Γαλλία: Μετά το τέλος του Kέντρου τι;

Τα κίνητρα των Γάλλων ψηφοφόρων του α΄ γύρου εντοπίζονται κυρίως σε δύο πεδία: Στο μίσος προς τον Μακρόν που εδράζεται στην αλαζονεία που εκπέμπει και στο μεταναστευτικό που έχει προσλάβει κρίσιμες διαστάσεις. Αν όντως η Γαλλία είναι το “πολιτικό εργαστήρι” της Ευρώπης οι τάσεις αυτές ενδέχεται να εμφανιστούν και σε άλλες εκλογικές αναμετρήσεις, με πρώτη αυτή στη Βρετανία στις 4 Ιουλίου. Η δυναμική της νέας δεξιάς επιβεβαιώθηκε, όπως και τη κατάρρευση του περιβόητου κέντρου, υπό τον μανδύα του οποίου κυβερνούν οι αγορές και τα οργανωμένα συμφέροντα.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να επισημανθεί ο μεγάλος αριθμός των Γάλλων του εξωτερικού που ψήφισαν, εκ των οποίων πάνω από 2 εκατομμύρια έκαναν χρήση του δικαιώματος που έχουν να εξουσιοδοτήσουν άλλον Γάλλο ψηφοφόρο να ψηφίσει στη θέση τους.

Για τις 577 έδρες από τον α΄ γύρο εκλέχτηκαν 39 βουλευτές του Εθνική Συσπείρωση (ΕΣ) και 32 έχουν εκλεγεί για το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο (ΝΛΜ). Η απόλυτη πλειοψηφία απαιτεί 289 έδρες συνολικά στον β΄ γύρο, στον οποίο συμμετέχουν οι δύο πρώτοι υποψήφιοι (εκτός από αυτούς που εκλέχτηκαν ήδη) και ένας τρίτος στην περίπτωση που έχει υπερβεί το 12,5% των εγγεγραμμένων. Υπολογίζεται ότι κάθε έδρα απαιτεί περί τις 125.000 ψήφους.

Η μάχη του β΄ γύρου από την πλευρά της Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λεπέν και του υποψήφιου πρωθυπουργού Ζορντάν Μπαρντελά είναι η απόλυτη πλειοψηφία και η “συγκατοίκηση” με τον Μακρόν. Η δεξαμενή άντλησης ψήφων είναι από το 6,7% των διασπασμένων Ρεπουμπλικάνων, αλλά και από απογοητευμένους Μακρονιστές. Η πολιτική ρητορική του Μπαρντελά είναι ότι σε περίπτωση που γίνει πρωθυπουργός ο Μελανσόν η χώρα θα οδηγηθεί σε οικονομική κρίση ενώ καταγγέλλει το ΝΛΜ ότι στους κόλπους του περιλαμβάνει τρομοκράτες και στο πρόγραμμά του προβλέπει τον αφοπλισμό των αστυνομικών.

Από την πλευρά του Νέου Λαϊκού Μετώπου που ηγείται ο Μελανσόν η βασική στρατηγική συνίσταται στις περιπτώσεις που οι υποψήφιοι του κόμματός του βρίσκονταν στην τρίτη θέση και η Εθνική Συσπείρωση  προηγούνταν. Στην περίπτωση αυτή, οι υποψήφιοι του Νέου Λαϊκού Μετώπου θα αποσυρθούν ώστε να συμβεί αυτό που εύχεται ο μακρονιστής πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Αττάλ, δηλαδή μια ευρεία, σαφώς δημοκρατική και ρεπουμπλικανική συμμαχία για τον δεύτερο γύρο.

Caretaker Government στην Γαλλία;

Έτσι, στον β΄ γύρο της Κυριακής, με το δύστροπο πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα που βασίζεται σε μονοεδρικές περιφέρειες, θα συγκρουστεί η νέα αντι-νεοφιλελεύθερη και αντι-παγκοσμιοποιητική δεξιά της Μαρίν Λεπέν με το αριστερίστικο ΝΛΜ και τους μακρονιστές, όπου τώρα οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί: θα είναι οι δεύτεροι που θα πρέπει να ψηφίσουν αριστερούς και όχι οι αριστεροί που θα πρέπει να ψηφίσουν κεντροδεξιούς για να εμποδίσουν την ΕΣ.

Η προβολή των αποτελεσμάτων του α΄ γύρου στον β’ δίνει: 230-280 έδρες στην Εθνική Συσπείρωση, 125-165 στο ΝΛΜ, 70-100 στο κόμμα Μακρόν και 41-61 στους Ρεπουμπλικάνους. Όμως, ο νέος γύρος είναι πραγματικός γρίφος καθώς μόνο ως έκπληξη θα μπορέσουν τα δύο μπλοκ να κερδίσουν την πλειοψηφία. Η οριστικοποίηση της λίστας των υποψηφίων του β΄ γύρου θα επιτρέψει κάποιους υπολογισμούς, όμως η πρόβλεψη είναι επικίνδυνη. Αναμφίβολα η ΕΣ έχει δυναμική, αλλά και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο πήρε 3 μονάδες περισσότερες από το 2022.

Στην περίπτωση που δεν υπάρξει πλειοψηφία, υπάρχει το σενάριο της “Κυβέρνησης Επιστασίας” (Caretaker Government) όπου ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε κρατικούς υπαλλήλους και τεχνοκράτες ώστε να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση και το χάος.

Πέρα από τη Βρετανία, ενδιαφέρον έχει στις ΗΠΑ η ανεξάρτητη υποψηφιότητα για την προεδρία του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι, ο οποίος ήταν να μπει στην κούρσα των Δημοκρατικών, αλλά μετά την ανακοίνωση Μπάιντεν τον Οκτώβριο του 2023 ότι θα διεκδικήσει δεύτερη θητεία αποφάσισε να κατέβει ανεξάρτητος. Είναι σαφώς αντισυστημικός, ήταν ηγετική μορφή του αντιεμβολιαστικού κινήματος στις ΗΠΑ και επιχειρεί να εμφανιστεί ως υποψήφιος που μπορεί να ενώσει τους Αμερικανούς και να εκπροσωπήσει ψηφοφόρους που έχουν κουραστεί με τις κομματικές αντιπαραθέσεις. Ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι απευθύνεται κυρίως στην αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών του Μπέρνι Σάντερς, η οποία “ποδοπατήθηκε” κυριολεκτικά από το σύστημα Μπάιντεν, αλλά και επιχειρεί να εκμεταλλευτεί το ευρύτερο αδιέξοδο του κόμματος, όπως άλλωστε και την πόλωση του τραμπισμού.