Το market pass προσωρινά παραμένει, οι επιδοτήσεις για το ρεύμα φεύγουν

Νέος κύκλο ακρίβειας ειδικά στα τρόφιμα βλέπει η ΕΛΣΤΑΤ, παρότι για ένα μικρό χρονικό διάστημα η υπηρεσία αυτή είχε διαπιστώσει ένα μικρό “φρένο”. Άγνωστο που θα οδηγήσει η νέα “γκαζιά” στις ανατιμήσεις. Παράλληλα η Κομισιόν κόβει τις οριζόντιες επιδοτήσεις για το ρεύμα, ενίσχυση που ήταν ήδη πολύ μικρή στη χώρα μας, όμως θα χαθεί ακόμα κι αυτή. Με το τέλος του καλοκαιριού τα μεσαία και φτωχά στρώματα θα βρεθούν ως εκ τούτου προ πολλών ανατιμήσεων και χωρίς ενισχύσεις, με εξαίρεση τα πολύ ευάλωτα νοικοκυριά. Επίσης αποκλείσθηκε να δοθούν νέες διευκολύνσεις ή ρυθμίσεις σε χρέη προς την εφορία και τον ΕΦΚΑ και η δυνατότητα των υπαρχουσών ρυθμίσεων λήγει τέλη Ιουλίου.

Το μόνο σχετικά θετικό νέο είναι ότι έχει αποφασισθεί να συνεχισθεί η επιταγή ακρίβειας (ή  market pass) και να δοθούν επίσης τα 150 ευρώ προς όσους συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους – το ποσό αυτό θα δοθεί και σε όσους 19χρονους δεν το είχαν λάβει στην προηγούμενη καταβολή. Όσον αφορά στο market pass τα κριτήρια σύμφωνα με πληροφορίες θα παραμείνουν τα ίδια, αλλά θα ωφεληθούν όσοι δεν τα πληρούσαν κατά το προηγούμενο εξάμηνο και ίσως τα πληρούν τώρα. Για να τους καταβληθεί, θα πρέπει όμως να υποβάλουν φορολογική δήλωση για το έτος 2022.  Απ’ όσα διαρρέονται, μαθαίνουμε ότι θα αρχίσει να χορηγείται τον Αύγουστο και η ανανέωση θα είναι ή τρίμηνη (μέχρι και Οκτώβριο) ή πεντάμηνη (μέχρι και Δεκέμβριο).

Τα ποσά θα είναι τα ίδια με του προηγούμενου εξαμήνου (22 έως σε σπάνιες περιπτώσεις 100 ευρώ το μήνα) και τα δικαιούνται νοικοκυριά –όχι άτομα. Μπορεί να υποβάλει αίτηση μόνον ένας από κάθε νοικοκυριό και όχι φιλοξενούμενος. Οι άγαμοι πρέπει να έχουν εισόδημα έως 16.000 ευρώ, ενώ οι έγγαμοι και οι μονογονεϊκές οικογένειες έως 24.000 ευρώ. Το εισοδηματικό κριτήριο αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Σχετικά με την αντικειμενική αξία των ακινήτων, δικαιούνται το επίδομα όσοι άγαμοι έχουν ακίνητο αξίας μέχρι 250.000 ευρώ και όσοι έγγαμοι έχουν ακίνητο αξίας έως 400.000 ευρώ

Για το επίδομα αυτό μέλη του νοικοκυριού λογίζονται οι σύζυγοι/τα μέρη συμφώνου συμβίωσης, τα εξαρτώμενα τέκνα τους, τα λοιπά εξαρτώμενα από αυτούς μέλη και οι φιλοξενούμενοί τους, πάντα σύμφωνα με την τελευταία φορολογική δήλωση που έχει υποβάλει ο αιτών. Αν ο αιτών ζητήσει να του καταβάλλεται το επίδομα στο λογαριασμό του ως μετρητά, χάνει το 20%, ενώ αν πάρει την ειδική κάρτα, δικαιούται το 100% του επιδόματος. Με την ειδική κάρτα μπορεί να κάνει μόνον αγορές τροφίμων από διάφορα καταστήματα ή οποιουδήποτε είδους πωλείται σε σουπερμάρκετ.

