Επιστολική ψήφος: Στα “κάγκελα” η αντιπολίτευση με την τροπολογία Κεραμέως – Τί λέει το υπουργείο
22/01/2024Την κατάθεση τροπολογίας για τη θέσπιση της επιστολικής ψήφου για τους εκλογείς του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές ανακοίνωσε η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, προκαλώντας τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Την στιγμή που τα κόμματα της αντιπολίτεσης (ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής) έχουν πει επί της αρχής ναι στο νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα, η τροπολογία της υπουργού προτείνει την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει αλλαγή του εκλογικού νόμου και για να εγκριθεί χρειάζονται τα δύο τρίτα των βουλευτών, δηλαδή 200 ψήφοι.
Η υπουργός Εσωτερικών, από το βήμα της Βουλής, κατά τη συζήτηση για το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο, είπε ότι η πρωτοβουλία αποφασίστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση θεωρούμε ότι η συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου ανοίγει τον δρόμο για μία ακόμη μεγάλη αλλαγή: Την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου για τους ψηφοφόρους που βρίσκονται στο εξωτερικό και για τις εθνικές εκλογές» προκειμένου «να διασφαλίσουμε την ισότιμη μεταχείριση των Ελλήνων του εξωτερικού», είπε.
Ήδη τέσσερα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν καταθέσει ενστάσεις αντισυνταγματικότητας για το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο, με βασικό επιχείρημα ότι παραβιάζεται το άρθρο 51 του Συντάγματος. ΚΚΕ, ΝΙΚΗ και Ελληνική Λύση υποστηρίζουν ότι οι εκλογές πρέπει να γίνονται με αυτοπρόσωπη παρουσία και να τηρούνται οι αρχές της καθολικότητας, της αμεσότητας, της μυστικότητας, της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών και ζητούν την απόσυρση του νομοσχεδίου.
Ενώ η Νέα Αριστερά κατέθεσε ένσταση αντισυνταγματικότητας επί της αρχής, σημειώνοντας ότι «με το νομοσχέδιο οι τέσσερις αρχές η καθολικότητα, η αμεσότητα, η μυστικότητα και το ταυτόχρονο της διεξαγωγής των εκλογών παραβιάζονται. Οι αρχές αυτές απορρέουν από την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, του πρώτου άρθρου του Συντάγματος που δεν μπορεί μάλιστα να αναθεωρηθεί. Δεν νοείται να κάμπτονται συνεπώς αυτές οι αρχές, διότι απορρέουν από την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας».
Τί λέει το υπουργείο
«Η κατάθεση της τροπολογίας με την οποία καθιερώνεται η επιστολική ψήφος για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα, αλλά και στις εθνικές εκλογές, απαντά στο αυτονόητο ερώτημα που εξέφρασαν ομόφωνα οι φορείς της ομογένειας», υποστηρίζει η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών.
«Από τη στιγμή που κόμματα που εκπροσωπούν πάνω από 230 βουλευτές τοποθετήθηκαν θετικά υπέρ της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού μέσω επιστολικής ψήφου, γιατί όχι και στις εθνικές εκλογές; » αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εσωτερικών για τις σχετικές αντιδράσεις που σημειώθηκαν από την αντιπολίτευση, καθώς σύμφωνα με το Σύνταγμα η αλλαγή αυτή προϋποθέτει άλλες κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
Στο ερώτημα «γιατί ήρθε τώρα η συγκεκριμένη τροπολογία», η απάντηση του υπουργείο Εσωτερικών είναι ότι «την περασμένη εβδομάδα διαμορφώθηκε μία πρωτοφανής ιστορική συναίνεση στην επιστολική ψήφο για Έλληνες του εξωτερικού στις ευρωεκλογές, γεγονός που καταδεικνύει ότι το πολιτικό μας σύστημα επέδειξε τη δέουσα ωριμότητα και φάνηκε ικανό να συναινέσει στην εφαρμογή του μέτρου της επιστολικής για τους Έλληνες του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές.
»Εφόσον λοιπόν διαφάνηκε η ιστορική αυτή συναίνεση, που τιμά το Κοινοβούλιο, η φυσική συνέχεια ήταν η αυτονόητη επέκταση της επιστολικής ψήφου για Έλληνες του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. Και αυτός είναι και όλος ο πλούτος του κοινοβουλευτικού διαλόγου, να βελτιώνονται νομοσχέδια ως αποτέλεσμα μίας διαδικασίας που οδηγεί σε συναινέσεις. Αλίμονο αν τα νομοσχέδια ψηφίζονται αυτολεξεί όπως κατατίθενται στην αρχή μιας διαδικασίας» αναφέρει το υπουργείο Εσωτερικών.
