Η δυστοκία της ΕΕ τονίζει την ανάγκη για άμεση συγκρότηση αντιτουρκικού τόξου

Όταν πρόκειται για τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, τη Βενεζουέλα, ή την… εξαφάνιση της λεοπάρδαλης Αμούρ, τα αντανακλαστικά της ΕΕ λειτουργούν με ταχύτητα. Όταν πρόκειται για την επιθετικότητα της κατοχικής Τουρκίας, οι συζητήσεις επαναλαμβάνονται, διαπιστώνεται δυστοκία στις αποφάσεις, ενώ μια ομάδα κρατών-μελών κλείνει το μάτι με νόημα στην Άγκυρα.

Τα γεγονότα δεν μπορούν να τύχουν διαφορετικής ανάγνωσης. Η Ελλάδα και η Κύπρος δέχονται επίθεση από την Τουρκία, που αμφισβητεί την κυριαρχία τους. Αμφισβητεί τα ευρωπαϊκά σύνορα κι αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουν όλοι στην Ένωση. Στην τελευταία άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, δόθηκε προθεσμία ενός μηνός στην Άγκυρα για να προχωρήσει σε αποκλιμάκωση. Η απάντηση της Τουρκίας στην προθεσμία τους, ήταν η εξαγγελία πως οι σεισμικές έρευνες του “Oruc Reis” θα διαρκέσουν τρεις μήνες!

Επιπροσθέτως έχει αυξήσει την πολεμική της ρητορική, εκτοξεύοντας απειλές όχι μόνο κατά της Ελλάδος και της Κύπρου, αλλά και της Γαλλίας. Είναι προφανές πως η τουρκική συμπεριφορά δεν διευκολύνει όσους εντός της ΕE αναζητούν προσχήματα, για να μην επιβληθούν κυρώσεις κατά της κατοχικής δύναμης. Η Γερμανία, για παράδειγμα, έχει ξεκαθαρίσει ουκ ολίγες φορές προς την Αθήνα και τη Λευκωσία πως δεν ευνοεί την επιβολή κυρώσεων, καθώς τις θεωρεί «αντιπαραγωγικές»!

Το ίδιο και μια σειρά άλλα κράτη-μέλη της Ένωσης, που είτε προβάλλουν το φόβο του μεταναστευτικού, είτε γιατί στην πραγματικότητα έχουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα με την Τουρκία. Όπως συναφώς προκύπτει από την άτυπη σύνοδο της ΕΕ στο Βερολίνο, την περασμένη Πέμπτη και Παρασκευή, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει διασυνδέσει τις κυρώσεις σε βάρος της Λευκορωσίας, με αυτές της Τουρκίας. Αυτό είναι ένα εργαλείο, το ύστατο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

Εργαλείο οι κυρώσεις

Οι οδηγίες προς τους διπλωμάτες που θα διαχειριστούν το “θέμα Λευκορωσία”, είναι σαφείς. Ενδέχεται η Λευκωσία σε κάποια φάση να μείνει ακόμη και μόνη στο ζήτημα αυτό. Επομένως, το βάρος των πιέσεων θα είναι μεγάλο. Δεν νομιμοποιείται, όμως, να κάνει πίσω! Είναι προφανές πως δεν είμαστε ικανοποιημένοι από τη στάση της ΕΕ. Την ίδια, όμως, ώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με ρεαλισμό η αδυναμία της Ένωσης να στηρίξει δύο κράτη-μέλη της (για τους όποιους λόγους).

Οφείλουμε δε παράλληλα να αναφέρουμε πως η όποια ενεργοποίηση, τόσο της Κομισιόν, όσο και των κρατών-μελών, προέκυψε όταν τα πολεμικά σύννεφα άρχισαν να πυκνώνουν στο Αιγαίο. Όταν υπήρξε συγκέντρωση δυνάμεων στην περιοχή του Καστελόριζου από Ελλάδα και Τουρκία, τότε άρχισαν οι πρωτοβουλίες. Για τις συνεχείς, εδώ και καιρό, παραβιάσεις της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, επιδείχθηκε μια ανοχή από πλευράς των εταίρων μας.

Ο λόγος είναι πως η Κύπρος δεν έχει αποτρεπτική δύναμη και δεν υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης. Η παρουσία της Ελλάδος και της Κύπρου στην ΕΕ, προσφέρει ένα όπλο στην αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας, έστω και εάν δεν είναι αυτό που θέλουμε. Είναι ένα εργαλείο, που θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο. Μπορεί να αποδειχθεί πολύ χρήσιμο, εάν λειτουργήσουμε, ακόμη και εκβιαστικά, προς τους εταίρους μας.

Αποτροπή και συμμαχίες

Πολλά είναι τα ζητήματα που χρειάζονται ομοφωνία. Την ίδια ώρα, δεν πρέπει να περιοριστούμε στο ευρωπαϊκό πεδίο, καθώς η ΕΕ έχει αποδειχθεί πως έχει τους περιορισμούς της και τα όρια της. Πρωτίστως πρέπει να στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις, έστω κι εάν είναι περιορισμένες. Να διαμορφωθεί ένα ενιαίο πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό δόγμα με την Ελλάδα.

Αυτό μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά και να αποτρέψει τη σύγκρουση, εάν συνδυαστεί και με άλλες συνεργασίες. Έχει, την τελευταία περίοδο αναφερθεί πολλές φορές ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα αντιτουρκικό τόξο με χώρες της περιοχής. Αυτό θα πρέπει να γίνει τώρα, που συμπίπτουν τα συμφέροντα και όλες αυτές οι χώρες βρίσκονται απέναντι από την Τουρκία.

Την ίδια ώρα, την ερχόμενη εβδομάδα, θα επισκεφθεί την Κύπρο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Χωρίς ψευδαισθήσεις πρέπει να αξιοποιηθεί η ευκαιρία της παρουσίας του, γνωρίζοντας πάντα ότι η Μόσχα έχει συμφέροντα με την Άγκυρα (όπως και “θανατηφόρες” διαφορές). Για πρώτη φορά βρισκόμαστε κοντά σε σύγκρουση. Υπάρχει τρόπος αποφυγής και αυτός δεν είναι η προσαρμογή στις τουρκικές αξιώσεις. Είναι η διαμόρφωση ενεργειών αποτροπής και μόνοι μας, αλλά και με συμμαχίες με άλλα κράτη.