Ευρωπαϊκές εκλογές με εσωτερικά πολιτικά διλήμματα
04/05/2024Ένα μήνα περίπου πριν από τις ευρωεκλογές το ερώτημα “τι Ευρώπη θέλουμε” πολύ λίγο εώς καθόλου απασχολεί την προεκλογική αντιπαράθεση.
Η κυβέρνηση που από θέση αλλά και λόγω της μιντιακής υπεροπλίας έχει την δυνατότητα να βάζει την ατζέντα, έδωσε στις ευρωεκλογές χαρακτήρα εθνικών εκλογών και εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης. Ο λόγος είναι απλός: Η κυβέρνηση βρίσκεται σε υποχώρηση, η κοινωνική δυσαρέσκεια είναι έντονη για μία σειρά ζητήματα από την ακρίβεια και την εγκληματικότητα μέχρι τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, τα Τέμπη και τις καταδίκες της χώρας από διεθνείς οργανισμούς για παραβιάσεις του κράτους δικαίου και των ελευθεριών.
Οι Financial Times γκρέμισαν το αφήγημα για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, παρουσιάζοντας ότι η Ελλάδα είναι πάνω μόνο από την Βουλγαρία όσον αφορά το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Μέσα στο πλαίσιο αυτό ευρωεκλογές με ευρωπαϊκό διακύβευμα θα ευνοούσαν την χαλαρή ψήφο διαμαρτυρίας και αποδοκιμασίας της κυβέρνησης. Η ταύτιση της κυβέρνησης με το ιερατείο των Βρυξελλών και με την κυρίαρχη συντηρητική πτέρυγα μόνο αρνητικά θα μπορούσε να αποτιμηθεί στην κάλπη.
Ξεκινώντας από το 40,5% των περσινών εκλογών η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον κίνδυνο ενός αποτελέσματος που δεν θα δώσει μόνο το μήνυμα της αποδοκιμασίας αλλά θα δημιουργεί την εντύπωση ότι είναι σε δυσαρμονία με το εκλογικό σώμα, ειδικά εάν πέσει κάτω από το 30%. Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός έβαλε τον πήχυ στο 33,5% των προηγούμενων ευρωεκλογών και έβαλε πολιτικά διλήμματα. Δήλωσε ότι “πίσω από το ψηφοδέλτιο βρίσκεται ο ίδιος” και έβαλε το δίλημμα της κυβερνητικής σταθερότητας.
“Όχι μήνυμα διαμαρτυρίας για να μην μπει η χώρα σε περιπέτειες”, επαναλαμβάνουν τα στελέχη της ΝΔ στα τηλεοπτικά παράθυρα. Αλλά και το ψηφοδέλτιο με τον Γιώργο Αυτιά να σαρώνει, τον Φρέντη Μπελέρη για το δεξιό κοινό και την Ελεωνόρα Μέλετη, καταρτίστηκε με όρους ψηφοθηρίας. Βέβαια το δίλημμα της κυβερνητικής σταθερότητας, εν μέρει έχει ακυρωθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό που δήλωσε ότι “οι εθνικές εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας”, αλλά σε διάφορες παραλλαγές θα επανέρχεται μέχρι τις 9 Ιουνίου.
Ευρωπαϊκές εκλογές: Ο πήχης των άλλων κομμάτων
Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Αριστερά ακολούθησαν την “πρωτοβουλία” της κυβέρνησης να δώσει χαρακτήρα εσωτερικής πολιτικής αναμέτρησης βάζοντας, ο καθένας με την δική του ρητορική το αντίστροφο στοίχημα: ψήφος διαμαρτυρίας και αποδοκιμασίας στην κυβέρνησης που να αλλάξει την πολιτική δυναμική την επομένη των ευρωεκλογών. Το πώς θα προκύψει βέβαια κάτι τέτοιο είναι σύνθετο.
Τα ακριβή ποσοστά που θα πάρουν τα κόμματα, είναι σημαντικό στοιχείο αλλά όχι το αποκλειστικό. Έχει σημασία από ποια βάση θα γίνουν οι συγκρίσεις. Από το 40,5% των εκλογών του 2023 ή το 33,5% των ευρωεκλογών του 2019 και αντίστοιχα για τον ΣΥΡΙΖΑ από το 17,8% ή από το 24%.Η μείωση του κυβερνώντος κόμματος θα πρέπει να συνδυαστεί με τις επιδόσεις των άλλων κομμάτων. Το μέγεθος της διαφοράς είναι σημαντικό στοιχείο που βάζει στην συζήτηση η κυβέρνηση.
Συνολικά η κυβέρνηση είναι σε υποχώρηση που ακόμη και δικοί της κορυφαίοι παράγοντες εκτιμούν ότι είναι μη αναστρέψιμη. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα δείξει εάν μπορεί να ανακόψει μερικώς και να καθυστερήσει την φθορά ή εάν η υποχώρηση επιταχυνθεί, ώστε η αντιπολίτευση να μπορεί να μιλά για δυσαρμονία με το εκλογικό σώμα.
Αντίστοιχα το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ποσοστό κοντά στο 20% που να δείχνει ότι είναι πολιτική δύναμη που ανεβαίνει και μπορεί βάσιμα να διεκδικήσει ότι θα είναι η επόμενη κυβέρνηση. Κάτι τέτοιο δεν θα προκύψει με ένα ποσοστό πχ στο 16% και αν η κυβέρνηση κρατηθεί γύρω στο 30%. Όσο για το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να μην έχει δυναμική δεύτερου κόμματος και ότι έχασε την ευκαιρία να αξιοποιήσει την παρατεταμένη περιδίνηση του ΣΥΡΙΖΑ.