“Λευκός καπνός” στην Σύνοδο της ΕΕ για την Γάζα – Επικοινωνία Μητσοτάκη-Αμπάς

Λευκός καπνός επήλθε στη Σύνοδο Κορυφής των 27 ηγετών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή. Οι 27 ηγέτες των κρατών-μελών συμφώνησαν στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για τη Μέση Ανατολή ενώ το αγκάθι της συζήτησης ήταν εάν θα υπάρχει αναφορά σε “ανθρωπιστική παύση” ή “ανθρωπιστικές παύσεις”.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα τονίζεται ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει τη βαθύτατη ανησυχία της για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα και καλεί για συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και βοήθεια για να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη μέσω όλων των απαραίτητων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων για ανθρωπιστικές ανάγκες».

Η δήλωση Μητσοτάκη

Για μια Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία έκανε λόγο ο Έλληνας πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στο δικαίωμα του Ισραήλ στη νόμιμη αυτοάμυνα ενώ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον επικεφαλής της παλαιστινιακής αρχής, Μαχμούντ Αμπάς το απόγευμα.

Αναλυτικά, η δήλωσή του: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξάγεται σε μία εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για τις εξελίξεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Η θέση της Ελλάδος, η οποία θα αποτυπωθεί και σήμερα, είναι πολύ σαφής και μπορεί να συνοψιστεί σε τέσσερα κεντρικά σημεία.

Πρώτον, το Ισραήλ έχει το δικαίωμα στη νόμιμη αυτοάμυνα, πάντα σύμφωνα με το Διεθνές και το Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Δέχθηκε μία πρωτοφανούς αγριότητας τρομοκρατική επίθεση και προφανώς έχει την υποχρέωση να αντιδράσει για να προστατεύσει την ασφάλεια των πολιτών του.

Δεύτερον, αποδίδουμε πάρα πολύ μεγάλη σημασία στην ανθρωπιστική κρίση η οποία, σήμερα, έχει εκδηλωθεί στη Λωρίδα της Γάζας. Και γι’ αυτό θεωρώ απολύτως επιβεβλημένο να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι και, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο, να υπάρξει και μία “ανθρωπιστική παύση”, έτσι ώστε να μπορέσουν οι άμαχοι να προστατευθούν, να φτάσουν οι απαραίτητες προμήθειες σε αυτούς οι οποίοι σήμερα συνθλίβονται μέσα στις μυλόπετρες αυτής της σύγκρουσης και να μπορέσουμε να προστατεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ανθρώπινες ζωές.

Δεν θα κουραστώ να το λέω, η Χαμάς είναι μία τρομοκρατική οργάνωση και δεν εκφράζει τα δίκαια αιτήματα του παλαιστινιακού λαού. Τρίτο σημείο: υποχρέωσή μας είναι να εξασφαλίσουμε να μην επεκταθεί αυτή η σύγκρουση, έτσι ώστε να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και να επηρεάσει τη Μέση Ανατολή.

Τέταρτο σημείο: η Ελλάδα παραμένει σταθερά προσηλωμένη σε μία λύση δύο κρατών για να αντιμετωπιστεί το παλαιστινιακό πρόβλημα. Μόνο, τελικά, μία πολιτική λύση θα μπορέσει να δημιουργήσει συνθήκες μακροπρόθεσμης ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή. Θα έχω μάλιστα, σήμερα το απόγευμα, την ευκαιρία να μιλήσω τηλεφωνικά με τον Πρόεδρο Αμπάς και να του μεταφέρω τις πάγιες θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Τώρα, εκτός από τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής θα μάς απασχολήσει στην αρχή της συνεδρίασής μας και η αναθεώρηση του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Η Ελλάδα προσέρχεται σε αυτή τη συζήτηση με αποκρυσταλλωμένες τις θέσεις της, οι οποίες συντονίζονται απόλυτα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Είμαστε απολύτως θετικοί στο να εκταμιευθούν 50 δισεκατομμύρια για τη στήριξη της Ουκρανίας, αλλά ταυτόχρονα ζητάμε μετ’ επιτάσεως να αυξηθούν οι πόροι για τη μετανάστευση. Η Ελλάδα είναι χώρα πρώτης υποδοχής και χρειάζεται περισσότερη ευρωπαϊκή στήριξη για να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό πρόβλημα. Αλλά ταυτόχρονα να αυξηθούν και οι πόροι για το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα δοκιμάστηκε από φυσικές καταστροφές φέτος το καλοκαίρι και είναι απολύτως σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει διαθέσει επαρκείς πόρους για να μπορέσει να στηρίξει τις χώρες οι οποίες πλήττονται από την κλιματική κρίση. Γι’ αυτό και θα χρειαστεί μια ενίσχυση του προϋπολογισμού για να χρηματοδοτηθεί αυτό το Ταμείο.

Τέλος, θέλω να κάνω μια ξεχωριστή μνεία στη συνεδρίαση των ευρωπαίων κεντρικών τραπεζιτών η οποία έλαβε χώρα στην Ελλάδα. Χθες, είχα την ευκαιρία να μιλήσω στους ευρωπαίους κεντρικούς τραπεζίτες και να παρουσιάσω την πολύ σημαντική πρόοδο την οποία έχει επιτελέσει η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια.