«Η συγκεκριμένη τροπολογία κατατέθηκε στην αρχή μίας τριήμερης συνεδρίασης της Ολομέλειας, προκειμένου να υπάρχει επαρκής χρόνος για να συζητηθεί και η Ολομέλεια μπορεί να διαρκέσει για όσο χρειαστεί. Η συζήτηση για τη διευκόλυνση του δικαιώματος άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους Έλληνες του εξωτερικού συζητείται στη Βουλή τα τελευταία 50 χρόνια. Ας μην αφήσουμε να περάσουν 50 ακόμα χρόνια. Η πατρίδα μας έχει μόνο να κερδίσει από την περαιτέρω σύσφιξη των δεσμών της με τον απόδημο Ελληνισμό» καταλήγουν στην άτυπη δήλωση της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
Η πρώτη αντίδραση στην ανακοίνωση της Νίκης Κεραμέως ήρθε από τα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, κατήγγειλε την υπουργό Εσωτερικών ότι χειρίζεται κρίσιμα για τη δημοκρατία θέματα με «τσαπατσούλικο τρόπο», χαρακτηρίζοντας την πρότασή της «τροπολογία λαθροχειρίας». Και σημείωσε: «Είναι προφανής η αντίρρησή μας και η αντίδρασή μας λόγω της συμπεριφοράς της κυβέρνησης».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής αντέδρασε λέγοντας ότι «η υπουργός θεωρεί ότι μπορεί να αιφνιδιάζει τα κόμματα» και ζήτησε να γίνει ουσιαστικός διάλογος για αυτά τα ζητήματα. Ο Μιχάλης Κατρίνης δήλωσε ότι πλέον για το ΠΑΣΟΚ «παγώνει η διαδικασία» και πως μετά την κατάθεση της τροπολογίας θα επανεξετάσει τη στάση του. Μάλιστα ο Μιχάλης Κατρίνης είπε ότι στη Ν.Δ. είναι «τυχοδιώκτες με κεφαλαίο Τ», μιλώντας για κυβερνητικές «μικροπολιτικές επιδιώξεις».
ΚΚΕ και Νέα Αριστερά
Για «νομοθετικό αιφνιδιασμό» μίλησε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας. Όπως είπε, η κυβέρνηση επιχειρεί να «παρακάμψει συνταγματικές αρχές» και κάλεσε το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξουν την ψήφο τους επί της αρχής του νομοσχεδίου.
Εκ μέρους της Νέας Αριστερά, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Νάσος Ηλιόπουλος είπε ότι η κυβέρνηση κάνει «βήματα σε μία αυταρχική δημοκρατία». Ωστόσο τόνισε ότι ο κυβερνητικός χειρισμός ήταν αποτέλεσμα των κομμάτων της αντιπολίτευσης που δήλωσαν ότι θα υπερψηφίσουν το νομοσχέδιο. Όπως είπε, η κίνηση Κεραμέως συνιστά «προσβολή και πραξικόπημα».
Η ένταση αντισυνταγματικότητας
Προηγουμένως, με ένσταση αντισυνταγματικότητας επί του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο ξεκίνησε η τριήμερη διαδικασία στη Βουλή. Tέσσερα κόμματα, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση, η Νέα Αριστερά και η ΝΙΚΗ κατέθεσαν το σχετικό αίτημα, τονίζοντας ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές.
Ειδικότερα ο βουλευτής του ΚΚΕ Γιάννης Γκιόκας υπογράμμισε πως εγείρονται ζητήματα αντισυνταγματικότητας, καθώς η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής στη σχετική της έκθεση τονίζει ότι τίθενται ζητήματα παραβίασης της αρχής της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών και της μυστικότητας, ενώ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κωσταντίνος Χήττας, υπογράμμισε ότι «καταργείται η ψήφος με αυτοπρόσωπη παρουσία των εκλογέων του εξωτερικού, παραβιάζεται η αρχή της ισότητας, της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών και η αρχή της μυστικότητας».
Από τη Νέα Αριστερά ο Δημήτρης Τζανακόπουλος είπε ότι «η κυβέρνηση τρέμει μην ξαναζήσει ένα 2015 με άνοδο της αριστεράς στην εξουσία. Με το νομοσχέδιο αυτό παραβιάζονται τέσσερις αρχές, της καθολικότητας, της αμεσότητας, της μυστικότητας και του ταυτόχρονου της διεξαγωγής των εκλογών», πρόσθεσε εκ μέρους της Νέας Αριστεράς ο Δημήτρης Τζανακοπουλος. Όπως είπε «αυτό το δήλωσε ανοιχτά στο παρελθόν ο κ. Βορίδης, το να μην ξανανέβει στην εξουσία η αριστερά».