Η κωλοτούμπα Στόλτενμπεργκ, το ξέσπασμα Βέμπερ και η ενημέρωση Δένδια στον ΟΗΕ

Μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι αρχικές δηλώσεις του, ο Στόλτενμπεργκ διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία για την έναρξη διαλόγου. Την ίδια ώρα ο Μάνφρεντ Βέμπερ επικρίνει τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών, Χάικο Μάας, για την “αφωνία” του απέναντι στην Τουρκία, το Βερολίνο εκτιμά ότι Αθήνα και Άγκυρα χρειάζεται να προσπαθήσουν περισσότερο και ο Σαρλ Μισέλ ρίχνει στο τραπέζι μια περίεργη πρόταση για διεθνή διάσκεψη. Εντωμεταξύ, ο Νίκος Δένδιας βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, όπου συναντήθηκε με τον ΓΓ του ΟΗΕ.

Ο Έλληνας υπουργός ενημέρωσε τον Αντόνιο Γκουτέρες για τις τουρκικές προκλήσεις, οι οποίες απειλούν την ειρήνη και την περιφερειακή σταθερότητα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Παραλλήλως, παρουσίασε λεπτομερώς στον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών την συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών Ελλάδας και Αιγύπτου, ενώ αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, εστιάζοντας στις νέες τουρκικές απειλές για εποικισμό των Βαρωσίων.

Ο Νίκος Δένδιας επέδωσε στον κ. Γκουτέρες επιστολή του πρωθυπουργού, όπου παρουσιάζονται οι τουρκικές παραβιάσεις και ζήτησε να διαβιβαστεί και στον πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το θέμα της επιστολής προς τον ΓΓ του ΟΗΕ το αποκάλυψε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατά την συνάντησή του το μεσημέρι της Παρασκευής στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Γιανγκ Γετσί, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.

Και στο Συμβούλιο Ασφαλείας

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Νίκος Δένδιας είχε και τηλεφωνική συνομιλία με τον αμερικανικό υφυπουργό Εξωτερικών, Φίλιπ Ρίκερ, για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Σημειώνεται, ότι ο Ρίκερ είχε καταδικάσει προ ημέρων συνολικά την τουρκικές προκλητικές ενέργειες εναντίον της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το Σάββατο, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών θα συνομιλήσει με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, η αστοχία του οποίου να ανακοινώσει, το βράδυ της Πέμπτης, έναρξη διαλόγου ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα έδωσε πρόσκαιρα σαθρά επιχειρήματα στην Τουρκία να επιδοθεί σε κατηγορίες εναντίον της Ελλάδας. «Δεν έχουμε μελετήσει το έγγραφο και κατά συνέπεια δεν θα μπορούσα να σας μιλήσω για δυσαρέσκεια ή ευαρέσκεια», επαναλαμβάνοντας όσα ανέφεραν χθεσινές ανακοινώσεις του υπουργείου Εξωτερικών. Ότι δηλαδή «η Ελλάδα δεν διαπραγματεύεται με την Τουρκία και ότι διάλογος μπορεί να υπάρξει μόλις τα τουρκικά πλοία αποχωρήσουν από την ελληνική υφαλοκρηπίδα».

Με αφορμή την κοινοποίηση της επιστολής Μητσοτάκη και στον πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Νίκος Δένδιας ρωτήθηκε αν υπάρχουν σκέψεις για προσφυγή σε αυτό το Όργανο των Ηνωμένων Εθνών και απάντησε ότι αυτό είναι δικαίωμα κάθε κράτους μέλους. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «το πότε και κάτω από ποιες συνθήκες πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτή η δυνατότητα, είναι πάντα θέμα το οποίο αποφασίζεται υπό τις συνθήκες της συγκεκριμένης στιγμής».

Αγοράζει χρόνο η ΕΕ 

Την ίδια ώρα στην Ευρώπη, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπεύθυνος για θέματα εξωτερικών υποθέσεων, Πήτερ Στάνο, μιλώντας στην ΕΡΤ1, τόνισε ότι η EE είναι έτοιμη να επιβάλει περιοριστικά μέτρα στην Τουρκία, εάν δεν προχωρήσει σε κινήσεις αποκλιμάκωσης. Εξέφρασε όμως την ελπίδα να μην χρειαστούν.

Το μήνυμα ότι η ΕΕ θα επαναβεβαιώσει και στη Σύνοδο Κορυφής, στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, την υποστήριξή της στην Ελλάδα και την Κύπρο έστειλε και ο Σαρλ Μισέλ σε συνέντευξη που έδωσε σε έξι ευρωπαϊκά πρακτορεία ειδήσεων. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είπε επίσης, ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα αποφασίσουν μια προσέγγιση «καρότου και μαστίγιου» έναντι της Τουρκίας.