Όπως ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή η ΕΛΣΤΑΤ, η πορεία των τιμών στα τρόφιμα μοιάζει να είναι και πάλι εκτός ελέγχου. Μετά από τέσσερις μήνες, όπου σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο δείκτης των τροφίμων υποχωρούσε κάπως, τώρα η τάση αναστράφηκε. Ο πληθωρισμός στα είδη διατροφής αυξήθηκε 12,2%, ενώ νέες ανατιμήσεις καταγράφηκαν και σε ευρεία γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. ένδυση-υπόδηση, είδη νοικοκυριού, αυτοκίνητα-μοτοσυκλέτες κ.λπ.). Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αντιθέτως μειώθηκαν οι τιμές στο φυσικό αέριο, στο ηλεκτρικό, στο πετρέλαιο θέρμανσης και στις τηλεφωνικές υπηρεσίες.

Το ηλεκτρικό ρεύμα

Μέχρι τώρα υπήρχε μια μικρή ελάφρυνση στους λογαριασμούς ενέργειας και συγκεκριμένα χορηγούνταν 15 ευρώ ανά μεγαβατώρα (δηλαδή ανά χίλιες κιλοβατώρες). Τώρα η Κομισιόν αποφάσισε ότι ακόμα και αυτά κόβονται. Στην έκθεσή της αναφέρει ότι «η τιμή του φυσικού αερίου έχει πλέον υποχωρήσει από τα 350 ευρώ και εκτιμάται ότι δεν είναι πιθανό να επανεμφανιστούν συνθήκες που θα οδηγήσουν σε νέα εκτόξευση των τιμών, τόσο στο φυσικό αέριο, όσο και στο ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν πλέον μειωθεί σε λιγότερο από 80 ευρώ ανά μεγαβατώρα». Όμως αυτές οι τιμές δεν ισχύουν στην Ελλάδα, όπου οι λογαριασμοί ρεύματος είναι πολλαπλάσιοι των τιμών που αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν.

Στην Ελλάδα αναμένεται να ενισχυθούν πλέον ως προς το ηλεκτρικό ρεύμα μόνον τα τύποις ή πράγματι πολύ ευάλωτα νοικοκυριά και όχι η λεγόμενη μεσαία τάξη ή άλλες οικογένειες ή άτομα που ζουν στα όρια της φτώχειας. Υπενθυμίζεται ότι αυτά τα 15 ευρώ τα λάμβαναν όσοι είχαν κατανάλωση μόλις 500 κιλοβατώρες το μήνα. Για να τα πάρουν όσοι κατανάλωναν περισσότερο ηλεκτρικό ρεύμα, θα έπρεπε να φαίνεται από τις μετρήσεις ότι προσπάθησαν και κατάφεραν να μειώσουν κατά 15% την κατανάλωσή τους σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του προηγούμενου έτους. Στα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο η ενίσχυση για τον Ιούλιο ήταν 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα και αυτή μάλλον θα συνεχιστεί.

Να υπενθυμίσουμε ότι από Οκτώβριο επανέρχεται και η ρήτρα αναπροσαρμογής. Όταν ψηφίστηκε το “πάγωμά” της αρχικά, είχε τεθεί ως όριο ο Ιούλιος, αλλά πήρε “παράταση” μέχρι τον Οκτώβρη. Στην πραγματικότητα βέβαια η ρήτρα δεν καταργήθηκε ποτέ και απλά άλλαξε ονομασία και μετακυλήθηκε –η επιβάρυνση παρέμεινε. Επίσης να προσθέσουμε ότι τα εμπορικά τιμολόγια δεν είχαν ούτε προβλέπεται να έχουν καμία επιδότηση και ως εκ τούτου δεν είχαν καμία ελάφρυνση φούρνοι, εστιατόρια και άλλες ενεργοβόρες επιχειρήσεις, αλλά ούτε και τα γραφεία επιχειρήσεων.

