Δυόμιση γραμμές για τα ελληνοαμερικανικά στη Βουλή
12/05/2022Με γκολ από τα αποδυτήρια ξεκινά το ταξίδι του στις ΗΠΑ ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την αποκάλυψη ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν, λίγες ημέρες πριν την συνάντηση, ζήτησε από το Κογκρέσο να εγκρίνει την αναβάθμιση και την πώληση επιπλέον F-16 στην Τουρκία. Ήταν αυτό ένα από τα δύο ζητήματα που έθεσε ο Αλέξης Τσίπρας και έφεραν σε δύσκολη θέση τον πρωθυπουργό κατά την συζήτηση της Αναβάθμισης της Αμυντικής Συμφωνίας Ελλάδας-ΗΠΑ στην Βουλή, δίχως να πάρει μάλιστα απάντηση.
Γενικότερα ο Αλέξης Τσίπρας τον κατηγόρησε ότι μετατοπίζει την εξωτερική πολιτική της χώρας, καθιστώντας την Ελλάδα πρόθυμο και δεδομένο σύμμαχο, δίχως να παίρνει ανταλλάγματα που να ενισχύουν την αμυντική δυνατότητα της χώρας. Αντίθετα, υπογράμμισε με έμφαση, ενισχύεται η θέση της Τουρκίας που ακολουθεί εντελώς διαφορετική πολιτική. Συνολικά ο κ. Μητσοτάκης δεν κατάφερε να εξηγήσει γιατί η Αμυντική Συμφωνία που ικανοποιεί όλα τα αιτήματα των Αμερικανών, είναι ωφέλιμη και συνιστά αναβάθμιση της χώρας.
Όσον αφορά την Συμφωνία δημιουργείται η εντύπωση ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης πράγματι ικανοποίησε όλες τις απαιτήσεις για να πάρει την πολυπόθητη πρόσκληση από τον Λευκό Οίκο. Ο δε Αλέξης Τσίπρας κινήθηκε σε χαμηλούς αντιαμερικανικούς τόνους, αν και σε ότι αφορά την Ελλάδα, φρόντιζε να κατηγορεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι έχει την ευθύνη γιατί δεν διαπραγματεύεται αποτελεσματικά.
Δυόμιση γραμμές
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να υποβαθμίσει την σημασία της αναβάθμισης των F-16 και αντεπιτέθηκε στον Τσίπρα λέγοντας ότι στο παρελθόν εκείνος δεν είχε αποτρέψει την προμήθεια των από την Τουρκία των F-35, που τελικά ματαιώθηκε λόγω της αγοράς από την Άγκυρα των S-400. Επιπλέον υποστήριξε ότι το θέμα δεν έχει κλείσει καθώς την απόφαση θα πάρει το Κογκρέσο. Σε διαφορετικούς τόνους ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σημείωσε ότι «συνιστά πρόβλημα για τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της, η έγκριση της αμερικανικής κυβέρνησης για αναβάθμιση των τουρκικών στρατιωτικών αεροσκαφών F-16 και αυτή την καθαρή άποψη θα διατυπώσουμε και στην Ουάσιγκτον στην επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη».
Έχει όμως σοβαρό αρνητικό συμβολισμό ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν έκανε την κίνηση λίγες ημέρες πριν την συνάντηση, προφανώς ικανοποιώντας αντίστοιχο αίτημα της τουρκικής διπλωματίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν απάντησε όμως ούτε στην ουσιαστική κριτική που του έκανε ο Αλέξης Τσίπρας όταν του επισήμανε ότι κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων ο πρωθυπουργός είχε ζητήσει μία σειρά ανταλλάγματα προς όφελος της αμυντικής θωράκισης της χώρας, τα οποία όμως, όπως είπε, όλα απορρίφθηκαν από τους Αμερικανούς. Το ερώτημα που του έθεσε στην πρωτολογία του και δεν πήρε απάντηση ήταν γιατί προχώρησε στην Συμφωνία αφού δεν πήρε τα ανταλλάγματα που ζήτησε. Υποστήριξε ακόμη ότι ο ίδιος δεν είχε προχωρήσει την Συμφωνία γιατί δεν είχε βρεθεί τότε με τους Αμερικανούς κοινός τόπος.
Κόντρες
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θύμισε ωστόσο ότι η αναβάθμιση των αμυντικών σχέσεων είχε ξεκινήσει επί ΣΥΡΙΖΑ για να κατηγορήσει τον Αλέξη Τσίπρα για υποκρισία και όψιμο αντιαμερικανισμό. Ο Αλέξης Τσίπρας τον κατηγόρησε επιπλέον ότι υπέγραψε μία επ αόριστο Συμφωνία κάτι που κανένας πρωθυπουργός δεν είχε τολμήσει για να πάρει. Επικαλέστηκε δε επίσημες δηλώσεις της αμερικανικής διπλωματίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε ότι είναι πενταετούς διάρκειας και ρώτησε τον Τσίπρα αν σαν πρωθυπουργός θα την καταγγείλει προκειμένου να πετύχει αναθεώρησή της.
Ωστόσο άφησε αναπάντητες τις αιτιάσεις του Αλέξη Τσίπρα ότι έχει την ευθύνη για την αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας κατά την διάρκεια της ουκρανικής κρίσης καθώς και την εξαίρεσή της από τις νατοϊκές υποχρεώσεις που ισχύουν για τις άλλες χώρες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέφυγε τις αιτιάσεις του Αλέξη Τσίπρα γυρίζοντας στο παρελθόν και θυμίζοντας τι είχε κάνει ο ίδιος ως πρωθυπουργός και τις σχέσεις του με τον Πάνο Καμμένο. Επιχείρημα που ενδεχομένως απαντά σε έναν τακτικισμό του Αλέξη Τσίπρα, αλλά όχι στα ζητήματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ιδίως σε σχέση με την Τουρκία.
Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης σύγκρινε τον Αλέξη Τσίπρα με τον Ανδρέα Παπανδρέου του 1983, όταν όπως είπε πρόβαλε το «οι βάσεις φεύγουν» για να υπογράψει συμφωνία παραμονής τους. Η σύγκριση με τον Ανδρέα Παπανδρέου μάλλον δεν ενόχλησε τον Αλέξη Τσίπρα, σε μία συγκυρία μάλιστα που διεκδικεί την ίδια δεξαμενή ψηφοφόρων με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Οι αρνητικές αναφορές στον Ανδρέα Παπανδρέου, έχουν για τον Κυριάκο Μητσοτάκη μία ψυχαναλυτική διάσταση -λόγω του πατρός του-, βρίσκουν όμως ευήκοα ώτα σε ένα περιορισμένο δεξιό κοινό.