Πρότεινε, ωστόσο, και τη διεξαγωγή μιας πολυμερούς διάσκεψης για την εκτόνωση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, θα μπορούσε να περιλάβει «όλες τις χώρες που εμπλέκονται στις διάφορες συζητήσεις για τα θαλάσσια σύνορα» στην περιοχή και το ΝΑΤΟ. Είπε μάλιστα, ότι έχει αναφέρει ήδη αυτήν την ιδέα στην Αθήνα και την Άγκυρα, τις οποίες αναμένεται να επισκεφθεί πριν τη Σύνοδο Κορυφής.

Εντωμεταξύ, στο Βερολίνο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ, αναφερόμενος στη συνομιλία που είχαν την Πέμπτη η Μέρκελ και ο Ερντογάν, τόνισε ότι στόχος των προσπαθειών της καγκελαρίου είναι να συμβάλλει στην αποκλιμάκωση, ώστε «να ξεκινήσει ένας διάλογος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία για τα επίμαχα θέματα». Ο Ζάιμπερτ εκτίμησε μάλιστα, ότι η Αθήνα και η Άγκυρα πρέπει «να προσπαθήσουν περισσότερο» προς αυτή την κατεύθυνση, τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.

Βέμπερ κατά Μάας

Από τα παραπάνω γίνεται ακόμα πιο εμφανές ότι η Γερμανία δεν θέλει την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, επιδίωξε με κάθε τρόπο τη μετάθεση της σχετικής συζήτησης στα τέλη Σεπτεμβρίου, προκειμένου να υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος να ασκηθούν πιέσεις ή να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα κάνουν την Ελλάδα να “σπάσει”.

Η πολιτική των ίσων αποστάσεων του Βερολίνου, μπορεί να άλλαξε φραστικά μετά τη συνάντηση Μέρκελ-Μακρόν. Η παροιμιώδης όμως αφωνία του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας, μπροστά στο κρεσέντο των απειλών του Τσαβούσογλου, έκανε ακόμα και τον Μάνφρεντ Βέμπερ να …εκραγεί.

Λίγο τα “ελληνικά Δίκαια”, λίγο η φιλία του με τον Μητσοτάκη, ίσως και λίγο παραπάνω το γεγονός ότι δεν έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες, ο πρόεδρος του ΕΛΚ, ζήτησε μια περισσότερο σαφή στάση της Γερμανίας και της ΕΕ υπέρ της Ελλάδας. Κάλεσε μάλιστα τον Μάας να μην εκβιαστεί υπό τον φόβο μιας νέας προσφυγικής κρίσης και έκανε λόγο για οικονομικές κυρώσεις στην Τουρκία, ακόμα και για αναστολή της τελωνειακής συμφωνίας με την Άγκυρα «προκειμένου να αντιδράσουμε στις επιθέσεις του Ερντογάν», όπως είπε στο Spiegel.

Η “postιά” Στόλτενμπεργκ

Στην προσπάθεια να αποφευχθεί η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία εντάσσουν κάποιοι αναλυτές και την χθεσινή “αστοχία” του ΓΓ του ΝΑΤΟ, ο οποίος ανακοίνωσε μέσω Twitter, την ύπαρξη συμφωνίας για την έναρξη διαλόγου ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα. Η ελληνική πλευρά διέψευσε ευθύς αμέσως, η Τουρκία, ωστόσο, επιδόθηκε σε έναν νέο γύρο προπαγάνδας, στοχοποιώντας την Ελλάδα ότι είναι αυτή που αρνείται τον διάλογο.

Αν πάντως επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που θέλουν τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ να πόσταρε στο Twitter την ύπαρξη συμφωνίας για διάλογο, ενώ ο Έλληνας πρέσβης είχε εκφράσει ήδη αντιρρήσεις για το κείμενο που του ενεχείρισε, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο σοβαρά.

Πολύ περισσότερο, όταν  πέρα από τις επισημάνσεις του Έλληνα μόνιμου αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ για «μη αποδεκτά φραστικά στοιχεία», το έγγραφο του Στόλτενμπεργκ παραλήφθηκε «με επιφυλάξεις» και δεν ήταν “εν γνώσει” του υπουργείου Εξωτερικών, όπως επιβεβαίωσε και ο Δένδιας από τη Νέα Υόρκη. Εξάλλου, για το ακριβές περιεχόμενο του εγγράφου Στόλτενμπεργκ, ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε την επόμενη ημέρα, από τον  αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο, κατά την σύσκεψη που είχαν στο Μαξίμου.

Μέσα σε αυτό το κλίμα είναι σαφές ότι δεν ευοδώνεται, για την ώρα, το γερμανικό σχέδιο για έναρξη διαλόγου ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα. Η Τουρκία επιμένει στις παράλογες, και κυρίως παράνομες, αξιώσεις της και η Ελλάδα δεν μετακινείται από τις δύο βασικές προϋποθέσεις που θέτει. Ότι δηλαδή διάλογος μπορεί να γίνει μόνο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και εφόσον τερματιστούν οι μονομερείς προκλητικές ενέργειες της Άγκυρας. Και ίσως εδώ η πρόταση του Σαρλ Μισέλ για μια πολυμερή διάσκεψη έρχεται να λειτουργήσει ως βάση για μια νέα αναβολή της επιβολής κυρώσεων.