Ρύθμιση χρεών

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης είπε κατά την ομιλία του στην Βουλή ότι δεν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να προβεί σε νέες ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία. «Έχουν νομοθετηθεί πρόσφατα τόσο η αναβίωση των 120 δόσεων για παλαιούς οφειλέτες όσο και οι 72 δόσεις για πιο πρόσφατους σχετικά οφειλέτες. Καλώ λοιπόν όλους τους οφειλέτες να σπεύσουν μέχρι το τέλος Ιουλίου να αξιοποιήσουν την ευκαιρία», είπε ο υπουργός. Όσον αφορά στους μεγαλοοφειλέτες, η ΑΑΔΕ θα υποστείλει ειδοποιητήρια στις 18 Ιουλίου 2023, καλώντας τους να ρυθμίσουν τα χρέη τους εντός 15 ημερών, δηλαδή μέχρι την 1η Αυγούστου του 2023.

Όσον αφορά στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία το 80% των επαγγελματιών δεν μπόρεσε να ενταχθεί στη ρύθμιση, καθώς οι περιορισμοί είναι πολλοί. Η κυβέρνηση εξέταζε το ενδεχόμενο να δοθεί νέα παράταση και να ανοίξει η “ομπρέλα”, ώστε να διευκολυνθούν περισσότεροι οφειλέτες, όμως η Κομισιόν κλείνει την στρόφιγγα και κάθε νέο ανακουφιστικό μέτρο αποκλείεται.

Στη ρύθμιση των 72 δόσεων για τα χρέη της πανδημίας, καθώς και στη ρύθμιση των 120 δόσεων για τα χρέη του 2019 είχαν ενταχθεί μόνον 23.047 οφειλέτες. Στη ρύθμιση για τα χρέη κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, εντάχθηκαν μόλις 9.800 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις. Αιτία είναι οι “κόφτες” που έθεσε η κυβέρνηση. Αίτηση μέχρι τις 31 Ιουλίου μπορούν να υποβάλουν για τις δόσεις όσοι βρέθηκαν με χρέη από τότε που άρχισε η ενεργειακή κρίση, αλλά μόνον εφ’ όσον κατά την 1 Νοεμβρίου του 2021 δεν είχαν ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές. Στη συγκεκριμένη τρέχουσα ρύθμιση υπάγονται οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου 2021 έως και την 1η Φεβρουαρίου 2023, ενώ το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης ανέρχεται σε 30 ευρώ.

Χρέη και συνταξιοδότηση

Για τους οφειλέτες προς τον ΕΦΚΑ, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, που δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν λόγω χρεών, ετοιμάζεται μια ρύθμιση, που όμως δεν θα αποτελεί ούτε αυτή σημαντική ανάσα, Με τον ισχύοντα νόμο, όσοι χρωστούν πάνω από 20.000 ευρώ, για να βγουν στη σύνταξη θα πρέπει να πληρώσουν εφάπαξ το ποσό που ξεπερνά τις 20.000. Όσο για τις οφειλές έως 20.000 ευρώ (ή 6.000 για τους αγρότες), αυτές παρακρατούνται σε έως και 60 δόσεις.

Τώρα μελετάται να εκδίδεται τυπικά η σύνταξη, αλλά να παρακρατείται από αυτήν το ποσό που ξεπερνάει τις 20.000 ευρώ. Ουσιαστικά δεν θα χορηγείται σύνταξη μέχρις ότου η οφειλή “πέσει” στις 20.000. Όταν το χρέος μειωθεί στο προαναφερόμενο ποσό, τότε τα είκοσι χιλιάρικα θα “σπάσουν” σε 60 δόσεις. Εντούτοις ακόμα κι αυτή η μικρή ανάσα δεν θα αφορά όσους οφείλουν πάνω από 30.000 ή κατ’ άλλους 50.000 ευρώ. Αυτοί και πάλι δεν θα μπορούν να βγουν στην σύνταξη, συνιστούν δε την πλειοψηφία των οφειλετών. Στην πραγματικότητα θα ωφεληθούν κυρίως όσοι δημιούργησαν χρέη κατά την πανδημία, κυρίως και όχι όσοι έχουν σωρεύσει παλαιότερες οφειλές.