μόλις επανέλθουν τα jet fuels, τότε θα έχουμε ράλι. Δεν μιλάμε για 100 δολάρια/βαρέλι, αλλά για χαμηλότερη τιμή, ίσως κοντά στα 70».

Ακολούθως ο Καραγιαννόπουλος εξήγησε οι μεγάλες πολυεθνικές πετρελαίου συγκεντρώνουν τα κεφάλαιά τους και την δραστηριότητά τους σε λιγότερες περιοχές από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Η Rystad πιστεύει ότι θα αρχίσουν ανταλλαγές περιουσιακών στοιχείων και πεδίων. Η τάση είναι να αναπτύξουν κοιτάσματα κοντά σε αυτά που είναι επιτυχημένα για λόγους οικονομίας. Επίσης γιατί μειώνεται το ρίσκο και το κόστος τους.

Σχετικά με τον East Med

Ο κ. Καραγιαννόπουλος αναφέρθηκε στη Νορβηγία, η οποία «έχει ένα μεγάλο ταμείο, με ένα, τεράστιο “μαξιλάρι” γεμάτο με χρήματα, τα οποία συγκεντρώνει από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Αυτό το ταμείο, σε περιπτώσεις ανάγκης, όπως τώρα, χρηματοδοτεί κυβερνητικές δράσεις υπέρ του πληθυσμού. Η Νορβηγία ήταν πολύ περισσότερο προετοιμασμένη οικονομικά για να ανταπεξέλθει την κρίση της πανδημίας».

Αναφερόμενος στην Ελλάδα, ο εκπρόσωπος της Rystad Energy είπε: «Η Ελλάδα έχει πολλή θάλασσα, αλλά οι ανακαλύψεις δεν ήταν μέχρι τώρα τόσες πολλές όσες ελπίζαμε, επειδή δεν δαπανήθηκαν τα χρήματα για να γίνει έρευνα. Κάποια κοιτάσματα τα οποία θα έρθουν on line, όπως π.χ. το κοίτασμα της Energan, που θα αρχίσουν να παράγουν στο τέλος του 2022 αρχές του 2023. Βέβαια δεν είναι τεράστιο κοίτασμα, κρύβει περίπου 35 εκατ. βαρέλια οπότε ο ρυθμός παραγωγής θα είναι σχετικά μικρός. Πιστεύουμε, όμως, γιατί έχουμε κάνει την εκτίμησή μας, ότι η ελληνική υφαλοκρηπίδα κρύβει κι άλλους υδρογονάνθρακες. Αν βρεθεί ένα μεγάλο κοίτασμα, τότε γίνεται upgrade και όλο το σύστημα. Εκτιμούμε ότι αν αυξηθεί ο ρυθμός ερευνών στην Ελλάδα, μπορούν να βρεθούν μέχρι 400 εκατ. βαρέλια πετρέλαιο και ισοδύναμο φυσικό αέριο. Αυτό όμως είναι με βάση μελέτες, δηλαδή είναι θεωρητικό προσδοκία για την Ελλάδα».

Αναφερόμενος στον EastMed ξεκαθάρισε ότι «μιλάμε για πολύ ακριβό αγωγό, το κόστος του ίσως φτάσει 9 δισ. δολάρια, οπότε μιλάμε για τεράστιο project. Οι λόγοι που κολλάει μέχρι τώρα είναι δύο. Ο ένας είναι οι προβληματικές σχέσεις μεταξύ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου. Οι επενδυτές θέλουν ασφάλεια για να ρίξουν λεφτά. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με τις τιμές του φυσικού αερίου και του LNG. Δηλαδή, πόσο κέρδος μπορεί να βγάλει αυτός ο αγωγός, εάν το αέριο που θα μεταφέρει θα είναι φθηνότερο σε σχέση με το αέριο από άλλες πηγές.

»Τα κοιτάσματα παγκοσμίως δεν είναι αρκετά για να καλύψουν τη μακροπρόθεσμη ζήτηση το 2030-2040. Πρέπει λοιπόν να βρεθούν νέα κοιτάσματα. Ακόμη και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να αυξηθούν, πρέπει να βρεθεί και άλλο πετρέλαιο για να ικανοποιηθεί η ζήτηση. Αυτό πιστεύουμε ως εταιρία. Στην Ελλάδα αυτήν την στιγμή δεν είμαστε εκεί ίσως που θα θέλαμε όσον αφορά την παραγωγή. Χρειάζονται επενδύσεις. Από την άλλη, η Ελλάδα έχει κατάλληλες συνθήκες για ανανεώσιμες πηγές. Υπάρχουν σχέδια για πολλά μεγάλα αιολικά πάρκα.

Η Ελλάδα θα πάρει περίπου 32 δισ. ευρώ από την ΕΕ. Περίπου τα μισά σκοπεύει να τα ξοδέψει σε ανανεώσιμες πηγές. Επίσης, η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε κόμβο αν εκμεταλλευτεί την γεωγραφική της θέση για να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, από τον East Med αν κατασκευαστεί, και από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Ελλάδα αναμειγνύεται στον παγκόσμιο χάρτη ενέργειας και με τον στόλο της που μεταφέρει πετρέλαιο και φυσικό αέριο.