Να μιλήσω για την επενδυτική βαθμίδα την οποία κατακτήσαμε και για το γεγονός ότι από όλους αναγνωρίζεται αυτή η τεράστια προσπάθεια της χώρας να ξεφύγει από τα δύσκολα χρόνια και να γίνει πια ένας πρωταθλητής στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη.

Η προσπάθεια αυτή δεν είναι προσπάθεια μίας κυβέρνησης μόνο. Είναι μια προσπάθεια συνολική του ελληνικού λαού, έτσι χαιρετίστηκε και από την κα Λαγκάρντ. Και αυτό μάς δίνει δύναμη να μπορέσουμε να συνεχίσουμε με ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, ώστε να συγκλίνουμε ακόμα πιο γρήγορα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να βελτιώσουμε το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων πολιτών, έτσι ώστε να μπορούμε όλοι, όλες και όλοι οι Έλληνες να ατενίζουν το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία».

Η Σύνοδος των 27

Οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ζητήσουν τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων» στις εχθροπραξίες για την είσοδο της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, σύμφωνα με το σχέδιο κοινού ανακοινωθέντος που θα τεθεί προς έγκριση στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες και ήρθε σε γνώση του Reuters.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την σοβαρότατη ανησυχία του για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στην Γάζα και απευθύνει έκκληση για συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και βοήθεια ώστε να φθάσει σε όσους την χρειάζονται μέσω όλων των αναγκαίων μέτρων, περιλαμβανομένων ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων», αναφέρεται στο κείμενο και προστίθεται: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεργαστεί στενά με εταίρους στην περιοχή για να προστατεύσει τους πολίτες, να παράσχει βοήθεια και να διευκολύνει την πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό, ιατρική περίθαλψη, καύσιμα και καταφύγιο, διασφαλίζοντας ότι αυτή η βοήθεια δεν θα αποτελεί αντικείμενο κατάχρησης από τρομοκρατικές οργανώσεις». 

Από το σχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος φαίνεται πως υπάρχει μία προσπάθεια σύγκλισης των διαφορετικών απόψεων. Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του πρωθυπουργού της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ ο οποίος προεδρεύει και μίλησε πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για «παύση και ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» (halt and humanitarian cease-fire) στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς για να επιτραπεί η «επείγουσα εισαγωγή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα με τρόπο συστηματικό, μόνιμο και ανάλογο με τις έκτακτες ανάγκες του παλαιστινιακού λαού».

Η έκκληση της Ισπανίας για κατάπαυση του πυρός έρχεται εν μέσω έντονης συζήτησης μεταξύ των χωρών της ΕΕ σχετικά με το αν θα ζητήσει μια «ανθρωπιστική κατάπαυση» ή «παύσεις» (που δεν έχει διευκρινιστεί τί σημαίνουν) στη σύγκρουση, για να επιτραπεί η βοήθεια στη Γάζα.

Σε άλλο μήκος Γερμανία και Γαλλία

Χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Τσεχική Δημοκρατία είναι επιφυλακτικές στο να συμφωνήσουν σε οτιδήποτε μοιάζει με έκκληση κατάπαυσης του πυρός, υποστηρίζοντας ότι  προσκρούει στο δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ να πολεμήσει τη Χαμάς.

Ενώ διπλωμάτες δήλωσαν ότι η Γερμανία θα μπορούσε να αποδεχθεί την ιδέα μιας παύσης, ο επικεφαλής κυβερνητικός εκπρόσωπος του Βερολίνου Steffen Hebestreit δήλωσε: «Στην τρέχουσα κατάσταση, δεν θα ήταν δίκαιο να προσποιούμαστε ότι απαιτείται ειρήνη ή κατάπαυση του πυρός. Από αυτή την άποψη, φαντάζομαι ότι θα είναι δύσκολο για την ΕΕ αύριο και μεθαύριο». 

Και η Γαλλία εξάλλου, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας καταψήφισε το ρωσικό ψήφισμα για «άμεση κατάπαυση του πυρός» και συντάχθηκε με το ψήφισμα των ΗΠΑ που εστιάζεται σε «ανθρωπιστικούς διαδρόμους». Η ΕΕ δεν έχει άμεση στρατιωτική εμπλοκή, αλλά έχει κάποια περιφερειακή επιρροή μέσω των προσπαθειών ανακούφισης, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λέει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος δωρητής βοήθειας προς τους Παλαιστινίους. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε την Τετάρτη ότι η Γαλλία στέλνει ένα πλοίο του πολεμικού ναυτικού για να υποστηρίξει τα νοσοκομεία στη Λωρίδα της Γάζας.

Και η Βρετανία στο ίδιο μήκος με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ τάχθηκε υπέρ ορισμένων παύσεων στη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς για να επιτραπεί η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει στη Γάζα, αλλά το διέκρινε από τα ευρύτερα αιτήματα για κατάπαυση του πυρός.